Buzz
1. Những câu chuyện về Thần Trụ Trời, Thần Sét và Thần Gió cung cấp cho bạn những hiểu biết gì?
Những câu chuyện về Thần Trụ Trời, Thần Sét và Thần Gió giúp bạn nhận diện các đặc điểm về nội dung và phong cách nghệ thuật của truyện thần thoại như thế nào?
=> Gợi ý:
- Về nội dung:
Thần thoại không chỉ là những câu chuyện cổ xưa đầy màu sắc và đa dạng, được chia thành hai loại chính: thần thoại nguồn gốc và thần thoại sáng tạo.
+ Thần thoại nguồn gốc kể về sự khởi đầu của vũ trụ và các sinh vật. Những câu chuyện này đào sâu vào nguồn gốc sự tồn tại, giải thích cách thế giới hình thành và các bí ẩn về nguồn gốc con người. Đây không chỉ là những chuyện về các vị thần mà còn là cách để khám phá bản chất và vị trí của con người trong vũ trụ.
+ Ngược lại, thần thoại sáng tạo nói về việc chinh phục thiên nhiên và sự sáng tạo của con người. Từ việc khám phá đại dương đến xây dựng các nền văn minh vĩ đại, những câu chuyện này thể hiện tinh thần phiêu lưu và khát vọng phát triển của con người. Chúng cũng phản ánh sức sáng tạo và trí tuệ của nhân loại trong việc xây dựng văn hóa, tôn giáo và nghệ thuật.
Tính nguyên hợp của thần thoại là điểm đặc biệt khi kết hợp tất cả các yếu tố nghệ thuật, tôn giáo, triết học và lịch sử. Những câu chuyện này không chỉ để giải trí mà còn là nguồn cảm hứng và hiểu biết sâu sắc về bản chất cuộc sống và thế giới xung quanh.
- Về nghệ thuật:
+ Trong thể loại thần thoại, các câu chuyện thường dựa trên cốt truyện đơn giản, tập trung vào một nhân vật chính hoặc kết hợp nhiều mảnh ghép nhỏ để xây dựng một bức tranh toàn diện và phong phú về thế giới siêu nhiên.
+ Thời gian và không gian trong thần thoại thường được miêu tả theo cách ước lệ, đầy mơ mộng. Các câu chuyện thường diễn ra trên nhiều thế giới khác nhau, tạo nên một không gian kỳ bí và lãng mạn, nơi các giới hạn thực tế không còn tồn tại.
+ Việc sử dụng các yếu tố tưởng tượng và kỳ ảo là đặc trưng nổi bật của thần thoại. Những hình ảnh về các vị thần và thế giới huyền bí được tạo nên từ trí tưởng tượng phong phú của con người, hình thành những hình ảnh độc đáo và huyền bí.
+ Hơn nữa, lối tư duy hồn nhiên và chất phác cũng là một điểm quan trọng trong thần thoại. Nó khuyến khích con người mơ mộng và khám phá một thế giới hoàn toàn mới, nơi mọi điều đều có thể xảy ra và không có giới hạn.
2. Những câu chuyện về Thần Trụ Trời, Thần Sét và Thần Gió thuộc thể loại truyện gì?
Ba câu chuyện về Thần Trụ Trời, Thần Sét và Thần Gió thuộc thể loại thần thoại.
Khái niệm: Thần thoại là một phần thiết yếu của di sản văn hóa nhân loại, là ghi chép các truyền thống và quan niệm về thế giới được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Từ thời cổ đại, những câu chuyện về các vị thần, anh hùng huyền thoại và các sự kiện kỳ diệu đã được truyền miệng từ người lớn đến trẻ nhỏ. Những câu chuyện này không chỉ là di sản của quá khứ mà còn phản ánh khát vọng khám phá thế giới tự nhiên của con người.
Thần thoại không chỉ đơn thuần là tập hợp các câu chuyện cổ xưa mà còn là cách con người diễn đạt và hiểu biết về thế giới xung quanh. Từ việc tôn vinh các vị thần đến kể lại những trận chiến huyền thoại và những cuộc phiêu lưu mạo hiểm, thần thoại làm phong phú thêm bức tranh về khả năng của con người khi tập trung vào sức mạnh tâm trí và lòng dũng cảm. Đây là không gian thể hiện những ý nghĩa sâu sắc về cuộc sống và tự nhiên qua những câu chuyện lôi cuốn và kỳ bí.
3. Củng cố kiến thức và mở rộng nội dung
Câu 1: Tổng hợp các văn bản đã học theo gợi ý:
=> Gợi ý:
- Bắt đầu từ câu chuyện về Thần Trụ Trời, nơi trời và đất được tách biệt rõ ràng, cho thấy sức mạnh sáng tạo và sự phân chia các yếu tố vũ trụ.
- Tiếp theo là câu chuyện về chức phán sự đền Tản Viên, nơi Ngô Tử Văn thể hiện sức mạnh và khả năng lãnh đạo qua chiến thắng oai hùng trước Minh Ty trong một trận đấu đầy kịch tính.
- Tuy nhiên, tác phẩm không chỉ dừng lại ở những trận chiến, mà còn phản ánh giá trị nhân văn và lòng dũng cảm qua câu chuyện về chữ người tử tù, biểu tượng của sự hy sinh và trí tuệ.
- Cuối cùng, hình ảnh của Huấn Cao, người vẫn giữ vững nguyên tắc và tinh thần trong những ngày cuối đời ở nhà tù, là biểu tượng rực rỡ của lòng kiên trì và quyết tâm.
Câu 2: Tìm đọc một số truyện thần thoại Việt Nam và thế giới. Chọn một tác phẩm yêu thích và chỉ ra các yếu tố đặc trưng của truyện thần thoại như cốt truyện, thời gian, không gian, nhân vật, lời kể,…
=> Gợi ý:
Trong kho tàng thần thoại Trung Quốc, câu chuyện về Nữ Oa vá trời là một minh chứng sâu sắc và biểu tượng về tình yêu thương và sự hy sinh.
- Cốt truyện bắt đầu khi một cột chống trời ở phía Tây Bắc sụp đổ, gây ra thảm họa nghiêm trọng cho nhân loại. Trong lúc hỗn loạn và nguy hiểm, Nữ Oa xuất hiện như một vị anh hùng vô danh, không ngại khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ vá lại bức tranh vũ trụ đang bị rạn nứt.
- Thời gian trong câu chuyện không được xác định rõ ràng, tạo nên một không gian bí ẩn và huyền bí, nơi các sự kiện siêu nhiên xảy ra.
- Trong vũ trụ thần thoại, bà Nữ Oa trở thành nhân vật chính, gánh vác trách nhiệm cứu rỗi nhân loại khỏi tai họa.
- Ngôi kể thứ ba của câu chuyện làm nổi bật tinh thần và sức mạnh của Nữ Oa, đồng thời thể hiện sự tôn trọng và ngưỡng mộ đối với hành động cao cả của bà.
=> Tác phẩm không chỉ đơn thuần là một câu chuyện thần thoại, mà còn truyền tải bài học về lòng dũng cảm, hy sinh và tình yêu vô bờ, vẽ nên hình ảnh đẹp đẽ về lòng nhân ái và sức mạnh của tình người.
Câu 3: Viết một đoạn văn ngắn phân tích một chi tiết nổi bật trong tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên (Nguyễn Dữ) hoặc Chữ người tử tù (Nguyễn Tuân).
=> Gợi ý:
Trong tác phẩm 'Chữ người tử tù' của Nguyễn Tuân, tác giả đã xây dựng một tình huống độc đáo và đầy nhân văn, với hai nhân vật chính, Huấn Cao và quản ngục, đặt ở hai đầu của xã hội nhưng lại có một mối liên hệ đặc biệt qua nghệ thuật. Huấn Cao, một tử tù, là biểu tượng của sự phản kháng và lãnh đạo cuộc nổi dậy, đang chờ ngày ra tòa. Ngược lại, quản ngục đại diện cho trật tự và quyền lực xã hội. Dù đứng ở hai phía đối lập, cả hai đều có tâm hồn nghệ sĩ, và qua nghệ thuật, họ tìm thấy sự đồng cảm sâu sắc với nhau. Nguyễn Tuân đã chọn bối cảnh ngục tù tăm tối để làm nổi bật sự đối lập giữa hai nhân vật, đồng thời thể hiện lòng nhân ái và sự hiểu biết từ cả hai phía. Từ mối quan hệ đặc biệt này, tác giả truyền tải một thông điệp sâu sắc về lòng nhân ái, đoàn kết và tình người trong cuộc sống.
Tham khảo: Các yếu tố không gian và thời gian trong câu chuyện 'Thần Trụ trời' - Ngữ văn lớp 10
