1. Thời của ông bà, bị cấm đủ thứ, họ không hạnh phúc (cấm đêm, cấm áo hở, cấm ăn trước kẻng). Thời của chúng ta, được tự do nhiều, nhưng không được phép buồn.
Khuyên bạn phải 'Thưởng thức': Thưởng thức công việc; Thưởng thức tình yêu; Thưởng thức cuộc sống... Nhưng trong tâm trí, luôn có một giọng nói: 'Phải vui vẻ, phải sung sướng. Không thì đánh giá thấp bản thân'.
Bạn đi ăn, mua sắm, đi du lịch với mọi người thân yêu. Khi họ hỏi 'Vui chứ', câu trả lời 'Chưa' khiến bạn cảm thấy tội lỗi, như là đã làm sai điều gì đó.
Chán đời cũng là một cái tội; không yêu đời lại là một cái tội khác. Áp lực phải hạnh phúc càng khiến người ta càng mất đi hạnh phúc. Đêm đã khuya, giờ đi ngủ, nhưng bạn lại không thể ngủ và cảm thấy như mắc tội vì mình chưa buồn ngủ.
2. Bạn luôn có hình ảnh về cái tôi lý tưởng: phiên bản hoàn hảo nhất mà bạn mong muốn. 'Mình sẽ trở thành một giáo viên nổi tiếng; Mình sẽ sống như Lý Tử Thất; Mình sẽ có sự nghiệp như ý'.
Bất cứ điều gì bạn cầu xin khi đi chùa, đi lễ đều nhằm hiện thực hóa 'thần tượng' bản thân này. Và chừng nào bạn chưa đạt được, bạn sẽ không hài lòng và còn dằn vặt. Lớn lên là học cách từ bỏ những ước mơ ngày bé: chấp nhận từ bỏ hy vọng lớn lao để không bị sự thất vọng dằn vặt.
Những ham muốn tưởng chừng rất riêng tư lại không hề tinh khiết: nó luôn chịu ảnh hưởng từ người khác. Thành công luôn đi kèm với câu hỏi: thành công này để ai nhìn hay ai cần biết (mẹ, bạn gái cũ, bạn bè). 'Tôi đẹp, tôi gầy, tôi học giỏi, tôi nhiều Like, tôi điểm cao... là để cho ai?'
Trước mọi điều ước, bạn luôn tự hỏi: ước vì ai (con ngoan vì mẹ). Nếu không thực hiện được, ai sẽ thất vọng nhất? Chúng ta tưởng mình ích kỉ, nhưng phần lớn những gì bạn làm đều chạy theo ham muốn của người khác: bạn muốn điều người khác muốn; bạn muốn được người khác mong muốn. Trước câu hỏi 'Tôi muốn gì?' là 'Người khác muốn gì ở tôi?'.
3. Khi đánh máy sai hay vô tình gây ra lỗi lầm, bạn lẩm bẩm 'Oops!'. Bạn đang xin lỗi ai? Ai ngồi đó nghe bạn nhận tội? Khi làm đổ ghế, bạn lẩm nhẩm 'Xin lỗi', nhưng xin lỗi ai? Ai vừa rút thẻ đỏ? Trước ai mà bạn cảm thấy hối lỗi?
Trong phòng ngủ, khi người yêu làm những trò 'lệch chuẩn', chàng trai cảm thấy 'xấu hổ'. Không ai nhìn, bạn gái khuyến khích, nhưng chàng vẫn thấy tội lỗi và cuộc chơi dừng lại. Nàng không hiểu sao chàng lại mặc cảm, dù họ chẳng làm gì sai.
Kể cả khi ngồi một mình trong phòng kín, bạn không dám làm những trò quá ngớ ngẩn vì cảm thấy ai đó đang quan sát, giữ mình phải nghiêm chỉnh. Cảm giác 'căng cứng' nơi tâm trí khiến định nghĩa về 'tự do thực sự' phải đặt dấu hỏi: Không ai ép, nhưng tại sao bạn lại phải thế?
4. Tin vui là kẻ khác đó không tồn tại, nhưng tin buồn nó lại ở khắp nơi. Chúng ta chỉ cảm nhận được sự hiện diện của nó, nhưng không biết nó muốn gì. 'Người ta nói rằng, Họ, Ai đó, Mọi người bảo thế...' – Người vô hình này đại diện cho đám đông, nhưng hỏi từng người thì họ lại chỉ đám đông khác. Chúng ta khổ sở vì phải phục tùng 'Kẻ khác', Kẻ mà ai cũng biết là ai đấy, nhưng thực sự lại chẳng ai biết 'nó' là ai.
Rất khó để thoát khỏi nó (hãy chỉ ra một ham muốn thuần khiết chỉ vì bạn). Rất khó để sống với ham muốn của riêng mình, vì nó luôn bị trộn lẫn với ham muốn của 'Người khác'.
Để tìm đường ra, bạn chỉ có cách hiểu rõ trò chơi ham muốn của mình hơn, chứ không thể thoát khỏi nó. Nếu không, dự án cuộc đời bạn dễ dàng trở thành đi làm thuê cho ham muốn của người khác; trong những trường hợp bi kịch hơn, 'người khác' đó còn không tồn tại.
Hãy sống theo ham muốn của bạn, nhưng đừng để 'Trời' mới biết nó là gì.
Minh Đào – Mytour