Giải bài tập Bài 2: Cung - cầu trong kinh tế thị trường trang 12-18 của Kinh tế và Pháp luật lớp 11 sẽ giúp học sinh hiểu rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng và mối quan hệ giữa cung và cầu. Đồng thời, cung cấp thêm tài liệu gợi ý, so sánh kết quả và củng cố kiến thức.
Khám phá Bài 2: Cung - cầu trong Kinh tế và Pháp luật lớp 11
1. Khái niệm về cung và các yếu tố ảnh hưởng
Bài toán : Làm thế nào Công ty bánh kẹo H có thể đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng vào dịp tết Trung thu về số lượng và giá cả?
Giải pháp:
Để đáp ứng nhu cầu mua sắm của người tiêu dùng trong dịp tết Trung thu, Công ty bánh kẹo H đã tung ra thị trường một loạt sản phẩm bánh Trung thu với số lượng lớn và giá cả đa dạng, phù hợp với mọi đối tượng khách hàng. Cụ thể:
+ Dòng sản phẩm bánh Trung thu truyền thống được công ty sản xuất với số lượng hơn 2000 chiếc, có mức giá từ 40.000 - 120.000 đồng/chiếc.
+ Ngoài ra, công ty còn sản xuất 500 chiếc bánh Trung thu cao cấp với giá bán dao động từ 200.000 - 650.000 đồng/chiếc.
Trả lời : Em có hiểu ý nghĩa của cung là gì không?
Giải đáp:
Cung là lượng hàng hoặc dịch vụ mà người bán có sẵn và có thể bán ra thị trường ở các mức giá khác nhau trong một khoảng thời gian nhất định.
Trả lời : Em hãy xác định các yếu tố ảnh hưởng đến cung trong các tình huống, thông tin đã được cung cấp.
Giải thích:
- Tình huống 1 : Các yếu tố ảnh hưởng đến cung là gì?
+ Chi phí của các yếu tố sản xuất tăng cao, dẫn đến việc tăng giá thành sản phẩm.
+ Sự xuất hiện của nhiều nhà cung cấp sản phẩm cùng loại trên thị trường.
- Tình huống 2: những yếu tố nào ảnh hưởng đến cung?
- Thông tin: những yếu tố nào ảnh hưởng đến cung bao gồm chính sách giảm thuế bảo vệ môi trường của chính phủ.
Câu hỏi : Theo em, cung hàng hóa trên thị trường còn bị ảnh hưởng bởi những yếu tố nào khác?
Giải thích:
Ngoài các yếu tố như: giá cả của yếu tố sản xuất, trình độ công nghệ sản xuất, số lượng người bán trên thị trường và chính sách của nhà nước, cung trên thị trường còn phụ thuộc vào dự đoán của các doanh nghiệp về thị trường.
Ví dụ:
+ Nếu dự đoán về thị trường tích cực => các doanh nghiệp kỳ vọng sẽ có lợi nhuận cao, do đó họ sẽ mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh => lượng cung hàng hóa, dịch vụ sẽ tăng lên.
+ Nếu dự đoán về thị trường không tích cực => các nhà sản xuất sẽ lo lắng về rủi ro lỗ, vì vậy họ sẽ giảm hoạt động sản xuất kinh doanh => lượng cung hàng hóa, dịch vụ sẽ giảm đi.
2. Ý nghĩa của cầu và các yếu tố ảnh hưởng đến cầu
Câu hỏi : Theo em, việc anh T nghiên cứu các chuyến du lịch với giá cả khác nhau có tác động như thế nào? Khi anh ấy sẵn lòng chi trả cho chuyến du lịch ở Phú Quốc, điều này có phản ánh nhu cầu không?
Tình huống. Trong kỳ nghỉ hè năm nay, gia đình anh T muốn thăm biển. Anh ta đã tìm hiểu về các chuyến du lịch có giá khác nhau. Dựa vào khả năng tài chính của gia đình, anh ấy cảm thấy có khả năng và sẵn lòng chi trả cho một chuyến du lịch trọn gói ở Phú Quốc.
Giải thích:
+ Việc anh T tham khảo các chuyến du lịch với giá cả khác nhau đồng nghĩa với việc anh ấy đang xem xét, chọn lựa những sản phẩm, dịch vụ phù hợp với nhu cầu và khả năng tài chính của mình.
+ Khi anh T sẵn lòng chi trả cho chuyến du lịch ở Phú Quốc, đó cũng là một biểu hiện của nhu cầu.
Câu hỏi : Em hiểu ý nghĩa của cầu là gì?
Tình huống. Trong kỳ nghỉ hè năm nay, gia đình anh T muốn thăm biển. Anh đã xem xét các chuyến du lịch với giá cả khác nhau. Dựa vào tình hình tài chính của gia đình, anh ấy thấy mình có khả năng và sẵn lòng chi trả cho một chuyến du lịch trọn gói ở Phú Quốc.
Giải thích:
Cầu là lượng hàng hóa, dịch vụ mà người mua có khả năng và sẵn lòng mua ở các mức giá khác nhau trong một khoảng thời gian nhất định.
Câu hỏi: Em hãy định rõ các yếu tố ảnh hưởng đến cầu trong các tình huống trên.
Giải thích:
+ Tình huống 1: các yếu tố tác động đến cầu bao gồm: thu nhập của người tiêu dùng; giá cả của hàng hóa và quy mô dân số.
+ Tình huống 2: yếu tố ảnh hưởng đến cầu là sở thích, thị hiếu của người tiêu dùng.
Câu hỏi: Hãy đưa ra một số yếu tố khác ảnh hưởng đến cầu mà bạn biết.
Giải thích:
+ Giá cả của các sản phẩm, dịch vụ thay thế.
+ Dự đoán của người tiêu dùng về tình hình thị trường.
Bài tập Luyện tập Kinh tế và Pháp luật 11 Bài 2
Bài tập 1
Giải đáp:
- Quan điểm a. Không đồng tình, vì: cầu là lượng hàng hóa, dịch vụ mà người mua có khả năng và sẵn lòng mua ở các mức giá khác nhau trong một khoảng thời gian nhất định.
- Quan điểm b. Không đồng ý, vì: việc áp dụng các công nghệ tiên tiến, hiện đại... giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất, nâng cao năng suất, dẫn đến việc sản xuất được nhiều hàng hóa chất lượng cao hơn, từ đó làm tăng cung cấp hàng hóa trên thị trường.
- Quan điểm c. Đồng tình, vì: khi dân số tăng, nhu cầu sử dụng hàng hóa, dịch vụ cũng tăng lên; ngược lại, khi dân số giảm, nhu cầu sử dụng hàng hóa, dịch vụ cũng giảm.
- Quan điểm d. Không đồng ý, vì:
+ Khi một sản phẩm đáp ứng được các yêu cầu về sở thích, tâm lí, thị hiếu của người tiêu dùng => người tiêu dùng sẵn lòng chi trả, mua sản phẩm đó => cầu hàng hóa tăng lên.
+ Ngược lại, khi sản phẩm không đáp ứng được yêu cầu của người tiêu dùng => người tiêu dùng sẽ chuyển sang lựa chọn sản phẩm khác => cầu hàng hóa giảm đi.
- Quan điểm e. Đồng tình, vì: nếu chi phí của các yếu tố đầu vào sản xuất (như: tiền công, giá nguyên vật liệu, năng lượng, chi phí mặt bằng,...) giảm, thì chi phí sản xuất hàng hóa cũng giảm đi => hoạt động sản xuất trở nên có lợi nhuận hơn (do giá bán sản phẩm không thay đổi) => nhà sản xuất sẽ mở rộng quy mô, sản xuất nhiều hơn.
Bài tập Luyện tập 2
Giải đáp:
- Thông tin a.
+ Lượng cung của mặt hàng hồ tiêu lớn hơn nhu cầu tiêu dùng, dẫn đến giá thu mua hồ tiêu giảm.
+ Giá thu mua hồ tiêu giảm (do tác động của quan hệ cung - cầu), khiến cho người sản xuất quyết định thu hẹp quy mô hoặc thay đổi mô hình sản xuất.
- Thông tin b. Xu hướng mua sắm trực tuyến của người tiêu dùng đang tăng (lượng cầu tăng), dẫn đến sự xuất hiện của nhiều trang web bán hàng online (lượng cung tăng).
- Thông tin c. Sản lượng thu hoạch tôm giảm, trong khi nhu cầu tiêu dùng không giảm hoặc tăng lên (tức là: cung nhỏ hơn cầu) => giá tôm tăng lên.
Thực hành 3
Giải pháp:
- Trường hợp a. Yếu tố ảnh hưởng đến cung là: trình độ công nghệ
- Trường hợp b. Yếu tố ảnh hưởng đến cung là: sự tăng giá cả của các yếu tố đầu vào sản xuất.
- Trường hợp c. Yếu tố ảnh hưởng đến cầu là: sở thích của người tiêu dùng.
- Trường hợp d. Yếu tố ảnh hưởng đến cầu là: thu nhập của người tiêu dùng.
Thực hành 4
Lời giải:
- Trường hợp a. Tính quan trọng của quan hệ cung cầu: hỗ trợ người sản xuất trong việc đưa ra quyết định mở rộng hoặc thu hẹp sản xuất để đạt hiệu quả kinh tế cao.
- Trường hợp b. Tác dụng của quan hệ cung cầu: hỗ trợ người tiêu dùng trong việc chọn mua hàng hóa phù hợp với nhu cầu và tạo ra hiệu quả kinh tế.
Áp dụng Kiến thức Kinh tế và Pháp luật 11 Bài 2
Chọn một loại hàng hóa thiết yếu mà bạn và gia đình thường sử dụng hàng ngày và phân tích quan hệ cung - cầu của mặt hàng đó.