Giải bài tập Giáo dục Kinh tế và Pháp luật lớp 11 - Bài 16: Quyền và nghĩa vụ công dân
Luyện tập Bài 16: Giáo dục Kinh tế và Pháp luật lớp 11
Bài 1: Quyền và nghĩa vụ công dân trong bảo vệ tổ quốc
Bạn có đồng ý hoặc không đồng ý với quan điểm nào dưới đây? Và vì sao?
a. Nghĩa vụ quân sự là bắt buộc đối với tất cả mọi người.
b. Trốn tránh nghĩa vụ quân sự sẽ bị xử phạt hành chính.
c. Phản bội Tổ quốc là tội phạm nghiêm trọng nhất.
d. Xây dựng và bảo vệ lãnh thổ biên giới quốc gia là trách nhiệm của tất cả mọi người, không chỉ là nhiệm vụ của lực lượng vũ trang.
e. Phòng chống tội phạm không thuộc phạm trù của quyền và nghĩa vụ công dân về bảo vệ Tổ quốc.
Gợi ý cho đáp án
Tôi đồng ý với tuyên bố c. Phản bội Tổ quốc được coi là tội phạm nghiêm trọng nhất theo Hiến pháp 2013.
Tôi không đồng ý với các tuyên bố sau:
a. Bởi vì nghĩa vụ quân sự chỉ áp dụng cho nam giới từ 18 tuổi trở lên.
b. Hành vi trốn tránh nghĩa vụ quân sự cũng bị xem xét và xử lý theo quy định tại Điều 332 của Bộ Luật Hình sự.
d. Việc xây dựng và bảo vệ lãnh thổ cũng như biên giới quốc gia là trách nhiệm của mỗi công dân và của toàn bộ quốc gia.
e. Mặc dù bảo vệ lãnh thổ và biên giới quốc gia là nhiệm vụ quan trọng của lực lượng vũ trang, nhưng phòng chống tội phạm cũng là một phần không thể thiếu trong việc bảo vệ đất nước và đảm bảo an ninh cho cộng đồng. Điều này là trách nhiệm của mỗi công dân.
Bài tập 2
Xin em đánh giá về hành vi của nhân vật trong các câu sau:
a. Anh A lan truyền những thông tin không đúng về an ninh trật tự trên mạng xã hội.
b. Anh C tích cực tham gia các hoạt động của ngư dân bám biển, bảo vệ chủ quyền trên các đảo biển.
c. Bạn B không thông báo cho các cơ quan và cá nhân có trách nhiệm khi phát hiện hành vi đe dọa đến an ninh quốc gia.
d. Chị D tham gia trong việc tuyên truyền, động viên mọi người tham gia vào phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”.
Gợi ý đáp án
a. Anh A vi phạm pháp luật khi chia sẻ thông tin không đúng về an ninh trật tự trên mạng xã hội, có thể gây rối và ảnh hưởng đến an ninh quốc gia.
b. Hành động của anh C là tích cực và đáng khen ngợi khi tham gia phong trào ngư dân bám biển và bảo vệ chủ quyền biển đảo, là một việc làm có tính chất quốc gia.
c. Hành vi của bạn B không đúng khi không báo cáo cho các cơ quan và người có trách nhiệm khi phát hiện hành vi gây nguy hại đến an ninh quốc gia, có thể đe dọa sự an toàn của quốc gia.
d. Hành động của chị D đáng khen ngợi khi tham gia tuyên truyền, kêu gọi mọi người tham gia phong trào toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc, giúp nâng cao nhận thức của người dân về vai trò của họ trong bảo vệ an ninh quốc gia.
Bài tập 3
Em hãy đọc các trường hợp sau và thực hiện yêu cầu
a. Tổ dân phố H tổ chức mô hình 'Hệ thống camera giám sát đảm bảo an ninh trật tự', một mô hình tích cực trong phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Bà K tham gia đóng góp thực hiện vì tình hình an ninh trật tự trên địa bàn sẽ có nhiều chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, bà T không đóng góp vì gia đình bà đã lắp đặt camera và khuyên hàng xóm không tham gia hoạt động này.
b. Nhà ông N nằm cạnh suối biên giới thuộc địa bàn xã X. Trong quá trình tu sửa nhà, ông N đã mạng chất thải, đất đá đổ xuống suối biên giới làm thay đổi dòng chảy, ảnh hưởng đến đường biên giới quốc gia. Sự việc bị phát hiện, ông N bị cơ quan có thẩm quyền phạt vi phạm hành chính 75 triệu đồng và buộc khắc phục hậu quả.
Câu hỏi:
- Em nhận xét về hành vi của nhân vật trong các trường hợp trên.
- Nêu hành động cần có khi phát hiện vi phạm về quyền và nghĩa vụ công dân trong bảo vệ Tổ quốc.
- Hãy chia sẻ với các bạn một hoạt động biểu hiện quyền và nghĩa vụ công dân trong bảo vệ Tổ quốc mà em đã tham gia.
c. Bạn chỉ đạo phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc - phòng chống tội phạm huyện Y tổng kết phong trào sau ba năm thực hiện. Trong ba năm, toàn huyện đã tổ chức được 100 cuộc tuyên truyền pháp luật cho 42 000 lượt thanh, thiếu niên tham gia xây dựng, biên soạn, phát hành hàng nghìn tranh, ảnh, tờ rơi, tờ dán, tài liệu tuyên truyền về đấu tranh phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội... Thông qua phong trào, người dân đã phát hiện, thông báo cho cơ quan Công an hàng trăm tin báo về tội phạm, tệ nạn xã hội, góp phần giữ gìn an ninh trật tự an toàn xã hội.
Câu hỏi:
- Em hãy đánh giá việc làm của huyện Y trong trường hợp trên.
- Xin chia sẻ một ví dụ về việc bảo vệ an ninh Tổ quốc tại khu vực em sống.
Gợi ý cho câu trả lời
a. Hành vi của bà T không ủng hộ việc lắp đặt 'hệ thống camera giám sát bảo đảm an ninh trật tự' và còn khuyên người hàng xóm không nên tham gia hoạt động này là hành vi thiếu trách nhiệm, không ủng hộ phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc.
Hành vi của ông N không đúng. Hành động này gây ra ô nhiễm môi trường, từ đó tạo điều kiện cho tội phạm môi trường, phá hủy ranh giới quốc gia.
b. Khi phát hiện vi phạm quyền và nghĩa vụ công dân trong việc bảo vệ tổ quốc, cần cập nhật thông tin, báo cáo cho cơ quan có thẩm quyền để họ kiểm tra và xử lý vi phạm. Nếu vi phạm là do chính mình gây ra, chúng ta cần chấp nhận trách nhiệm và khắc phục hậu quả.
c. Việc huyện Y tổ chức tổng kết phong trào 'toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc - phòng chống tội phạm' sau ba năm triển khai là một thành tựu đáng khen ngợi. Nhờ phong trào này, cộng đồng đã nhận thức được về an ninh trật tự, phòng chống tội phạm. Điều này đã góp phần làm cho địa phương trở nên an toàn hơn.
Một ví dụ về phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc tại địa phương của em là nhóm thanh thiếu niên tình nguyện đến giúp đỡ những hộ nghèo, người cao tuổi, người khuyết tật. Họ đã cùng nhau thu thập quà tặng, tổ chức các hoạt động hỗ trợ và cùng nhau đề xuất ý tưởng, hướng dẫn về an toàn trong cuộc sống để khu vực đó trở nên an toàn hơn.
Áp dụng bài học Giáo dục Kinh tế và Pháp luật số 11, bài số 16
Bài tập số 1
Em hãy thiết kế một sản phẩm truyền thông (tờ rơi, biển quảng cáo, poster,...) có nội dung thể hiện quyền và trách nhiệm của công dân trong việc bảo vệ Tổ quốc
Một số gợi ý cho câu trả lời
Để thiết kế một sản phẩm truyền thông hiệu quả về quyền và trách nhiệm của công dân trong bảo vệ tổ quốc, bạn cần xem xét một số yếu tố sau:
1. Nội dung thông điệp cần phải rõ ràng, dễ hiểu và truyền đạt được ý nghĩa của quyền và trách nhiệm của công dân trong bảo vệ tổ quốc.
2. Hình ảnh, màu sắc và cách bố trí phải hấp dẫn, thu hút mọi đối tượng, bao gồm cả trẻ em, giúp thông điệp được truyền tải rộng rãi.
3. Lựa chọn loại sản phẩm truyền thông phù hợp với đối tượng mục tiêu như tờ rơi, bảng treo tường hoặc poster; từ đó tăng cơ hội tiếp cận và lan truyền thông điệp một cách tích cực.
4. Cần chú ý đến phẩm chất của sản phẩm để đảm bảo tính bền vững và sử dụng lâu dài.
5. Sử dụng ngôn ngữ tiếng Việt chuẩn, lưu ý đến độ tuổi và trình độ văn hóa giáo dục của đối tượng để thông điệp được truyền đạt đầy đủ và hiệu quả.
Một số ý tưởng thiết kế có thể tham khảo cho sản phẩm truyền thông này là sử dụng hình ảnh của các anh hùng dân tộc trong lịch sử Việt Nam, kèm theo những câu khẩu hiệu hoặc thông điệp ngắn gọn về quyền và trách nhiệm của công dân trong bảo vệ tổ quốc. Hoặc bạn có thể chọn sử dụng hình ảnh, biểu tượng hoặc ký hiệu có ý nghĩa sâu sắc và liên quan đến Việt Nam như cờ, đồng tiền, v.v. để thu hút sự chú ý của mọi người đối với thông điệp của sản phẩm truyền thông.
Bài tập số 2
Em hãy lập kế hoạch và thực hiện việc tuân thủ quy định của pháp luật về quyền và trách nhiệm công dân trong bảo vệ Tổ quốc.