1. Khái niệm Rối loạn tiền đình
Tiền đình nằm ở phía sau hai bên ốc tai, đảm bảo sự cân bằng và phối hợp cử động của mắt, đầu, tay, chân và thân. Dây thần kinh số 8 điều khiển tiền đình. Khi di chuyển hoặc quay người, tiền đình sẽ điều chỉnh để giữ cân bằng cho cơ thể.
Rối loạn tiền đình là khi dây thần kinh số 8 bị tổn thương, làm sai lệch thông tin dẫn truyền, khiến cơ thể mất khả năng duy trì cân bằng khi thay đổi tư thế. Người bệnh thường cảm thấy chóng mặt, đau đầu, không ổn định khi đi.
Rối loạn tiền đình khiến bạn luôn cảm thấy đau đầu và chóng mặt
2. Nguyên nhân và phân loại của bệnh
Nguyên nhân của bệnh
Nguyên nhân của bệnh thường là do virus gây viêm dây thần kinh số 8 và sự thoái hóa của các tổ chức tiền đình. Ngoài ra, bệnh còn bị ảnh hưởng bởi các yếu tố sau:
-
Thiếu máu, bị các bệnh tim mạch khiến lượng máu lên não kém hoặc do mạch máu não bị tắc nghẽn, làm cho hệ thống tiền đình nhận sai thông tin từ não bộ truyền đến.
-
Viêm tai giữa do vi khuẩn hoặc virus, hoặc các hệ lụy như: viêm dây thần kinh, u não,…
-
Chấn thương vùng đầu.
-
Ngồi nhiều, ít vận động làm co thắt động mạch cột sống gây thiếu máu nuôi vùng não và dẫn đến bệnh.
-
Uống nhiều rượu bia, ăn thức ăn nhiễm độc, căng thẳng, mệt mỏi do áp lực công việc lớn.
-
Bệnh có thể do các yếu tố di truyền hoặc môi trường sống quá nhiều tiếng ồn, thời tiết thay đổi đột ngột.
Phân loại bệnh
Bệnh chủ yếu gồm hai loại chính:
- Rối loạn tiền đình ngoại biên: Bệnh do sự tổn thương tai trong hoặc dây thần kinh tiền đình hoặc mạch máu ở vùng sau cổ bị tắc gây ra. Loại bệnh này khá nhẹ, chỉ làm cho người bệnh khó chịu, thường bị chóng mặt khi thay đổi tư thế nhưng vẫn còn tỉnh táo để di chuyển.
- Rối loạn tiền đình trung ương: Bệnh do sự tổn thương nhân tiền đình hoặc dây liên hệ các nhân dây tiền đình ở thân não và tiểu não. Loại này có mức độ nặng hơn loại kia, khiến người bệnh xây xẩm mặt mày, choáng váng khi thay đổi tư thế, đi lại khó khăn.
3. Nhóm đối tượng thường mắc bệnh
Theo một nghiên cứu, khoảng 35% người trưởng thành trên 40 tuổi có nguy cơ mắc bệnh này. Trong số đó, phụ nữ mắc bệnh nhiều hơn nam giới và có thể bị nhầm lẫn với bệnh thiếu máu não. Dưới đây là nhóm đối tượng có nguy cơ mắc bệnh rối loạn tiền đình:
-
Người lớn tuổi có nguy cơ mắc bệnh cao hơn, đặc biệt là những người bị tăng huyết áp hoặc xơ vữa động mạch.
-
Những người có tiền sử chóng mặt thường có khả năng tái phát nhiều lần trong tương lai.
-
Nhóm người ít vận động trong công việc như nhân viên văn phòng, học sinh, sinh viên,…
-
Những người thường xuyên gặp căng thẳng và áp lực cuộc sống.
Người cao tuổi là nhóm mắc bệnh nhiều nhất
4. Biểu hiện và tác động của bệnh
Biểu hiện phổ biến
Tùy thuộc vào tình trạng bệnh mà mỗi người sẽ trải qua các triệu chứng khác nhau. Thông thường, những người mắc bệnh thường gặp các dấu hiệu sau:
-
Chóng mặt: Đây là triệu chứng phổ biến nhất khi bị rối loạn tiền đình. Do dây thần kinh ngoại biên bị ảnh hưởng hoặc tổn thương. Bạn sẽ cảm thấy chói lọi, quay cuồng khi thay đổi tư thế, gây khó khăn khi vận động. Ngoài ra, có thể bạn sẽ buồn nôn, thị lực giảm. Triệu chứng này thường sẽ giảm đi sau khi bạn nghỉ ngơi.
-
Mất thăng bằng: Do dây thần kinh truyền thông sai lệch từ não bộ. Tiền đình nhận thông tin không chính xác, làm cho người mắc bệnh mất cân bằng khi di chuyển. Điều này khiến việc đi lại trở nên khó khăn và người bệnh có cảm giác lúng túng, phụ thuộc vào người khác để giữ thăng bằng.
-
Mất ngủ do căng thẳng quá mức cũng là dấu hiệu của bệnh.
-
Ngất xỉu do lượng máu lưu thông lên não giảm, huyết áp giảm, hoặc rối loạn nhịp tim. Nếu không điều trị kịp thời, người mắc bệnh có thể mất ý thức.
năng tim. Nếu không được điều trị kịp thời, người mắc bệnh sẽ mất ý thức.
Hậu quả của căn bệnh
Cuộc sống hàng ngày cũng như công việc của những người mắc rối loạn tiền đình thường phải chịu nhiều tác động. Một số hậu quả mà họ phải đối mặt bao gồm:
-
Cơ thể mệt mỏi, khó di chuyển, ảnh hưởng trực tiếp đến các hoạt động sinh hoạt và công việc hàng ngày.
-
Đau đầu, chóng mặt, hoa mắt làm giảm khả năng tập trung làm việc, dẫn đến hiệu suất làm việc giảm sút.
-
Ngất xỉu có thể gây nguy hiểm khi tham gia giao thông.
-
Ù tai, rối loạn thính giác, thậm chí có thể dẫn đến tình trạng điếc.
Nếu bạn thấy có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, hãy đi thăm bác sĩ để nhận được các biện pháp xử lý kịp thời.
Khi xuất hiện các dấu hiệu lạ, bạn nên đến thăm bác sĩ để tránh những hậu quả nghiêm trọng
5. Phương pháp chữa trị bệnh
Câu hỏi phổ biến mà bác sĩ thường gặp khi bệnh nhân đến thăm khám là liệu rối loạn tiền đình có thể chữa khỏi hay không. Nếu phát hiện và điều trị kịp thời, bạn hoàn toàn có thể khỏi bệnh rối loạn tiền đình. Tuy nhiên, đừng tự ý tự điều trị tại nhà. Trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Bạn có thể lựa chọn các phương pháp điều trị dưới đây phù hợp với tình trạng bệnh của mình.
Phương pháp chữa trị theo y học dân gian
Dưới đây là một số phương pháp chữa trị dân gian thường áp dụng cho những trường hợp bệnh nhẹ:
-
Áp dụng kỹ thuật ấn huyệt bằng cách sử dụng tay ấn vào các huyệt thái dương, huyệt hợp cốc, tam âm giao,… Mỗi lần thực hiện từ 5 - 10 phút có thể giúp giảm ngay triệu chứng chóng mặt.
-
Massage nhẹ nhàng vùng trán, hai bên ổ mắt, đỉnh đầu, sau gáy mỗi ngày 10 - 20 phút là biện pháp giúp cơ thể thư giãn.
-
Ngâm chân bằng nước nóng là cách giúp thúc đẩy quá trình lưu thông khí huyết, giảm căng thẳng.
Ngâm chân trong nước nóng thúc đẩy lưu thông khí huyết, giảm căng thẳng
Phương pháp điều trị theo y học hiện đại
Bác sĩ có thể lựa chọn các phương pháp điều trị dưới đây phù hợp với tình trạng bệnh của bạn:
-
Thiện cảm hướng dẫn phục hồi chức năng tiền đình: Bác sĩ sẽ chỉ dẫn bạn thực hiện các bài tập kết hợp đầu, cơ thể và mắt để rèn luyện bộ não giúp nhận biết, xử lý các tín hiệu từ hệ tiền đình.
-
Điều trị bằng thuốc: Sử dụng các loại thuốc phụ thuộc vào tình trạng rối loạn chức năng tiền đình ở giai đoạn nào? Mỗi giai đoạn đầu, cấp tính hoặc mạn tính đều có cách sử dụng thuốc riêng biệt.
-
Can thiệp phẫu thuật: Sau khi thử nghiệm các phương pháp điều trị trên nhưng không đem lại hiệu quả, bác sĩ sẽ áp dụng phương pháp này.
Rối loạn tiền đình ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày cũng như hiệu quả công việc của người bệnh. Vì vậy, khi nhận ra mình có dấu hiệu mắc bệnh, bạn nên tìm kiếm sự hỗ trợ từ bác sĩ để có phương pháp điều trị phù hợp. Đồng thời, việc tập thể dục đều đặn và chế độ ăn uống là rất quan trọng trong việc phục hồi chức năng tiền đình. Bạn cũng nên bổ sung thực phẩm giàu vitamin C, vitamin D và axit folic như cam, trứng, sữa, đậu nành,… để giảm bớt các triệu chứng như hoa mắt, chóng mặt.