
Lean hay mô hình quản lý tinh gọn hiện đang là giải pháp tối ưu giúp doanh nghiệp kiểm soát và loại bỏ các lãng phí trong sản xuất.
Vậy lãng phí trong sản xuất là gì? Lãng phí trong mô hình Lean là gì? Hãy cùng tìm hiểu về 7 loại lãng phí trong mô hình Lean và cách loại bỏ qua bài viết sau đây của Ms Uptalent nhé!
1- Lãng phí trong sản xuất là gì?
Lãng phí được hiểu là tất cả những gì không mang lại giá trị cho khách hàng. Bởi vậy, bất cứ hoạt động, quy trình, tính năng hay loại vật liệu nào không tạo nên giá trị theo quan điểm của khách hàng đều được xem là dư thừa, lãng phí và cần phải loại bỏ.
Tuy nhiên, không phải lãng phí nào cũng có thể loại bỏ. Một số lãng phí vẫn rất cần thiết cho quá trình sản xuất. Vì vậy, có thể phân loại lãng phí thành 2 nhóm:
Lãng phí cần thiết
Loại lãng phí này không tạo ra giá trị nhưng lại cần thiết để hoàn thành quy trình sản xuất. Một số ví dụ về lãng phí này là các hoạt động đào tạo, lập kế hoạch, báo cáo,...
Lãng phí không cần thiết
Đây là loại lãng phí không tạo ra giá trị và cũng không cần thiết. Ví dụ như các bước thừa, các công đoạn không cần thiết trong quá trình sản xuất.
2- 07 loại lãng phí trong mô hình Lean là gì?
Lãng phí là điều khó tránh khỏi trong sản xuất. Tuy nhiên, với phương pháp quản lý tinh gọn – Lean, bạn có thể dễ dàng nhận diện và loại bỏ những lãng phí không cần thiết.
Trong mô hình Lean, lãng phí được phân thành 07 loại sau:
- Vận chuyển (Transportation).
- Tồn kho (Inventory).
- Thao tác thừa (Motion).
- Chờ đợi (Waiting).
- Gia công thừa (Over Processing).
- Sản xuất thừa (Over Production).
- Hàng bị lỗi, khuyết tật (Defect).
3- Cách nhận diện lãng phí
Sau khi đã hiểu rõ 07 loại lãng phí trong mô hình Lean, chúng ta sẽ tìm hiểu cách nhận diện những lãng phí này.
Lãng phí này thường xuất hiện khi vận chuyển sản phẩm từ nơi này đến nơi khác. Ví dụ như vận chuyển nguyên liệu đến xưởng sản xuất, vận chuyển thành phẩm giữa các xưởng, hoặc vận chuyển sản phẩm đến nơi tiêu thụ.
Vận chuyển nhiều lần dễ dẫn đến sai sót, làm giảm hiệu quả sử dụng mặt bằng, sức lao động và có thể gây trì trệ sản xuất.

Tồn kho có thể bao gồm nhiều dạng như nguyên liệu sản xuất, bán thành phẩm hoặc sản phẩm hoàn chỉnh.
Giá trị tồn kho phản ánh vốn doanh nghiệp bỏ ra nhưng chưa tạo ra doanh thu. Vì vậy, khi tồn kho vượt mức cần thiết sẽ gây lãng phí cho nhà sản xuất và khách hàng.
Thao tác thừa là những hoạt động không cần thiết của công nhân trong quá trình sản xuất, chẳng hạn như việc phải di chuyển nhiều nơi để tìm dụng cụ, thao tác không cần thiết, hoặc thiết bị đặt ở vị trí bất tiện.
Nhìn chung, thao tác thừa làm chậm tiến độ sản xuất, dẫn đến giảm năng suất lao động.
Nhiều trường hợp công nhân phải chờ kỹ thuật sửa máy, chờ nguyên vật liệu, chờ nguồn hàng hoặc chờ phản hồi về một vấn đề nào đó,…
Sự chờ đợi này gây ra lãng phí không cần thiết vì chi phí nhân công và khấu hao thiết bị vẫn tính trong khi công nhân không thể làm việc, làm tăng chi phí trên mỗi đơn vị sản phẩm.
Khi nghiên cứu về lãng phí trong phương pháp Lean, bạn sẽ nhận thấy rằng vấn đề gia công thừa là một trong những loại lãng phí phổ biến.
Nguyên nhân của vấn đề này là do các doanh nghiệp thực hiện gia công vượt quá yêu cầu của khách hàng. Ví dụ như sử dụng các thành phần phức tạp hơn, gia công với chất lượng cao hơn yêu cầu, dẫn đến việc sản xuất nhiều chi tiết không được yêu cầu ban đầu,…
Sản xuất thừa là việc tạo ra nhiều sản phẩm hơn so với yêu cầu của khách hàng. Điều này khiến doanh nghiệp phải chi tiêu thêm cho lưu kho, bảo quản, nhân công,... Sản xuất thừa là một nguyên nhân chính dẫn đến lãng phí sản xuất.
Đây là loại lãng phí tốn kém vì nó kéo theo chi phí gia tăng trong vận chuyển, sửa chữa, thay đổi lịch trình sản xuất, nhân công, thời gian bán sản phẩm thành phẩm,…
Ngoài những sai sót vật lý, cũng có thể xuất hiện các lỗi về tài liệu, quy cách sai hoặc cung cấp thông tin không chính xác về sản phẩm,…
Tổng quát, lãng phí liên quan đến hàng lỗi có thể làm tăng gấp đôi chi phí hoàn thành sản phẩm so với ban đầu. Điều này là rất bất lợi đối với các doanh nghiệp sản xuất.