Bài 12A: Hương Sắc Rừng Xanh - Tiếng Việt 5 VNEN
A. Hoạt Động Cơ Bản
(Trang 120 Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) 1. Cùng Chơi: Giải Ô Chữ Bí Mật:
(Trang 121 Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) 2 - 3 - 4: Đọc Bài, Giải Nghĩa và Luyện Đọc
(Trang 122 Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) 5. Thảo Luận, Trả Lời Câu Hỏi:
a. Các chi tiết nào cho thấy mùi hương của thảo quả lan tỏa rộng khắp?
b. Có những từ ngữ nào mô tả mùi thơm đặc biệt của thảo quả?
c. Có những chi tiết nào cho thấy cây thảo quả phát triển nhanh chóng?
d. Hoa thảo quả mọc ở đâu?
e. Khi thảo quả chín, rừng có những đặc điểm gì đẹp?
Đáp Án
a. Các chi tiết miêu tả mùi hương thảo quả lan tỏa rộng là: mùi thảo quả theo gió tây bay qua rừng; lan tỏa theo dòng nước; hương thơm ngọt ngào tràn ngập không gian làng xóm; làm cho cả cây cỏ, đất đai đều thơm phức; thơm mùi từng chiếc áo, khăn của những người đi từ rừng thảo quả về.
b. Các từ ngữ mô tả hương thơm đặc biệt của thảo quả là: thơm ngọt ngào, ngây ngất, ngạt ngào, rừng hòa mình vào mùi thơm.
c. Những đặc điểm cho thấy cây thảo quả phát triển vô cùng nhanh là:
• Những hạt thảo mới được gieo vào đầu mùa xuân năm trước; chỉ sau một năm đã phát triển cao đến bụng người; một năm sau đó, mọc thêm hai nhánh mới từ một thân chính lẻ
• Bên dưới bóng râm của rừng già, thảo quả phát triển mạnh mẽ từng bụi rậm....
d. Hoa thảo quả nảy mầm dưới tán cây yên bình và im lặng.
e. Khi thảo quả chín, dưới lớp rừng dường như đột nhiên, bất ngờ, những chùm thảo quả đỏ rực lên, như đang chứa đựng lửa, chứa đựng ánh nắng. Rừng tràn ngập mùi hương thơm. Rừng sáng tỏa như có lửa cháy từ dưới lòng đất rừng.
B. Hoạt Động Thực Hành
(Trang 123 Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) 1. Đọc Đoạn Văn Dưới Đây và Thực Hiện Yêu Cầu Đã Được Nêu Ở Dưới:
Thành phần của môi trường bao gồm các yếu tố như không khí, nước, đất, âm thanh, ánh sáng, địa hình, các yếu tố tự nhiên như núi, rừng, sông, hồ, biển, cùng với sự sống của sinh vật, hệ sinh thái, các khu dân cư, khu sản xuất, khu bảo tồn thiên nhiên, cảnh quan thiên nhiên, danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử và các hình thái vật chất khác.
a. Chọn từ phù hợp với mỗi hình ảnh. (khu dân cư, danh lam thắng cảnh, khu sản xuất, di tích lịch sử, khu bảo tồn thiên nhiên).
Gợi ý: Một bạn chỉ vào hình (hoặc đọc số thứ tự của hình) - một bạn đọc từ tương ứng với nội dung hình.
M: Hình 4 - khu sản xuất
(Trang 123 Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) b. Mỗi từ ở cột A tương ứng với ý nghĩa nào ở cột B?
Đáp Án
a.
• Hình 1: Khu bảo tồn thiên nhiên
• Hình 2: Khu dân cư
• Hình 3: Khu sản xuất
• Hình 4: Khu sản xuất
• Hình 5: Di tích lịch sử
• Hình 6: Danh lam thắng cảnh
b. Liên Kết:
a)-2
b)-1
c)-3
(Trang 123 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 2. a. Ghép một âm trong ô màu xanh vào trước hoặc sau từ 'bảo' để tạo thành từ phức.
b. Sắp xếp với một từ vừa tìm được.
Đáp Án
a. Ghép âm: bảo đảm, bảo toàn, bảo hiểm, bảo tồn, bảo quản, bảo trợ, bảo tàng, bảo vệ, đảm bảo.
b. Sắp xếp câu:
• Đảm bảo chất lượng thực phẩm ngày nay là điều cần thiết.
• Rừng Quốc Gia Ba Vì được dùng để bảo tồn rừng đặc dụng.
• Việc đội mũ an toàn khi tham gia giao thông là bắt buộc cho tất cả mọi người.
• Bảo vệ rừng đồng nghĩa với bảo vệ cuộc sống của chúng ta.
(Trang 124 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 3. Thay từ bảo vệ trong câu sau bằng một từ đồng nghĩa với nó, sao cho nội dung câu không thay đổi:
Chúng em bảo toàn môi trường sạch đẹp.
Trả lời
Có thể thay đổi một số từ như sau:
Chúng tôi bảo tồn môi trường sạch đẹp.
Chúng tôi bảo quản môi trường sạch đẹp.
(Trang 124 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 4. Nghe thầy cô đọc và viết vào vở: Mùa thảo quả ( từ Sự sống đến hắt len từ dưới đáy rừng)
Trả lời
Sự sống vẫn hiện diện trong im lặng, hoa thảo quả mọc dưới gốc cây một cách kín đáo và yên bình. Theo ngày, trong sương mù thu ẩm và mưa đông, những bông hoa kín miệng bắt đầu ra trái. Thảo quả chín dần. Dưới đáy rừng, như một cơn bất ngờ, bỗng dưng, những cụm thảo quả đỏ rực chói, như đang chứa lửa, chứa nắng. Rừng đầy hương thơm. Rừng tỏa sáng như có lửa phát ra từ dưới đáy rừng.
(Trang 124 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 5. Tìm từ chứa chữ cái 'tiếng' ở mỗi cột dọc trong bảng (chọn a hoặc b)
a.
sổ | sơ | su | sứ |
xổ | xơ | xu | xứ |
b.
bát | Mắt | tất | mứt |
bác | mắc | tấc | mức |
Trả lời
a.
Sổ: sổ sách, cửa sổ | Sơ: sơ sinh, sơ lược | Su: su su, cao su | Sứ: bát sứ, sứ giả |
Xổ: xổ lồng, xổ số | Xơ: xơ xác, xơ mít | Xu: xu thế, xu hướng, đồng xu | Xứ: tứ xứ, xứ sở, biệt xứ, xa xứ |
b.
Bát: bát đĩa, bát ngát, bát canh | Mắt: đôi mắt, mắt nai, nước mắt | Tất: tất yếu, tất bật | Mứt: mứt dừa, mứt tết |
Bác: bác sĩ, bác học, phản bác | Mắc: mắc lưới, mắc bệnh, mắc cạn | Tấc: tắc đất, gang tấc, tấc vải | Mức: mức độ, mức lương, mức sống |
(Trang 124 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 6. a, Đặt tên cho từng nhóm từ sau:
• xóc, xói, xẻ, xáo, xít, xên, xam, xò, xứa, xán
• xả, xi, xung, xen, xim, xâm, xắn, xấu, xậy, xồi
Nếu thay âm x của những tiếng trên bằng âm s thì sẽ tạo thành những tiếng nào có nghĩa?
b) Tìm các từ láy theo những cặp vần sau:
an-as/ang-as/ ôn-ôs/ ông-ôs/ un-us/ ung-us.
Trả lời
Đặt tên cho mỗi nhóm từ
• Nghĩa các từ trong dòng thứ nhất ( sóc, sói, sẻ, sáo, sít, sên, sam, sò, sứa, sán): chỉ tên các loài động vật.
• Nghĩa các từ trong dòng thứ hai (sả, si, sung, sen, sim, sâm, sắn, sấu, sậy, sồi): chỉ tên các loại cây.
• Nếu thay âm đầu s bằng âm đầu x, trong số các tiếng trên thì những tiếng có nghĩa là:
xóc, xói, xẻ, xáo, xít, xên, xam, xò, xứa, xán
♦ xóc: đòn xóc.
♦ xói: xói mòn
♦ xẻ: xẻ gỗ, xẻ núi
♦ xáo: khuấy xáo
♦ xít: ngồi xít lại với nhau
♦ xam: ăn nói xấu xí
♦ xán: xán lên gần
xả, xi, xung, xen, xim, xâm, xắn, xấu, xậy, xồi
♦ xả: xả sạch
♦ xi: xi đánh giày
♦ xung: phấn khích, xung kích, xung đột
♦ xen: xen lẫn
♦ xâm: xâm lược, xâm nhập
♦ xắn: xắn áo tay, đẹp xắn
♦ xấu: xấu xí
b. Tìm các từ có vần láy như sau:
• an - at: man mát, ngan ngát, chan chát
• ang - ác: lênh đênh, bàng bạc, đấu đá
• ôn - ốt: sồn sột, tôn tốt, tốn toạt
• ông - ôc: xồng xộc, bốn bốc, công cốc
• un - út: vùn vụt, chìm chút, vun vút, chạnh chùng
• ung - uc: nung núc, nung nắng, bung bục, chung chúng
C. Hoạt động ứng dụng
(Trang 125 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) Trò chuyện cùng người thân về những mặt tích cực và những khía cạnh cần cải thiện của môi trường địa phương của em
Trả lời
Ví dụ: tại Hà Nội
Mặt tích cực:
• Đường phố được vệ sinh sạch sẽ hàng ngày.
• Việc trồng thêm cây xanh, cây hoa để môi trường trở nên xanh sạch đẹp hơn.
• Xử lý rác mỗi ngày đúng nơi quy định.
Mặt chưa tốt:
• Nhiều nhà máy và xí nghiệp thải ra nước thải công nghiệp vào ao, hồ, sông, suối.
• Các phương tiện giao thông chất chồng thải khí carbon nhiều.
Các chủ đề khác thu hút nhiều người quan tâm