1. Giới thiệu tổng quan về cây ngũ trảo
Cây ngũ trảo, tên khoa học là Folium Viticis negundo, thuộc họ Verbenaceae. Cây còn có các tên gọi dân gian khác như chân chim, ngũ trảo răng cưa, hoàng kinh, ô liên mẫu...
Ngũ trảo là loại cây ưa sáng và ẩm, thường mọc ở các vùng đất ẩm hoặc dưới tán cây ven rừng. Cây có thân gỗ nhỏ, nhẵn hoặc có lông, sống lâu năm, cao từ 3 - 5 mét. Cành non thường có hình vuông, màu xám hoặc xám nâu.
Lá cây ngũ trảo
Lá của cây ngũ trảo có hình dạng giống chân chim, mọc kép và đối xứng nhau. Kích thước lá từ 5 - 8cm, rộng khoảng 3 - 4cm. Lá có đầu nhọn, mép răng cưa, mặt trên nhẵn, mặt dưới phủ lông mịn màu trắng bạc.
Cây ngũ trảo nở hoa vào tháng 11 và kết quả từ tháng 5 đến tháng 7 năm sau. Hoa có màu tím nhạt hoặc tím lam, mọc thành chùm nhỏ ở đầu cành. Bề ngoài hoa được phủ lớp lông mỏng màu trắng xám hoặc xám nâu.
Quả ngũ trảo là loại quả mọng, khi chín có màu đen hoặc vàng đen, phía đỉnh quả lõm nhẹ và được bao bọc bởi các đài.
Các phần của cây ngũ trảo (rễ, lá, quả và vỏ) đều có thể sử dụng làm thuốc dưới dạng tươi và khô. Để duy trì chất lượng của dược liệu, cần bảo quản ở nơi thoáng mát và tránh ánh sáng mặt trời trực tiếp.
2. Thành phần hóa học trong cây ngũ trảo
Nghiên cứu đã phát hiện các thành phần hóa học trong cây ngũ trảo như sau:
-
Alcaloid.
-
Tinh bột.
-
Crom.
-
Delphilipin3-Coumaroyl-Sophorosid-5-Monoglucosid.
-
Creatinin.
-
Tanin.
3. Tác dụng của cây ngũ trảo đối với sức khỏe
Các lợi ích của cây ngũ trảo đã được chứng minh là tốt cho sức khỏe bao gồm:
Giảm đau, kháng viêm
Theo các chuyên gia, lá, rễ và thân cây ngũ trảo chứa các chiết xuất có khả năng tiêu viêm, giảm đau và chống oxy hóa hiệu quả. Dưới đây là một số phương pháp sử dụng bạn có thể tham khảo:
-
Lá ngũ trảo rửa sạch, giã nhuyễn và đắp lên vết thương đau hoặc sưng tấy để giảm đau nhanh chóng.
-
Rễ cây rửa sạch, giã nát và đắp lên vùng sưng của vú để chữa trị.
-
Lá ngũ trảo kết hợp với lá cà độc dược giã nhuyễn, bọc trong lá chuối non. Hơ nóng và đắp vào các chỗ sưng đau do thấp khớp giúp giảm đau hiệu quả.
-
Rễ và thân cây ngũ trảo sao vàng, sắc lấy nước uống giúp chữa tê thấp.
Lá ngũ trảo có hiệu quả giảm đau và kháng viêm
Kháng nấm
Chiết xuất etanolic từ lá ngũ trảo được chứng minh có hoạt tính kháng nấm đối với các loại như Trichophyton mentagrophytes.
Chống oxy hóa
Lá ngũ trảo chứa chiết xuất ethanol, giúp chống oxy hóa, hạn chế sự phát triển của các gốc tự do và làm chậm quá trình lão hóa.
Từ đó, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh như tim mạch, Alzheimer, và một số loại ung thư.
Ngăn ngừa co giật
Lá ngũ trảo chứa các chất ức chế Pentylenetetrazole - nguyên nhân chính gây co giật. Do đó, sử dụng nước lá ngũ trảo giúp ngăn ngừa các cơn co giật không mong muốn.
Chữa cảm cúm, sổ mũi
Nếu bạn bị sổ mũi, cảm cúm hoặc nhức đầu, có thể sử dụng lá ngũ trảo theo công thức sau để điều trị:
-
Kết hợp 100g lá ngũ trảo với lá chanh, bưởi, cam và ngải cứu, rửa sạch và để ráo nước.
-
Đun sôi hỗn hợp này với khoảng 5 lít nước để xông hơi.
Phương pháp này giúp người bệnh ra mồ hôi và giảm hiệu quả các triệu chứng bệnh.
Hỗ trợ điều trị bệnh về đường tiết niệu
Lá ngũ trảo giã nát, kết hợp với 1 - 2 lát gừng tươi và rượu trắng. Uống hỗn hợp này giúp cải thiện các triệu chứng như đái ra máu và viêm đường tiết niệu.
Giảm đau bụng kinh
Phụ nữ thường xuyên bị đau bụng kinh có thể sử dụng lá ngũ trảo để cải thiện. Cách thực hiện như sau:
-
Chọn khoảng 40g lá ngũ trảo tươi, rửa sạch và để ráo.
-
Sắc với khoảng 500ml nước, đun cho đến khi còn lại 200ml.
-
Chia nước lá ngũ trảo thành 2 lần uống mỗi ngày, mỗi lần 100ml.
Uống nước lá ngũ trảo giúp giảm đau bụng kinh cho phụ nữ
Kiên trì thực hiện liên tục trong 10 ngày, các triệu chứng đau bụng kinh sẽ giảm đáng kể.
Ngăn ngừa nhiễm trùng đường ruột
Sau khi lá ngũ trảo được phơi khô, có thể hãm và uống thay nước hàng ngày để phòng tránh ngộ độc và nhiễm trùng đường ruột.
Các tác dụng khác
-
Chữa trị nổi mề đay, mẩn ngứa.
-
Kích thích hệ tiêu hóa.
-
Khắc phục các vết bỏng nhẹ.
-
Hỗ trợ điều trị hen suyễn.
3. Lưu ý khi sử dụng cây ngũ trảo
Khi sử dụng thuốc ngũ trảo, cần lưu ý những điều sau:
-
Tránh sử dụng vỏ, rễ, lá, thân cây hoặc quả ngũ trảo cho những người suy nhược, yếu đuối, bị táo bón hoặc nhiệt độ cơ thể cao.
-
Không sử dụng nếu có dị ứng hoặc mẫn cảm với thành phần của ngũ trảo.
-
Luôn tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng lá ngũ trảo và không nên lạm dụng.
Tránh sử dụng ngũ trảo với người mệt mỏi, suy nhược