
Thật vậy, cho đến ngày nay, Thanh Hóa vẫn được hưởng nhiều đặc ân vì là cái nôi của triều đại đương kim trị vì.
Tuy nhiên, An Tĩnh không ganh tị vì mảnh đất này đã sản sinh ra nhiều trí thức lớn, giàu lòng độ lượng và sẵn sàng che chở. Những vị đại thần này được ngưỡng mộ tột cùng, không gì so sánh được. Nghệ An có vinh dự sở hữu những ngôi đền đẹp nhất nước An Nam.
Một phương ngôn khác nhắc tới tên các ngôi đền này:
Đền Cờn, đền Quả, Bạch Mã, Chiêu Trưng.
An Tĩnh không chỉ phong phú về truyền thuyết mà còn nổi bật với những vinh quang của mình. Tôi chắc chắn rằng không có tỉnh nào khác có vai trò lớn lao như thế trong lịch sử quốc gia Đại Việt, ít nhất đến thế kỷ XV.”
- Trích Lời mở đầu cuốn sách 'An Tĩnh Xưa' do Omega Plus Books ấn hành -
An Tĩnh xưa (chuyên khảo lịch sử về vùng Nghệ An – Hà Tĩnh xưa) được Le Breton biên soạn trong thời gian ông giảng dạy và làm hiệu trưởng tại trường Quốc học Vinh (Collège de Vinh, 1924-1928). Đây là thành quả từ những chuyến tham quan dã ngoại thường xuyên, kết hợp với sự giúp đỡ của nhiều đồng nghiệp, học trò và đặc biệt là nỗ lực nghiên cứu, tìm hiểu, tổng hợp và phân tích tư liệu của ông.
Ngoài phần giới thiệu, mở đầu và kết luận, tác phẩm được phân thành hai đề mục lớn (một số bản dịch khác gọi là Thiên); riêng đề mục 2 có đến tám chương. Đây thực sự là một công trình đồ sộ về tư liệu; khoa học trong phương pháp nghiên cứu, diễn giải và đặc biệt là về tâm huyết, trí tuệ. Ông đã tự dẫn câu của mình làm đề từ: “Hiểu tức là yêu thương; yêu thương tức là hiểu. Hai lời này dựa vào nhau, cần phải gắn kết bằng một bàn tay mạnh mẽ và khéo léo”. Khi đọc tác phẩm này, nhiều người đã khẳng định ngay giá trị không thể phủ nhận của nó.
