Tình trạng đờm trong cổ họng là một vấn đề phổ biến ở trẻ sơ sinh. Việc làm sạch đờm giúp giảm nguy cơ tổn thương đường hô hấp dưới của trẻ. Vậy làm thế nào để làm sạch đờm cho trẻ? Hãy đọc bài viết dưới đây của Mytour để tìm hiểu nhé.
Nguyên nhân gây ra tình trạng đờm ở trẻ sơ sinh
Đờm xuất hiện trong cổ họng là một cơ chế tự nhiên của cơ thể để phòng vệ. Khi phát hiện có vi khuẩn gây hại xâm nhập, cơ thể sản xuất chất nhầy để ngăn chặn chúng. Tuy nhiên, khi quá trình này mất cân bằng, chất nhầy có thể bị tồn đọng, gây ra tình trạng đờm ở trẻ sơ sinh.
Trong giai đoạn đầu đời, hệ hô hấp của trẻ chưa hoàn thiện, do đó khả năng tự loại bỏ đờm cũng không tốt như người lớn. Điều này khiến cho trẻ dễ bị đờm do ứ tắc dịch nhầy.
Những yếu tố gây ra tình trạng đờm ở trẻ sơ sinh có thể bao gồm:
- Thay đổi đột ngột trong thời tiết
- Bụi bẩn
- Hóa chất
- Khói thuốc lá
- Vi rút
Bên cạnh đó, một số bệnh lý sau đây cũng có thể gây ra đờm ở trẻ sơ sinh:
- Viêm phổi
- Hen suyễn
- Dị ứng
- Viêm phế quản
- Cảm lạnh hoặc cúm
Cách giúp trẻ sơ sinh tiêu đờm tại nhà
Trẻ sơ sinh thường không thích dùng thuốc, vì vậy, để giúp trẻ tiêu đờm tại nhà, ba mẹ có thể thực hiện những biện pháp sau đây:
Hút sạch mũi cho trẻ
Khác với người lớn, trẻ sơ sinh không biết tự loại bỏ đờm, vì vậy ba mẹ có thể sử dụng bộ dụng cụ hút mũi để giúp trẻ tiêu đờm.
Sử dụng bộ dụng cụ hút mũi để giúp trẻ tiêu đờm
Mặc dù đây là phương pháp tiêu đờm đơn giản nhưng có thể gây khó chịu hoặc lo lắng cho trẻ. Ba mẹ cần kiên nhẫn, nhẹ nhàng trò chuyện và thực hiện các bước tiêu đờm sau:
- Nhỏ nước muối sinh lý (0.9%) từ từ vào mũi của trẻ để làm ẩm mũi, làm loãng chất nhầy trong mũi. Bước này sẽ giúp mẹ hút đờm dễ dàng hơn, trẻ cũng sẽ bớt đau hơn.
- Đặt trẻ nằm nghiêng 1 bên. Mẹ dùng tay bóp nhẹ phần bóng của dụng cụ hút mũi, sau đó nhẹ nhàng đưa đầu hút vào mũi của trẻ. Các thao tác phải thật cẩn thận, tránh làm tổn thương niêm mạc mũi của trẻ.
- Mẹ dùng ngón tay đè nhẹ bên lỗ mũi còn lại của trẻ, từ từ thả bóng ra để đầu hút hút sạch dịch nhầy trong mũi. Sau đó làm sạch đầu hút và lặp lại tương tự cho bên còn lại.
- Ba mẹ có thể hút mũi cho trẻ từ 2-3 lần/ngày, tránh lạm dụng quá mức dẫn đến các tổn thương khác cho mũi của trẻ.
Tăng cường việc cho trẻ bú sữa
Một trong những nguyên tắc tiêu đờm cho trẻ là cung cấp đủ nước để làm loãng dịch nhầy. Khi trẻ sơ sinh có đờm, mẹ hãy tăng số lần bú sữa mẹ hoặc sữa công thức của trẻ, khi cơ thể trẻ được cung cấp đủ nước, đờm sẽ loãng ra, trẻ sẽ dễ hắt hơi, xì mũi hoặc ho để làm tiêu đờm trong cổ họng.
Tăng số lần cho trẻ bú sữa mẹ hoặc sữa công thức (Ảnh: Freepik)
Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi không nên uống nước nếu không có sự đồng ý của bác sĩ, để tránh nguy cơ ngộ độc nước.
Nhỏ mũi cho trẻ bằng nước muối sinh lý
Nước muối sinh lý (0.9%) được khuyến cáo là an toàn cho trẻ sơ sinh. Ngoài việc làm loãng dịch nhầy trước khi sử dụng bộ hút đờm, nước muối sinh lý còn giúp trẻ dễ thở khi bị đờm hoặc nghẹt mũi...
Theo khuyến cáo của các chuyên gia, ba mẹ có thể nhỏ 2-3 giọt nước muối sinh lý vào mỗi bên mũi của trẻ, sau đó đặt trẻ đứng để tiêu đờm.
Vỗ lưng cho trẻ
Vỗ lưng cũng là một biện pháp thường được áp dụng khi trẻ sơ sinh có đờm. Ba mẹ đặt trẻ lên đầu gối sao cho có thể vỗ vào lưng của trẻ. Sau đó, khum bàn tay, vỗ nhẹ vào lưng trẻ.
Ba mẹ nên chỉ vỗ nhẹ vào vùng phổi của trẻ (Ảnh: Wepik)
Bảo đảm môi trường sạch sẽ
Để giảm thiểu nguy cơ trẻ sơ sinh bị đờm, ba mẹ cần phân biệt trẻ khỏi các tác nhân kích ứng như bụi bẩn, khói thuốc lá, nấm mốc,...
Ngoài ra, ba mẹ cũng cần thường xuyên vệ sinh nhà cửa, giặt chăn gối, quần áo của trẻ để loại bỏ các tác nhân gây ra hiện tượng đờm ở trẻ.
Sử dụng tinh dầu
Các loại tinh dầu như tràm trà, sả chanh,… có khả năng làm ấm phòng, giúp làm loãng dịch nhầy trong cổ họng của trẻ và giảm sự đờm.
Sử dụng tinh dầu để xông phòng, giữ ấm đường hô hấp của trẻ (Ảnh: Wepik)
Ba mẹ có thể sử dụng máy xông tinh dầu để lan tỏa hương thơm trong không gian, nhỏ vài giọt vào nước tắm hoặc trên quần áo của trẻ. Tuy nhiên, ba mẹ không nên để tinh dầu tiếp xúc trực tiếp với da của trẻ.
Sử dụng lá hẹ
Có thể dùng lá hẹ để tiêu đờm cho trẻ
Có một số cách sử dụng lá hẹ để giúp trẻ tiêu đờm, ba mẹ có thể tham khảo:
- Hẹ chưng đường phèn: Dùng 5 - 7 lá hẹ, rửa sạch, cắt ngắn. Cho lá hẹ vào chén cùng với 1 muỗng đường phèn. Hấp cách thủy lá hẹ và đường phèn trong khoảng 15 phút. Chắt lấy phần nước, để nguội, mỗi lần cho trẻ uống 1 muỗng nhỏ, ngày 3 lần, liên tục trong 3 - 5 ngày.
- Lá hẹ, hạt chanh và hoa đu đủ đực hấp cách thủy: Chuẩn bị 1 nắm lá hẹ rửa sạch, cắt ngắn; 10-20 gam hạt chanh; 15 gam hoa đu đủ đực đã rửa sạch. Cho cả 2 thành phần vào cối, giã nát. Hỗn hợp sau đó được trộn với đường phèn, hấp cách thủy khoảng 30 phút, chắt lấy nước, để nguội. Lấy nước này cho trẻ uống 2 - 3 lần/ngày, mỗi lần khoảng 5ml.
Tạo độ ẩm cho môi trường xung quanh
Môi trường sống của trẻ cũng ảnh hưởng đến tình trạng trẻ sơ sinh có đờm. Ba mẹ nên duy trì độ ẩm cần thiết trong phòng, giữ ấm cho đường hô hấp của trẻ và giúp trẻ dễ tiêu đờm.
Massage cho trẻ
Ba mẹ có thể sử dụng nước gừng ấm để massage cho trẻ, giúp làm ấm cơ thể, hạn chế hình thành đờm. Các vùng cần massage bao gồm: Lưng, lòng bàn tay, lòng bàn chân, khuỷu tay,… mỗi vùng massage khoảng 2 - 3 phút.
Massage vừa giúp tiêu đờm vừa tăng sức đề kháng cho trẻ (Ảnh: Freepik)
Ba mẹ nên kiên trì thực hiện phương pháp này mỗi ngày 1 lần, kéo dài trong 7 ngày liên tiếp, vừa giúp tiêu đờm vừa tăng sức đề kháng cho trẻ.
Đôi lời từ Mytour
Trên đây là một số phương pháp xử trí khi trẻ sơ sinh có đờm. Mytour hy vọng các thông tin này sẽ hữu ích cho ba mẹ. Tuy nhiên, trong trường hợp trẻ sơ sinh khò khè có đờm kèm theo các triệu chứng khó thở nghiêm trọng, ba mẹ cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt.
Các bài viết của Mytour/Vũ Trụ Bỉm Sữa chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Nguyệt Minh tổng hợp