Bác sĩ chỉ ra biểu hiện thiếu máu ở bệnh nhân suy thận

1. Tại sao bệnh nhân suy thận thường bị thiếu máu?

Thận đóng vai trò quan trọng trong việc loại bỏ các chất và dịch thừa từ máu qua nước tiểu và đưa ra khỏi cơ thể. Ngoài ra, hormone erythropoietin cũng được sản xuất tại thận để kích thích sản xuất hồng cầu trong cơ thể. Hormone này được sản xuất liên tục, gửi tín hiệu kích thích tủy xương sản xuất hồng cầu cho máu.

Người bị suy thận thường gặp vấn đề về thiếu máu

Ở những người suy thận, chức năng sản xuất erythropoietin bị suy giảm, dẫn đến việc tủy xương không nhận được đủ tín hiệu để sản xuất hồng cầu. Khi hồng cầu không đủ, tình trạng thiếu máu sẽ xảy ra. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến thiếu máu ở người mắc suy thận, và mức độ thiếu máu sẽ trở nên nghiêm trọng hơn theo thời gian.

Ngoài ra, người mắc suy thận cũng thường gặp vấn đề về thiếu máu do những nguyên nhân khác như:

Thiếu sắt cấp thiết

Xảy ra do mất máu, loạn sản mạch máu ruột, hoặc chảy máu do urê cao.

Thiếu sắt động viên

Cơ thể không cung cấp đủ sắt để hỗ trợ quá trình sản xuất hồng cầu.

Hỏng máu

Bên cạnh đó, người mắc suy thận mạn cũng chịu ảnh hưởng từ hỏng máu do hồng cầu thiếu sắt, dẫn đến dễ vỡ và tổn thương, giảm tính linh hoạt của màng hồng cầu. Tiếp xúc với các chất gây ô nhiễm như kẽm, arsenic,... cũng góp phần vào tình trạng hỏng máu.

Thiếu máu do chế độ ăn uống và hấp thu kém

Bệnh nhân suy thận cần tuân thủ chế độ ăn uống nghiêm ngặt, đặc biệt là phải giảm lượng protein trong khẩu phần hàng ngày. Ngoài ra, các triệu chứng của bệnh thường làm bệnh nhân cảm thấy mệt mỏi, chán ăn, gây ra vấn đề hấp thu chất dinh dưỡng kém. Khi cơ thể không đủ chất để sản xuất máu bao gồm: sắt, protein và axit folic, sẽ dẫn đến thiếu máu.

Ngoài ra, các yếu tố khác gây ra tình trạng thiếu máu bao gồm:

• Bệnh nhân có tiểu ra máu dẫn đến mất máu.

• Thời gian sống của hồng cầu ngắn.

• Viêm nhiễm tại các cơ quan như thận, tim, phổi, gan…

• Những bệnh liên quan đến huyết học như suy tủy, thiếu máu tự miễn dịch…

• Bệnh nhân mắc suy tuyến giáp và tuyến cận giáp.

• Sử dụng các loại thuốc có tác dụng phụ lên hệ thống tạo máu.

Bệnh nhân suy thận thường phải sử dụng máy lọc thận nhân tạo

1. Biểu hiện của thiếu máu ở bệnh nhân suy thận dễ dàng nhận biết nhất

Tình trạng thiếu máu khiến người bệnh luôn cảm thấy mệt mỏi, không có năng lượng, sức khỏe suy yếu, hệ miễn dịch kém, và khả năng chịu đựng giảm sút,… Có thể nhận biết qua các dấu hiệu thường xuyên như:

Thiếu máu gây ra cảm giác khó thở, tức ngực

• Khó thở, tức ngực.

• Nhịp tim không ổn định.

• Da xanh xao, sức khỏe suy yếu, thường xuyên ốm đau.

• Khó tập trung suy nghĩ và xử lý công việc.

• Hay đau đầu, chóng mặt, choáng váng, đặc biệt khi thay đổi tư thế, đứng dậy hoặc ngồi xuống đột ngột.

• Người bệnh gặp tình trạng rụng tóc.

• Móng không sáng bóng, lưỡi mất gai.

Khi bệnh nhân suy thận phát hiện có các dấu hiệu không bình thường, họ cần đi kiểm tra ngay tại bệnh viện để xác định tình trạng thiếu máu bằng cách xét nghiệm máu để có kết quả nhanh chóng. Đồng thời, họ có thể cần phải thực hiện các xét nghiệm khác như kiểm tra nồng độ sắt trong máu, đo lường lượng hemoglobin,…

Biểu hiện của thiếu máu ở bệnh nhân suy thận nếu không được điều trị kịp thời sẽ ngày càng trở nên nghiêm trọng, gây ra các vấn đề về tim mạch, suy tim, đột quỵ và có thể dẫn đến tử vong.

3. Phương pháp điều trị thiếu máu ở bệnh nhân suy thận

Dựa trên nguyên nhân gây ra thiếu máu ở bệnh nhân suy thận, phương pháp điều trị sẽ được thực hiện như sau:

3.1. Cung cấp thêm erythropoietin

Việc thiếu hụt hormone erythropoietin do thận sản xuất có thể được bổ sung thông qua tiêm dưới da hoặc tiêm vào tĩnh mạch. Liều lượng bổ sung erythropoietin cũng phụ thuộc vào kết quả kiểm tra nồng độ hemoglobin, cân nặng và tình trạng lâm sàng của bệnh nhân.

Việc theo dõi sự biến đổi của nồng độ hemoglobin trong quá trình điều trị sẽ giúp bác sĩ điều chỉnh liều lượng erythropoietin bổ sung một cách phù hợp.

3.2. Cung cấp thêm sắt

Việc bổ sung sắt luôn đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị thiếu máu ở bệnh nhân suy thận, giúp cải thiện sức khỏe bằng cách đảm bảo máu cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể và giảm thiểu các triệu chứng như: cảm giác lạnh, tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện chức năng nhận thức và tăng cường khả năng vận động,...

Cung cấp sắt giúp cải thiện tình trạng thiếu máu

Có thể bổ sung sắt cho cơ thể thông qua các dạng sản phẩm sau đây:

• Sắt uống: Mặc dù hiệu quả không cao như tiêm sắt trực tiếp vào tĩnh mạch nhưng dễ sử dụng và có giá thành hợp lý hơn nhiều, vì vậy vẫn là lựa chọn phổ biến.

• Sắt tiêm trực tiếp vào tĩnh mạch: Trên thị trường có nhiều loại, phổ biến như sắt dextran, sắt sucrose, sắt gluconate,… 

3.3. Truyền hồng cầu

Đây là biện pháp phổ biến và có tác dụng nhanh giúp khắc phục tình trạng thiếu máu. Bác sĩ sẽ chỉ định khi bệnh nhân cần được bổ sung nhiều máu, mất máu nhanh chóng hoặc khi thực hiện liệu pháp ESAS có rủi ro cao hoặc không hiệu quả.

Tuy nhiên, trong trường hợp ghép thận, không nên thực hiện để tránh nguy cơ phản ứng mẫn cảm với thận mới. 

Do đó, thiếu máu ở bệnh nhân suy thận ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của họ, tăng nguy cơ phát sinh các biến chứng như: đột quỵ, suy tim, tử vong,… Vì vậy, việc điều trị thiếu máu ở bệnh nhân suy thận cực kỳ quan trọng, yêu cầu việc theo dõi thường xuyên và thay đổi phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng của bệnh.

Biến chứng thiếu máu ở bệnh nhân suy thận có thể gây ra tử vong

Cần phát hiện kịp thời biểu hiện thiếu máu ở bệnh nhân suy thận để chẩn đoán, phòng ngừa và điều trị. Bệnh nhân cần tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn điều trị của bác sĩ, kết hợp với chế độ ăn uống cân đối, bổ sung dinh dưỡng để cải thiện tình hình sức khỏe.