Người trải qua cảm giác chóng mặt thường gặp cảm giác quay cuồng, choáng váng mất thăng bằng. Chóng mặt có thể xuất hiện đơn thuần hoặc là triệu chứng của nhiều bệnh lý khác nhau. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về chóng mặt, kèm theo các nguyên nhân tiềm ẩn và phương pháp điều trị.

Chóng mặt là một cảm giác phổ biến, người bệnh cảm thấy như bị choáng đột ngột, chóng mặt mất thăng bằng, như môi trường xung quanh đang xoay vòng. Nó không phải là một bệnh mà chỉ là triệu chứng của các bệnh lý khác nhau. Chóng mặt có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, thường phổ biến ở những người trên 65 tuổi.

Các triệu chứng của chóng mặt có thể kèm theo:

• Bị choáng váng mất thăng bằng;
• Buồn nôn và ói mửa;
• Ù tai;
• Đau đầu;
• Rung giật nhãn cầu, hoa mắt, nhìn mờ;
• Cơ thể bị kéo về một hướng;
• Tinh thần không ổn định.

Chóng mặt có thể kéo dài từ vài giây đến vài ngày, tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra. Thông thường, nó kéo dài vài giây hoặc vài phút.

2. Phân loại nguyên nhân gây chóng mặt

Chóng mặt có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng thường được chia thành 2 loại chính:

• Chóng mặt ngoại biên

Loại chóng mặt này chiếm khoảng 80% các trường hợp. Chóng mặt ngoại biên thường xuất phát từ vấn đề ở tai trong.

Các cơ quan nhỏ trong tai phản ứng với trọng lực và vị trí của cơ thể bằng cách gửi thông tin qua tín hiệu thần kinh đến não. Sự thay đổi trong hệ thống này có thể dẫn đến chóng mặt mất thăng bằng. Chóng mặt tư thế kịch phát lành tính và viêm mê đạo tai là những nguyên nhân phổ biến thuộc loại này.

• Chóng mặt trung ương

Chóng mặt trung ương liên quan đến vấn đề ở thần kinh trung ương. Nó thường bắt nguồn từ một vấn đề ở một phần của thân não hoặc tiểu não. Khoảng 20% trường hợp chóng mặt thuộc loại này. Nguyên nhân có thể là đau nửa đầu, các khối u liên quan đến vùng thần kinh trung ương.

3. Một số nguyên nhân phổ biến gây chóng mặt mất thăng bằng

• Viêm mê đạo tai

Nhiễm trùng gây viêm mê đạo tai, khu vực chứa dây thần kinh ốc tai, có thể gây chóng mặt mất thăng bằng cùng với mất thính giác, ù tai và đau đầu.

• Viêm thần kinh sọ não số 8, nhánh tiền đình

Liên quan đến đau nửa đầu và có thể gây chóng mặt. Viêm dây thần kinh tiền đình thường kèm theo mờ mắt, buồn nôn và cảm giác bị choáng váng mất thăng bằng.

• Cholesteatoma

Đây là sự phát triển của da bất thường trong tai giữa, không phải là ung thư. Khi cholesteatoma phát triển phía sau màng nhĩ, nó có thể gây hỏng cấu trúc xương tai giữa, dẫn đến mất thính lực và chóng mặt.

• Bệnh Meniere (ứ nước mê nhĩ)

Do sự tích tụ chất lỏng ở tai trong, có thể gây choáng đột ngột, kèm theo ù tai và mất thính lực. Thường xuất hiện ở người từ 40–60 tuổi và có yếu tố di truyền.

• Chóng mặt tư thế kịch phát lành tính

Cơ thể chúng ta có những cơ quan tai đặc biệt, chứa chất lỏng và hạt tinh thể canxi cacbonat. Trong trường hợp chóng mặt tư thế kịch phát lành tính, những hạt tinh thể này tách ra và rơi vào các ống bán khuyên. Khi rơi, chúng va chạm với tế bào lông cảm giác, tạo ra cảm giác chóng mặt mất thăng bằng. Hiện tượng này thường chỉ kéo dài dưới 60 giây, kèm theo triệu chứng như buồn nôn.

• Chóng mặt khi mang thai

Phụ nữ mang thai thường gặp vấn đề với chóng mặt, buồn nôn. Thay đổi hormone ảnh hưởng đến tai trong, gây ra vấn đề về thăng bằng, kèm theo buồn nôn, chóng mặt, ù tai, khó nghe. Đồng thời, thay đổi cân nặng và tư thế khi mang thai cũng đóng góp vào vấn đề thăng bằng.

Huyết áp giảm khi mang thai, giảm lưu lượng máu đến não, có thể dẫn đến chóng mặt tạm thời. Thiếu máu trong thai kỳ cũng là nguyên nhân khác.

• Các nguyên nhân khác gây chóng mặt

Chóng mặt có thể là triệu chứng của nhiều bệnh khác nhau như chấn thương đầu, phẫu thuật tai, bệnh zona xung quanh tai, xốp xơ tai, bệnh giang mai, đột quỵ, bệnh tiểu não hoặc thân não, bệnh đa xơ cứng...

4. Điều trị chóng mặt mất thăng bằng

Một số trường hợp chóng mặt có thể tự khỏi, nhưng nếu kéo dài hoặc nếu có triệu chứng như nôn, tê chân tay, sốt... bạn cần đến bác sĩ. Bác sĩ sẽ xác định nguyên nhân và lên kế hoạch điều trị cá nhân hóa.

Để bảo vệ sức khỏe và ngăn ngừa biến chứng, khi cảm thấy chóng mặt kéo dài, hãy đến bác sĩ chuyên khoa Thần kinh để được tư vấn.

Choáng váng mất thăng bằng có thể xuất hiện bất ngờ và tự giảm đi sau một thời gian ngắn. Tuy nhiên, nếu triệu chứng kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng, có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nền khác. Hãy thăm bác sĩ để xác định nguyên nhân và nhận lời khuyên điều trị phù hợp để bạn có thể trở lại cuộc sống bình thường.

Để bảo vệ sức khỏe và tránh biến chứng, khi cảm thấy choáng váng mất thăng bằng kéo dài, hãy đến bác sĩ chuyên khoa Thần kinh để được tư vấn.