Xưng hô 'Trẫm' mang ý nghĩa đặc biệt, là lựa chọn tối ưu cho sự độc đáo của Hoàng đế Tần Thủy Hoàng.
Những từ xưng như 'Tại hạ', 'Bỉ nhân', 'Ngộ'... thường xuất hiện trong phim cổ trang Trung Quốc, nhưng trong quá khứ, chúng được sử dụng hàng ngày và phổ biến trong xã hội vua chúa.
Trong triều đại phong kiến, từ ngữ xưng hô của Hoàng đế chỉ dành riêng cho bản thân ông, không ai dám sử dụng. 'Trẫm' - từ được các Hoàng đế ưa chuộng nhất, được duy trì từ Tần Thủy Hoàng, một trong những Hoàng đế cổ xưa nhất của Trung Quốc.

Năm 221 TCN, Tần Thủy Hoàng thống nhất sáu quốc gia và thành lập triều đại thống nhất đầu tiên trong lịch sử Trung Hoa - nhà Tần.
Lên ngôi vương lúc 13 tuổi và trở thành Hoàng đế lúc 38 tuổi, Tần Thủy Hoàng không tiếp tục sử dụng xưng 'Vương' như các vị vua trước, mà tự tạo ra danh hiệu mới 'Hoàng đế' để đánh dấu sự thống nhất và vĩ đại của nhà Tần.
Trong giai đoạn đầu của nền văn minh Trung Hoa, Tần Thủy Hoàng quyết định thực hiện một cuộc cải cách to lớn, thiết lập một hệ thống quan lại mới và thực hiện chế độ thống trị mới, nhấn mạnh vào việc tập trung quyền lực ở địa phương và cho phép nông dân sở hữu đất.
Tần Thủy Hoàng, tự cho rằng đã vượt qua 'Tam hoàng Ngũ đế' - những nhân vật cổ xưa được cho là khởi xướng nền văn minh Hoa Hạ, chọn cho mình biệt danh độc đáo là 'Trẫm'.

'Trẫm' (朕) xuất hiện từ rất sớm trong lịch sử Trung Quốc khi sử dụng Giáp cốt văn. Dù ban đầu là cách gọi tự xưng phổ biến, nhưng sau này trở thành biểu hiện của quyền lực và địa vị. Trong thời kỳ Chiến Quốc, 'Trẫm' dần được thay thế bởi 'Ngã' và 'Ngộ'.
Tần Thủy Hoàng lựa chọn từ 'Trẫm' để tự xưng không chỉ để thể hiện sự độc đáo của bản thân mà còn để dễ dàng cho dân chúng thích ứng và tránh né cách tự xưng độc tôn của Hoàng đế.
Việc sử dụng từ 'Trẫm' của Tần Thủy Hoàng còn mang ý nghĩa sâu xa hơn. Theo chữ tượng hình, 'Trẫm' được hình thành từ chữ '舟' (thuyền) và '灷', tạo thành ý nghĩa là 'ngòi lửa trong thuyền'.

Trong thời cổ đại, thuyền đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống xã hội, đặc biệt là khi con người sống dọc theo các bờ sông và phụ thuộc lớn vào nguồn lợi từ sông. Thuyền trở thành công cụ quan trọng cho việc mưu sinh và đánh bắt thức ăn.
Lửa đóng vai trò quan trọng trong các nền văn minh cổ đại, được con người sử dụng để nấu ăn và xua tan bóng tối. Dã thú sợ lửa, giúp con người tránh khỏi nguy cơ bị tấn công. Lửa cũng là nguồn động viên để con người sáng tạo.

Từ thời cổ đại, con người tôn thờ ngọn lửa như một đấng thần cao cả, biểu tượng của địa vị và quyền lực.
Thuyền và lửa, một là nguồn gốc của tài sản và giàu có, một là biểu tượng của quyền lực. Sự kết hợp của cả hai tượng trưng cho quyền lực tối cao theo quan niệm cổ xưa.
'Trẫm', với ý nghĩa của thuyền và lửa, thật sự là sự lựa chọn tối ưu cho sự độc đáo của Hoàng đế Tần Thủy Hoàng. Từ đó, các Hoàng đế sau này của Trung Quốc cũng sử dụng từ này để tự xưng, trở thành phong cách quen thuộc trong phim cổ trang.
Nguồn: Sohu