Áp lực đồng trang lứa - một hiện tượng tâm lý mà ai cũng biết, đặc biệt là đối với thanh niên, những người đang tìm kiếm hướng đi cho sự nghiệp. Hiện tượng này đang trở nên phổ biến hơn bao giờ hết trong giới trẻ. Vậy áp lực đồng trang lứa là gì và nó ảnh hưởng tích cực hay tiêu cực đối với mọi người? Hãy cùng nhau khám phá về hiện tượng phổ biến này: Áp Lực Đồng Trang Lứa - Peer Pressure
Chúng ta hiểu gì về “áp lực đồng trang lứa”?
Đây là một loại áp lực mà người ta cảm nhận khi muốn được chấp nhận trong một nhóm xã hội cụ thể; họ cảm thấy bị ép buộc phải thay đổi hành vi và lối sống để hòa mình vào nhóm đó
Áp lực đồng trang lứa có thể tích cực hoặc tiêu cực, phụ thuộc vào môi trường và nhóm bạn mà bạn giao tiếp.
Một minh chứng rõ ràng cho áp lực tiêu cực là khi bạn cảm thấy muốn trở thành một phần của nhóm đội quân bắt nạt trên trường, và do đó, bạn bắt đầu hình thành những thói quen xấu. Nhưng áp lực từ bạn bè cũng có thể trở thành một loại “động lực biến hóa” khi bạn có cơ hội tiếp xúc với những người thuộc tầng lớp ưu tú, những người có vị thế cao trong xã hội và kiến thức sâu rộng. Khi được làm việc cùng họ, bạn bắt buộc phải nâng cao trình độ và kiến thức để phù hợp với họ.
Nói một cách đơn giản, áp lực từ bạn bè có ý nghĩa tương tự như câu “gần mực thì đen, gần đèn thì sáng” hoặc “nhập gia tùy tục”, nhưng đặc điểm đặc biệt của áp lực từ bạn bè là sự cảm giác bị áp đặt lên người bị ảnh hưởng. Nó buộc họ phải thay đổi bản thân để có cơ hội hòa nhập vào một nhóm xã hội nào đó.
“Áp lực từ bạn bè” có vẻ lạ nhưng quen thuộc
Việc cố gắng thay đổi bản thân để phù hợp với một nhóm nhất định đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống, đặc biệt đối với các bạn trẻ. Tất cả chúng ta đều có thể nhận thấy rằng áp lực từ bạn bè tồn tại ở mọi nơi, từ trường học, nơi làm việc, cho đến môi trường xã hội nào đó có sự cạnh tranh và sự hiện diện của thanh niên.
Một số dấu hiệu thường gặp của áp lực từ bạn bè bao gồm:
Sợ ánh nhìn của người khác
Luôn quan tâm đến ý kiến của người khác về bản thân
Thường so sánh bản thân với người khác
Cảm thấy áp lực vì thấy bản thân không sánh bằng người khác, mặc dù xuất phát điểm là như nhau
Ngoài ra, peer pressure còn có nhiều dấu hiệu khác phụ thuộc vào mức độ áp lực mà mỗi bạn trẻ phải đối mặt.
Tuy nhiên, áp lực từ bạn bè có thể là một loại áp lực không rõ ràng, đẩy các bạn trẻ vào cuộc sống; nhưng ở một khía cạnh khác, nó cũng có thể là một động lực giúp các bạn tự phát triển và trưởng thành hơn từng ngày. Trong thời đại hiện nay, mỗi bạn trẻ đều là một cá nhân độc lập, có kiến thức và tư duy tự lập; vì vậy, việc tự rèn luyện kỹ năng và học hỏi là điều cần thiết.
Nhờ đó, hiện nay đã có không ít thanh niên thành đạt từ rất sớm, với một thu nhập ổn định đủ để tự lo cho bản thân và gia đình. Đồng thời, điều này cũng tạo ra một mục tiêu phát triển và sự nỗ lực từng ngày trong tâm trí của các bạn trẻ. Các bạn tự nhận ra rằng nếu chỉ ở yên và mãi chấp nhận hiện tại, cuộc sống sẽ không phát triển. Từ đó, nỗi sợ bị bỏ lại và tách biệt vì thiếu kiến thức đã làm nên áp lực từ bạn bè, thúc đẩy các bạn phải nỗ lực không ngừng để không bị tụt lại.
Xã hội phản ứng thế nào với hiện tượng này?
Đối với đa số mọi người trong xã hội, đặc biệt là những người ở thế hệ trung niên, áp lực từ bạn bè có thể là một khái niệm không quen thuộc; tuy nhiên, mỗi người đều đã từng trải qua cảm giác đó ít nhất một lần trong đời. Mọi người đều mong muốn bản thân trở nên xuất sắc, trở thành người giỏi nhất, tốt nhất trong xã hội mà họ sống; do đó, dù là trưởng thành hay trẻ tuổi, mọi người đều phấn đấu và phát triển bản thân. Hiện nay, mọi người đều có cái nhìn khá thoải mái về vấn đề này vì ai cũng từng trải qua thời kỳ tranh đua và phấn đấu cho tương lai.
Ví dụ, các bạn trẻ hiện nay có thể chia sẻ với phụ huynh về áp lực từ bạn bè, và nhận được sự động viên, an ủi hoặc khuyến khích từ họ. Vậy tại sao phụ huynh lại thoải mái với chủ đề này? Đơn giản là vì họ cũng từng là thanh niên, đã từng trải qua tuổi trẻ với ước mơ và hoài bão về tương lai, và họ cũng đã từng phải đối mặt với áp lực từ bạn bè để trở nên tốt hơn.
Làm thế nào để tránh áp lực từ bạn bè?
+Tự tin vào khả năng của bản thân
Mỗi người chúng ta sinh ra với một lý do riêng, mỗi cá nhân là một thể thức độc lập, có khả năng góp phần vào xã hội một cách tích cực.
Bao giờ bạn tự hỏi tại sao có nghề bác sĩ lại có nghề y tá, con cá lại có con hổ, con nai nữa? Đơn giản, mọi thứ hình thành như một quy luật tự nhiên, có cái này mới có cái kia, và cái kia sinh ra để tương phản với cái này. Bản thân bạn cũng vậy; dù không xuất sắc như lớp phó hay đứng đầu khối như lớp trưởng, nhưng có thể bạn sẽ thành công hơn tất cả, đấy chẳng phải điều lạ.
Vậy nên, giải pháp là chấp nhận bản thân, dù bạn có năng lực ra sao, ít nhất bạn đang sống cho bản thân và nỗ lực hết mình mỗi ngày. Không cần phải giỏi giang như người khác, chỉ cần bạn tự thấy mình tốt đẹp. Bạn hoàn toàn có quyền làm cho bản thân tốt đẹp theo cách riêng của mình mà không cần phải so sánh với người khác.
Chỉ cần bạn biết rằng bạn đang cố gắng cho tương lai của mình và nếu muốn hoàn thiện bản thân khỏi áp lực so sánh, bạn cần học cách chấp nhận bản thân.
+So sánh bản thân với những điều tích cực
Nếu áp lực từ bạn bè khiến bạn lo lắng về việc tại sao bạn không giỏi như họ dù cùng lớp, hoặc tại sao năng lực của bạn kém hơn các bạn trong lớp, đó là do bạn đang để bản thân bị chi phối bởi những suy nghĩ tiêu cực, tạo áp lực và có thể làm mất tự tin. Hãy tránh tự mình làm mình mất tự tin.
Thay vì so sánh mình với người khác, tại sao bạn không so sánh với những điều tích cực hơn?
Hãy nghĩ về việc 'tại sao mình không thể' thay vì 'chắc chắn mình không thể như họ'. Suy nghĩ tích cực sẽ đem lại động lực cho bạn.
+Dùng áp lực để nâng cao kỹ năng
Thay vì lo lắng về việc không bằng người khác, hãy cố gắng cải thiện bản thân. Đừng để áp lực làm bạn mất thời gian.
Những người giỏi không sinh ra là giỏi, họ cố gắng và nỗ lực hàng ngày. Hãy tận dụng thời gian để tự cải thiện mỗi ngày, không phí phạm nó vào việc so sánh với người khác.
Hãy tổ chức thời gian hợp lý cho việc học và rèn luyện kỹ năng khác nhau. Chỉ cần chăm chỉ mỗi ngày một ít, sau một thời gian, bạn sẽ thấy mình tiến bộ đáng kể.
Peer pressure không chỉ làm bạn trẻ căng thẳng mà còn là động lực để học hỏi, sáng tạo và phát triển bản thân. Áp lực có thể tạo ra kim cương, nhưng chỉ khi bạn biết cách vượt qua nó.
Tác Giả: Quỳnh Nguyễn