9 phương pháp giúp giảm đau lưng sau sinh một cách đơn giản và hiệu quả

Đau lưng sau sinh là một lo ngại của rất nhiều bà mẹ. Mặc dù không nguy hiểm nhưng lại gây ra sự bất tiện trong cuộc sống hàng ngày. Hãy cùng Mytour khám phá về các cách giúp giảm đau lưng sau sinh nhé. 

Hiểu rõ hơn về đau lưng sau sinh

Đau lưng sau sinh là tình trạng lưng của mẹ đau nhức kéo dài sau khi sinh em bé. Đau lưng sau sinh có thể kéo dài trong nhiều ngày liên tục, thậm chí kéo dài vài năm. Số liệu thống kê cho thấy có đến hơn ½ số lượng các bà mẹ gặp phải tình trạng đau lưng sau sinh này.

Một số dấu hiệu đau lưng sau sinh có thể nhận biết như sau:

• Đau lưng khi vận động
• Cúi người xuống để bế em bé
• Bế em bé
• Chỉ đi bộ cũng bị đau

Sau khi được khám và xác định nguyên nhân gây ra đau lưng sau sinh, các bác sĩ sẽ đề xuất biện pháp điều trị phù hợp tương ứng với mức độ nghiêm trọng của đau.

Nguyên nhân gây đau lưng sau sinh

Hầu hết các trường hợp đau lưng sau sinh đều liên quan đến quá trình mang thai và sinh sản. Có những trường hợp, các bà mẹ gặp phải chấn thương trong quá trình sinh con, ảnh hưởng đến các khu vực xương chậu, lưng dưới, khớp và các mô mềm. Ngoài ra, tác dụng phụ của thuốc gây mê cũng là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng đau lưng sau sinh.

Do tăng cân nhanh chóng

Sau khi sinh, cơ thể của mẹ thường tăng cân nhanh chóng. Điều này cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng đau lưng sau sinh.

Sau khi sinh, cơ thể của mẹ thường tăng cân nhanh chóng (Ảnh: Canva)

Ngoài ra, trong suốt thời kỳ mang thai, người mẹ thường phải nghiêng về phía trước do kích thước và trọng lượng của bụng tăng lên. Điều này gây ra áp lực lớn lên cột sống của các mẹ, dẫn đến tình trạng đau lưng sau sinh.

Thay đổi tư thế di chuyển

Như đã đề cập ở trên, việc mang thai thay đổi trọng tâm của cơ thể, dần dần khiến cho mẹ bầu thay đổi tư thế và cách di chuyển. Dần dần, tình trạng này dẫn đến đau lưng sau sinh ở các vị trí cột sống, thắt lưng hoặc các nhóm cơ lưng.

Tổn thương xương chậu sau khi sinh

Để tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình sinh em bé, vùng xương chậu của mẹ sẽ trải qua những thay đổi. Những thay đổi này thường kéo dài rất lâu và có thể gây ra đau lưng sau sinh, thậm chí đau ở vùng chậu.

Tư thế không đúng khi cho em bé bú

Khi cho em bé bú, các mẹ thường cúi mặt xuống để nhìn con, điều này khiến cho phần cơ cổ bị căng mệt, gây ra đau nhức ở vùng cổ, rồi lan xuống lưng. Ngoài ra, vai hướng về phía em bé cũng là một tư thế có thể gây ra đau lưng sau sinh.

Do tác dụng của thuốc tê

Phương pháp gây tê màng cứng khi sinh em bé sẽ gây đau lưng sau sinh cho các bà mẹ trong giai đoạn ban đầu. Phương pháp này được thực hiện bằng cách tiêm thuốc tê vào tủy sống của sản phụ và làm cho các vùng xung quanh co thắt theo từng cơn. Những cơn co thắt này vẫn tiếp tục trong vài tháng sau sinh gây ra đau lưng sau sinh cho mẹ.

Do sự thay đổi hormone trong cơ thể

Trong thời kỳ mang thai, cơ thể mẹ bầu sản sinh ra một loại hormone gọi là relaxin. Hormone này khiến dây chằng vùng xương chậu của mẹ mở rộng, các khớp trở nên linh hoạt hơn để chuẩn bị cho quá trình sinh em bé. Relaxin cũng làm cho dây chằng hỗ trợ cột sống trở nên lỏng lẻo, làm mất sự ổn định của cột sống. Do đó, nguy cơ viêm khớp và dây chằng cũng tăng lên.

Sau khi sinh từ 3 - 4 tháng, hormone này vẫn tiếp tục tồn tại trong cơ thể mẹ ở mức độ cao. Chỉ khi nồng độ hormone trở lại bình thường thì vấn đề đau lưng sau sinh mới dần giảm đi.

Do chứng căng thẳng sau sinh

Những suy nghĩ mơ hồ, những cảm xúc tiêu cực, lo âu… có thể gây căng cơ cho các bà mẹ, đặc biệt là cơ lưng. Nếu tình trạng này kéo dài, có thể dẫn đến đau lưng. Mức độ đau lưng sau sinh cũng tăng dần theo thời gian.

Chứng căng thẳng sau sinh (Ảnh: Canva)

Do bị loãng xương

Trong thời kỳ mang thai và cho con bú, xương của mẹ mất canxi trong các bệ xương gây ra hiện tượng loãng xương vi thể. Hiện tượng này góp phần vào đau lưng sau sinh.

Đối với các bà mẹ lớn tuổi, cơ thể bắt đầu có dấu hiệu của thoái hóa đĩa đệm cột sống, kèm theo biến đổi của hệ dây chằng, tăng nguy cơ đau lưng sau sinh sớm hơn.

Hoạt động như mang vác đồ nặng, thay đổi tư thế đột ngột có thể gây tổn thương cho các khớp xương, dây chằng, dẫn đến các cơn đau lưng sau sinh cấp tính, thậm chí cần phải nhập viện cấp cứu.

Bị nhiễm không khí lạnh

Sau khi sinh, đa số các bà mẹ bị tổn thương khí huyết, dễ bị nhiễm gió lạnh, ảnh hưởng đến sức khỏe, gây ra tình trạng cơ thể ẩm ướt, đau lưng sau sinh và đau xương khớp.

Bị giãn dây chằng

Cơ thể mẹ bầu thay đổi nội tiết tố trong suốt thai kỳ làm cho các khớp xương và dây chằng trở nên lỏng lẻo, cấu trúc cột sống không ổn định. Do đó, mẹ dễ bị đau lưng sau sinh khi đi, đứng, ngồi lâu hoặc nâng những vật nặng.

Do thiếu canxi

Trong thời kỳ mang thai, mẹ cần được bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất như vitamin A, B1, D, axit folic, canxi cho bà bầu, phốt pho... Nếu lượng chất dinh dưỡng không đủ, cơ thể sẽ lấy canxi từ mẹ để cung cấp cho thai nhi, gây ra tình trạng loãng xương.

Sau khi sinh, sức khỏe của người mẹ chưa kịp phục hồi đã phải thường xuyên cho con bú, dẫn đến sự giảm lượng canxi trong cơ thể. Vấn đề này là nguyên nhân chính gây ra những cơn đau lưng sau sinh.

Do gây tê tủy sống

Phụ nữ dễ bị đau lưng sau sinh sau khi sinh mổ và đau nhiều hơn so với sinh thường. Nguyên nhân là do quá trình gây tê tủy sống sinh mổ.

Sau khi sinh mổ, các mẹ có thể cảm thấy chỗ tiêm bị nhức vài ngày nhưng không gây ra đau lưng sau sinh. Tuy nhiên, tác dụng phụ của thuốc có thể làm cho triệu chứng đau lưng sau sinh trở nên rõ ràng hơn. Theo thống kê, khoảng 90% phụ nữ bị đau lưng sau sinh sau khi gây tê tủy sống sinh mổ.

Do giãn cơ bụng

Trong quá trình sinh con, tử cung của mẹ mở rộng khiến cho hai khối cơ hai bên từ lồng ngực đến xương mu bị tách ra. Sự tách giãn này có thể gây ra tình trạng đau lưng sau sinh do mất đi sự hỗ trợ từ khối cơ này.

Ít vận động

Sau khi sinh, một số bà mẹ chỉ nằm trên giường, ít vận động làm cho khí huyết ở vùng chậu không được lưu thông. Tình trạng này cũng có thể gây ra đau lưng sau sinh.

Tình trạng đau lưng sau sinh kéo dài bao lâu?

Thông thường, khoảng 50% phụ nữ bị đau lưng trong tháng đầu tiên sau khi sinh, trong đó khoảng 20% tình trạng đau lưng sau sinh kéo dài tới 1 năm, thậm chí là 3 năm.

Đau lưng sau sinh có nguy hiểm không?

Tình trạng đau lưng sau sinh ở phụ nữ nếu không được điều trị hoàn toàn có thể dẫn đến các vấn đề xương khớp mãn tính. Ngoài ra, đau lưng sau sinh còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, gây căng thẳng, mệt mỏi cho các mẹ.

Cách trị đau lưng sau sinh

Dưới đây là một số biện pháp trị đau lưng sau sinh mà mẹ có thể tham khảo:

Điều chỉnh tư thế khi cho con bú

Các mẹ nên điều chỉnh tư thế khi cho con bú để giảm đau lưng sau sinh (Ảnh: Canva)

Khi cho con bú, các mẹ hãy chọn tư thế thoải mái, tránh cúi người quá lâu. Các mẹ cũng nên thay đổi tư thế thường xuyên, kết hợp với các vận động nhẹ nhàng như: xoay cổ, xoay nhẹ thắt lưng…

Điều chỉnh tư thế là cách trị đau lưng sau sinh hiệu quả, cụ thể như sau:

• Ngồi ngả lưng về phía sau 1 góc 45 độ, kê gối sau lưng. Em bé nằm trên bụng và tiến vào ngực mẹ để bú
• Nằm nghiêng và đặt bé nằm song song với mẹ, tay mẹ đỡ đầu bé, cho bé quay mặt vào đầu vú
• Ngồi tựa vào ghế, lưng thẳng, gác một chân lên ghế cao vừa đủ, kê gối mỏng sau lưng. Cho bé nằm bú thoải mái

Uống thuốc giảm đau điều độ

Có nhiều loại thuốc giảm đau lưng sau sinh như Acetaminophen, opioid,... Tuy nhiên, các mẹ đang cho con bú cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.

Thực hiện vật lý trị liệu

Vật lý trị liệu là phương pháp an toàn nhất để điều trị đau lưng sau sinh. Mẹ nên đến các trung tâm uy tín để được tư vấn và điều trị.

Một số phương pháp vật lý trị liệu giúp giảm đau lưng sau sinh mà các mẹ có thể tham khảo:

• Sử dụng liệu pháp thủy sinh
• Sử dụng sóng âm, điện xung hoặc laser để kích thích dây thần kinh
• Sử dụng liệu pháp nhiệt nóng lạnh
• Massage hoặc dùng máy áp lực hơi

Tập luyện vận động

Tập luyện vận động là biện pháp hữu ích giảm đau lưng sau sinh:

• Tham khảo hướng dẫn từ bác sĩ chuyên khoa để tập các bài tập điều chỉnh tư thế sau sinh.
• Kéo giãn cơ lưng, tăng cường sức mạnh cơ quanh cột sống và mô mềm… giảm nguy cơ tái phát đau lưng sau sinh.
• Tập gập người hoặc uốn dẻo để kéo thẳng vùng thắt lưng, tăng cường sức mạnh cơ bụng. Ngoài ra, có thể thực hiện bài tập Co duỗi gối, nâng chân…

Mai mối tinh thần thoải mái

Giữ tâm lý thoải mái giúp giảm áp lực lên các cơ, đặc biệt là cơ lưng, giúp hạn chế tình trạng đau lưng sau sinh.

Cải thiện dinh dưỡng hàng ngày

Sau sinh, các mẹ cần có chế độ ăn uống phong phú để bù đắp vitamin và khoáng chất, đặc biệt là canxi. Việc bổ sung canxi là biện pháp giảm đau lưng sau sinh hiệu quả:

• Thực phẩm giàu kẽm giúp cơ thể hấp thụ canxi tốt hơn, như nấm, thịt bò, ngũ cốc…
• Ăn thực phẩm giàu sắt như tim, lòng đỏ trứng gà, đậu… Bổ sung vitamin C và khoáng chất từ trái cây như nho, táo, cam, lê, chuối, bơ…
• Bổ sung 2 đến 2.5 lít nước mỗi ngày.

Thực hiện massage lưng thường xuyên

Massage lưng thường xuyên có ích cho tuần hoàn máu (Ảnh: Canva)

Các phương pháp massage, bấm huyệt giúp cải thiện lưu thông máu, giảm đau lưng sau sinh. Massage cũng giúp giảm căng thẳng.

Các mẹ cần duy trì việc thực hiện massage đều đặn và ổn định. Kết hợp với việc tập thể dục nhẹ hoặc yoga cũng giúp giảm đau lưng sau sinh nhanh chóng.

Hãy tham vấn với bác sĩ về cách điều trị

Hãy thăm bác sĩ để được tư vấn về cách điều trị (Ảnh: Canva)

Để đảm bảo hiệu quả của bài tập và xác định chính xác nguyên nhân gây đau lưng sau sinh, các mẹ cần gặp trực tiếp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn điều trị.

Sử dụng một số loại thảo dược dân gian

Sử dụng thảo dược dân gian cũng là biện pháp trị đau lưng sau sinh hiệu quả. Dưới đây là cách sử dụng thảo dược dân gian:

• Sử dụng lá ngải cứu: Rang lá ngải cứu với muối. Đặt hỗn hợp này vào một chiếc khăn mỏng và chườm lên vùng lưng đau. Làm lại quá trình này cho đến khi hỗn hợp nguội
• Dùng rễ cây lá lốt: Rửa sạch rễ cây lá lốt, ngâm với rượu trắng trong một tháng. Sau đó, thấm dung dịch bằng một chiếc khăn và thoa lên vùng lưng đau
• Dùng lá ớt cay: Rửa sạch lá ớt cay, giã nát và sao chín trên chảo. Thêm một ít rượu trắng và đảo đều. Đặt hỗn hợp này vào một miếng vải mỏng và chườm lên vùng lưng đau

Các động tác tập thể dục giúp giảm cơn đau sau khi sinh

Dưới đây là một số động tác tập thể dục giúp giảm cơn đau lưng sau sinh:

• Động tác 1: Giữ cơ thể thẳng đứng trên đầu ngón chân, đặt hai tay vào tường, lưng thẳng, chân thẳng. Thực hiện tư thế chống đẩy với tường trong 1 phút.
• Động tác 2: Nằm ngửa trên sàn, gập đầu gối, chân chạm đất. Hóp bụng, nâng xương chậu lên, giữ tư thế vài giây rồi hạ xuống.
• Động tác 3: Đứng thẳng, hai chân rộng bằng vai. Tay trái chống hông, tay phải giơ cao, nghiêng người sang trái. Đổi bên và lặp lại 8 lần.

Cơn đau lưng sau sinh là điều không thể tránh khỏi sau khi sinh. Nếu được thăm khám, tập luyện và bổ sung dinh dưỡng đúng cách, tình trạng này sẽ mau chóng biến mất. Chúng tôi hy vọng đã cung cấp những thông tin hữu ích cho các mẹ. Chúc các mẹ mau khỏe mạnh và hồi phục.

Nguyệt Minh tổng hợp