9 Bài luận xuất sắc về việc thuyết phục người khác từ bỏ quan niệm 'có tiền là có tất cả' (Ngữ văn 10 - SGK Cánh diều)

Vai trò của đồng tiền không thể phủ nhận, đặc biệt trong nền kinh tế hiện đại. Nhiều người tin rằng tiền có thể làm mọi thứ, nhưng cũng có ý kiến cho rằng: “Tiền không thể mua hạnh phúc”. Liệu quan điểm này có đúng không?

Với nhu cầu vật chất ngày càng gia tăng, giá trị của đồng tiền càng trở nên quan trọng. Con người càng kiếm tiền để đáp ứng nhu cầu của mình. Đồng tiền không chỉ có giá trị thực dụng mà còn ảnh hưởng đến cả yếu tố tinh thần và cảm xúc. Nó mang lại giải trí, quà tặng, và những vật chất như nhà, xe, kim cương… Đồng tiền còn là công cụ giúp xây dựng cơ sở vật chất và giải quyết chi phí.

Tuy nhiên, trong xã hội hiện nay, đồng tiền đã trở thành mục đích hơn là phương tiện. Mặc dù đồng tiền có giá trị, nhưng có thể mua được tất cả không? Tiền có thể mua được nhà, xe, nhưng liệu có thể mua được hạnh phúc, nụ cười, tình yêu? Hạnh phúc không phải là giá trị vật chất mà là những cảm xúc sâu sắc từ trái tim. Hạnh phúc không nằm trong sự xa hoa mà trong những khoảnh khắc giản dị, như bình minh trên biển hay nụ hôn nhẹ nhàng từ người thương.

Đồng tiền không thể chạm đến những khoảnh khắc hạnh phúc giản dị dù nó đã len lỏi vào mọi ngóc ngách của cuộc sống. Hạnh phúc là những thời điểm con người cảm thấy thanh thản, không bị chi phối bởi vật chất. Cuộc sống ngắn ngủi, con người chạy theo đồng tiền nhưng không thể dùng tiền để mua được thời gian hay sức khỏe. Dù y học có phát triển thế nào, tiền không thể giữ lại tuổi trẻ hay sự sống. Đồng tiền có giá trị không thể phủ nhận, nhưng nó cũng có thể là con dao hai lưỡi, tạo ra hạnh phúc hoặc phá hủy nó.

Chúng ta không thể phủ nhận giá trị của đồng tiền cũng như hạnh phúc. Cả hai đều cần thiết cho cuộc sống và không thể thiếu.

Trong xã hội hiện đại, đồng tiền dường như đã trở thành trung tâm của mọi vấn đề. Ngày càng có sức ảnh hưởng lớn, đồng tiền không còn chỉ là phương tiện mà đã trở thành mục đích chính của con người.

Với nền kinh tế hiện nay, giá trị của đồng tiền rất cao. Tuy nhiên, liệu đồng tiền có thể thực sự mua được tất cả? Tiền có thể mua vật chất, nhưng có thể mua được hạnh phúc không? Tiền có thể sắm nhà, xe, nhưng liệu có thể mua nụ cười, niềm vui, hay tình yêu? Hạnh phúc không phải là vật chất mà là cảm xúc từ tận đáy lòng. Hạnh phúc thường không nằm trong sự xa hoa mà ở những khoảnh khắc giản dị như bình minh trên biển hay nụ hôn từ người yêu thương.

Hạnh phúc luôn hiện diện xung quanh ta, nhưng nó đến một cách nhẹ nhàng và tinh tế. Dù đồng tiền có thể hiện diện ở khắp mọi nơi, nó không thể chạm vào những khoảnh khắc hạnh phúc thật sự. Hạnh phúc là những lúc con người cảm thấy thanh thản, không bị chi phối bởi vật chất. Cuộc sống ngắn ngủi, chúng ta thường chạy theo đồng tiền nhưng không thể dùng tiền để mua thời gian hay sức khỏe. Dù công nghệ y học có phát triển thế nào, tiền không thể giữ lại tuổi trẻ hay sự sống. Đồng tiền có giá trị nhưng cũng có thể là con dao hai lưỡi, tạo ra hoặc hủy diệt hạnh phúc.

Chúng ta không thể phủ nhận giá trị của đồng tiền hay hạnh phúc. Cả hai đều cần thiết cho cuộc sống, và thiếu một trong hai sẽ làm cuộc sống không trọn vẹn.

Có một câu nói vui rằng: “Có nhiều thứ không thể mua được bằng tiền, nhưng có thể mua được bằng… rất nhiều tiền'.

Mỗi người có một quan niệm khác nhau về giá trị của tiền. Với một số người, tiền là ông chủ lý tưởng, trong khi người khác lại thấy tiền như một đầy tớ kém cỏi. Có người xem tiền là chiếc chìa khóa mở mọi cánh cửa, nhưng điều đó có thực sự đúng không?

Bạn có tin rằng tiền có thể giải quyết mọi vấn đề trong cuộc sống này không?

Riêng tôi, tiền không phải là tất cả. Tiền có thể mua được tri thức không?

Dinh, 24 tuổi, học lực trung bình, nhưng vẫn vươn lên trong sự nghiệp nhờ “khả năng' sử dụng tiền của mẹ. Tiền giúp Dinh có bằng tú tài loại giỏi, vào Đại học Y khoa, và sau đó làm việc tại một bệnh viện lớn. Tuy nhiên, chỉ sau vài tháng, sự thật về bằng cấp giả của Dinh bị phơi bày khi đoàn thanh tra đến kiểm tra, dẫn đến việc cô bị đình chỉ công tác. Dinh mất tất cả: không công việc, không tương lai, và sống khép kín, không dám gặp bạn bè. Dinh không phải là trường hợp cá biệt; báo chí đã đưa tin về nhiều quan chức sử dụng bằng giả mua chức vụ nhờ tiền, khiến người ta phải ngạc nhiên và hoài nghi. Đồng tiền thật sự có sức mạnh ghê gớm!

Tiền có thể mua hạnh phúc không? Minh, 24 tuổi, bác sĩ mới ra trường, là một thầy thuốc đầy triển vọng nhưng lại quá nghèo để có thể vào các bệnh viện. Anh quyết tâm ở lại thành phố để kiếm tiền và đã gặp được một cô tiểu thư giàu có. Đám cưới của họ được tổ chức long trọng, và nhờ “phúc' vợ, Minh mở phòng mạch tại nhà. Với kỹ năng chuyên môn và giao tiếp tốt, phòng mạch của Minh phát đạt. Sau hai năm, anh đưa mẹ và em gái lên thành phố sinh sống, nhưng lại rơi vào tình trạng khó khăn khi phải cân bằng giữa tình cảm gia đình và nghĩa vụ. Cô vợ kênh kiệu và người mẹ đau lòng, còn em chồng thì luôn chỉ trích. Minh luôn ở giữa, phải dàn xếp mọi mâu thuẫn và cảm thấy căng thẳng. Dù đã có tiền, Minh vẫn không thể có cuộc sống an vui như mong ước.

Vậy nên, tiền không phải là tất cả!

Cuộc khảo sát toàn cầu của TV Networks International cho thấy trong số 5400 người trẻ từ 14 quốc gia phát triển, chỉ có 43% cảm thấy hài lòng với cuộc sống hiện tại của mình. Giới trẻ Ấn Độ là những người hạnh phúc nhất, trong khi Nhật Bản đứng cuối bảng với chỉ 8% cảm thấy thỏa mãn với hiện tại. Kết quả này mở ra nhiều điều để suy ngẫm, đặc biệt là mối quan hệ giữa tài sản và hạnh phúc, giữa đời sống vật chất và tinh thần.

Chúng ta đang sống trong xã hội hiện đại, nơi giá trị vật chất được xem trọng ngang bằng với giá trị tinh thần. Thời đại của Balzac và Vũ Trọng Phụng, khi đồng tiền có sức mạnh thống trị xã hội, đã qua. Nhưng câu nói này vẫn còn giá trị: “Không có Giời, Phật, chỉ có đồng tiền là đáng kính thờ vì nó có thể sai khiến mọi người.” Đồng tiền có sức mạnh lớn trong mọi thời đại, khiến nhiều người sẵn sàng đánh đổi phẩm giá và đạo đức để có được nó. Sức mạnh của đồng tiền không chỉ làm thỏa mãn nhu cầu vật chất mà còn tạo ra giá trị về nhân phẩm, văn hóa và tình nghĩa.

Đồng tiền trở thành thước đo giá trị của con người. Sự giàu có thường gắn với cuộc sống sung túc và được người khác nể trọng. Nhưng danh vọng có bao giờ đủ? Lòng tham của con người không bao giờ cạn. Đồng tiền đã quyến rũ và chi phối những người thiếu bản lĩnh, dẫn đến tội phạm như tham nhũng, buôn lậu, và cờ bạc, gây hại lớn cho xã hội. Chúng ta cần thừa nhận sức mạnh ghê gớm của đồng tiền, nhưng không phải là tất cả. Có những giá trị tinh thần như trí tuệ, tình yêu, lòng nhân ái mà tiền không thể mua được, đặc biệt là hạnh phúc.

Ngược lại với tiền, hạnh phúc là khái niệm khó nắm bắt, mong manh như những bí ẩn của tâm hồn. Hạnh phúc là mục tiêu mọi người hướng tới, được khẳng định trong các tuyên ngôn độc lập của nhiều quốc gia. Hạnh phúc đơn giản là trạng thái vui sướng khi đạt được những điều mong muốn, bao gồm hạnh phúc trong gia đình, tình bạn và cuộc sống hàng ngày. Tiền bạc không thể tạo ra hạnh phúc thật sự, nếu có, đó chỉ là sự thỏa mãn vật chất của một cá nhân ích kỷ.

Hạnh phúc thực sự là những giá trị đẹp đẽ, chân thành trong tâm hồn, không thể mua chuộc bằng tiền. Hạnh phúc của một người mẹ vất vả làm việc không ngừng nghỉ vì con, hay của một gia đình lao động bình thường có những khoảnh khắc ấm áp bên nhau, là những điều không thể đổi bằng vàng bạc. Câu nói nổi tiếng: 'Hạnh phúc lớn nhất của đời người là yêu và được yêu' - George Sand, nhấn mạnh rằng tình yêu là cơ sở của hạnh phúc. Hạnh phúc được xây dựng từ tình cảm, những giá trị xã hội và tinh thần chân chính.

Tiền chỉ là công cụ giúp chúng ta đạt được mục tiêu hạnh phúc. Đời sống hạnh phúc trọn vẹn khi thỏa mãn cả về vật chất lẫn tinh thần, vì vậy đồng tiền có vai trò quan trọng. Nó thúc đẩy sự sáng tạo, nỗ lực trong công việc, là giải pháp cho những tình huống khó khăn. Một tháng lương cao có thể làm tăng động lực làm việc, một học bổng có thể mở ra cơ hội du học, và tiền cho phẫu thuật có thể cứu sống một người. Tuy nhiên, nếu coi tiền là mục tiêu cao nhất, bạn sẽ phải trả giá đắt: mất nhân cách, gia đình tan vỡ, và sự khinh bỉ từ xã hội. Vì vậy, cần tạo sự cân bằng giữa tiền bạc và hạnh phúc, giữa đời sống vật chất và tinh thần, để xây dựng hạnh phúc vững chắc.

Để làm được điều này, mỗi người cần phấn đấu trong công việc, học tập, và rèn luyện đạo đức để trở thành người có trí tuệ, tài năng, nhân cách, đồng thời giữ vững bản lĩnh trước cám dỗ ngoài xã hội. Như L.Raybo đã nói: 'Trong các con đường dẫn đến hạnh phúc, không có con đường tắt, chỉ có một con đường chắc chắn hơn cả là lao động và kiên trì.'

Bạn đã bao giờ tự hỏi: Tiền bạc là gì mà khiến nhiều người mù quáng theo đuổi, hạnh phúc là gì mà nhiều người khao khát? Hai yếu tố này tưởng chừng như không liên quan nhưng thực tế lại gắn bó chặt chẽ trong cuộc sống. Hạnh phúc là cảm giác thỏa mãn khi đạt được những mong muốn, trong khi tiền bạc là công cụ để chi tiêu. Mối quan hệ giữa tiền bạc và hạnh phúc rất mật thiết.

Tiền bạc có ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của chúng ta. Nó là điều kiện cần thiết cho nhiều hoạt động như học tập, ăn uống, sinh hoạt, đi lại… Mỗi hành động đều đụng đến tiền. Hàng ngày, chúng ta cần ăn uống để duy trì sự sống, và để mua thực phẩm, chúng ta cần tiền. Hãy tưởng tượng một ngày không có tiền, không thể chi tiêu cho những nhu cầu cơ bản, sức khỏe sẽ giảm sút, việc khám chữa bệnh trở nên khó khăn, học tập và làm việc bị ảnh hưởng.

Ngoài giá trị vật chất, tiền bạc cũng đáp ứng nhu cầu tinh thần. Nó giúp chúng ta chi trả cho các hoạt động giải trí, dịch vụ như Internet, điện thoại… Chúng ta cần tiền hàng ngày để chi tiêu cho những vấn đề thiết yếu trong cuộc sống. Đồng tiền đã phần nào chi phối nhu cầu của chúng ta. Mỗi người đều có nhu cầu riêng cho gia đình và bản thân, nhưng cần biết cách chi tiêu hợp lý, tính toán cho những gì mình cần và có.

Ví dụ, một sinh viên nghèo mới ra trường chỉ có thể mua một chiếc xe máy bình thường để đi làm, còn sinh viên giàu có có thể mua xe đắt tiền. Dù nhiều hay ít tiền, với sự tính toán hợp lý, chúng ta có thể đáp ứng nhu cầu cuộc sống, dù chưa hoàn toàn hài lòng. Tiền bạc là điều kiện cần thiết cho hạnh phúc nhưng không phải điều kiện đủ. Có những người chỉ biết kiếm tiền, họ làm việc miệt mài, tiền với họ chưa bao giờ đủ, nhưng họ không trân trọng những gì mình có. Khi nhận ra mình không có hạnh phúc thực sự, có thể đã quá muộn. Tiền không thể mua được hạnh phúc. Hạnh phúc đến từ những giá trị tinh thần, sự hòa mình vào cuộc sống.

Vì vậy, tiền bạc là điều kiện cần nhưng chưa đủ để có hạnh phúc. Khi bạn nhận ra giá trị thực sự của đồng tiền, trân trọng những gì mình có, chấp nhận những gì không thể có, có một nhận thức rõ ràng về tiền bạc, bạn sẽ có hạnh phúc. Trong xã hội Việt Nam xưa và nay, vẫn tồn tại quan niệm sai lầm về mối quan hệ giữa tiền bạc và hạnh phúc:

'Trong tay đã có tiền
Dầu rằng đổi trắng thay đen chẳng khó'

Ngày xưa, đồng tiền được xem như thế lực vạn năng. Hạnh phúc có thể mua được bằng tiền. Ngày nay, nhiều người không biết quý trọng tiền bạc, sinh ra thói hư tật xấu, lười biếng, trì trệ… Họ chỉ biết hưởng thụ mà không có sự rèn luyện tinh thần và ý chí, không thể có hạnh phúc thực sự. Họ không nghe nhạc để biết một bản nhạc hay, không đọc báo để biết về cuộc sống, không có thời gian để trò chuyện sâu sắc với bạn bè để hiểu tình bạn.

Khi đã có tất cả, trừ những thứ mới như ma túy, họ thử nghiệm. Họ có thể cảm thấy vui trong những trải nghiệm đó, nhưng gia đình họ chắc chắn không hạnh phúc, và hạnh phúc của họ chỉ là nhất thời. Quan niệm sai về tiền bạc và hạnh phúc cần phải được phê phán, bác bỏ và hướng tới những giá trị tốt đẹp, giúp họ nhận thức rõ giá trị cuộc sống và tìm kiếm hạnh phúc thực sự.

Tiền bạc giúp chúng ta đáp ứng nhu cầu vật chất và phần nào nhu cầu tinh thần. Nhưng hạnh phúc thực sự không phụ thuộc vào giá trị vật chất mà đồng tiền mang lại, mà là sự nâng niu và trân trọng cuộc sống của chúng ta.

Trong cuộc sống, tiền bạc là một phần không thể thiếu để duy trì các nhu cầu cơ bản của chúng ta, nhưng có quan điểm cho rằng 'tiền không phải là tất cả'.

Tiền là công cụ trao đổi và mua sắm, giúp chúng ta có được những vật phẩm và dịch vụ cần thiết. Tuy nhiên, dù tiền có thể mua được nhiều thứ, nhưng không thể mua được tình cảm và hạnh phúc thật sự. Câu nói này nhấn mạnh rằng chúng ta cần có cái nhìn toàn diện hơn về giá trị của tiền bạc. Tiền có thể đáp ứng nhu cầu vật chất nhưng không thể tạo ra mối quan hệ và hạnh phúc cá nhân.

Tiền rất cần thiết, nhưng cần sử dụng nó theo đúng mục đích và chuẩn mực xã hội. Nó có thể giúp chúng ta cảm thấy đầy đủ hơn khi có được những gì cần thiết trong cuộc sống. Tuy nhiên, tiền chỉ là một phần của cuộc sống và không thể thay thế các giá trị tinh thần như tình cảm và các mối quan hệ.

Nhiều thứ trong cuộc sống quan trọng không kém gì tiền bạc như tình cảm và các mối quan hệ xã hội. Sử dụng tiền một cách hợp lý là quan trọng, nhưng nếu lạm dụng hoặc quá chú trọng vào tiền bạc thì có thể dẫn đến sự thiếu hụt trong các mối quan hệ và cảm xúc.

Hiện nay, chúng ta có thể thấy rằng nhiều người có nhiều tiền nhưng vẫn thiếu niềm vui và hạnh phúc. Tiền bạc, dù quan trọng, cũng có thể làm cho chúng ta bị cuốn vào vòng xoáy của xã hội và quên đi những giá trị thực sự của cuộc sống. Chính vì vậy, cần phải nhận thức đúng đắn về sự cân bằng giữa tiền bạc và các mối quan hệ xã hội. Tiền không phải là tất cả, và việc sử dụng nó một cách hợp lý là cần thiết để đạt được hạnh phúc thực sự.

Câu nói này nhắc nhở chúng ta về việc cân nhắc giá trị thực sự của cuộc sống, và tiền bạc cùng hạnh phúc cần phải bổ trợ lẫn nhau.

Trong thời đại ngày nay, khi xã hội ngày càng chú trọng vào vật chất, tiền bạc được xem như một sức mạnh không gì sánh bằng. Câu nói 'tiền có thể mua được mọi thứ' đã trở nên phổ biến. Tuy nhiên, liệu tiền có thực sự có sức mạnh vạn năng như vậy? Liệu có tiền có phải là có tất cả?

Chúng ta biết đến mối quan hệ cảm động giữa Mác, con trai của một gia đình quý tộc, và Ăng-ghen, con trai của một chủ xưởng. Dù họ thuộc các tầng lớp khác nhau, cả hai đều không thiếu thốn về vật chất và có thể hưởng thụ cuộc sống mà không phải trải qua những thử thách khắc nghiệt. Mặc dù sở hữu nhiều của cải, họ không bao giờ cảm nhận được hạnh phúc thực sự khi xung quanh có nhiều số phận bất hạnh. Mác từng nói với con gái rằng: 'Đối với ba, hạnh phúc là đấu tranh', chứ không phải 'hạnh phúc là có nhiều tiền'. Đúng vậy, tiền chưa bao giờ và không bao giờ là tất cả.

Nhiều người, dù có nhiều tiền, vẫn không cảm thấy hạnh phúc. Họ không thể kìm nén lòng tham và luôn bị tiền bạc ám ảnh. Họ không ngừng tìm cách bảo vệ và kiếm thêm tiền. Bạn có thể đã từng ghen tị với những người sinh ra trong giàu sang và không phải lo lắng về vật chất. Nhưng đừng nghĩ rằng ít tiền sẽ khiến bạn ít có cơ hội hạnh phúc hơn. Tôi từng mơ về việc trúng số độc đắc, nhưng số tiền đó có thể mang lại ít hạnh phúc và lấy đi nhiều điều quý giá hơn. Tiền có thể mua thành công nhưng cũng có thể dẫn đến thất bại.

Có những gia đình, cha mẹ đánh đổi thời gian bên gia đình để kiếm tiền và đạt thành công. Tuy nhiên, sự bận rộn đó có thể tạo ra khoảng trống không thể bù đắp, là tình yêu và tình cảm gia đình. Nhiều gia đình đã tan vỡ vì lý do này.

Đúng vậy, bạn có thể thành công và có nhiều tiền, nhưng có thể đến một lúc nào đó bạn sẽ nhận ra rằng không còn ai để chia sẻ thành công đó với bạn.

Trong cuộc sống, chúng ta có nhiều tiêu chuẩn để đánh giá giá trị của con người, và một trong số đó là giá trị vật chất, với tiền bạc là đại diện rõ ràng nhất. Tiền vốn là chủ đề nhạy cảm và có quan niệm cho rằng 'có tiền là có tất cả'. Ý kiến này vẫn tiếp tục gây tranh cãi trong thời đại hiện nay.

Tiền đóng vai trò quan trọng trong việc mua sắm, trao đổi hàng hóa và dịch vụ, cũng như định giá tài sản cá nhân. Nó thể hiện sức mạnh to lớn của đồng tiền đối với cuộc sống con người. Với tiền, chúng ta có thể mua sắm nhiều thứ từ cơ bản đến hiện đại, đáp ứng nhu cầu vật chất. Tuy nhiên, câu nói 'có tiền là có tất cả' có phần không hoàn toàn chính xác vì tiền không thể mua được giá trị tinh thần. Mặc dù tiền giúp chúng ta sở hữu nhiều vật chất, nhưng không thể thay thế những giá trị vô hình như tình cảm và hạnh phúc.

Tiền cũng cho phép chúng ta trải nghiệm nhiều dịch vụ tốt và tạo điều kiện cho bản thân và người thân phát triển. Tuy nhiên, nếu thiếu tiền, cuộc sống có thể trở nên vất vả, thiếu thốn, và không có thời gian chăm sóc bản thân hay tìm thấy niềm vui. Dù tiền quan trọng, nó không thể mua được những tình cảm chân thành và sự hạnh phúc thực sự.

Nhiều lúc, tiền có thể làm tăng lòng tham và dẫn đến tha hóa, khiến con người trở nên xấu xa và độc ác. Chúng ta không thể phủ nhận sức mạnh của tiền, nhưng cần phải giữ vững chính kiến và không để tiền kéo chúng ta xa rời thực tế. Hãy là người có lòng tốt, cống hiến cho xã hội, và giữ gìn giá trị tinh thần.

Ngày nay, tiền bạc đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của chúng ta. Nó không chỉ đảm bảo cuộc sống vật chất mà còn giúp chúng ta phát triển và hòa nhập với thời đại. Có câu danh ngôn rằng “Tiền có thể mua mọi thứ, trừ hạnh phúc”. Ý nghĩa của câu này là gì và tại sao lại như vậy?

Tiền, để hiểu rõ câu danh ngôn này, chúng ta cần biết nó là gì. Tiền xuất phát từ nhu cầu trao đổi hàng hóa và dịch vụ, đóng vai trò là phương tiện trung gian trong giao dịch. Tiền có thể mua được mọi thứ mà chúng ta muốn, nhưng hạnh phúc lại là một khía cạnh tinh thần không thể mua được. Hạnh phúc là cảm giác vui vẻ và mãn nguyện về mặt tinh thần, không thể được trao đổi bằng tiền bạc.

Tiền thực sự có thể mua được nhiều thứ và có giá trị lớn trong việc trao đổi hàng hóa, dịch vụ. Ngày nay, trong nền kinh tế thị trường, tiền bạc được coi trọng hơn bao giờ hết. Nếu thiếu tiền, cuộc sống sẽ khó khăn và không thể tồn tại. Nhưng nếu có tiền, cuộc sống sẽ trở nên dễ dàng hơn với đầy đủ cơm ăn, áo mặc và chỗ ở. Tuy nhiên, tiền không thể mua được hạnh phúc trọn vẹn. Ví dụ, trong các câu chuyện cổ tích Việt Nam, có nhiều tình huống cho thấy tiền không thể mua được niềm vui và sự hài lòng lâu dài.

Dù tiền có thể mua được của cải, danh vọng, nhưng hạnh phúc thực sự vẫn không thể đạt được bằng tiền. Nếu tiền rơi vào tay những người tốt, nó sẽ được sử dụng một cách chính đáng. Nhưng nếu vào tay kẻ xấu, nó sẽ trở thành công cụ của sự tha hóa. Lịch sử và văn học đều cho thấy sức hút mạnh mẽ của tiền bạc, như trong tác phẩm của Nguyễn Công Hoan hay Nguyễn Du. Đặc biệt, trong xã hội trước Cách mạng Tháng Tám, tiền bạc là mục tiêu khát khao của thực dân và địa chủ, dẫn đến những hoàn cảnh bi đát như trong “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố.

Tiền có sức mạnh lớn, có thể làm hỏng con người, làm cho họ chạy theo nó một cách mù quáng. Ví dụ, trong tác phẩm “Hạnh phúc của một tang gia” của Vũ Trọng Phụng, nhân vật Xuân “Tóc Đỏ” đã lợi dụng tiền để tạo dựng vẻ ngoài thông minh và quan trọng chỉ để kiếm lợi cho mình. Tiền có thể mua được nhiều thứ, nhưng không thể mua được lòng trung thực và uy tín như của cụ Nguyễn Đình Chiểu, người không bị tiền bạc mua chuộc.