Để đối phó với việc giảm thu nhập doanh nghiệp thu hẹp hoạt động sản xuất, 60% lao động phải cắt giảm chi phí sinh hoạt, 37% phải tìm cách làm thêm ngoài giờ
Điều này được phản ánh trong báo cáo về tình hình nhân sự trong ngành sản xuất năm 2023 của Nhóm Navigos, một đơn vị cung cấp dịch vụ tuyển dụng với hơn 20 năm kinh nghiệm tại Việt Nam, được công bố vào đầu tháng 8.
Báo cáo được thực hiện dựa trên dữ liệu phân tích từ hơn 1.000 lao động làm việc ở nhiều vị trí và 500 doanh nghiệp từ quy mô nhỏ dưới 100 đến lớn hơn 10.000 lao động thuộc các lĩnh vực sản xuất như dệt may, da giày, hàng tiêu dùng, thực phẩm, sản phẩm công nghiệp...
Theo báo cáo, 91% doanh nghiệp trong lĩnh vực vật liệu xây dựng ghi nhận sự suy giảm về doanh thu, con số này ở lĩnh vực dệt may, da giày là 44%, trong khi tỷ lệ suy giảm về doanh thu ở các doanh nghiệp tự động hóa, sản xuất ô tô, dược phẩm, công nghệ sinh học và sản phẩm công nghiệp dao động từ 22-37%...
Để đối phó với những khó khăn này, một số doanh nghiệp sẽ thu nhỏ quy mô sản xuất bằng cách đóng cửa nhà máy, giảm số lượng dây chuyền sản xuất, cắt giảm giờ làm và cắt giảm số lượng lao động.
Khó khăn của doanh nghiệp khiến thu nhập của lao động giảm đột ngột. Thống kê cho thấy, 58% lao động trong ngành sản xuất gặp phải sự giảm thu nhập từ 30-50%, 34% gặp giảm 10%, và đôi khi có 2% lao động mất hơn 50% tổng thu nhập.
Ngoài việc giảm lương, người lao động cũng mất đi thu nhập từ tăng ca và không nhận được các khoản trợ cấp như thông thường.
Để vượt qua khó khăn, 60% lao động quyết định cắt giảm chi phí sinh hoạt, 37% tìm kiếm việc làm thêm ở bên ngoài, và 3% tăng ca nhiều hơn khi có cơ hội.
Cắt giảm chi phí sinh hoạt thường là lựa chọn đầu tiên khi lao động phải đối mặt với tình hình tài chính khó khăn do giảm thu nhập. Một khảo sát của Viện Công nhân và Công đoàn trong đại dịch Covid-19 năm 2021 cũng chỉ ra rằng 21% lao động phải ăn nhiều mì tôm hơn, 48% giảm lượng thịt hàng ngày, 22% chuyển từ việc mua sắm hàng ngày sang sử dụng thực phẩm do người thân cung cấp, và 15% ăn gộp bữa, giảm bữa.
Ngoài ra, 60% lao động phải tiết kiệm các khoản chi phí sinh hoạt hàng ngày; 11% phải vay mượn tiền từ người thân, trong đó có 0,3% phải vay lãi suất cao, tín dụng đen hoặc bán sổ bảo hiểm xã hội.
Theo đại diện của Tập đoàn Navigos, một dấu hiệu tích cực từ khảo sát là trong giai đoạn này, lao động đang cố gắng nâng cao kỹ năng và tay nghề để duy trì sự cạnh tranh, với mục tiêu tìm kiếm cơ hội việc làm tốt hơn. Cụ thể, 39% chọn nâng cao kỹ năng quản lý, 29% tìm hiểu kiến thức quản lý tài chính, và 24% tập trung vào phát triển kỹ năng ứng dụng công nghệ trong sản xuất.
Trong việc kỳ vọng đối với doanh nghiệp, 35% lao động hy vọng không phải chịu đựng việc giảm lương, 28% mong muốn có hợp đồng lao động dài hạn, và tỷ lệ này cũng tương tự ở nhóm mong muốn tiếp tục nhận các khoản trợ cấp và phúc lợi, còn 9% mong muốn có đủ giờ làm việc.
Xem thêm: “Đào tạo Lãnh đạo” - phát triển kỹ năng lãnh đạo để tiến xa trong sự nghiệp