Buzz
1. Hình ảnh về mụn nội tiết
Mụn nội tiết, hay còn gọi là mụn trứng cá, xuất hiện khi có sự sản xuất dư thừa chất bã nhờn trong các nang lông của da. Khi chất bã nhờn và dầu thừa bị tắc nghẽn trong các lỗ chân lông, chúng sẽ tạo ra các nốt mụn mủ. Sự kết hợp giữa chất bã nhờn và vi khuẩn làm cho các nốt mụn trở nên sưng viêm và đau nhức.
Mọi nhóm tuổi đều có thể gặp phải mụn nội tiết, nhưng phổ biến nhất là ở thanh thiếu niên trong giai đoạn dậy thì, phụ nữ trong thời kỳ kinh nguyệt, khi mang thai hoặc trong giai đoạn mãn kinh. Đây là những giai đoạn có sự biến đổi lớn trong cơ thể, dẫn đến rối loạn trong hệ thống nội tiết và dẫn đến việc hình thành mụn trên da.
Dấu hiệu nhận biết mụn nội tiết:
- Bạn có thể dễ dàng nhận biết mụn nội tiết bằng các dấu hiệu như mụn đầu trắng, đầu đen, mụn nang sưng viêm, mụn bọc, mụn ẩn sâu trong da hoặc mụn nang gây đau đớn.
- Mụn có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau trên cơ thể như cằm, má, lưng, ngực, trán, quai hàm, vùng chữ T (trán, mũi, cằm) ở tuổi dậy thì, vùng xương hàm và 2 gò má ở tuổi trưởng thành.
- Mụn thường tái phát nhiều lần (trung bình 1 lần/tháng): sự hoạt động quá mức của progesterone và estrogen sẽ kích thích việc mụn xuất hiện đều đặn ở cùng một thời điểm và cùng một vị trí hàng tháng.
- Các cục nang lớn với nhân sâu nổi lên thường là những mụn viêm nặng, xuất hiện lặp lại nhiều lần ở cùng một vị trí, dai dẳng và khó hết. Sau khi mụn biến mất, thường để lại sẹo thâm gây mất thẩm mỹ.
- Mụn nội tiết thường xuất hiện đồng thời với các biểu hiện của cường Androgen như rậm lông, rụng tóc, giọng nói trầm hơn, kinh nguyệt không đều (vô kinh, trễ kinh,...).
- Mụn thường mọc dai dẳng, tái phát và khó điều trị ngay cả khi áp dụng lối sống khoa học và ăn uống lành mạnh.
Ảnh về mụn nội tiết
2. Mụn nội tiết hình thành do nguyên nhân nào?
Dưới đây là một số nguyên nhân gây ra mụn nội tiết trên da của bạn:
- Nam giới đang trong quá trình điều trị với hormone testosterone.
- Các thay đổi về nồng độ hormone ở phụ nữ trong chu kỳ kinh nguyệt, thai kỳ, ngừng sử dụng thuốc tránh thai, tiền mãn kinh hoặc mãn kinh.
- Yếu tố di truyền trong gia đình.
- Sử dụng các loại thuốc có thể gây ra mụn là tác dụng phụ của chúng, như steroid, thuốc tránh thai.
- Căng thẳng, lo âu thường xuyên.
- Người chuyển giới phải sử dụng thuốc nội tiết tố.
- Phong cách sống không lành mạnh: thói quen sinh hoạt không ổn định, chăm sóc da kém, chế độ dinh dưỡng không cân đối,...
Mụn nội tiết ảnh hưởng đến vẻ đẹp của khuôn mặt
3. Cách điều trị mụn nội tiết như thế nào?
Ngoài việc thay đổi lối sống và thói quen sinh hoạt, chế độ ăn uống, mụn nội tiết cần phải có sự can thiệp y tế chuyên môn. Người bệnh nên điều trị tại các chuyên khoa da liễu để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây mụn. Bác sĩ có thể kê đơn một số loại thuốc sau trong điều trị mụn nội tiết:
- Thuốc tránh thai: cân bằng hormone, điều hòa nội tiết và trị mụn. Tuy nhiên, chỉ sử dụng cho phụ nữ khỏe mạnh, chưa có ý định sinh con. Tác dụng phụ của thuốc tránh thai cũng nghiêm trọng nếu sử dụng lâu dài, như ảnh hưởng tới hệ tim mạch, đau nửa đầu, bệnh gan, thay đổi tâm lý bất thường, trầm cảm,... Không sử dụng cho người tiền sử ung thư, bệnh tim mạch, huyết áp cao, bị tiểu đường hoặc bệnh gan,...
- Thuốc chứa Retinol dạng bôi: giúp giảm tiết dầu, tái tạo tế bào da, hạn chế tình trạng bít tắc lỗ chân lông, giảm mụn và kháng viêm. Thuốc còn làm mờ vết thâm sẹo mụn. Nhược điểm của Retinol là làm tăng độ nhạy cảm của da dưới ánh nắng mặt trời, không dùng cho phụ nữ mang thai và cho con bú.
- Thuốc kháng Androgen: duy trì độ ổn định của nội tiết tố Androgen, hạn chế sự tăng sinh mụn nội tiết và không chỉ định cho bệnh nhân suy gan, tăng kali máu, chảy máu bất thường ở tử cung, suy thận, phụ nữ mang thai hoặc cho con bú.
- Thuốc kháng sinh: Doxycycline, Minocycline, Macrolide,... diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng cho các nốt mụn.
- Axit Azelaic: có trong các loại kem bôi với nồng độ hoạt chất là 20%. Bôi loại thuốc này 2 lần/ngày để giảm viêm và ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn C.Acnes. Thuốc còn làm đảo ngược quá trình sừng hóa nang lông, giảm thâm sẹo mụn và tiêu cồi mụn. So với Retinol, axit azelaic ít gây tác dụng phụ hơn.
- Benzoyl peroxide: hạn chế nguy cơ kháng thuốc và ngăn chặn vi khuẩn gây mụn. Nồng độ của Benzoyl peroxide từ 2,5 - 10%. Ban đầu nên dùng liều ở nồng độ 2,5%, sau đó tăng dần để da dung nạp thuốc tốt hơn. Tuy nhiên, tăng dần Benzoyl peroxide có thể gây kích ứng cho da, cần cẩn trọng khi sử dụng.
- Axit salicylic: tẩy tế bào chết, giảm nhân mụn, hòa tan dầu thừa, thông thoáng lỗ chân lông. Hiện có nhiều sản phẩm chăm sóc da chứa axit salicylic, từ tẩy tế bào chết, toner, sữa rửa mặt đến serum trị mụn,...
Chăm sóc da đúng cách sẽ giúp giảm thiểu các vết mụn nội tiết
Sử dụng các loại thuốc trên trong điều trị mụn nội tiết cần phải có sự hướng dẫn và kê đơn từ bác sĩ da liễu. Vì tác dụng phụ của các thuốc này đối với sức khỏe rất nghiêm trọng nếu sử dụng sai cách.
Trung bình một nốt mụn nội tiết có thể tồn tại trên da từ vài ngày đến vài tuần. Nếu không điều trị, mụn nội tiết có thể kéo dài đến vài tháng. Tùy thuộc vào cơ địa, mụn nội tiết có thể gây ra các tác động khác nhau, nhưng kết quả cuối cùng vẫn là làm cho tình trạng da trở nên xấu đi và kém thẩm mỹ.
