Bài giải Bài 15 trong sách Cánh diều giúp học sinh lớp 11 hiểu rõ hơn về quy định pháp luật về quyền và nghĩa vụ của công dân trong khiếu nại. Đồng thời, cung cấp tài liệu gợi ý để so sánh với kết quả của học sinh, giúp họ rèn luyện và củng cố kiến thức.
Luyện tập Bài 15 trong môn Kinh tế và Pháp luật lớp 11
Câu hỏi số 1
Trong các trường hợp sau đây, ai thực hiện đúng, ai thực hiện chưa đúng quyền khiếu nại, tố cáo? Vì sao?
a. Bà T nộp đơn đến Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã khiếu nại về quyết định phạt hành chính của chính ông ta.
b. Bạn M báo cáo nhà trường về hành vi gian lận trong kỳ thi của bạn cùng lớp.
c. Ông V kêu gọi cư dân khu phố nơi mình sống không bị ảnh hưởng, không bị lôi kéo hoặc dụ dỗ người khác.
d. Anh A cố tình bịa đặt, tố cáo cơ quan nơi làm việc của mình về những điều không có căn cứ thực tế.
Gợi ý trả lời
- Ai thực hiện đúng: a, b, c
- Ai thực hiện không đúng: d.
Vì người công dân khiếu nại, tố cáo phải chịu trách nhiệm pháp luật về nội dung tố cáo, hợp tác với các cơ quan giải quyết tố cáo khi được yêu cầu, nên chúng ta cần phải cung cấp thông tin trung thực cho cơ quan chức năng, người có thẩm quyền.
Câu hỏi 2
Em hãy liệt kê những hành vi đúng và những hành vi vi phạm quyền khiếu nại, tố cáo dưới đây:
a. Tố cáo sai sự thật một cách cố ý.
b. Người khiếu nại quyết định rút lại khiếu nại.
c. Kích động, xúi giục, cưỡng ép, dụ dỗ, mua chuộc,....
d. Ép buộc, lôi kéo, kích động, dụ dỗ hoặc mua chuộc người khác để tố cáo sai sự thật.
Gợi ý đáp án
- Hành vi được thực hiện: b,
- Hành vi vi phạm quyền khiếu nại, tố cáo: a, c, d.
Câu hỏi 3
Hãy so sánh điểm tương đồng và khác biệt giữa khiếu nại và tố cáo?
Gợi ý đáp án
* Tương tự:
- Là quyền của người dân được quy định trong hiến pháp
- Là công cụ bảo vệ quyền lợi và lợi ích hợp pháp của người dân
- Là phương tiện người dân tham gia vào việc quản lý nhà nước và xã hội.
* Sự khác biệt:
- Đối tượng:
+ Khiếu nại nhắm đến các quyết định hành chính, hành vi hành chính.
+ Tố cáo nhằm vào hành vi vi phạm pháp luật, gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại đến lợi ích của nhà nước, quyền lợi và lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan và tổ chức.
- Cơ sở:
+ Cơ sở của khiếu nại là bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người khiếu nại khi bị vi phạm.
+ Cơ sở của tố cáo là mọi hành vi vi phạm pháp luật gây thiệt hại hoặc đe dọa đến lợi ích của nhà nước, quyền lợi và lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan và tổ chức.
- Mục tiêu:
+ Mục tiêu của khiếu nại là phục hồi quyền và lợi ích hợp pháp của người bị vi phạm hoặc tổn thất.
+ Mục tiêu của tố cáo là phát hiện, ngăn chặn, và hạn chế kịp thời mọi hành vi vi phạm pháp luật gây tổn thất đến lợi ích của nhà nước, quyền lợi và lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan và tổ chức.
Câu hỏi 4
Em hãy giải quyết tình huống sau đây:
a. Em hãy phân tích hành vi khiếu nại của ông A. Theo quy định về quyền khiếu nại, ông A có thể khởi kiện hành chính tại Tòa án liên quan đến quyết định xử phạt.....
b. Em hãy đánh giá hành động của anh K. Theo quy định pháp luật về quyền tố cáo, doanh nghiệp của ông B sẽ thực hiện quyền theo cách nào?
Gợi ý đáp án
a. Hành động khiếu nại của ông A không phù hợp vì ông đã xây dựng mà không có sự cho phép, điều này là vi phạm pháp luật.
Ông A có quyền khiếu nại vì đó là quyền của công dân để khiếu nại, tố cáo đối với những chủ thể khác.
b. Hành vi của anh K là thiếu trách nhiệm với công việc cá nhân, vì vậy theo quy định về quyền tố cáo doanh nghiệp, ông B có quyền tố cáo.
Áp dụng kiến thức từ Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 11 Bài 15
Câu hỏi: Em hãy cùng bạn lập kế hoạch và thiết kế sản phẩm về việc thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân về khiếu nại, tố cáo và trình bày sản phẩm trước nhóm.
Hướng dẫn giải:
Tìm hiểu và nghiên cứu sách về quyền và nghĩa vụ của công dân trong khiếu nại, tố cáo.
Sau đó, lập kế hoạch tổ chức sản phẩm về khiếu nại đất đai.
Tình huống như sau: Anh Nguyễn Thành phát hiện hành vi vi phạm trong quá trình làm nhiệm vụ của cán bộ tư pháp xã M và muốn tố cáo hành vi này. Anh Thành muốn biết liệu nếu tố cáo thì thông tin cá nhân của anh có được tiết lộ không?
Giải quyết tình huống:
Quy định tại Điều 8 của Luật Tố cáo năm 2018 xác định những hành vi bị nghiêm cấm trong quá trình tố cáo và giải quyết tố cáo bao gồm:
- Cản trở, làm khó khăn, gây phiền hà cho người tố cáo.
- Thiếu trách nhiệm, phân biệt đối xử trong quá trình giải quyết tố cáo.
- Tiết lộ họ tên, địa chỉ, chữ ký của người tố cáo và các thông tin khác làm lộ danh tính của họ.
- Làm mất hoặc làm sai lệch hồ sơ, tài liệu liên quan đến vụ việc được tố cáo trong quá trình giải quyết tố cáo.
- Không xử lý hoặc cố ý xử lý tố cáo một cách trái pháp luật; lợi dụng vị trí, quyền lực trong việc giải quyết tố cáo để thực hiện các hành vi trái luật, gây rối, gây phiền hà cho người tố cáo và người bị tố cáo.
- Không thực hiện hoặc thực hiện không đúng trách nhiệm bảo vệ người tố cáo.
- Can thiệp vào việc giải quyết tố cáo một cách trái pháp luật; cản trở quá trình giải quyết tố cáo.
- Đe dọa, hối lộ, trả thù, đàn áp, xúc phạm người tố cáo.
- Che đậy người bị tố cáo.
- Tuyên bố sai sự thật trong tố cáo một cách cố ý; ép buộc, lôi kéo, kích động, dụ dỗ, hoặc mua chuộc người khác để tố cáo sai sự thật; sử dụng danh tính của người khác để tố cáo.
- Hối lộ, mua chuộc, đe dọa, trả thù hoặc xúc phạm người giải quyết tố cáo.
- Lợi dụng quyền tố cáo để tuyên truyền chống lại Nhà nước, xâm phạm lợi ích của Nhà nước; gây rối loạn công cộng; biến tấu, làm giả, hoặc tấn công danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác.
- Phổ biến thông tin sai sự thật về việc tố cáo và giải quyết tố cáo.
Do đó, theo quy định trên, không được tiết lộ họ tên, địa chỉ và các thông tin khác làm lộ danh tính của anh Thành.
Quy định về quyền và trách nhiệm của người tố cáo trong pháp luật