1. Bài mẫu số 4
Nhà thơ Viễn Phương, người gắn bó sâu sắc với cuộc đấu tranh của nhân dân trong các cuộc kháng chiến, đã thể hiện tình cảm chân thành qua những vần thơ giản dị và đầy cảm xúc. Trong số các tác phẩm của ông, 'Viếng lăng Bác' nổi bật lên như một bài thơ tiêu biểu. Đọc tác phẩm, chúng ta dễ dàng cảm nhận được sự sâu lắng qua các câu thơ:
“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy chín mùa xuân”
Bài thơ 'Viếng lăng Bác' được viết vào tháng Tư năm 1976, khi tác giả và đoàn đại biểu miền Nam đến thăm lăng Bác. Đây là bài thơ chứa đựng sự cảm nhận sâu sắc và lòng tiếc thương của cả dân tộc đối với Bác Hồ. Đoạn đầu của bài thơ miêu tả hình ảnh hàng tre trước lăng, và đến khổ thơ thứ hai, tác giả chuyển sang bộc lộ trực tiếp những suy nghĩ về Bác. Mở đầu đoạn thơ, hình ảnh mặt trời được khắc họa vừa cụ thể lại vừa mang tính biểu tượng:
“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Hai câu thơ này nổi bật với hình ảnh mặt trời, vừa là mặt trời của thiên nhiên, vừa là mặt trời ẩn dụ cho Bác Hồ. Đây là một sự so sánh rất ý nghĩa, thể hiện sự vĩnh cửu và ảnh hưởng sâu rộng của Bác đối với đất nước. Mặt trời trong lăng tượng trưng cho nguồn ánh sáng và sức sống mà Bác mang lại cho dân tộc. Đọc câu thơ, ta liên tưởng đến những vần thơ của Tố Hữu: “Mặt trời chân lí chói qua tim”.
Cách so sánh Bác với mặt trời thể hiện sự vĩnh cửu và tôn kính đối với Bác. Bác như mặt trời luôn chiếu sáng, đồng thời là biểu tượng của lòng biết ơn sâu sắc của dân tộc. Dòng người vô tận được ví như một tràng hoa tươi thắm, dâng lên Bác với lòng thành kính:
“Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân”
Điệp ngữ “ngày ngày” lặp lại nhấn mạnh sự vĩnh cửu của Bác trong lòng người dân. Những người con của đất nước vẫn luôn hướng về Bác với lòng kính trọng và nhớ ơn. Niềm thương nhớ này vượt qua không gian và thời gian, kết thành một “tràng hoa” đầy hương sắc dâng tặng Bác. Hình ảnh “dâng bảy mươi chín mùa xuân” phản ánh sự cống hiến và vẻ đẹp của cuộc đời Bác. Tràng hoa này không chỉ là hoa của thiên nhiên, mà còn là biểu tượng của lòng ngưỡng mộ và kính trọng sâu sắc. Bác sẽ mãi sống trong lòng dân tộc với sự thành kính thiêng liêng nhất.
Nhìn chung, đoạn thơ chỉ với bốn câu đã khắc họa rõ nét hình ảnh Bác và bộc lộ tình cảm chân thành của nhân dân đối với Bác.
2. Mẫu phân tích số 5
'Bốn mươi năm trước Bác ra đi'
Cả nước đau thương lệ nhòa
Phía Bắc mưa tuôn - trời tiễn biệt
Phía Nam gió nổi - đất chia xa'.
Ngày Bác mất, toàn dân đều lâm vào nỗi đau, nước mắt chứa đầy nỗi xót xa và mất mát. Năm năm sau, khi lăng Bác được khánh thành, nơi đây trở thành chốn linh thiêng để nhân dân thể hiện lòng tôn kính. Bài thơ 'Viếng lăng Bác' là tác phẩm thể hiện sâu sắc cảm xúc của Viễn Phương khi lần đầu vào lăng viếng Bác. Khổ thơ thứ hai là phần tinh túy nhất của bài thơ:
“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân.”
Viễn Phương, khi vào thăm miền Bắc, cùng đoàn người vào lăng viếng Bác, cảm xúc của tác giả được khái quát ở khổ thơ đầu tiên với hình ảnh hàng tre xanh. Khổ thơ thứ hai thể hiện sự cảm động của Viễn Phương khi đứng trước lăng Bác.
Khổ thơ diễn tả nỗi thương nhớ sâu sắc của tác giả qua hình ảnh ẩn dụ:
“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng”
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ”
Mặt trời hiện thực và mặt trời ẩn dụ được so sánh, với “mặt trời đi qua trên lăng” là hình ảnh thực tế, còn “mặt trời trong lăng” là hình ảnh Bác Hồ. Nghệ thuật nhân hóa qua động từ “thấy” làm nổi bật sự trân trọng và ngưỡng mộ của vầng thái dương đối với Bác. Bác Hồ như mặt trời, luôn tồn tại trong trái tim nhân dân và dẫn lối cho cách mạng. Từ láy “ngày ngày” không chỉ miêu tả sự vĩnh cửu của tự nhiên mà còn bất tử hóa hình ảnh Bác Hồ trong lòng mọi người. Viễn Phương như thể hiện lòng kính trọng của nhân dân đối với vị lãnh tụ:
“Chỉ biết quên mình cho hết thảy
Như dòng sông chảy nặng phù sa”
(Tố Hữu).
Trước lăng Bác, cảm xúc của tác giả tiếp tục dâng trào:
“Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân.”
Điệp ngữ “ngày ngày” tạo nên nhịp điệu đều đặn, miêu tả dòng người xếp hàng vào lăng. Mỗi người là một bông hoa, và cả đoàn người là một tràng hoa đẹp, dâng lên Bác với lòng biết ơn sâu sắc. Hoán dụ “bảy mươi chín mùa xuân” không chỉ chỉ số tuổi của Bác mà còn ca ngợi cuộc đời tươi đẹp và đầy cống hiến của Bác. Câu thơ nhẹ nhàng, nhưng chứa đựng tình cảm sâu sắc của nhân dân dành cho Bác.
Khổ thơ này thể hiện cảm xúc của tác giả khi vào lăng viếng Bác, sử dụng hình ảnh ẩn dụ để làm nổi bật vẻ đẹp của vị lãnh tụ. Đây là khổ thơ thể hiện trọn vẹn vẻ đẹp của Bác, người cha già cống hiến cuộc đời cho đất nước.
3. Mẫu phân tích số 6
Sau khi đất nước được giải phóng, một năm sau, Viễn Phương cùng đoàn cán bộ miền Nam mới có cơ hội ra thăm thủ đô Hà Nội và viếng lăng Bác. Những nỗi nhớ nhung dồn nén bấy lâu đã khiến nhà thơ xúc động sâu sắc khi đứng trước lăng Người. Đây là lần đầu tiên nhà thơ gặp vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc, và hoàn cảnh đặc biệt của cuộc gặp càng làm tăng thêm nỗi cảm thương. Khổ thơ thứ hai trong bài 'Viếng lăng Bác' thể hiện rõ tình yêu và niềm tự hào của nhà thơ đối với Bác Hồ và dân tộc. Từ hình ảnh hàng tre kiên cường, nhà thơ cảm nhận được lòng kính trọng vô bờ:
“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng”
“Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ”
“Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ”
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân…”
Khổ thơ thứ hai là sự tiếp nối của khổ thơ đầu, thể hiện sự xúc động mạnh mẽ, thành kính và thiêng liêng của nhà thơ khi đứng trước lăng Bác. Hai câu thơ đầu sử dụng hình ảnh thực và hình ảnh ẩn dụ để nhấn mạnh sự vĩ đại của Bác và lòng tôn kính của nhà thơ. Hai câu thơ sau dùng cách so sánh độc đáo để thể hiện lòng tiếc thương và sự gắn bó của nhân dân với Bác. Khi theo đoàn người vào viếng lăng, nhà thơ nhìn thấy:
“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng”
“Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ”
Mặt trời “ngày ngày đi qua trên lăng” là hình ảnh thực của thiên nhiên, còn “mặt trời trong lăng” là hình ảnh ẩn dụ cho Bác Hồ. Mặt trời vũ trụ chứng kiến và trân trọng “mặt trời trong lăng” như một biểu hiện của sự tôn kính. Bác Hồ như mặt trời đỏ, mãi chiếu sáng đường đi của chúng ta bằng sự nghiệp vĩ đại của Người, là nguồn sáng và sức sống vĩnh cửu. Đây là nghệ thuật ẩn dụ sáng tạo của tác giả, thể hiện sự vĩ đại và công lao của Bác, cũng như lòng tôn kính của nhân dân.
Nhà thơ cũng sáng tạo một hình ảnh khác để tôn vinh Bác:
“Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ”
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân…”
Hình ảnh dòng người xếp hàng vào lăng viếng Bác như một tràng hoa dài, thể hiện sự tôn kính và lòng biết ơn. Dòng người như những bông hoa tươi thắm, dâng lên Bác những điều tốt đẹp nhất. “Bảy mươi chín mùa xuân” không chỉ nói đến tuổi của Bác mà còn ca ngợi cuộc đời đầy ý nghĩa của Người. Hình ảnh này vừa đẹp vừa mới lạ, thể hiện sự kính yêu và lòng gắn bó của nhân dân với Bác.
Khổ thơ thứ hai không cần lời ngợi ca mà vẫn truyền đạt được lòng kính yêu sâu sắc và sự tôn vinh cao cả của nhà thơ đối với Bác Hồ. Những hình ảnh trong khổ thơ thể hiện niềm tiếc thương và sự nhớ nhung của hàng triệu con người trước sự ra đi của Bác. Nhà thơ đã dùng ý chí cách mạng để kìm nén cảm xúc và tiếp tục chiến đấu vì lý tưởng mà Bác đã dạy bảo.
4. Mẫu phân tích số 7
Viễn Phương sáng tác bài thơ 'Viếng Lăng Bác' vào năm 1976, ngay sau khi đất nước thống nhất. Đây là thời điểm nhà thơ lần đầu tiên có cơ hội thăm lăng Bác, và cảm xúc của ông tràn ngập sự thiêng liêng, thành kính, tự hào và đau xót. Bài thơ diễn tả nỗi xúc động chân thành, niềm vui cùng tấm lòng yêu mến sâu sắc của nhà thơ đối với Bác, vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc. Khổ thơ thứ hai và thứ ba đặc biệt thể hiện rõ cảm xúc này.
“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng”
“Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ”
Tác giả đã dùng biện pháp ẩn dụ để so sánh Bác với mặt trời. Mặt trời, biểu tượng của sự vĩ đại và ánh sáng, cũng chính là hình ảnh tượng trưng cho Bác Hồ trong lòng người dân Việt Nam. Hình ảnh “mặt trời đi qua trên lăng” là mặt trời thiên nhiên, biểu thị sự vĩ đại và bất tử. Còn “mặt trời trong lăng” là hình ảnh ẩn dụ của Bác Hồ, người cũng là nguồn ánh sáng và sức mạnh dẫn lối cho sự nghiệp giải phóng dân tộc và thống nhất đất nước.
“Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ”
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân…”
Nhà thơ tiếp tục sử dụng ẩn dụ để mô tả hình ảnh “tràng hoa”, thể hiện sự tôn kính của nhân dân khi đến viếng lăng Bác. Những dòng người xếp hàng vào lăng như những bông hoa tươi thắm kết thành tràng hoa dài, biểu thị lòng yêu quý và sự tưởng nhớ. “Tràng hoa” còn mang nghĩa ẩn dụ, chỉ mỗi người là một bông hoa ngát thơm, và những dòng người này tạo thành tràng hoa bất tận dâng lên Bác. Mỗi mùa xuân biểu thị cho một năm tuổi của Bác, và dù Bác đã dừng lại ở mùa xuân thứ 79, nhưng sự tưởng nhớ và lòng biết ơn của người dân vẫn mãi dâng lên như những mùa xuân tươi đẹp.
Khổ thơ thứ hai trong bài thơ 'Viếng Lăng Bác' gói gọn tình cảm kính yêu sâu sắc của nhà thơ dành cho vị lãnh tụ vĩ đại. Cảm xúc tự nhiên, chân thành thể hiện tấm lòng của nhà thơ và toàn thể nhân dân miền Nam, mãi mãi ghi nhớ và yêu quý Người, dù Bác đã mãi mãi ra đi. Tinh thần và tình cảm của Bác vẫn mãi soi sáng và ấm áp lòng dân tộc.
5. Mẫu phân tích số 1
Trong suốt cuộc đời mình, Bác Hồ luôn dành một phần lớn tình cảm cho miền Nam. Đó là nơi Bác tìm thấy niềm vui và hạnh phúc, cũng như là nỗi đau không thể nguôi ngoai. Miền Nam luôn hiện diện trong trái tim Bác, và Bác khao khát ngày miền Nam được giải phóng để có thể đặt chân đến nơi này. Cùng lúc đó, người dân miền Nam cũng luôn nhớ thương và mong mỏi gặp Bác, như lời thơ của Tố Hữu:
“Bác nhớ miền Nam nỗi nhớ nhà
Miền Nam nhớ Bác nỗi mong cha”
Thật đáng tiếc khi đất nước đã thống nhất thì Bác đã không còn ở bên. Niềm nhớ thương và tiếc nuối của toàn dân, đặc biệt là người dân miền Nam, được nhà thơ Viễn Phương thể hiện sâu sắc và chân thành trong bài thơ “Viếng lăng Bác”. Bài thơ không chỉ phản ánh cảm xúc dâng trào của tác giả mà còn khắc họa hình ảnh lãnh tụ Hồ Chí Minh một cách vừa quen thuộc vừa độc đáo. Viễn Phương đã truyền tải chân lý rằng “Bác Hồ sống mãi trong lòng nhân dân ta, trong sự nghiệp của Đảng và nhân dân”.
Cảm xúc của bài thơ chính là cảm xúc chung của người dân miền Nam khi thăm lăng Bác. Từ cảm xúc bồi hồi khi đứng ngoài lăng, đến sự xúc động sâu sắc khi tiến vào bên trong, khổ thơ thứ hai thể hiện rõ hơn tâm trạng của Viễn Phương:
“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân.”
Trong hai câu thơ đầu, tác giả nhắc đến hình ảnh “mặt trời”. “Mặt trời trên lăng” là mặt trời thực, còn “mặt trời trong lăng” là hình ảnh ẩn dụ về Bác. Từ trước, nhiều tác giả đã so sánh Bác với mặt trời, như Tố Hữu đã viết:
“Người rực rỡ như mặt trời cách mạng
Mà đế quốc là loài dơi hốt hoảng
Đêm tàn bay chập choạng dưới chân người”
Tuy nhiên, sáng tạo của Viễn Phương nằm ở việc kết hợp hình ảnh ẩn dụ “mặt trời” với nhân hóa. Mặc dù mặt trời thực đã vĩ đại, nhưng việc so sánh Bác với mặt trời không chỉ tôn vinh sự vĩ đại mà còn làm nổi bật trí tuệ và phẩm cách của Bác, đồng thời thể hiện lòng kính trọng của người dân và của nhà thơ đối với Bác.
“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ”
Giáo sư Trần Đình Sử đã nhận xét rằng việc ví Bác như mặt trời đã quen thuộc, nhưng sự so sánh giữa mặt trời thực và mặt trời trong lăng là một sáng tạo mới lạ, làm nổi bật trái tim nhiệt huyết và chân thành của Bác.
Như vậy, dù sử dụng hình ảnh quen thuộc, nhưng sự sáng tạo và chân thành của tác giả đã tạo nên một hình ảnh độc đáo. Tác giả còn mô tả đoàn người vào lăng:
“Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân.”
Việc lặp lại “ngày ngày” thể hiện sự liên tục, tuần hoàn của thời gian. Trong vòng tuần hoàn ấy, dòng người nối tiếp nhau vào viếng lăng Bác. Đoạn thơ cuối cùng của khổ hai được viết dài hơn với 9 chữ, làm cho nhịp thơ chậm lại, kết hợp hình ảnh ẩn dụ và từ ngữ giàu sức biểu cảm. Những dòng người vào lăng như những tràng hoa dâng lên Bác, với lòng thành kính và biết ơn sâu sắc. Tình cảm của nhân dân là vô tận, kéo dài như thời gian, mỗi người là một bông hoa, và cả đoàn người tạo thành tràng hoa dâng Bác.
6. Mẫu phân tích số 2
Có vô vàn bài thơ đã ca ngợi Bác Hồ kính yêu với lòng thành kính và tình yêu vô bờ. Những vần thơ của Viễn Phương cũng không ngoại lệ, mang đến sự giản dị và cảm xúc chân thành. Đặc biệt, ở khổ thơ thứ hai của bài Viếng lăng Bác, chúng ta cảm nhận được sự chân thành qua những câu thơ mộc mạc:
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng.
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân
Hai câu thơ đầu vẽ nên hai hình ảnh hòa quyện với nhau. Mặt trời vũ trụ vẫn ngày ngày chiếu sáng cho muôn loài. Còn mặt trời trong lăng là hình ảnh ẩn dụ đại diện cho Bác – người cha già kính yêu của dân tộc, đang yên giấc ngàn thu. Màu sắc 'rất đỏ' tạo nên hình ảnh ấn tượng hơn, biểu thị tư tưởng cách mạng và tình yêu nước nồng nàn của Bác. Ví Bác như mặt trời chói lọi để nhấn mạnh sự bất tử trong lòng mỗi người Việt Nam. Trong những năm tháng đau thương của đất nước, sự hy sinh của Người giống như ánh dương soi sáng cho dân tộc. Hình ảnh mặt trời không chỉ thể hiện lòng tôn kính mà còn tình yêu vô hạn của nhà thơ đối với người cha già của dân tộc.
Ở hai câu thơ tiếp theo, chúng ta thấy hình ảnh dòng người vào lăng viếng Bác:
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân...
Dòng người vào lăng dài vô tận, tuy đông nhưng ai cũng thành kính và trang nghiêm, đầy xúc động khi đến viếng Bác. Mọi người từ khắp nơi trở về như kết thành tràng hoa muôn sắc dâng lên Bác. Những bông hoa tươi thắm ấy là những điều tốt đẹp nhất. “Dâng bảy mươi chín mùa xuân” là hình ảnh hoán dụ về cuộc đời Bác đã tràn đầy niềm vui như mùa xuân.
Khổ thơ kết thúc với hình ảnh đóa hoa dâng Người, diễn tả nỗi tiếc thương vô hạn, với nhịp thơ chậm rãi kéo dài nỗi nhớ khôn nguôi. Cảm xúc của tác giả truyền đạt đến người đọc cũng là cảm xúc của đồng bào Nam Bộ và dân tộc nói chung.
7. Bài tham khảo số 3
Bác không thể phai nhạt trong tâm trí và tình cảm của nhà thơ cũng như của chúng ta. Tình yêu và sự dâng hiến của mọi người dành cho Bác quả thực chính là hoa đời.
Mặt trời lên cao và hình ảnh mặt trời lại gợi cho tác giả những liên tưởng mới:
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.
Mặt trời thiên nhiên theo quy luật, vận hành trong vũ trụ, ngày ngày đi qua trên lăng và thấy một mặt trời khác trong lăng rất đỏ. Mặt trời trong lăng là ẩn dụ chỉ Bác Hồ. Mặt trời thiên nhiên mang ánh sáng, sự sống; còn mặt trời Bác là ánh sáng dẫn đường, mang lại cuộc sống hạnh phúc và ấm no. Màu đỏ gợi trái tim nhiệt huyết vì Tổ quốc, vì nhân dân, trái tim yêu thương vô hạn của Bác. Mặt trời Bác mãi tỏa sáng, ấm áp cho đời. Màu đỏ làm ấm lại khung cảnh thương đau. Nhiều người đã so sánh Bác như mặt trời, và việc đặt mặt trời Bác song song với mặt trời thiên nhiên là sáng tạo độc đáo của Viễn Phương. Cách diễn đạt đó vừa ca ngợi sự vĩ đại, bất tử của Bác vừa thể hiện sự tôn kính và biết ơn đối với Người.
Hình ảnh dòng người vào lăng viếng Bác cũng gợi nhiều xúc động trong lòng nhà thơ:
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân.
Điệp ngữ “ngày ngày” không chỉ gợi ấn tượng về sự vĩnh cửu, mà còn thể hiện tấm lòng nhân dân không nguôi nhớ Bác. Hình ảnh “dòng người đi trong thương nhớ” vừa thực vừa ảo, nỗi nhớ thương như bao trùm không gian, thời gian. Mỗi người với lòng nhớ thương như một đóa hoa kết thành “tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân” cuộc đời Bác đã dâng hiến cho đời. Dòng người vào viếng Bác được ví như “tràng hoa” tạo liên tưởng đến vòng hoa, nhưng ở đây là “tràng hoa” dâng “bảy mươi chín mùa xuân”. Bác không thể mất trong tâm trí và tình cảm của nhà thơ cũng như của mỗi người. Lòng nhớ thương và những điều đẹp nhất dâng lên Bác chính là hoa đời. Tràng hoa người ở đây hơn hẳn tràng hoa tự nhiên, kết từ lòng ngưỡng mộ, thành kính và nhớ thương Bác. Nhịp thơ chậm rãi, dài dòng diễn tả không khí thiêng liêng, thành kính trong lăng và lòng thành kính của nhân dân với Bác.