Bà bầu mắc cảm khi đang mang thai nên làm gì? Phương pháp phòng ngừa hiệu quả

Trong 3 tháng đầu của thai kỳ, bà bầu đặc biệt nhạy cảm và việc mắc cảm khi mang thai có thể gây nguy hiểm. Hãy cùng Mytour khám phá về cảm cúm khi mang thai, các biện pháp giúp bà mẹ phục hồi sức khỏe nhanh chóng và phương pháp phòng ngừa hiệu quả.

Nguyên nhân gây ra cảm khi mang thai

Có nhiều nguyên nhân gây ra cảm khi mang thai

Mẹ bầu mắc cảm khi mang thai do nhiều yếu tố chủ quan và khách quan, cụ thể:

• Nguyên nhân chủ quan: Sự thay đổi của nội tiết tố trong cơ thể mẹ bầu khiến hệ miễn dịch trở nên yếu hơn, dễ bị tác động bởi các tác nhân gây bệnh. 
• Nguyên nhân khách quan: Thay đổi thời tiết và môi trường sống có thể khiến cơ thể mẹ bầu dễ bị tấn công bởi các tác nhân gây bệnh.

Bên cạnh đó, nếu mẹ bầu tiếp xúc với những người đang bị cảm cúm cũng có nguy cơ bị lây nhiễm. 

Dấu hiệu mẹ bầu mắc cảm khi mang thai

Hiểu rõ dấu hiệu mắc cảm khi mang thai giúp mẹ bầu phát hiện bệnh sớm, từ đó có biện pháp xử lý kịp thời, tránh những hậu quả nghiêm trọng. Một số dấu hiệu nhận biết mẹ bầu mắc cảm khi mang thai bao gồm:

• Ho khan.
• Sốt nhẹ đến sốt cao.
• Viêm họng.
• Bị ớn lạnh.
• Đau cơ nghiêm trọng hoặc ê ẩm toàn bộ cơ thể.
• Đau đầu.
• Nghẹt mũi, chảy nước mũi.
• Tình trạng mệt mỏi kéo dài.

Các dấu hiệu bị cúm ở bà bầu thường xuất hiện nhanh chóng, kéo dài và có thể trở nên nghiêm trọng. Trong 3 tháng đầu của thai kỳ, mẹ bầu không nên sử dụng thuốc, đặc biệt là kháng sinh, để tránh nguy cơ gây sảy thai, nhiễm độc thai nghén và các dị tật hoặc di chứng cho thai nhi.

Tuy nhiên, nếu mẹ bầu có nguy cơ bị biến chứng do cúm nặng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng virus.

Có nguy hiểm khi mẹ bầu bị cúm khi mang thai không? 

Mẹ bầu mắc cảm khi mang thai có thể tăng tỷ lệ con sinh ra mắc bệnh tự kỷ

Mẹ bầu bị cúm hoặc cảm lạnh kèm sốt trong thai kỳ có thể dẫn đến trẻ mắc một số dị tật bẩm sinh như:

• Suy nhược.
• Bệnh gai cột sống.
• Sứt môi hở hàm ếch.
• Viêm đại tràng co thắt.
• Suy thận hai bên.

Trong các nghiên cứu gần đây, phát hiện rằng nếu mẹ bầu mắc cảm kèm sốt trong ba tháng đầu thai kỳ, tỷ lệ trẻ mắc bệnh tự kỷ có thể lên đến 34%, và nếu mẹ mắc sốt trong tháng thứ hai, tỷ lệ này có thể tăng lên đến 40%. Mẹ bị sốt trong tháng thứ ba cũng có thể tăng nguy cơ mắc bệnh tự kỷ ở con lên đến 15%.

Các nhà nghiên cứu cho biết sốt có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển não bộ của thai nhi, làm tăng nguy cơ mắc bệnh ở trẻ sơ sinh. Trường hợp mẹ bầu bị cúm hoặc cảm lạnh nhưng không sốt có thể không ảnh hưởng đến tỷ lệ dị tật bẩm sinh ở con.

Cách xử lý khi mẹ bầu bị cảm

Dưới đây là một số biện pháp mẹ bầu có thể thực hiện tại nhà để giảm nhẹ tình trạng khi mắc cảm khi mang thai.

Xông mũi

Xông mũi là một phương pháp đơn giản và dễ thực hiện tại nhà, có ích cho mẹ bầu. Sử dụng các loại lá chứa tinh dầu như lá sả, ngải cứu, lá bưởi, hương nhu, tía tô, bạc hà,... Đun sôi lá trong nước sạch, mở nhẹ nắp nồi để hít hơi nóng bay lên. Điều này giúp giảm nghẹt mũi và làm thông thoáng đường hô hấp của mẹ bầu.

Lưu ý: Hãy cẩn thận khi mở nắp nồi để tránh bị bỏng.

Cách làm sạch mũi bằng nước muối sinh lý

Nước muối sinh lý có tác dụng vệ sinh và giúp thông thoáng đường mũi, loại bỏ chất nhầy, vi khuẩn và virus ra khỏi mũi. Do đó, mẹ bầu bị cảm khi mang thai nên sử dụng nước muối sinh lý để rửa và vệ sinh mũi hàng ngày.

Súc miệng với nước muối

Biện pháp trị cảm cho bà bầu 3 tháng đầu đơn giản và hiệu quả là sử dụng nước muối để súc miệng giúp diệt khuẩn trong họng. Mẹ bầu có thể tự pha nước muối loãng hoặc sử dụng nước muối sinh lý có sẵn tại các cửa hàng thuốc.

Thoa dầu tràm dưới mũi

Dầu tràm là một sản phẩm tự nhiên tốt cho sức khỏe của mẹ bầu khi gặp cảm lạnh. Cách sử dụng dầu tràm cho mẹ bầu khi bị cảm như sau:

• Thoa dầu tràm dưới mũi để giảm nghẹt mũi, giúp mũi thông thoáng và dễ hô hấp.
• Thoa dầu tràm lên lòng bàn chân mỗi ngày trước khi đi ngủ.
• Thỉnh thoảng, bạn có thể dùng dầu tràm pha với nước ấm để tắm, có lợi cho sức khỏe.

Giữ ấm và nghỉ ngơi

Khi bị cảm, mẹ bầu cần giữ ấm cho cơ thể để ngăn ngừa triệu chứng cảm lạnh trở nên nặng hơn. Việc giữ ấm là quan trọng hơn khi thời tiết lạnh.

Sử dụng chanh và mật ong

Mẹ bầu có thể pha nước chanh và mật ong vào nước ấm để uống hàng ngày. Biện pháp này giúp giảm cảm lạnh, làm dịu cơn ho và cung cấp vitamin C, tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể.

Kê gối cao khi nằm

Khi đi ngủ, mẹ bầu nên kê gối cao sao cho đầu nằm ở vị trí thoải mái nhất. Điều này sẽ giúp giảm nghẹt mũi, ngăn chặn việc đờm trào ngược. Hơn nữa, giấc ngủ đủ đắn sẽ giúp mẹ bầu mau chóng phục hồi sức khỏe.

Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ

Chế độ dinh dưỡng đầy đủ giúp mẹ bầu mau chóng phục hồi sức khỏe

Nếu bị cảm khi mang thai, mẹ bầu cần duy trì chế độ dinh dưỡng đa dạng để tăng cường hệ miễn dịch, bao gồm việc đa dạng thực phẩm trong khẩu phần hàng ngày. Thêm vào đó, nên thêm vào chế độ ăn uống các loại trái cây như cam, quýt để tăng sức đề kháng, chống lại vi khuẩn, virus.

Mẹ bầu có được dùng thuốc khi bị cảm khi mang thai?

Trong thời kỳ mang thai, mọi thứ ảnh hưởng đến cơ thể của mẹ cũng như thai nhi. Trước khi mang thai, phụ nữ có thể sử dụng thuốc không kê đơn khi bị cảm hoặc cúm. Tuy nhiên, khi mang thai, việc sử dụng thuốc không kê đơn có thể gây ra rủi ro cho thai nhi.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mẹ bầu nên tránh dùng bất kỳ loại thuốc nào trong 12 tuần đầu của thai kỳ, vì đây là giai đoạn quan trọng cho sự phát triển của các cơ quan quan trọng của thai nhi. Nhiều bác sĩ cũng khuyến nghị mẹ bầu tránh sử dụng thuốc đến tuần thứ 28.

Một số loại thuốc an toàn mẹ bầu có thể sử dụng trong giai đoạn từ 12 tuần trở xuống:

• Tinh dầu bạc hà. Có thể thoa lên ngực, thái dương và dưới mũi.
• Miếng dán giúp thông mũi.
• Viên ngậm trị ho.
• Acetaminophen (Tylenol) dùng để giảm đau và sốt.
• Thuốc ho.
• Thuốc long đờm.
• Si-rô ho.

Bị cảm khi mang thai nên tránh sử dụng các loại thuốc sau, trừ khi được bác sĩ kê đơn:

• Aspirin (Bayer).
• Ibuprofen (Advil, Motrin).
• Naproxen (Aleve, Naprosyn).
• Codeine.
• Bactrim - một loại kháng sinh.

Mẹ bầu bị cảm nên ăn những thực phẩm gì?

Dưới đây, Mytour sẽ đề xuất cho mẹ bầu những món ăn giúp giảm triệu chứng cảm lạnh, sốt, tăng cường dinh dưỡng cho cơ thể và nhanh chóng phục hồi sức khỏe.

Cháo trứng, hành và tía tô

Món cháo hòa quyện ba thành phần dinh dưỡng này rất tốt cho mẹ bầu bị cảm. Trứng cung cấp protein và dưỡng chất cho cơ thể, hành có vị cay giúp giữ ấm, giảm cảm giác bị nghẹt mũi, thông khí, và có tác dụng kháng khuẩn. Cùng với đó, tía tô có tính ấm, giúp làm giảm các triệu chứng đau họng và buồn nôn.

Các loại hoa quả giàu vitamin C

Mẹ bầu cần tăng cường ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin C

Vitamin C giúp mẹ bầu nâng cao hệ miễn dịch, chống lại bệnh tật, đặc biệt là cúm. Mẹ bầu có thể ăn trái cây để bổ sung vitamin C như: ổi, bưởi, cam, kiwi, dâu tây,... Những loại trái này giúp mẹ bầu khỏe mạnh và da đẹp.

Tỏi

Tỏi có tính chất kháng khuẩn giúp chống viêm nhiễm, kích thích hệ miễn dịch chống lại vi khuẩn và virus gây cảm cúm. Nếu mẹ bầu không thích ăn tỏi sống, có thể thêm tỏi vào các món ăn hàng ngày. Hoặc nếu ngại mùi của tỏi, mẹ bầu có thể ăn kèm với trái cây giàu vitamin C.

Súp gà

Súp gà là một món ăn giàu dinh dưỡng, chứa nhiều vitamin và là chất chống viêm. Ngoài ra, súp gà cũng giúp giảm các triệu chứng của cảm. Khi nấu súp gà trị cảm, bà bầu có thể thêm vào súp một chút gia vị như tỏi, ớt bột, gừng, húng tây, hành tây, nấm,...

Bà bầu bị cảm nên uống gì?

Nước ấm

Uống nước ấm sẽ có ích khi mẹ bầu bị cảm khi mang thai. Nước ấm giúp giảm nghẹt mũi, ngăn ngừa mất nước và giảm đau họng.

Trà gừng tươi

Gừng là thực phẩm có tính lành tính, giúp giữ ấm cơ thể và loại bỏ các chất độc, virus, vi khuẩn. Mẹ bầu bị cảm nên uống 1 ly trà gừng tươi, thêm mật ong và 1 lát chanh tươi (hoặc nước cốt chanh).

Giấm táo

Giấm táo có thể giúp loại bỏ các hạch bạch huyết, thanh lọc các cơ quan nội tạng, tạo môi trường kiềm, giúp tiêu diệt vi khuẩn rất hiệu quả. Vì vậy, nếu bị cảm khi mang thai, mẹ bầu nên pha giấm táo vào nước ấm để uống hoặc súc miệng mỗi ngày. Trong ngày có thể uống vài lần cho đến khi các triệu chứng giảm đi.

Lưu ý: Nếu mẹ bầu có triệu chứng ợ nóng, không nên uống giấm táo.

Khi nào mẹ bầu cần đến bác sĩ?

Nếu mẹ bầu có những triệu chứng cảm nghiêm trọng, cần đến gặp bác sĩ ngay lập tức

Nếu mẹ bầu gặp biến chứng cúm có thể làm tăng nguy cơ sinh non và trẻ bị dị tật bẩm sinh,  thì nên đến gặp bác sĩ ngay lập tức. Các trường hợp cụ thể:

• Chóng mặt.
• Khó thở.
• Đau ngực.
• Chảy máu âm đạo.
• Nôn mửa dữ dội.
• Sốt cao không giảm.
• Thai nhi giảm chuyển động.

Cách phòng bệnh cảm khi đang mang thai

• Hiện chưa có loại thuốc điều trị đặc biệt cho bà bầu bị cảm khi mang thai. Phương pháp hiệu quả nhất để ngăn ngừa là mẹ bầu tiêm vắc xin phòng cúm để bảo vệ cả bản thân và thai nhi.
• Mẹ bầu nên hạn chế tối đa việc ra ngoài nơi đông đúc vì virus gây cảm có thể lây lan dễ dàng qua không khí.
• Nên rửa tay thường xuyên và sạch sẽ vì virus cúm có thể lây nhiễm qua việc sử dụng chung vật dụng với người bệnh. Hơn nữa, mẹ bầu nên tránh sờ vào mắt, mũi và miệng.
• Mẹ bầu cũng nên lựa chọn các bài tập nhẹ nhàng phù hợp để cải thiện sức khỏe.
• Chế độ dinh dưỡng cân đối, bổ sung nhiều sữa dành cho bà bầu uy tín, chất lượng như sữa bầu similac, sữa bầu wakodo, sữa bầu enfa, sữa bầu Frisomum,... cũng giúp mẹ bầu tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể.

Đôi lời từ Mytour

Bị cảm khi mang thai có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi. Mẹ bầu cần thực hiện các biện pháp đơn giản tại nhà để giảm thiểu tình trạng khó chịu khi bị cảm và không nên sử dụng thuốc nếu không có sự hướng dẫn của bác sĩ. Phòng tránh cúm ngay từ khi có kế hoạch mang thai là biện pháp tốt nhất.

Các bài viết của Mytour/Vũ Trụ Bỉm Sữa chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Ngọc Hà tổng hợp