7 nguyên tắc cơ bản trong thiết kế nội thất

Không chỉ là điều bắt buộc với các kiến trúc sư mà còn là kiến thức mà mọi gia chủ nên hiểu rõ về các quy luật cơ bản trong thiết kế nội thất để tạo ra không gian sống đáp ứng đầy đủ về chức năng, thẩm mỹ và phù hợp với nhu cầu sử dụng hàng ngày.

Như chúng ta đã biết, thiết kế nội thất là một trong những lĩnh vực đề cao sự sáng tạo, đột phá. Tuy nhiên, vẫn cần có những nguyên tắc, quy luật nhất định phải tuân thủ để đảm bảo tính thẩm mỹ cho tổng thể không gian.

Thực tế cho thấy, một công trình kiến trúc có tráng lệ, độc đáo đến đâu nhưng khi phần thiết kế nội thất không hài hòa, nó chỉ là một công trình chưa hoàn thiện. Điều này gây khó khăn và bất tiện cho sinh hoạt hàng ngày của gia đình. Vì vậy, dự án đó không đạt yêu cầu.

Vì thế, để có một bản thiết kế nội thất hài hòa và đẹp mắt, bạn cần nắm vững 7 quy luật cơ bản sau đây.

1. Quy luật cân bằng

Quy luật cơ bản nhất trong thiết kế nội thất là cân bằng. Cân bằng ở đây là sự cân đối của các yếu tố trong không gian nội thất, từ chiều cao, chiều rộng, màu sắc, ánh sáng, bố cục nội thất, đến phụ kiện trang trí… Tất cả phải hài hòa, tạo nên một tổng thể thống nhất, cân xứng.

Nói một cách khác, cân bằng là việc phân bố trọng lượng hình ảnh một cách đồng đều trong không gian nội thất – một yếu tố quan trọng để tích hợp vào mọi căn phòng. Cân bằng có thể thực hiện theo một trong ba cách sau:

Cân bằng đối xứng

Đây là mô hình cân bằng phổ biến trong thiết kế nội thất truyền thống. Hai nửa không gian được bố trí nội thất giống nhau, đối xứng qua một điểm trung tâm thẳng. Nếu bạn nhìn thấy một nửa không gian nội thất, bạn có thể tưởng tượng nửa còn lại tương tự. Cân bằng đối xứng tạo nên sự gọn gàng, quy cũ, phù hợp với những người thích sự ngăn nắp.

Ví dụ, trong phòng khách, bức tường trống treo bức tranh hình chữ nhật được cân đối, phía dưới là bộ sofa và ghế bành đối xứng hai bên. Cân bằng đối xứng cũng được thể hiện ở đèn, gối tựa, chậu hoa, cây cảnh và phụ kiện trang trí khác.

Cân bằng bất đối xứng

Cân bằng bất đối xứng được thực hiện bằng cách bài trí hai nửa không gian có diện mạo khác nhau nhưng trọng lượng và kết cấu tương đương. So với cân bằng đối xứng, kiểu cân bằng này giữ sự gọn gàng mà không bị rối bời, tạo ra thiết kế sống động, độc đáo và thu hút.

Ví dụ, trong phòng khách, bạn có thể đặt một chiếc sofa dài cân bằng với 2 chiếc bành nhỏ. Cách bài trí này vẫn giữ sự cân bằng cho không gian với sự tương đồng về trọng lượng và diện tích.

Đối xứng xuyên tâm

Khi tất cả các yếu tố của thiết kế nội thất được sắp xếp xung quanh một điểm trung tâm cố định, đó là kiểu đối xứng xuyên tâm. Đối xứng xuyên tâm tạo cảm giác hòa mình trong sự đồng đều. Mặc dù không phổ biến trong nhà phố/căn hộ, nhưng áp dụng đối xứng xuyên tâm có thể tạo ra thiết kế độc đáo và ấn tượng nếu kết hợp một cách khéo léo.

Thực tế, để tạo đối xứng xuyên tâm, kiến trúc sư thường chọn một điểm trung tâm và bố trí theo hình xoắn ốc. Ví dụ, cầu thang trong những căn phòng với trần cao, ghế sofa cong mềm mại, thảm tròn và đồ vật cong có thể trở thành trung tâm để bố trí nội thất và phụ kiện đối xứng xung quanh.

2. Quy luật hài hòa

Quy luật hài hòa là một trong những nguyên tắc quan trọng trong thiết kế nội thất, tạo sự đồng đều về hình dáng, màu sắc, và chất liệu. Việc phối hợp tất cả theo một chủ đề, phong cách hay tâm trạng tạo nên không gian thống nhất, dễ chịu và hấp dẫn ngay từ cái nhìn đầu tiên.

Các chuyên gia thường khuyến nghị lựa chọn một phong cách thống nhất cho không gian sống, giúp tạo ra sự liền mạch và hài hòa. Việc chọn đồ nội thất cùng một tông màu với nhiều sắc thái khác nhau tạo sự đồng nhất và hòa quyện. Lựa chọn các đồ nội thất chính trước, sau đó chọn các món nhỏ phù hợp với chúng, là một chiến lược hiệu quả.

3. Quy luật nhịp điệu

Quy luật nhịp điệu trong thiết kế nội thất là sự di chuyển và tái tạo của các đường nét, màu sắc, hình dáng, chi tiết, bố cục... Tất cả tạo nên một luồng chảy mềm mại, hướng dẫn tầm nhìn, đảm bảo sự hài hòa hoặc tạo điểm nhấn nổi bật cho không gian phòng. Thường, sự lặp lại hình ảnh nên diễn ra ít nhất 3 lần và có thể được tạo thành theo 3 cách sau:

Vì vậy, quy luật nhịp điệu trong thiết kế nội thất giống như một con đường hướng dẫn, giúp người xem 'đọc' những phần quan trọng trong ý tưởng thiết kế của kiến trúc sư. Để tạo ra một không gian sống lý tưởng, hài hòa và có điểm nhấn thu hút, bạn có thể áp dụng cả ba hình thức của quy luật nhịp điệu nêu trên.

4. Quy luật nhấn mạnh

Trong lĩnh vực thiết kế nội thất, quy luật nhấn mạnh được ưa chuộng và phổ biến. Ở đây, nhấn mạnh là tạo ra điểm nổi bật, trung tâm thu hút sự chú ý, tập trung vào không gian thông qua sắp xếp, kết hợp màu sắc, sử dụng phụ kiện trang trí... để làm nổi bật đặc điểm, sự độc đáo và cá nhân của đồ nội thất.

Để thực hiện quy luật nhấn mạnh một cách hiệu quả nhất, bạn cần tạo ra một tâm điểm độc đáo trong bố cục thiết kế nội thất. Điểm nhấn có thể là bức tranh trang trí trên tường, đèn chùm trang trí tinh tế, gương lớn, tác phẩm điêu khắc, hoặc thậm chí là một tường cây xanh phong cách…

5. Quy luật tương phản

Trong lĩnh vực nghệ thuật và thiết kế nội thất, quy luật tương phản xuất hiện khi có sự đối lập giữa hai hoặc nhiều yếu tố. Có nhiều loại tương phản khác nhau, nhưng phổ biến bao gồm:

Lưu ý, khi áp dụng quy luật tương phản trong thiết kế nội thất, hãy chọn cặp đối tượng tương phản sao cho chúng kết hợp tạo nên đặc trưng và sự khác biệt cho không gian sống. Đồng thời, cần bố trí nội thất một cách hài hòa và hợp lý để tránh gây rối mắt và lộn xộn.

6. Quy luật tỷ lệ

Tỷ lệ trong thiết kế nội thất là mối quan hệ hài hòa, so sánh giữa các yếu tố như màu sắc, kích thước, số lượng, bài trí... Quy luật tỷ lệ phản ánh kích thước của các đồ nội thất trong mối quan hệ và tổng thể của kiến trúc.

Với tỷ lệ hợp lý, ngôi nhà hoặc căn phòng sẽ trở nên thoáng đãng, hài hòa và thu hút hơn. Tỷ lệ 1/3 thường được xem là tỷ lệ 'vàng', phổ biến nhất khi thiết kế và bài trí nội thất.

Lưu ý quy luật tỷ lệ để giảm thiểu sự thô kệch, lệch lạc trong trang trí các phòng chức năng từ phòng khách, phòng ngủ, bếp tới phòng tắm và vệ sinh.

7. Quy luật cân xứng

Quy luật cân xứng đề cập đến mối quan hệ giữa kích thước và hình dạng của các yếu tố trong không gian để tạo sự cân bằng và đồng nhất trong thiết kế nội thất. Sự cân xứng liên quan đến chiều rộng, chiều cao, và chiều sâu, đảm bảo sự hài hòa với không gian xung quanh. Ví dụ, tránh đặt bộ bàn ghế quá nhỏ trong không gian rộng hoặc ghế sofa quá lớn trong phòng khách hẹp.

Tóm lại, bảy quy luật trên là những kiến thức cơ bản về thiết kế nội thất, là nền tảng quan trọng để tạo ra không gian sống đẹp, ấn tượng, và mang đậm dấu ấn cá nhân.

Lam Giang (TH)

>> Muôn sắc đẹp hiện hữu khi áp dụng quy luật số 3 trong trang trí nội thất

>> Khám phá bí quyết thành công với công thức 60-30-10 trong thiết kế không gian sống

>> 14 ý tưởng thiết kế nội thất không thể bỏ qua cho ngôi nhà đương đại

>> 11 xu hướng thiết kế nội thất sẽ làm lay động thị trường trong thập kỷ mới

Tác giả: Kiên Hồ

Từ khóa: Khám phá 7 nguyên tắc cơ bản trong thiết kế nội thất