Buzz
1. Bài tập liên quan đến cường độ dòng điện
Giới thiệu trang 109 Bài 23 KHTN 8: Độ sáng của đèn ngủ sử dụng pin có thể điều chỉnh bằng cách thay đổi cường độ dòng điện chạy qua đèn. Cách xác định khả năng cung cấp dòng điện của pin và cường độ dòng điện được thực hiện và đo lường như thế nào?
Trả lời: Khả năng phát sinh dòng điện của pin phụ thuộc vào hiệu điện thế, được đo bằng vôn kế. Độ lớn của dòng điện được xác định bởi cường độ dòng điện và được đo bằng ampe kế.
Câu hỏi trang 109 KHTN 8: Cường độ dòng điện là gì?
Trả lời: Cường độ dòng điện là đại lượng cho biết mức độ mạnh yếu của dòng điện.
Thực hành 1 trang 109 KHTN 8:
Chuẩn bị
Hai viên pin (1,5 V), đế pin, một công tắc, một bóng đèn pin (3 V), một ampe kế và các dây nối.
Tiến hành
- Kết nối mạch điện theo hình 23.2, bật công tắc, quan sát độ sáng của đèn, đọc chỉ số trên ampe kế và ghi kết quả vào vở theo bảng 23.1.
- Thay thế nguồn điện một viên pin bằng hai viên pin, bật công tắc, quan sát độ sáng của đèn, đọc chỉ số trên ampe kế và ghi kết quả vào vở theo bảng 23.1.
Dựa trên kết quả thí nghiệm, hãy đưa ra nhận xét về mối quan hệ giữa chỉ số ampe kế và độ sáng của đèn trong từng trường hợp.
Trả lời: Các em có thể tham khảo số liệu minh họa dưới đây:
Nhận xét: Khi số chỉ của ampe kế tăng lên, đèn sẽ sáng mạnh hơn.
2. Bài tập về hiệu điện thế
Giải bài tập KHTN 8 trang 110
Thực hành 2 trang 110 KHTN 8:
Chuẩn bị:
Hai viên pin (1,5 V), đế pin, một công tắc, một bóng đèn pin (3 V), một vôn kế, một ampe kế và các dây nối.
Tiến hành:
- Kết nối mạch điện theo sơ đồ (hình 23.3). Bật công tắc. Ghi lại chỉ số trên vôn kế và ampe kế. Đưa kết quả vào vở theo bảng 23.2.
- Thay thế một viên pin bằng hai viên pin. Kết nối vôn kế giữa cực dương của viên pin đầu tiên và cực âm của viên pin thứ hai. Bật công tắc. Ghi lại chỉ số trên vôn kế và ampe kế. Đưa kết quả vào vở theo bảng 23.2.
- Dựa trên kết quả thí nghiệm, hãy nhận xét về mối liên hệ giữa khả năng cung cấp dòng điện đo bằng vôn kế và độ sáng của đèn.
Trả lời: Các em có thể tham khảo số liệu minh họa dưới đây:
Nhận xét: Khi số chỉ của vôn kế tăng lên, khả năng cung cấp dòng điện cũng tăng, làm cho đèn sáng mạnh hơn.
Giải bài tập KHTN 8 trang 111
Bài tập trang 111 KHTN lớp 8:
Vẽ sơ đồ mạch điện với hai pin làm nguồn, một công tắc, một điện trở và một bóng đèn kết nối với nhau. Hình vẽ cần thể hiện cả ampe kế đo dòng điện qua điện trở và đèn, và vôn kế đo hiệu điện thế giữa hai cực của nguồn.
Đáp án: Sơ đồ mạch điện:
Ứng dụng trang 111 KHTN lớp 8: Với các thiết bị điện: hai pin, dây nối, ampe kế, vôn kế, công tắc, biến trở và đèn. Vẽ một mạch điện để sử dụng pin làm sáng một bóng đèn với độ sáng có thể điều chỉnh được.
Trả lời: Sơ đồ mạch điện là một bản vẽ thể hiện cấu trúc của hệ thống điện.
Tìm hiểu thêm trang 111 KHTN 8: Dòng điện có thể gây hại cho cơ thể con người. Mức độ nguy hiểm phụ thuộc vào cường độ dòng điện và thời gian tiếp xúc. Khi cường độ dòng điện từ 0,6 mA – 1,5 mA, sẽ gây tê nhẹ; từ 2 mA – 3 mA gây tê mạnh; từ 5 mA – 7 mA gây đau đớn, cơ bị co rút và khó kiểm soát; từ 8 mA – 10 mA đau đớn hơn, cơ bắp không còn kiểm soát; từ 20 mA – 25 mA gây đau và khó thở; từ 25 mA – 80 mA có thể làm hệ hô hấp ngừng hoạt động, tim đập nhanh và có nguy cơ ngừng đập do sốc điện; từ 90 mA – 100 mA có thể gây ngừng tim hoàn toàn sau 3 giây. Cần nắm rõ các quy định an toàn để tránh nguy hiểm do dòng điện.
Trả lời: Những quy tắc an toàn khi làm việc với điện:
- Trong thực hành, chỉ nên sử dụng nguồn điện có hiệu điện thế dưới 40 V.
- Cần sử dụng dây dẫn có lớp cách điện bảo vệ.
- Không nên tự ý chạm vào hệ thống điện dân dụng và các thiết bị điện nếu chưa nắm rõ cách sử dụng.
- Nếu có người bị điện giật, hãy ngay lập tức ngắt nguồn điện bằng cách tắt công tắc hoặc kéo cầu dao xuống, sau đó gọi cấp cứu ngay.
3. Một số bài tập khác liên quan đến cường độ dòng điện.
Câu 1: Cường độ dòng điện phản ánh mức độ mạnh yếu của dòng điện.
A. Nguồn điện cung cấp năng lượng.
B. Dòng điện thể hiện mức độ điện tích di chuyển.
C. Các thiết bị điện có mặt trong mạch.
D. Các thiết bị bảo vệ trong mạch điện.
Hướng dẫn trả lời: Lựa chọn đáp án B.
Câu 2: Độ lớn của hiệu điện thế giữa hai cực của nguồn điện khi mạch mở cho biết
A. khả năng tạo ra dòng điện.
B. loại nguồn điện đang sử dụng.
C. độ bền của nguồn điện.
D. tuổi thọ của nguồn điện.
Hướng dẫn trả lời: Chọn đáp án A. Hiệu điện thế giữa hai cực của nguồn điện cho biết khả năng tạo ra dòng điện của nó.
Câu 3: Đơn vị nào sau đây được dùng để đo cường độ dòng điện?
A. kg.
B. mm.
C. mA.
D. mm³.
Hướng dẫn trả lời: Chọn đáp án C. Đơn vị đo cường độ dòng điện là ampe, ký hiệu là A. Đối với dòng điện nhỏ, sử dụng đơn vị miliampe, ký hiệu là mA (1A = 1000 mA).
Câu 4: Đơn vị nào dưới đây dùng để đo hiệu điện thế?
A. kg.
B. kV.
C. km.
D. kJ.
Hướng dẫn trả lời: Chọn đáp án B.
Đơn vị đo hiệu điện thế là vôn, ký hiệu là V. Đối với hiệu điện thế nhỏ hoặc lớn, còn có thể dùng đơn vị milivôn, ký hiệu mV, hoặc kilôvôn, ký hiệu kV. Cụ thể, 1V = 1000 mV và 1 kV = 1000 V.
Câu 5: Trong số các thiết bị sau: (1) – đèn sợi đốt, (2) – ampe kế, (3) – vôn kế, thiết bị nào cần chú ý cực khi nối vào mạch điện với nguồn pin để tránh hỏng hóc hoặc chập điện?
Hướng dẫn cách trả lời:
Các thiết bị (2) và (3).
- Để đo cường độ dòng điện, cần kết nối ampe kế sao cho dòng điện đi vào cực dương của ampe kế và ra khỏi cực âm của ampe kế.
- Để đo hiệu điện thế giữa hai cực của nguồn điện, cần kết nối vôn kế sao cho cực dương của nguồn nối với cực dương của vôn kế và cực âm của nguồn nối với cực âm của vôn kế.
Câu 6: Vẽ thêm ampe kế và vôn kế để đo cường độ dòng điện qua đèn và hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn trong mạch điện theo hình vẽ 23.1.
Hướng dẫn cách trả lời:
- Kết nối ampe kế sao cho dòng điện cần đo đi vào cực dương của ampe kế và ra khỏi cực âm của ampe kế.
- Kết nối vôn kế sao cho cực dương của nguồn điện nối với cực dương của vôn kế và cực âm của nguồn nối với cực âm của vôn kế.
Do đó, bạn có thể thêm ampe kế và vôn kế như sau:
Câu 7: Xác định đúng hay sai các phát biểu dưới đây. Nếu sai, hãy chỉnh sửa cho chính xác.
(1) Hiệu điện thế cho biết mức độ mạnh yếu của dòng điện trong mạch.
(2) Cường độ dòng điện được đo bằng đơn vị ampe và milivôn.
(3) Cường độ dòng điện cho biết mức độ mạnh yếu của dòng điện.
(4) Hiệu điện thế được đo bằng các đơn vị vôn, kilôjun và milivôn.
(5) Hiệu điện thế giữa hai cực của nguồn điện (trong mạch hở) cho biết khả năng cung cấp dòng điện của nguồn đó.
(6) Vôn kế là thiết bị dùng để đo hiệu điện thế.
(7) Ampe kế là thiết bị dùng để đo cường độ dòng điện.
(8) Nhiệt kế không thể dùng để đo cường độ dòng điện hay hiệu điện thế.
Hướng dẫn cách trả lời:
(1) Sai: Cường độ dòng điện thể hiện mức độ mạnh yếu của dòng điện trong mạch.
(2) Sai: Cường độ dòng điện được đo bằng đơn vị ampe và miliampe.
(3) Đúng
(4) Sai: Hiệu điện thế được đo bằng các đơn vị vôn, kilôvôn và milivôn.
(5) Chính xác
(6) Sai: Ampe kế là thiết bị dùng để đo cường độ dòng điện.
(7) Sai: Vôn kế được sử dụng để đo hiệu điện thế.
(8) Sai: Nhiệt kế không thể dùng để đo cường độ dòng điện hoặc hiệu điện thế.
