1. Amidan có ý nghĩa gì?
Mỗi người trong đời không thể tránh khỏi việc mắc phải viêm Amidan ít nhất một lần. Đặc biệt là trẻ em thường xuyên gặp các vấn đề liên quan đến cơ quan này. Điều này làm cho phụ huynh và người bệnh cảm thấy khó hiểu về Amidan.
Amidan đóng vai trò phòng thủ trong hầu họng của cơ thể
1.1. Amidan là gì? Vị trí của Amidan nằm ở đâu?
Amidan là một phần của hệ thống lympho, hay còn được gọi là bạch huyết, đặt sau hầu họng. Vị trí này là điểm hội tụ của đường hô hấp và đường tiêu hóa. Nằm ở vị trí quan trọng như vậy, Amidan thường phải đối mặt với sự xâm nhập của virus, vi khuẩn, và nấm.
Amidan gồm có 6 khối, sắp xếp thành một vòng tròn đều quanh cửa hầu. Bao gồm: Amidan vòm (còn được gọi là VA), Amidan vòi, Amidan cạnh cửa hầu, Amidan lưỡi. Trong số đó, Amidan cạnh cửa hầu thường là nơi mà virus và vi khuẩn thường tấn công. Khi nói đến viêm Amidan nói chung thường chỉ liên quan đến viêm Amidan cạnh cửa hầu.
1.2. Tầm quan trọng của Amidan
Amidan đóng vai trò như một chiếc áo giáp giúp bảo vệ cơ thể khỏi sự xâm nhập từ môi trường bên ngoài. Nó ngăn chặn vi khuẩn, virus gây bệnh từ việc xâm nhập cơ thể qua đường miệng. Cơ chế bảo vệ của Amidan là nhận diện và tiêu diệt vi khuẩn. Sau đó, nó tiết ra các chất tạo kháng thể để phòng vệ cơ thể khi chúng cố gắng tái phát. Hoạt động miễn dịch diễn ra tại Amidan như một tuyến đầu tiên chống lại các nguy cơ từ bên ngoài.
Amidan sưng tấy khi bị vi khuẩn và virus tấn công
Vai trò của Amidan cực kỳ quan trọng đối với trẻ em, đặc biệt là trong độ tuổi từ 4 - 10. Amidan vòm phát triển to lớn trong giai đoạn này để xây dựng hệ miễn dịch chống lại các tác nhân gây hại. Vì vậy, trẻ em thường mắc viêm VA do Amidan là điểm tiếp xúc đầu tiên và trực tiếp với virus, vi khuẩn từ thức ăn và không khí. Đến khi trưởng thành, Amidan mới suy giảm và teo nhỏ lại.
2. Các bệnh thường gặp liên quan đến Amidan
Vai trò chính của amidan trong hệ thống miễn dịch, đặc biệt là trong quá trình hít thở và tiêu hóa, khiến cho nó dễ bị nhiễm bệnh. Cấu trúc phức tạp của amidan cũng tạo điều kiện cho vi khuẩn và bụi bẩn phát triển. Thường thì, các vấn đề từ nhẹ như viêm amidan đến nghiêm trọng như ung thư amidan có thể xảy ra.
2.1. Triệu chứng của viêm amidan
Viêm amidan là một bệnh phổ biến ở cả trẻ em và người lớn, có thể được phân loại thành hai loại: viêm amidan cấp tính và viêm amidan mạn tính.
Những dấu hiệu cho thấy bạn đang mắc viêm amidan
2.1.1. Viêm amidan cấp tính
Triệu chứng tiêu biểu của bệnh là viêm amidan ở hai bên vòng họng, sưng đỏ, có tiết dịch. Tùy thuộc vào mức độ nhiễm trùng, bệnh nhân có thể có sốt cao trên 39 độ, sưng hạch ở cổ hoặc hàm, đau đầu và đau tai. Trên amidan có thể thấy những đốm mủ hoặc nốt màu vàng, đó là dấu hiệu của nhiễm trùng.
Viêm amidan cấp tính nếu không được điều trị kịp thời có thể lan sang các cơ quan khác như thanh quản, khí quản, tai mũi họng. Nếu tái phát nhiều lần, có thể gây ra viêm amidan mạn tính.
2.1.2. Viêm amidan mạn tính
Triệu chứng của viêm amidan mạn tính không rõ ràng như viêm amidan cấp tính. Nó diễn ra âm thầm, nhẹ nhàng và không gây ra ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày. Tuy nhiên, có nguy cơ cao và biến chứng nặng nề khi tiếp xúc với các tác nhân gây viêm.
Một số trường hợp viêm amidan có thể gây sưng hạch ở cả hai bên cổ
Triệu chứng của viêm amidan mạn tính:
-
Mùi hôi từ hơi thở của bệnh nhân. Ngay cả khi duy trì vệ sinh sạch sẽ, mùi hôi từ các ngăn viêm vẫn gây khó chịu cho người xung quanh.
-
Cảm giác có vật cản trong cổ họng khi nuốt.
-
Có cảm giác nhẹ nhàng sốt vào buổi chiều.
-
Thường xuyên ho liên tục vào buổi sáng sau khi thức dậy, giọng nói có thể bị hơi khàn nhẹ.
2.1.3. Viêm Amidan
Đây là loại viêm amidan thường gặp ở trẻ nhỏ dưới 10 tuổi. Đôi khi cũng xuất hiện ở trẻ lớn hơn nhưng hiếm vì amidan đã teo lại ở người trưởng thành. Triệu chứng của viêm amidan thường bắt đầu bằng tiếng thở to khi ngủ kèm theo hơi thở hôi. Tuy nhiên, triệu chứng này thường bị bỏ qua vì không rõ ràng. Thường đến khi trẻ sốt cao trên 39 độ mới được chú ý, lúc đó bệnh đã phát triển được vài ngày.
Trẻ thường sốt cao khi bị viêm amidan
Thông thường sẽ có các triệu chứng đi kèm như mệt mỏi, nôn trớ, kém ăn. Bệnh sẽ lan rất nhanh lên mũi, với triệu chứng dịch mũi chảy, dịch dần chuyển từ trong ra xanh hoặc vàng.
Điều trị viêm amidan cấp thường đòi hỏi sử dụng kháng sinh để ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn. Ngoài ra, cần sử dụng thuốc hạ sốt, thuốc súc miệng hoặc thuốc nhỏ mũi để giảm triệu chứng tại chỗ. Với viêm amidan mạn tính, nếu gây ra khó khăn trong sinh hoạt, có thể xem xét phẫu thuật để loại bỏ amidan.
3. Biện pháp để giữ Amidan luôn khỏe mạnh
Amidan có thể được so sánh như một lớp phòng vệ đầu tiên, bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân có hại từ môi trường bên ngoài. Để cơ thể có thể an toàn, Amidan cần phải khỏe mạnh. Với vai trò là nguồn cung cấp miễn dịch tại chỗ, việc bảo vệ sức khỏe của Amidan là rất quan trọng để chống lại mọi xâm nhập. Các biện pháp dưới đây sẽ giúp ngăn chặn và hỗ trợ điều trị các bệnh thông thường liên quan đến Amidan.
3.1. Giữ ấm cho họng
Hạn chế sử dụng các đồ uống lạnh như kem, nước đá, đặc biệt là sau khi ra khỏi môi trường ngoài trời nóng vào trong nhà. Sự thay đổi nhiệt độ đột ngột có thể làm suy yếu cơ thể và tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn và virus tồn tại trong họng tấn công.
Trong thời tiết lạnh, hãy giữ ấm cho cơ thể bằng cách mang theo một chiếc khăn, đảm bảo rằng bạn giữ ấm đúng mức. Hãy tránh mang quá nhiều quần áo để tránh gây ra sự bí bách, làm cho cơ thể đổ mồ hôi nhiều hơn.
3.2. Duy trì vệ sinh miệng
Hãy đánh răng đúng cách và súc miệng thường xuyên, sử dụng nước muối sinh lý ấm để làm sạch và ngăn ngừa vi khuẩn và virus.
Việc duy trì vệ sinh răng miệng hỗ trợ trong việc bảo vệ Amidan
3.3. Bảo vệ sạch không khí
Thường xuyên dọn dẹp nhà cửa và không gian sống, đồng thời tăng cường lưu thông không khí bên trong nhà. Điều này giúp loại bỏ vi khuẩn và virus tích tụ trong nhà, loại bỏ bụi bặm để giữ cho mũi luôn hít thở không khí trong lành. Khi đi ra ngoài, hãy đeo khẩu trang để bảo vệ khỏi khói bụi và ô nhiễm.
3.4. Tăng cường hệ miễn dịch
Để cải thiện hệ miễn dịch của cơ thể, hãy ăn uống đủ các nhóm chất dinh dưỡng và đảm bảo uống đủ nước mỗi ngày để tránh cổ họng khô. Hơn nữa, hãy duy trì việc tập luyện thể thao ít nhất 30 phút mỗi ngày để giữ cơ thể khỏe mạnh.
3.5. Điều trị kịp thời các bệnh liên quan đến hô hấp và răng - hàm - mặt
Mỗi khi gặp phải các vấn đề về hô hấp hoặc răng - hàm - mặt, hãy điều trị ngay và điều trị đúng cách. Điều này giúp kiểm soát bệnh không lan sang Amidan và đảm bảo chữa khỏi bệnh mà không gặp phải biến chứng đáng tiếc.
Bây giờ chúng ta đã thấu hiểu rõ về Amidan và tầm quan trọng của nó đối với sức khỏe của chúng ta. Amidan thực sự là nguyên nhân bảo vệ đầu tiên của cơ thể, nơi mà những kháng thể đầu tiên được tạo ra để chống lại các yếu tố có hại từ môi trường. Vì vậy, hãy đồng hành cùng Amidan trong cuộc chiến này. Hãy bảo vệ Amidan để bảo vệ cả sức khỏe của chính bản thân chúng ta.