Buzz
Tạp dề (từ tiếng Pháp: tablier) là một món đồ được đeo trên người để bảo vệ phần ngực và bụng của cơ thể khỏi bụi bẩn và vết bẩn. Tạp dề không chỉ có nhiều mục đích sử dụng khác nhau mà còn thường được biết đến như một phụ kiện giúp bảo vệ quần áo và da khỏi những vết bẩn không mong muốn. Ngoài việc bảo vệ, tạp dề còn có thể được sử dụng như một món đồ trang trí thuần túy, vì lý do vệ sinh hoặc để tránh những nguy hiểm như nhiệt độ cao.
Tạp dề, ngoài việc là một lớp vải che chắn phía trước cơ thể, còn được sử dụng như đồng phục, trang sức, trang phục nghi lễ hoặc sản phẩm thời trang. Nó được thiết kế phù hợp với sở thích của từng thời đại để phản ánh các giá trị văn hóa và công việc hiện tại. Tạp dề không chỉ mang lại sự thoải mái và bảo vệ người mặc mà còn thể hiện sự chuẩn bị và tinh tế, làm cho nó trở thành một phụ kiện được yêu thích qua nhiều thế kỷ. Vì là món đồ ngoài, tạp dề sẽ tiếp tục giữ vai trò quan trọng trong cả trang phục thường ngày lẫn trang phục thời trang.
Lịch sử
Không thể xác định chính xác thời điểm tạp dề đầu tiên xuất hiện, nhưng nhiều nguồn tài liệu cho rằng các nền văn minh cổ đại đã sử dụng tạp dề, trong đó có người Ai Cập dùng tạp dề trong các nghi lễ. Các vị thần cổ đại thường được miêu tả đeo tạp dề, và các linh mục đã tiếp nhận chúng, thậm chí có mặt trong Kinh thánh.
Từ 'tạp dề' có nguồn gốc từ từ tiếng Pháp 'napperon', có nghĩa là một chiếc khăn trải bàn nhỏ trang trí, tương tự như một miếng lót bàn ăn. Trong thời kỳ Trung cổ và Phục hưng, tạp dề rất nổi bật và thường cho thấy nghề nghiệp của người đeo: thợ cắt tóc mặc tạp dề sọc, đồ tể mặc tạp dề kẻ caro xanh, quản gia mặc tạp dề màu xanh lá cây... Phụ nữ thời đó cũng dùng tạp dề có thể giặt được và thêu đẹp mắt để bảo vệ áo choàng quý giá của họ.
Vào thế kỷ 19, khi máy may trở nên phổ biến, tạp dề truyền thống đã chứng kiến sự chuyển mình với nhiều phong cách mới như yếm, xù lông, và ren. Mặc dù tạp dề bảo vệ ngày càng ít được ưa chuộng khi quần áo trở nên rẻ hơn và dễ chăm sóc hơn, nhưng sự xuất hiện của các kiểu tạp dề mới đã gia tăng.
Các loại tạp dề
Tạp dề dạng yếm
Tạp dề yếm, hay còn gọi là tạp dề đầu bếp, là loại tạp dề phổ biến nhất hiện nay. Loại tạp dề này cung cấp sự bảo vệ toàn diện từ thân trên đến đầu gối, thường có túi bên hoặc phía trước, với thiết kế vòng hoặc dây buộc quanh cổ và thắt lưng. Nó rất lý tưởng cho những ai cần bảo vệ khỏi tràn đổ, bắn tung tóe, nhiệt, và bụi bẩn. Tuy nhiên, vì tạp dề yếm bao phủ nhiều phần cơ thể, nó có thể cảm thấy hơi hạn chế khi di chuyển, vì vậy nếu cần sự linh hoạt hơn, bạn có thể cân nhắc các kiểu khác.
Tạp dề eo/ Tạp dề nửa người
Tạp dề eo, còn được biết đến như tạp dề phục vụ hoặc tạp dề nửa người, rất phổ biến trong ngành khách sạn và ẩm thực. Với thiết kế ngắn gọn, nó bao phủ vùng hông và cho phép di chuyển chân một cách thoải mái. Tạp dề eo thường có túi phía trước để đựng bút, miếng lót và các vật dụng nhỏ khác.
Tạp dề đeo chéo
Tạp dề đeo chéo tương tự như tạp dề pinafore và tạp dề kiểu Nhật Bản. Đây là một trong những kiểu tạp dề linh hoạt nhất vì không có dây đai, nên dễ dàng phù hợp với nhiều kiểu cơ thể khác nhau. Tạp dề đeo chéo cung cấp sự bảo vệ toàn thân, thậm chí còn nhiều hơn cả tạp dề yếm.
