Là một giáo sư lạ thường trong thế giới phù thủy, liệu Albus Dumbledore thực sự là một phù thủy tốt như lời khen ngợi?
Albus Dumbledore được yêu thích trong loạt phim và sách Harry Potter. Ông là pháp sư mạnh nhất thế giới phù thủy từng biết đến và được tôn vinh như một anh hùng sau khi đánh bại Grindelwald – pháp sư tăm tối nhất trong lịch sử – khi hắn đang ở đỉnh điểm quyền lực. Dumbledore luôn ở bên cạnh Harry Potter, hỗ trợ cậu trong quá trình trưởng thành, và thậm chí khi cậu đối mặt với kẻ thù lớn nhất. Nhờ sự thông thái và khôn ngoan của mình, Dumbledore đã đưa ra lời khuyên và điều chỉnh để đảm bảo Harry đi đúng đường – nhưng điều đó có dễ dàng như vậy không?
Một khía cạnh khác của cuộc đời Dumbledore được tiết lộ trong Sinh Vật Huyền Bí: Những Bí Mật Của Thầy Dumbledore, không phải lúc nào cũng rực rỡ như chúng ta thường nghĩ. Sự hàm hiếm của vị pháp sư tôn kính này dần dần được phơi bày.
Thầy là một người có lòng tham quyền lực lớn. Điều này rõ ràng qua những chi tiết trong Sinh Vật Huyền Bí. Trẻ trung, thầy cố gắng tìm kiếm Bảo bối Tử thần để đạt được sức mạnh tối cao. Nhưng sau khi mất đi người em gái, mối quan hệ với em trai bị phá vỡ và tình yêu tan vỡ, thầy đau khổ rời xa gia đình và hứa từ bỏ mọi tham vọng và quyền lực, chỉ dành trọn cuộc đời cho Hogwarts. Nhưng ngay cả ở Hogwarts, sự khao khát quyền lực của thầy được J. K. Rowling mô tả một cách im lặng trong loạt Harry Potter. Ví dụ rõ nhất là trong tập 7, Harry Potter và Bảo bối Tử thần, khi Harry và thầy Dumbledore trò chuyện tại Ngã-Tư-Vua. Thầy thú nhận rằng sự thèm khát quyền lực và nỗi sợ hãi trước quyền lực là mối ám ảnh lớn nhất của thầy.
Như Grindelwald, thầy cũng khao khát quyền lực, nhưng cách thức và cách mà thầy đạt được mục tiêu khác biệt. Tuy nhiên, về tính toán và mưu mẹo, sự khác biệt giữa Dumbledore và Grindelwald có lẽ không đáng kể.
Ngoài nghệ thuật phép thuật, cả hai pháp sư vĩ đại này đều thích chơi cờ trên bàn chính trị. Những người tham gia trò chơi này là ai? Hầu hết đều là những người xung quanh Dumbledore, bao gồm cả Harry Potter, Snape, các học sinh và giáo viên ở Hogwarts, và cả những người như Newt, Jacob... Tóm lại, đó là những người tin tưởng và ủng hộ Dumbledore, tương tự như những người ủng hộ Grindelwald như Credence, Queenie, và các phù thủy khác.
Trong loạt phim Harry Potter, quân cờ quan trọng nhất của Dumbledore chắc chắn là Harry, một cậu bé đặc biệt, luôn phải đối mặt với nguy hiểm kể từ khi bước vào Hogwarts. Tình cảm của Harry dành cho giáo sư không thể phủ nhận. Harry luôn tôn trọng và tin tưởng thầy Dumbledore một cách kiên định. Trong ánh mắt ngưỡng mộ của Harry, hình ảnh điềm tĩnh và uyên bác của Dumbledore được tạo ra qua 7 phần, nhưng sau nét đẹp đó, ta có thể nhận ra đằng sau đó là một người toan tính và có thể gian xảo.
Dumbledore đã sử dụng Harry như một 'quân cờ chủ chốt' để đánh bại Voldemort. Trong năm đầu tiên ở Hogwarts, thầy đã cố ý để Harry đối mặt với nguy hiểm khi phải đối đầu với Voldemort một mình. Thông qua cuộc trò chuyện với Hagrid, cậu bé 11 tuổi đã biết một ít về Hòn Đá Phù Thủy và cùng hai người bạn đi tìm để bảo vệ nó khỏi Voldemort. Khi Harry nằm trong bệnh viện sau cuộc gặp gỡ này, cậu hỏi Dumbledore về vết sẹo và mối liên hệ với Voldemort. Nhưng thay vì giải thích mọi thứ, Dumbledore nói rằng cậu quá nhỏ để hiểu. Điều này không phải là lời nói dối mà có ý nghĩa tích cực.
Trong Harry Potter và Hội Phượng Hoàng, nếu Harry biết Voldemort có thể chi phối tâm trí của mình, cậu sẽ không rơi vào bẫy và chạy đến Bộ Phép Thuật để cứu cha nuôi của mình - Sirius Black. Dumbledore rõ ràng biết điều này có thể xảy ra, nhưng thầy không cho Harry biết. Thầy giải thích rằng đó là 'lỗi lầm của một người già' và giữ khoảng cách với Harry vì nghĩ rằng Voldemort có thể sử dụng cậu như một công cụ để theo dõi ông.
Dumbledore cũng biết về dự báo của Giáo sư Trelawney từ rất lâu trước khi Harry đến Hogwarts. Thầy biết rằng để tiêu diệt Voldemort, Harry có thể phải chết, vì cậu là một trong bảy Trường Sinh Linh Giá. Từ khi Harry hỏi về vết sẹo của mình cho đến khi Sirius qua đời, Dumbledore đã giấu kín tất cả những thông tin này. Điều này có thể được coi là một mục đích cao cả và là một gánh nặng đạo đức mà thầy phải gánh. Tuy nhiên, cũng có thể nói rằng Dumbledore ích kỷ và muốn luôn giữ vai trò 'người điều khiển', vượt trội hơn những phù thủy khác.
Có lẽ việc để Harry sống với gia đình Dursley từ đầu là một minh chứng thêm cho tính cách tự cao và xảo quyệt của Dumbledore. Nhiều fan cho rằng điều này là để bảo vệ cậu bé, nhưng điều này không hoàn toàn hợp lý, đặc biệt khi so sánh với Tom Riddle. Cả hai đều là trẻ mồ côi với vận mệnh đặc biệt. Tuy nhiên, Tom lớn lên trong một môi trường kỳ thị và không hiểu được sự đặc biệt của mình.
Dường như, mặc dù không phải là yếu tố chính dẫn đến sự cực đoan của Tom Riddle, việc không thể đồng cảm và hiểu được những con người bình thường là một phần làm Tom khinh thường họ. Tom cũng không muốn gần gũi với những người đã từng phụ thuộc vào hắn. Khoảng cách này khiến Tom không xem Muggle là ngang hàng dù nhiều trong số họ là phù thủy. Việc để Harry lớn lên trong một môi trường thù địch và bị bạo hành như nhà Dursley không khác gì việc mở cánh cửa cho một phù thủy hắc ám khác. Dumbledore thậm chí biết rất rõ tình huống của Harry. Bức thư nhập học của cậu bé ghi rõ là (tạm dịch) “đến Harry Potter, người sống dưới gầm cầu thang”.
Có thể giải thích quyết định của Dumbledore là thầy đã nhìn thấu được tương lai của Harry hoặc ít nhất biết rằng tấm lòng lương thiện của cậu là bẩm sinh và không thể bị biến đổi. Nhưng điều này làm cho các hành động sau này của Dumbledore trở nên tàn nhẫn hơn. Vì rõ ràng thầy đang thao túng một cậu bé làm việc của người trưởng thành và dạy dỗ cậu một cách kỹ lưỡng, chỉ đưa ra những thông tin cần thiết để Harry trở thành người hy sinh. Khi đến lúc cần thiết, cậu sẽ sẵn sàng hy sinh để bảo vệ thế giới. Và điều đó đã trở thành sự thật.
Dưới những lời lẽ đầy cảm xúc, thường không che giấu sự thật nào sau vẻ bí ẩn khó đoán, Harry đã trở thành một quân cờ trung thành, như cách mà Snape đã nói với Dumbledore trước khi qua đời: “Tôi đã làm gián điệp cho thầy, tôi đã nói dối vì thầy, đã tự đặt bản thân vào nguy hiểm cực độ vì thầy. Tất cả đều là để bảo vệ con trai của Lily. Giờ thì thầy nói rằng thầy đã dạy dỗ nó như một con lợn để giết thịt.”
Tương tự như Harry, Snape cũng là một gián điệp trung thành của Dumbledore. Nếu Voldemort thường chiến đấu và thao túng bằng sức mạnh, thì Dumbledore lại sử dụng lời nói và niềm tin để thuyết phục và đảm bảo sự trung thành tuyệt đối. Thầy biết rằng không gì ràng buộc tâm hồn hơn là tình yêu - bài học mà thầy dạy cho Harry suốt cuộc đời, và bài học mà thầy học từ chính mình. Thầy đã sử dụng tình yêu của Snape dành cho Lily để thuyết phục Snape thực hiện kế hoạch của mình. Kế hoạch cuối cùng đã dẫn đến cái chết của chính thầy dưới sự chứng kiến của Harry. Nhưng ngay cả khi đã ra đi, bàn tay di chuyển các quân cờ của Dumbledore vẫn không mất đi. Vì những gì thầy đã dạy và ràng buộc cậu bé đã mãi còn sống trong tâm trí của chàng phù thủy trẻ.
Quay lại Sinh Vật Huyền Bí: Những Bí Mật Của Dumbledore, thầy dường như đã giành được lòng tin của em trai Jacob, Newt,..để giúp thầy đánh bại Grindelwald. Dumbledore dường như đang làm những gì cần phải làm để đối mặt với Grindelwald, bảo vệ thế giới, điều mà mọi phù thủy giỏi đều sẽ làm. Nhưng thật ra thầy vẫn luôn vượt qua giới hạn giữa một người lỗi lạc và một kẻ đầy mưu mô tham vọng bằng cách không bao giờ cung cấp đủ thông tin cho những người tin thần của mình để họ có thể tự ra quyết định.
Tất cả đều thuộc kế hoạch của thầy, và không ai trong số họ biết về mọi thứ, nhiệm vụ của họ chỉ là làm theo những gì thầy đã dặn. Nhưng đáng tiếc, những kế hoạch riêng của thầy luôn đi kèm với tổn thất của người khác. Có thể thấy sự ích kỷ của Dumbledore đã làm rõ bản chất 'không tốt', trái ngược với sự ca ngợi của thế giới phù thủy dành cho thầy.
Ở đây, một trong những điểm quan trọng đã làm cho thói quen này của thầy hợp lý trong Sinh Vật Huyền Bí là khả năng nhìn thấy tương lai của Grindelwald. Nhưng khi nhìn lại cả Harry Potter và Sinh Vật Huyền Bí, thực sự Dumbledore không phải là người thánh thiện như lời đồn. Câu hỏi cuối cùng vẫn còn: 'Liệu Dumbledore có phải là phản diện thực sự của Thế giới Phù Thủy?'.
Thật tình mà nói, đáp án là không. Có thể trong thời trẻ, thầy đã có những tư tưởng đáng sợ, nhưng qua thời gian và sau khi trải qua giá phải trả cho những sai lầm của mình, thầy đã nhận ra cái nhìn khác về thế giới. Như thầy đã nói trong Sinh Vật Huyền Bí: Những Bí Mật Của Thầy Dumbledore: 'Thời thế nguy hiểm ưu ái những kẻ nguy hiểm', để đối đầu với Voldemort và Grindelwald, hai kẻ nguy hiểm nhất, cần phải có một sức mạnh tương đối. Nhiều người cho rằng Harry Potter hay Newt mới là sức mạnh đó. Thực tế thì không hoàn toàn đúng. Harry và Newt đại diện cho sự thánh thiện, nhưng họ không đủ thông minh để đối phó lại sự xảo trá của hai phù thủy đen tối này. Đó là lúc Dumbledore phải can thiệp, bất chấp tình cảm dành cho học trò và đồng minh. Điều này khiến Albus Dumbledore trở thành một nhân vật mang đậm sắc màu xám hơn là tối tăm. Kết luận hợp lý nhất là 'phản anh hùng'. Tất nhiên, điều này làm cho thầy trở nên đáng sợ hơn.