Buzz
Giải bài tập Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 10 Bài 18: Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam về bộ máy nhà nước Cánh diều giúp các em học sinh lớp 10 có thêm nhiều gợi ý tham khảo để trả lời các câu hỏi phần mở đầu, luyện tập và vận dụng trang 110→117.
Giải bài tập SGK Kinh tế Pháp luật 10 Bài 18 giúp các bạn học sinh hiểu được kiến thức về Quốc hội, Chủ tịch nước, tòa án nhân dân, Viện Kiểm sát nhân dân. Đồng thời có thêm tài liệu gợi ý, so sánh với kết quả mình đã làm, rèn luyện củng cố, bồi dưỡng và kiểm tra vốn kiến thức.
Trả lời câu hỏi phần Luyện tập
Luyện tập 1
Nội dung nào dưới đây đúng về cơ quan trong bộ máy nhà nước theo Hiến pháp sửa đổi năm 2013?
A. Quốc hội có chức năng lập hiến, lập pháp, quyết định những vấn đề cơ bản và quan trọng của quốc gia, giám sát tối cao.
B. Toà án có chức năng xét xử.
C. Viện Kiểm sát thực hiện quyền tư pháp.
D. Viện Kiểm sát thực hiện quyền công tố và kiểm soát các hoạt động tư pháp.
E. Chính phủ là cơ quan cao nhất trong hệ thống cơ quan hành chính nhà nước.
G. Chính quyền địa phương có trách nhiệm tổ chức thi hành Hiến pháp và pháp luật tại địa phương.
H. Hội đồng bầu cử quốc gia là cơ quan thuộc Chính phủ.
I. Kiểm toán nhà nước là cơ quan của Quốc hội.
Gợi ý đáp án
Nội dung chính xác về cơ quan trong hệ thống bộ máy nhà nước theo Hiến pháp sửa đổi năm 2013 là:
+ A. Quốc hội có trách nhiệm lập hiến pháp, ban hành luật, quyết định các vấn đề cơ bản và quan trọng của đất nước, thực hiện giám sát tối cao.
+ B. Toà án có nhiệm vụ xét xử.
+ D. Viện Kiểm sát thực hiện quyền công tố và kiểm soát các hoạt động tư pháp.
+ E. Chính phủ là cơ quan cao nhất trong hệ thống cơ quan hành chính nhà nước.
+ G. Chính quyền địa phương có trách nhiệm tổ chức thi hành Hiến pháp và pháp luật tại địa phương.
+ I. Kiểm toán nhà nước là cơ quan thuộc Quốc hội.
Luyện tập 2
Các hoạt động sau tương ứng với nhiệm vụ, quyền hạn nào của Chính phủ?
Chính phủ ban hành nghị định để triển khai luật.
Chỉ đạo phòng chống dịch COVID bởi chính phủ
Kỳ thi tuyển công chức vào Bộ X
Xử phạt vi phạm liên quan đến môi trường
Gợi ý đáp án
Hoạt động | Nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ |
Chính phủ ban hành nghị định để triển khai luật | Tổ chức thi hành Hiến pháp và pháp luật. |
Chính phủ chỉ đạo phòng chống dịch COVID | Thống nhất quản lí tất cả các lĩnh vực đời sống xã hội. |
Thi tuyển công chức vào Bộ X | Thực hiện quản lí cán bộ công chức viên chức và công, vụ trong cơ quan nhà nước. |
Xử phạt vi phạm trong lĩnh vực môi trường | Bảo vệ quyền và lợi ích của Nhà nước và xã hội, quyền con người, quyền công dân, bảo đảm trật tự an toàn xã hội. |
Bài tập luyện số 3
Theo quan điểm của bạn A, ở Việt Nam, Toà án và Viện Kiểm sát đều là cơ quan xét xử để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của Nhà nước, của công dân, cá nhân, tổ chức.
Ý kiến của bạn A đúng hay sai? Hãy giải thích và nêu rõ căn cứ pháp lý.
Gợi ý đáp án
- Ý kiến của bạn A đúng.
- Tuy nhiên, Toà án và Viện Kiểm sát có chức năng khác nhau:
+ Chức năng của Tòa án:
Theo Điều 102 Hiến pháp 2013: “Tòa án nhân dân là cơ quan xét xử của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thực hiện quyền tư pháp”
Điều 103 Hiến pháp 2013 quy định cụ thể: “Việc xét xử sơ thẩm của Tòa án nhân dân có Hội thẩm tham gia, trừ trường hợp xét xử theo thủ tục rút gọn; Thẩm phán, Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật; nghiêm cấm cơ quan, tổ chức, cá nhân can thiệp vào việc xét xử của Thẩm phán, Hội thẩm; Tòa án nhân dân xét xử công khai. Trong trường hợp đặc biệt cần giữ bí mật nhà nước, thuần phong, mỹ tục của dân tộc, bảo vệ người chưa thành niên hoặc giữ bí mật đời tư theo yêu cầu chính đáng của đương sự, Tòa án nhân dân có thể xét xử kín; Tòa án nhân dân xét xử tập thể và quyết định theo đa số, trừ trường hợp xét xử theo thủ tục rút gọn; nguyên tắc tranh tụng trong xét xử được bảo đảm; chế độ xét xử sơ thẩm, phúc thẩm được bảo đảm; quyền bào chữa của bị can, bị cáo, quyền bảo vệ lợi ích hợp pháp của đương sự được bảo đảm”. Đây là các nguyên tắc hoạt động cơ bản Tòa án nhân dân nhằm đảm bảo nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác xét xử của Tòa án nhân dân, đảm bảo chất lượng xét xử của Tòa án tránh tình trạng xảy ra oan sai, gây thiệt hại cho các bên đương sự trong quá trình xét xử của Tòa án.
+ Chức năng của Viện kiểm sát nhân dân:
Theo Điều 107, khoản 3 của Hiến pháp: “Viện kiểm sát nhân dân có nhiệm vụ bảo vệ pháp luật, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, góp phần bảo đảm pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất”.
Bài tập luyện số 4
H, một học sinh của trường trung học phổ thông, muốn thực hiện quyền khiếu nại về quyết định đi nghĩa vụ quân sự. H đã gửi đơn khiếu nại đến Hội đồng nhân dân xã X.
Trong trường hợp này, nếu là bạn của H, bạn sẽ làm gì để H hiểu rõ về nhiệm vụ và quyền hạn của Hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân để H có thể thực hiện quyền của mình một cách chính xác?
Gợi ý đáp án
Bạn sẽ giải thích cho H biết Hội đồng nhân dân và ủy ban nhân dân có những nhiệm vụ khác nhau. Vì vậy, H cần phải hiểu rõ để gửi đơn đến đúng cơ quan có thẩm quyền và tránh lãng phí thời gian:
- Hội đồng nhân dân: quyết định các vấn đề địa phương theo quy định của luật, giám sát việc tuân thủ Hiến pháp và pháp luật tại địa phương, cũng như việc thực hiện nghị quyết của Hội đồng nhân dân.
- Ủy ban nhân dân thực hiện chức năng quản lý hành chính nhà nước tại địa phương trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, giáo dục, y tế, quốc phòng, an ninh...
Vì vậy, bạn cần đến Ủy ban nhân dân để khiếu nại về quyết định đi nghĩa vụ quân sự của H. Còn Hội đồng nhân dân là cấp trên, không trực tiếp xử lý khiếu nại đó.
Trả lời câu hỏi phần Vận dụng
Vận dụng số 1
Vẽ sơ đồ bộ máy cơ quan nhà nước theo quy định của Hiến pháp 2013.
Gợi ý đáp án
Vận dụng số 2
Với vai trò là một đoàn viên, lập kế hoạch nhỏ tuyên truyền về nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan trong bộ máy nhà nước, theo gợi ý sau:
- Mục đích, đối tượng tuyên truyền.
- Nội dung thông điệp.
- Thời gian triển khai.
- Phương pháp thực hiện.
- Thảo luận kế hoạch trong lớp.
Gợi ý đáp án
- Mục tiêu, đối tượng tuyên truyền: tất cả học sinh trong lớp.
- Nội dung thông điệp:
+ Tổ chức bộ máy nhà nước Việt Nam.
+ Chức năng, quyền hạn, vị trí của các cơ quan trong bộ máy nhà nước Việt Nam.
+ Khuyến khích mọi người hiểu và thực hiện đúng khi thực hiện các hoạt động của các cơ quan trong bộ máy nhà nước.
+ Phổ biến những trường hợp nhầm lẫn khi thực hiện nhiệm vụ và chức năng tại các cơ quan trong bộ máy nhà nước để giải quyết các vấn đề cá nhân.
- Thời gian thực hiện: giờ sinh hoạt lớp ngày 28/10/2022.
- Cách thức thực hiện: tổ chức dưới hình thức tọa đàm báo cáo.
- Trao đổi kế hoạch trong lớp: em sẽ trao đổi kế hoạch trước 2 tuần với các nhóm để phân công nhiệm vụ cho các bạn.
