Ấn tượng của tôi về đoạn thơ: 'Khi kỷ niệm... gây sốc' trong bài Ánh trăng

Đề bài: Ấn tượng của tôi về đoạn thơ: 'Khi kỷ niệm... gây sốc' trong bài Ánh trăng

Nhận định cá nhân về đoạn thơ: 'Khi kỷ niệm... gây sốc' trong bài Ánh trăng

Dưới ánh trăng dịu dàng, bài văn mẫu của tôi kể về cảm nhận đầy ấn tượng về đoạn thơ: 'Từ hồi... giật mình' trong bài Ánh trăng.

Không gian trời trăng thường trở thành nguồn cảm hứng không ngừng cho các nhà thơ. Trong tác phẩm của Hàn Mặc Tử, vầng trăng là biểu tượng của tình yêu đôi lứa, trong khi thơ của Hồ Chí Minh mô tả trăng như một nhà thơ tò mò ngó qua cửa sổ.

Cuộc sống đầy bất ngờ khiến ta giật mình, như chính những dòng thơ cuối cùng của Nguyễn Duy: 'Từ hồi về thành phố... đủ cho ta giật mình'.

Nếu bạn đã đắm chìm trong thế giới văn học của Nguyễn Duy qua những tác phẩm nổi tiếng như Đò Lèn, Tre Việt Nam, bạn sẽ hiểu rõ tác giả không chỉ là người khám phá điều mới mẻ, mà còn là người làm mới những giá trị truyền thống của văn hóa Việt Nam.

Khám phá những dòng thơ đầu tiên, ta bắt gặp ánh trăng lung linh tỏa sáng. Vẻ đẹp của ánh trăng ấy hòa quyện với những ký ức tươi vui của tuổi thơ và những ngày đau khổ trong chiến tranh:

'Nhỏ như hạt cát trên đồng
dòng sông, bãi biển êm đềm
chiến rơi lối rừng tận cùng
bóng trăng thành tri kỉ'

Ánh trăng ấy trong bài thơ của Nguyễn Duy lan tỏa khắp không gian lớn lao của tuổi thơ. Tuổi thơ trong trắng bên dòng sông và biển lớn, và còn bên vẻ đẹp của ánh trăng. Khi làm lính, ánh trăng lại bước theo bước chân, trở thành người bạn đồng hành trung thành, đồng hành trong những thời kỳ gác ngày đêm. Đó chính là ánh trăng tri kỉ của Nguyễn Duy, cũng là ánh trăng tri kỉ của con người, của chúng ta. Vì mỗi người chúng ta đều trải qua những kí ức bên ánh trăng quý báu ấy.

Tuy nhiên, khi từ rừng, từ dòng sông quay về cuộc sống bình thường, bước chân adụi vào môi trường mới, tâm hồn của người lính từ chiến trường, của cậu bé hồn nhiên ngày xưa dường như đã trở nên khác biệt. Nguyễn Duy chính là người nhận ra sự thay đổi đó trong tư duy của mình:

'Quay về thành phố ánh đèn
bóng trăng qua lối nhỏ
như người xa lạ vội
qua đường không mấy quen'

Nhận ra rằng, khi chân bước vào cuộc sống mới, nơi hòa mình trong ánh sáng điện, gương lấp lánh, mọi thứ trở nên quen thuộc. Dần dần, vầng trăng chỉ còn như một người xa lạ, qua đường một cách vội vã, không gì để lại. Thời gian có vẻ như là thứ vô tình nhất, cuốn trôi hết quá khứ, tuổi thơ, như một cơn lốc trong nháy mắt, không còn gì. Chỉ còn lại chút tình cảm lưu lại trong tâm trí những người đã sống bên nhau. Tuy nhiên, Nguyễn Duy chẳng kháng cự lại sự thay đổi trong tâm trí của mình. Ông coi đó như là điều tất yếu, tự nhiên. Ông quen với ánh sáng, vẻ đẹp lộng lẫy của phố thị - 'ánh điện, cửa gương'. Trong sự lộng lẫy đó, người lính đã quên hết 'chiến tranh ở rừng', quên 'hồi nhỏ sống ở đồng', quên vầng trăng tri kỉ năm nào của mình. Với ông, vầng trăng ấy - người tri kỉ ấy, giờ đây chỉ như một người xa lạ, không quen biết. Một phép nhân hóa đặc biệt, vầng trăng trở thành con người, một người bạn thân thuộc trở thành người xa lạ. Đọc câu thơ, chúng ta cảm thấy nghẹt thở, vầng trăng tri kỉ sao lại trở thành 'người xa lạ qua đường'? Có phải, những ồn ào của phố thị, những lo toan vật chất đã cuốn trôi, làm mất đi giá trị tinh thần, kí ức tuổi thơ, những ngày lính? Hay đơn giản là sự vô tâm của con người, khiến họ quay lưng lại với quá khứ của mình? Người khi đạt được vật chất, thường hay quên mất giá trị tinh thần, những điều quan trọng nhất của cuộc sống.

Tuy nhiên, một tình huống bất ngờ đã đối mặt người lính với vầng trăng - người tri kỉ của mình:

'Bóng tối đèn sáng tắt
góc phòng yên bình ngủ
đột ngột cửa mở toang
hiện lên vầng trăng tròn'

Ở giữa bức tranh phồn hoa, nơi người lính thường xuyên đắm chìm trong ánh đèn rực rỡ, bỗng nhiên hôm nay, ông đối mặt với một sự kiện đột ngột, một hiện thực tối tăm. Dòng sông cuộc đời uốn lượn mãi, nhưng sẽ có những thời điểm nó gặp phải những biến cố không ngờ. 'Bất ngờ, đột ngột' giữa thành phố sáng chói ánh đèn, 'phòng buyn-đinh tối om'. Người lính già 'vội bật cửa sổ', ngay lập tức làm một động tác quen thuộc để nhận ra:

'đột ngột vầng trăng tròn'

Một vầng trăng tròn và huyền bí nổi bật trên bầu trời, nhìn xuống người bạn xưa. 'Bất ngờ' - một sự kiện thực sự đột ngột, làm ngạc nhiên tận cùng người lính. Dường như ông không thể tưởng tượng trước rằng, vầng trăng tròn kia vẫn tồn tại, luôn ở đó, sống trong cuộc sống của mình.

Còn vầng trăng sáng bên kia, như không biết người lính đã lãng quên nó, vẫn âm thầm đứng đó, chờ đợi người bạn tri kỉ. 'Người bạn' vầng trăng không trách móc, không than phiền về sự bỏ rơi, chỉ hiền hòa, tha thứ, đón nhìn người bạn lâu ngày không gặp. Có thể, nó đã tha thứ, khoan dung trước lỗi lầm của người xưa, để mở lòng đón nhận hồn lực sâm hối của một con người.

Cuộc sống mỗi người là một dòng chảy vô tận. Bất kỳ ở đâu, hoặc vì bất kỳ lý do gì đều có thể đưa ta bất ngờ đối diện với những thử thách, những khoảnh khắc tăm tối. Không ai có thể tránh khỏi cuộc sống đầy sóng gió. Tuy nhiên, sau mỗi thách thức bất ngờ đó, chúng ta mới nhận ra điều thực sự quan trọng, là những thứ gắn bó với chúng ta suốt đời. Và đúng như dự kiến, đó không phải là những điều lấp lánh, xa hoa như 'ánh điện, của gương', mà là nguồn ánh sáng vĩnh cửu, tồn tại mãi mãi của 'vầng trăng'.

Đến thời điểm này, những cảm xúc từ lâu đã bị lãng quên, những hình ảnh của 'ánh điện' thành thị quay về như một làn sóng trong lòng người lính. Ông chợt nhận ra, tuổi thơ đang trỗi dậy, những kí ức về những năm chiến tranh khó khăn cùng vầng trăng hiện lên trong ánh trăng vàng. Cảm xúc dâng trào thành những giọt nước mắt 'rưng rưng' trên khuôn mặt con người:

'Ngửa mặt lên thấy gì
đám mây nặng màu xám
như là sông nước chảy
như là gió thoảng bay'

Nhìn lên vầng trăng, đối mặt với 'khuôn mặt' người bạn tri kỉ, người lính bất ngờ nhận ra: bao lâu nay, ông đã quên những điều quý giá nhất, tri kỉ nhất. Tác giả thông minh khi nhân hóa 'khuôn mặt' trăng. Vầng trăng cũng là một con người, có khuôn mặt, đôi mắt và đôi môi, khuôn mặt ấy nhìn thẳng, đối mặt với người bạn của mình. Trước khuôn mặt người xưa, Nguyễn Duy không kìm nén được dòng lệ 'rưng rưng'. Bao kí ức về tuổi thơ ở cánh đồng, bên dòng sông, cửa biển, rồi những kỷ niệm về cuộc sống ở rừng, tất cả như một cuộc hành trình chầm chậm đang hồi sinh, bao trùm lấy con người ông. Vầng trăng ấy đã đánh thức mọi thứ, gợi nhớ ông về quá khứ ngày xưa, quá khứ mà ông đã tạm quên khi sống trong thành phố hối hả này. Và giọt nước mắt ấy của người lính dường như đã đem lại sự thanh thản, làm tâm hồn ông sống lại một lần nữa.

Vẻ đẹp tinh tế trong tâm hồn con người, 'tính bản thiện' luôn hiện hữu lặng lẽ bên trong chúng ta. Tuy nhiên, sự lương thiện, vẻ đẹp ấy thường bị che khuất tạm thời bởi những thứ hào nhoáng. Chờ đợi một ngày con người thức tỉnh, đánh thức những vẻ đẹp ẩn sâu bên trong. Lời thơ mộc mạc, chân thành của Nguyễn Duy đã mang lại cảm xúc chân thật, nhấn mạnh đến cái tự nhiên trong lòng người.

Tận cùng cuộc hành trình, con người mới thực sự tỉnh giấc dưới ánh sáng của vầng trăng:

'Trăng tròn vành vạnh
làm sao lòng không rung
bóng trăng lặng lẽ khắc
những kí ức ngọt ngào'.

Khổ thơ cuối đậm chất hàm súc. Vầng trăng tròn trên cao im lặng chiếu rọi tâm hồn người bạn. Nguyễn Duy mô tả vầng trăng 'tròn vành vạnh' như hình ảnh tròn đầy đủ, hài hòa, vẹn nguyên qua thời gian. Ánh trăng chiếu rọi người bạn, khiến người lính 'rung động'. Đó là sự rung động của sự tỉnh giấc, tự hỏi tại sao lại quên lãng những kí ức đẹp? Ánh trăng là tấm gương phản chiếu con người, giúp họ tỉnh thức lương tâm, nhận ra giá trị văn hóa tinh thần, nhớ về những năm tháng đau đớn và hy sinh của dân tộc để bảo vệ tự do hôm nay.

Với từng dòng thơ như những trang sách mở ra, Nguyễn Duy đã chia sẻ một câu chuyện về sự tỉnh thức của một người lính già, hòa mình vào vẻ đẹp của vầng trăng - người bạn tri kỉ. Lời thơ mộc mạc, tinh tế, không hào nhoáng, đã đánh thức trong tâm hồn người đọc hình ảnh vầng trăng tròn và long lanh, mang theo biết bao cảm xúc và ký ức. Nhà thơ muốn truyền đạt rằng chúng ta cần trân trọng quá khứ, giữ lấy những giá trị tinh thần quan trọng của dân tộc.

Thể thơ thất ngôn, cách diễn đạt mượt mà, không sử dụng hoa mỹ ở đầu dòng và kết hợp những hình ảnh hài hòa, đã giúp Nguyễn Duy tạo nên một tác phẩm sâu sắc. Bài thơ là một lời nhắc nhở để chúng ta tỉnh thức, nhớ lại những điều quan trọng nếu ta lỡ quên. Hãy giữ gìn, bảo tồn chúng, đừng để bị mất đi dưới ánh sáng lấp lánh và hấp dẫn của cuộc sống. Hãy nhớ mãi đến đạo lý sâu sắc của cuộc sống: 'uống nước nhớ nguồn'.

""""-KẾT THÚC""""---

Để củng cố hiểu biết về tác phẩm, ngoài bài văn mẫu ở trên, bạn có thể tham khảo thêm: Phản ánh về phần cuối bài thơ Ánh trăng, Phân tích sâu sắc về tựa đề Ánh trăng, Ý kiến cá nhân về bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy, Bình luận về bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy.