1. Kiến thức cơ bản về vắc xin HPV
Vắc xin HPV là biện pháp phòng ngừa các bệnh do virus HPV gây ra. Virus này có đến 140 chủng, trong đó có 40 loại nguy hiểm, đặc biệt là HPV chủng 6, 11, 16, 18 gây viêm nhiễm cơ quan sinh dục và các loại ung thư như ung thư vùng hậu môn, âm đạo, âm hộ, cổ tử cung, dương vật và hầu họng.
Trong số các bệnh lý này, ung thư cổ tử cung ở phụ nữ là phổ biến và nguy hiểm nhất. Nó là nỗi lo sợ của nhiều chị em phụ nữ trong nhiều thập kỷ.
Trên thực tế, có nhiều trường hợp nhiễm HPV mà không có triệu chứng rõ ràng, thậm chí tự khỏi. Nhưng cũng có những bệnh nhân nhiễm HPV mạn tính, bệnh phát triển âm thầm và có thể tiến triển thành dạng tiền ung thư. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, tình trạng này có thể trở thành ung thư nguy hiểm. HPV không phân biệt giới tính hoặc độ tuổi, ai cũng có thể mắc phải.
Vắc xin HPV đã được nghiên cứu và phát triển từ lâu, đã được sử dụng rộng rãi trên toàn cầu trong hơn 30 năm. Tuy nhiên, vắc xin HPV không ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm các bệnh lý đường tình dục hoặc tránh thai.
Vắc xin phòng ngừa HPV được chia thành 2 loại: Gardasil 4 và Gardasil 9. Đây là 2 loại vắc xin có thể phòng ngừa ung thư âm đạo, âm hộ, cổ tử cung, mụn cóc sinh dục, tiền ung thư, loạn sản và các bệnh lý khác do HPV gây ra.
Virus HPV gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm ở người.
2. Phân loại các vắc xin phòng HPV
Hiện nay trên thị trường có 2 loại vắc xin HPV được cấp phép sử dụng là Gardasil 4 và Gardasil 9, cả hai đều được sản xuất tại Hoa Kỳ. Sự khác biệt chủ yếu giữa hai loại vắc xin này là về số lượng chủng HPV có thể phòng ngừa, lịch tiêm, đối tượng tiêm và hiệu quả sử dụng. Chi tiết như sau:
2.1. Vắc xin Gardasil 4
Gardasil 4 là sản phẩm của Hãng Dược Merck Sharp & Dohme (MSD), Hoa Kỳ, được nghiên cứu và phát triển. Vắc xin này giúp phòng ngừa các loại ung thư âm hộ, cổ tử cung, âm đạo, loạn sản tế bào, tổn thương tiền ung thư, mụn cóc sinh dục. Gardasil 4 có khả năng phòng ngừa 4 chủng virus HPV: HPV type 6, 11, 16, 18. Tuổi tiêm phòng Gardasil 4 thích hợp cho bé gái và phụ nữ từ 9 - 26 tuổi, áp dụng cho cả người chưa hoặc đã từng quan hệ tình dục.
2.2. Vacxin Gardasil 9
Vắc xin này có khả năng phòng tránh được 9 dòng virus HPV khác nhau, bao gồm HPV 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58, với tỷ lệ hiệu quả lên đến 94%. Nó có thể được sử dụng cho cả nam và nữ trong độ tuổi từ 9 đến 27, là sản phẩm của MSD Pharmaceuticals của Hoa Kỳ.
Hiện nay, Vắc xin Gardasil 9 đã được phân phối tại 84 quốc gia và 15 lãnh thổ trên toàn thế giới, cho thấy sức mạnh phòng chống bệnh và tính an toàn của nó. Bạn có thể tiêm Gardasil 9 cùng với các loại vắc xin khác trong cùng một lần tiêm mà không cần phải lo lắng về tương tác giữa chúng để đạt hiệu quả phòng bệnh tốt nhất.
Tiêm vắc xin HPV sẽ giúp ngăn chặn các bệnh lý nguy hiểm do loại virus này gây ra.
Ai nên tiêm vắc xin HPV?
Trong nhóm độ tuổi từ 9 đến 26, việc tiêm vắc xin HPV được coi là quan trọng.
Ở Việt Nam, việc tiêm vắc xin HPV thường được khuyến khích cho cả nam và nữ từ 9 đến 26 tuổi, với lời khuyên rằng tiêm sớm sẽ mang lại hiệu quả tốt nhất, đặc biệt là từ 9 đến 14 tuổi khi trẻ chưa tiếp xúc với virus HPV.
Virus HPV có thể lây lan qua quan hệ tình dục không an toàn hoặc từ vật trung gian nhiễm virus. Cha mẹ nên cho con tiêm vắc xin HPV từ sớm để giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh do virus này gây ra.
Trong nhóm độ tuổi từ 27 đến 45, việc sử dụng vắc xin HPV có thể không phù hợp với mọi người, dù FDA đã chứng nhận vắc xin này có thể sử dụng cho nhóm tuổi này.
Mặc dù FDA đã phê duyệt vắc xin HPV cho người từ 9 đến 45 tuổi, nhưng các chuyên gia y tế khẳng định rằng không phải lúc nào việc tiêm vắc xin này cũng phù hợp cho mọi người, đặc biệt là nhóm tuổi từ 27 đến 45.
Theo khuyến nghị của ACIP (Uỷ ban Cố vấn về Thực hành Tiêm chủng), bác sĩ nên xem xét tư vấn việc tiêm vắc xin HPV cho người từ 27 đến 45 tuổi, bởi nhiều người trong nhóm này đã tiếp xúc với HPV và hiệu quả của vắc xin có thể không cao.
Mọi người đều nên tiêm vắc xin HPV sớm nhất có thể nếu đủ điều kiện.
Trong trường hợp phụ nữ đang mang thai, vẫn chưa có nghiên cứu đầy đủ về tác động của vắc xin HPV. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo phụ nữ nên tiêm vắc xin trước khi mang thai.
Hiện vẫn chưa có nghiên cứu chi tiết về tác động của vắc xin đối với phụ nữ mang thai hoặc vắc xin có ảnh hưởng đến thai nhi. Tuy nhiên, các chuyên gia tiêm chủng khuyến nghị phụ nữ nên hoàn thành tiêm vắc xin HPV trước khi mang thai từ 1 đến 3 tháng.
Nếu phụ nữ đã mang thai nhưng chưa hoàn thành 3 mũi tiêm HPV, cần phải trì hoãn việc tiêm cho đến sau khi sinh. Mẹ bầu cũng nên thông báo cho bác sĩ để theo dõi thai và thực hiện các cuộc kiểm tra cần thiết khác để chuẩn bị tốt nhất cho việc chăm sóc thai nhi.