Buzz
1. Nguyên nhân gây đau bụng và tiêu chảy sau khi ăn
Thực tế, đau bụng và tiêu chảy sau khi ăn có thể là dấu hiệu của nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau. Để hiểu rõ hơn về tình trạng của bạn, hãy chú ý đến các triệu chứng khác và tìm cách giải quyết phù hợp.
1.1. Sự cố với thức ăn
Thức ăn không đảm bảo vệ sinh có thể gây nhiễm khuẩn và độc tố đường ruột. Khi bị ngộ độc thức ăn, bạn có thể gặp đau bụng đi ngoài cùng với các triệu chứng như nôn, ói, tiêu chảy, hoặc chóng mặt. Những triệu chứng nhẹ thường tự khỏi hoặc điều trị bằng thuốc, nhưng những trường hợp nặng có thể nguy hiểm.
Ngộ độc thức ăn gây đau bụng và tiêu chảy
1.2. Dị ứng với thực phẩm
Đau bụng và tiêu chảy sau khi ăn cũng có thể là dấu hiệu của dị ứng thực phẩm. Đây là khi cơ thể không chịu được một loại thức ăn nào đó và phản ứng bằng cách đào thải ra ngoài. Thường thì tình trạng này chỉ có thể điều trị để giảm triệu chứng và hạn chế sử dụng thức ăn gây dị ứng.
1.3. Hội chứng ruột kích thích
Đây là một hội chứng tiêu hóa phổ biến, ảnh hưởng đến 5 - 20% dân số toàn cầu. Người mắc thường gặp đau bụng âm ỉ hoặc đau quặn không rõ ràng, và đi ngoài ít nhất 1 lần mỗi tuần trong ít nhất 3 tháng.
Dấu hiệu đau bụng thường xuất hiện sau khi ăn hoặc trong lúc ăn, thường vào buổi sáng và giảm sau khi đi đại tiện. Điều trị đối với trạng thái đi ngoài có thể là táo bón hoặc tiêu chảy, nhưng phân của người mắc hội chứng này thường không chứa máu.
Đau bụng và đi ngoài sau khi ăn có thể là dấu hiệu của hội chứng ruột kích thích
1.4. Rối loạn vi khuẩn đường ruột
Trong hệ đường ruột, có hàng triệu loại vi khuẩn, với tỷ lệ 85% là lợi khuẩn và 15% là vi khuẩn có hại. Rối loạn vi khuẩn đường ruột xảy ra khi tỷ lệ lợi khuẩn giảm và vi khuẩn có hại tăng lên, gây ra sự mất cân bằng trong hệ vi khuẩn.
Nguyên nhân thường gặp là do sử dụng kháng sinh trong điều trị các bệnh khác, hoặc chế độ ăn uống kém vệ sinh dẫn đến tăng vi khuẩn có hại và giảm sức đề kháng của đường ruột. Triệu chứng của rối loạn vi khuẩn đường ruột bao gồm đau ở phần trên bên trái bụng, tiêu chảy trên 3 lần/ngày, khó tiêu, nôn, buồn nôn, ợ hơi,...
Rối loạn tiêu hoá do rối loạn vi khuẩn đường ruột gây ra đau bụng kèm theo táo bón hoặc tiêu chảy
1.5. Sự Viêm loét của dạ dày và đại tràng
Tình trạng niêm mạc dạ dày và đại tràng bị tổn thương dẫn đến viêm, gây ra việc hấp thụ dinh dưỡng từ thức ăn bị giảm và chức năng đào thải của hệ tiêu hoá suy giảm.
Dấu hiệu của bệnh thường là đau âm ỉ ở vùng thượng vị dưới phần ức và trên rốn với mức độ tăng dần. Triệu chứng đi ngoài thường xuất hiện trong vòng 60 phút sau khi ăn, có tần suất 1 - 2 lần trong ngày. Phân lỏng, không có chất nhầy nhưng có mùi hôi khó chịu và ở một số trường hợp nặng có thể lẫn máu do xuất huyết.
1.6. Viêm của ruột thừa
Viêm ruột thừa cũng có thể gây ra tình trạng đau bụng và đi ngoài sau khi ăn , nhưng đây là bệnh cấp tính và có tiến triển nhanh chóng trong vòng 2 - 12 tiếng. Các dấu hiệu của viêm ruột thừa là đau ở vùng trên rốn và di chuyển dần về phía hố chậu phải với mức độ đau từ nhẹ tăng dần đến đau quặn dữ dội.
Đau bụng đi ngoài cùng sốt, nôn, ói có thể là do viêm ruột thừa
Viêm ruột thừa cũng ảnh hưởng đến chức năng đại tiện, thường biểu hiện bằng tình trạng táo bón hoặc tiêu chảy. Người mắc viêm ruột thừa thường trải qua đau bụng ở hố chậu phải, đồng thời có thể gặp phải chướng bụng, buồn nôn, sốt,... Điểm đặc biệt của cơn đau viêm ruột thừa là nó trở nên dữ dội khi thay đổi tư thế hoặc dùng tay ấn vào vùng đau bụng.
1.7. Sự Thiếu men tiêu hoá
Men tiêu hoá là chất dịch được sản xuất từ nước bọt, dạ dày, tụy, gan có tác dụng kích thích quá trình phân hủy và chuyển hóa thức ăn thành chất dinh dưỡng để cơ thể hấp thụ. Khi thiếu men tiêu hoá, quá trình phân hủy thức ăn bị giảm với các dấu hiệu như rối loạn đại tiện, khó tiêu, chướng bụng, đi ngoài phân sống, đau bụng sau khi ăn đi ngoài, cơ thể thiếu chất, suy dinh dưỡng,...
1.8. Phụ nữ trong giai đoạn kinh nguyệt
Trước hoặc trong giai đoạn kinh nguyệt, phụ nữ thường gặp các triệu chứng đau bụng sau khi ăn đi ngoài kèm theo phân lỏng. Trong giai đoạn này, hormone prostaglandin được tiết ra để tăng co thắt ở tử cung giúp loại bỏ niêm mạc và máu ra khỏi cơ thể. Điều này ảnh hưởng đến chức năng co thắt của cơ ruột làm tăng động ruột và dẫn đến đại tiện nhiều hơn với phân lỏng nhiều nước.
Hormone prostaglandin trong kinh nguyệt gây co thắt và tăng động ruột
2. Biện pháp cải thiện tình trạng đau bụng sau khi ăn đi ngoài
Tình trạng đau bụng sau khi ăn đi ngoài có nguyên nhân và biểu hiện đa dạng. Do đó, khi gặp các triệu chứng trên, nên quan sát kỹ hơn và áp dụng một số biện pháp tạm thời để cải thiện như sau:
- Điều chỉnh chế độ ăn theo tình trạng phân. Nếu phân lỏng, ưu tiên thực phẩm dễ tiêu hóa như cháo,... Nếu táo bón, bổ sung thêm thực phẩm giàu chất xơ, vitamin như rau xanh, trái cây (táo, chuối, bơ, dâu tây, việt quất,...), nước ép rau củ, nước lọc,....
- Giảm sử dụng thực phẩm nhiều dầu mỡ, chiên xào gây khó tiêu, chướng bụng.
- Uống nhiều nước lọc hoặc nước khoáng để tránh mất cân bằng chất khoáng cho cơ thể.
- Tránh ăn rau sống hoặc thực phẩm chưa qua chế biến kỹ để tránh viêm nhiễm hệ tiêu hoá.
- Phụ nữ trong kỳ kinh nguyệt có thể chườm nóng bụng để giảm đau và làm giảm tình trạng tăng động ruột. Nên ăn thực phẩm dễ tiêu hoá, tránh dầu mỡ.
- Không tự ý sử dụng các loại thuốc giảm đau khi chưa được hướng dẫn của bác sĩ.
- Nếu tình trạng đau bụng sau khi ăn đi ngoài kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng với cơn đau dữ dội kèm theo triệu chứng như mệt mỏi, lừ đừ, sốt, mê man,..., cần đến bệnh viện hoặc phòng khám ngay lập tức.
