AggLayer là gì? Bộ phận cốt lõi của Polygon 2.0 là giao thức tổng hợp AggLayer (Aggregation Layer).

Polygon đã thực hiện nâng cấp mạng lưới lên Polygon 2.0 với AggLayer (Aggregation Layer) là một giao thức tổng hợp cho toàn bộ mạng lưới.

Giới thiệu

Sự tăng cường nhu cầu sử dụng đã thúc đẩy các hoạt động nâng cấp của mạng lưới blockchain. Tốc độ và khả năng mở rộng là những vấn đề quan trọng để đưa công nghệ này lan rộng.

Đi ngược lại xu hướng phát triển, chúng ta có những blockchain nguyên khối (monolithic blockchain), nơi mọi công việc được thực hiện trong một mạng lưới đóng và bảo mật, ví dụ như Bitcoin và Ethereum. Quy trình này mang lại tính bảo mật nhưng giảm khả năng mở rộng đối với các mạng lưới có tính tập trung cao.

Một số mạng lưới layer 1 chấp nhận đánh đổi phi tập để đổi lấy tốc độ và khả năng mở rộng, nhưng điều này khiến cho tài sản của người dùng phụ thuộc vào một nhóm nhà vận hành.

Ở giai đoạn tiếp theo, các nhà phát triển nhận ra rằng họ có thể phân tách công việc của mạng lưới thành nhiều phần nhỏ và giao cho từng blockchain chuyên biệt xử lý, dẫn đến thời đại của các modular blockchain. Trào lưu này đã bùng nổ nhanh chóng với nhiều công cụ hỗ trợ, cho phép lập trình viên triển khai một chuỗi mới chỉ trong vài phút.

Tuy nhiên, hệ quả lớn mà modular blockchain để lại là sự phân mảnh thanh khoản và làm tồi đi trải nghiệm người dùng.

Như chúng ta đã biết, mỗi mạng lưới đều có cấu hình khác nhau, sử dụng các quản lý tài sản và hoạt động theo cách riêng. Để bắt đầu sử dụng, người dùng cần nạp tiền vào các mạng lưới này qua bridge, thiết lập cài đặt, và làm quen với các ứng dụng. Với những người không chuyên về công nghệ, điều này thực sự là cơn ác mộng trong mê cung của modular blockchain.

Vấn đề phân mảnh thanh khoản là rất phổ biến. Nếu bạn có tiền trong mạng lưới Base nhưng muốn mua một NFT trên ZKsync, bạn phải sử dụng bridge để chuyển tiền từ Base về Ethereum, sau đó dùng bridge từ Ethereum sang ZKsync. Với Base sử dụng Optimistic Rollup, việc chờ đợi tiền quay về layer 1 có thể tốn nhiều thời gian trước khi bạn có thể bridge sang ZKsync. Điều này không chỉ tốn thời gian mà còn phí phạm của người dùng. Tuy nhiên, bạn có thể sử dụng giải pháp của bên thứ ba để chuyển tiền trực tiếp từ Base sang ZKsync, mặc dù điều này yêu cầu bạn phải tin tưởng vào một bên thứ ba nữa.

Bắt nguồn từ những thực tế này, Polygon đã nâng cấp mạng lưới lên Polygon 2.0 với AggLayer (Aggregation Layer) là thành phần cốt lõi, là giao thức tổng hợp cho toàn bộ mạng lưới.

Trong phần tiếp theo, chúng ta sẽ khám phá chi tiết về AggLayer của Polygon. 

Polygon 2.0 là gì?

Polygon bắt nguồn từ một sidechain của Ethereum, được thành lập từ năm 2017 bởi Sandeep Nailwal, Jaynti Kanani và Anurag Arjun. Nhờ vào tốc độ, khả năng mở rộng và hệ sinh thái đa dạng, Polygon đã đạt TVL 10 tỷ USD và hơn 9 triệu giao dịch mỗi ngày.

Với sự thay đổi của môi trường ngành, Polygon đã thông báo nâng cấp lên Polygon 2.0 đầu năm nay với một mô hình mới được mô tả bằng từ “Tổng hợp'.

Polygon 2.0 là mạng lưới blockchain tổng hợp đầu tiên, nơi kết nối nhiều blockchain độc lập với khả năng mở rộng linh hoạt, chia sẻ trạng thái và thanh khoản chung.

Polygon 2.0 bao gồm một số thành phần cốt lõi:

- AggLayer: giao thức tổng hợp và thống nhất tính thanh khoản cho hệ sinh thái.

- Polygon CDK: bộ công cụ mã nguồn mở cho phép triển khai Layer 2 ZK hoặc để các Layer 1 hoặc Layer 2 khác liên kết tới Polygon 2.0.

- ZK Proofs: Công nghệ xác thực ZK được liên tục cập nhật để tăng tốc độ và giảm thiểu chi phí. Phiên bản đầu tiên bắt đầu với chế độ “Type 1” và sẽ được nâng cấp dần theo thời gian.

AggLayer là gì?

AggLayer hay Aggregation Layer là giao thức tổng hợp blockchain được xây dựng trên Ethereum. Nó vận hành theo mô hình Proof-of-Stake và sử dụng công nghệ Zero-Knowledge để đảm bảo an toàn và giảm thiểu độ trễ cho các tương tác xuyên chuỗi.

Các chuỗi kết nối với AggLayer có thể duy trì chủ quyền riêng trong khi vẫn mang lại trải nghiệm liền mạch cho người dùng.

Mô hình vận hành

Để tạo ra một lớp tổng hợp cho nhiều blockchain khác, AggLayer cần kiểm soát tính cuối cùng và tính hợp lệ của các mạng lưới đó. Ví dụ sau sẽ giúp bạn hiểu sự quan trọng của tính cuối cùng và tính hợp lệ.

Giả sử có hai chuỗi rollup là A và B, Alice trên chuỗi A muốn chuyển tiền cho Bob trên chuỗi B. Để làm điều này, Alice cần khoá hoặc đốt token trên chuỗi A để chuyển sang chuỗi B.

Chuỗi B cần xác thực hai điều kiện để cung cấp token an toàn cho Bob.

1. Lô giao dịch chứa giao dịch của Alice phải hoàn tất trên Ethereum Layer 1.

2. Chuỗi B phải có khả năng xác minh trạng thái hợp lệ của chuỗi A sau giao dịch của Alice.

Nếu không đáp ứng hai điều kiện này, có thể xảy ra hiện tượng chi tiêu kép khi tiền được giữ lại ở chuỗi A và liên tục mint thêm tiền ở chuỗi B.

AggLayer bao gồm hai phần chính là một cầu chung và hệ thống xác minh dựa trên công nghệ Zero-Knowledge để giải quyết vấn đề này.

Unified Bridge là cầu nối thống nhất cho tất cả các chuỗi liên kết, giải quyết vấn đề phân mảnh thanh khoản giữa các chuỗi. Người dùng có thể dễ dàng chuyển đổi nguồn vốn từ mạng lưới này sang mạng lưới khác một cách nhanh chóng và tiết kiệm chi phí.

Cơ chế hoạt động của Aggregation Layer diễn ra qua ba giai đoạn:

- Pre-Confirmation - Xác nhận trước: Khi một lô giao dịch từ chuỗi liên kết được gửi đến AggLayer với đầy đủ thông tin nhưng chưa có chứng minh tính hợp lệ, nó sẽ được xem xét với trạng thái là “pre-confirmed” bởi AggLayer.

- Xác nhận - Sau khi có validity proof được chuỗi gửi đến AggLayer, nó sẽ được AggLayer kiểm tra và xác nhận. Nếu thành công, toàn bộ lô giao dịch sẽ chuyển sang trạng thái confirmed - đã xác nhận.

- Hoàn thiện - Sau khi lô giao dịch của một chuỗi đã được xác nhận, nó sẽ được tổng hợp với nhiều lô giao dịch khác từ các chuỗi khác thành một proof duy nhất và gửi đến Layer 1 là Ethereum. Bằng chứng này đảm bảo tính nhất quán và ràng buộc trạng thái của tất cả các chuỗi liên kết.

AggLayer được thiết kế để các chuỗi có thể chấp nhận hoặc từ chối các tương tác từ các chuỗi khác, đồng thời mỗi chuỗi có thể lựa chọn mức độ chấp nhận các giai đoạn trạng thái. Ví dụ, một chuỗi có thể không cần chờ đợi cho đến khi lô giao dịch chuyển sang trạng thái “confirmed” để xử lý, mà có thể thực hiện ngay ở bước “pre-confirmed”, giúp tăng tốc và trải nghiệm người dùng. Cơ chế này được Polygon gọi là Asynchronous Interoperability.

Một yếu tố khác trong thiết kế của Polygon 2.0 là giúp các chuỗi liên kết đảm bảo tính chủ quyền. Mỗi chuỗi vẫn thực thi độc lập trong môi trường riêng biệt, sử dụng kiến trúc modular riêng và thanh toán phí gas bằng token riêng, trong khi vẫn tạo liên kết và chia sẻ thanh khoản với các chuỗi khác thông qua AggLayer.

Nhận xét chung

AggLayer và Polygon 2.0 đang nỗ lực tạo ra một liên kết toàn diện giữa các blockchain bằng cách xây dựng một cây cầu và hệ thống xác thực duy nhất. Nếu mọi việc diễn ra suôn sẻ, các vấn đề về sự phân mảnh thanh khoản sẽ được giải quyết và người dùng sẽ có một trải nghiệm sử dụng mượt mà hơn bao giờ hết.

Tuy nhiên, việc sử dụng chung một cây cầu sẽ khiến cho tất cả các chuỗi liên kết tới AggLayer phụ thuộc vào nó. Nếu các nhà điều hành AggLayer có hành vi độc hại, tài sản của toàn bộ người dùng trên các chuỗi liên kết sẽ bị ảnh hưởng. Chưa kể, các cầu nối luôn là mục tiêu của các hacker.

AggLayer đã triển khai phiên bản mainnet đầu tiên từ tháng hai năm nay, hiện tại đã kết nối với bốn mạng lưới là Astar, X (OKX), Swell và gần đây là layer 2 TAC của TON.

Tổng thể, vấn đề về sự phân mảnh thanh khoản và trải nghiệm người dùng đã được các nhà phát triển nhận thức và đưa vào lộ trình phát triển. Ngoài AggLayer của Polygon, gần đây ZKsync cũng đã công bố lộ trình ZKsync 3.0 với Elastic Chain trở thành trung tâm kết nối nhiều blockchain với nhau.

Cùng với các giải pháp khác như Account Abstraction, Chain Abstraction, Intent-Centric, tất cả đều hướng tới việc cải thiện trải nghiệm người dùng. Trên tương lai, người dùng chỉ cần quan tâm đến ứng dụng mà không cần biết họ đang sử dụng blockchain nào, một trải nghiệm tương tự internet cho blockchain.

Lời kết

Dưới đây là tất cả thông tin về AggLayer của Polygon 2.0 - giải pháp tổng hợp blockchain, mong rằng nó sẽ hữu ích cho bạn trong quá trình nghiên cứu.

Lưu ý: Thông tin trong bài viết không phải là lời khuyên đầu tư, Mytour không chịu trách nhiệm đối với bất kỳ quyết định đầu tư nào của bạn.

Kudō