Bài 26A Tiếng Việt lớp 5 VNEN: Tưởng nhớ lòng biết ơn thầy cô

Bài học 26A Tiếng Việt lớp 5 VNEN: Tri ân những người thầy cô

A. Hoạt động cơ bản

(Trang 86 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 1. Quan sát hình vẽ sau và trả lời câu hỏi:

      • Hình vẽ miêu tả ai? Họ đang làm gì?

Trả lời

Hình vẽ miêu tả một người thầy cùng các học trò thời xưa, họ đến thăm và chúc mừng thầy.

(Trang 87 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 2-3-4: Đọc, giải nghĩa và luyện đọc

(Trang 87 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 5. Thảo luận, trả lời câu hỏi:

(Trang 87 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) (1) Các môn sinh của cụ giáo Chu đến nhà thầy để làm gì?

(Trang 87 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) (2) Tìm những chi tiết cho thấy:

      • Các học trò rất tôn kính cụ giáo Chu.

      • Cụ giáo Chu tôn trọng thầy cũ của mình.

Trả lời

Các học trò của giáo sư Chu đến thăm và chúc mừng thầy.

=>Thể hiện lòng tôn trọng truyền thống.

- Sự tôn kính của các học trò dành cho giáo sư Chu được thể hiện qua những điều sau:

   + Sớm sáng, học trò đã tụ tập trước nhà giáo sư Chu để mừng ngày thọ của thầy.

   + Các cựu học trò từ xa trở về mang theo những quyển sách quý để tặng thầy.

   + Khi nghe giáo sư Chu nói về việc thăm một người mà thầy rất trân trọng, họ đồng lòng và đi theo thầy.

- Sự tôn trọng của giáo sư Chu đối với thầy cũ của mình được thể hiện qua những chi tiết sau:

   + Giáo sư Chu chào đón và cảm ơn: Kính thưa thầy, Hôm nay con đã đưa tất cả các học trò đến để tri ân thầy.

   + Giáo sư Chu và các học trò biểu dương tôn trọng tuổi ca.

(Trang 87 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) (3) Những câu tục ngữ, thành ngữ nào sau đây phản ánh bài học mà các học trò học được trong ngày kỷ niệm thọ phụ cấp của giáo sư Chu?

a. Đầu tiên phải biết biết nhân cách, sau đó mới nên học hành

b. Nhớ ơn cha khúc mẹ, quên mất cha giọt nước

c. Tôn trọng thầy cô, biết ơn bậc tiền bối

d. Một chữ cũng là thầy, nửa chữ cũng là thầy (Nhận biết và trân trọng mọi người giúp đỡ).

Đáp án

Những câu tục ngữ, thành ngữ thể hiện bài học mà các học trò nhận được trong ngày kỷ niệm thọ phụ cấp của giáo sư Chu:

a. Trước tiên phải biết biết biết biết, sau đó mới nên học hành

b. Uống nước nhớ nguồn

c. Tôn trọng thầy cô, biết ơn bậc tiền bối

d. Một chữ cũng là thầy, nửa chữ cũng là thầy (Biết nhìn nhận và trân trọng mọi người đã giúp đỡ).

B. Hoạt động thực tế

(Trang 88 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 1. Dựa vào ý nghĩa của từ 'truyền', phân chia các từ sau thành 3 nhóm:

truyền thống, truyền bá, truyền nghề, truyền tin, truyền máu, truyền hình, truyền nhiễm, truyền ngôi, truyền tụng.

a. 'Truyền' mang nghĩa là chuyển giao cho người khác (thường là thế hệ sau)

b. 'Truyền' mang nghĩa là lan tỏa hoặc phổ biến ra nhiều người biết.

c. 'Truyền' mang nghĩa là tiếp nhận hoặc nhập vào cơ thể người.

Đáp án

a. 'Truyền' mang nghĩa là chuyển giao cho người khác (thường là thế hệ sau): truyền nghề, truyền ngôi, truyền thống.

b. 'Truyền' mang nghĩa là lan tỏa hoặc phổ biến ra nhiều người biết: truyền bá, truyền tin, truyền hình, truyền tụng.

c. 'Truyền' mang nghĩa là tiếp nhận hoặc đưa vào cơ thể người: truyền máu, truyền nhiễm

(Trang 88 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 2. Tìm và ghi vào vở những từ ngữ chỉ con người và sự vật gợi nhớ lịch sử và truyền thống dân tộc có trong đoạn văn dưới đây

Tôi đã có dịp đi qua nhiều vùng đất nước, thấy rõ những dấu tích của tổ tiên để lại, từ nắm tro bếp của thời các vua Hùng xây dựng đất nước, mũi tên đồng ở Cổ Loa, con dao cắt rốn bằng đá của cậu bé từ làng Gióng ở Vườn Cà bên bờ sông Hồng, đến thanh gươm bảo vệ thành Hà Nội của Hoàng Diệu, cho đến chiếc hốt đại thần của Phan Thanh Giản,... Ý thức về nguồn gốc, hiểu biết về lịch sử và lòng biết ơn tổ tiên được truyền đạt qua những di tích, hiện vật là niềm hạnh phúc vô bờ bến nuôi dưỡng những phẩm chất cao quý trong mỗi con người. Tất cả những di tích này về truyền thống đều bắt nguồn từ những sự kiện có ý nghĩa đã diễn ra trong quá khứ và vẫn tiếp tục truyền dạy cho thế hệ sau này.

Đáp án

Các từ chỉ con người và sự vật gợi nhớ lịch sử và truyền thống dân tộc có trong đoạn văn trên là:

-Chỉ con người: các vua Hùng, cậu bé từ làng Gióng, Hoàng Diệu, Phan Thanh Giản.

-Chỉ các đối tượng: nắm tro bếp, mũi tên đồng ở Cổ Loa, con dao cắt rốn bằng đá, Vườn Cà bên dòng sông Hồng, thanh gươm bảo vệ thành Hà Nội, chiếc hốt đại thần.

(Trang 88 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 3. Tìm và chỉ ra các tên riêng trong đoạn văn dưới đây và cho biết chúng được viết hoa như thế nào?

Ngày Quốc tế Lao Động

    Ngày 1/5/1886, công nhân ở thành phố Chicago, nước Mỹ, xuống đường biểu tình yêu cầu làm việc 8 giờ mỗi ngày. Từ Chicago, phong trào này lan rộng nhanh chóng đến các thành phố New York, Baltimore, Pittsburgh,… Các cuộc biểu tình bị đàn áp nặng nề. Đặc biệt, ở Chicago, cảnh sát đã mở súng vào đám người không vũ trang khiến hàng trăm người thiệt mạng và bị thương. Tuy nhiên, cuối cùng, các nhà máy phải chấp nhận yêu cầu của công nhân. Để kỷ niệm sự kiện này, ngày 1/5 hàng năm được chọn là Ngày Quốc tế Lao Động để tôn vinh giai cấp công nhân trên toàn thế giới.

(Theo Những Mẩu Chuyện Lịch Sử Thế Giới)

Đáp án

-Các tên riêng trong đoạn văn trên là: Chicago, Mỹ, New York, Baltimore, Pittsburgh...

-Ngoài từ 'Mĩ' được viết theo âm Hán Việt, các từ riêng khác viết hoa chữ cái đầu mỗi phần của từ. Giữa các phần của từ được ngăn cách bằng dấu gạch nối.

C. Hoạt động ứng dụng

(Trang 89 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) Kể cho người thân nghe một kỷ niệm của tôi về nhà giáo/ thầy giáo cũ?

Đáp án

   Đã vài năm rồi, nhưng tôi vẫn thương mến cô giáo Nga, người đã dạy dỗ tôi trong những năm đầu tiên ở tiểu học.

    Cô giáo Nga có dáng người thon thả, không quá mập cũng không gầy. Tuổi cô đã gần bốn mươi nhưng trông cô vẫn rất trẻ. Tôi thích những chiếc áo dài cô mặc khi đến lớp, thường là những chiếc áo lụa mỏng trắng, đủ màu sắc tươi đẹp, rất phù hợp với thân hình và làn da hồng của cô. Mái tóc cô được uốn gọn gàng, ôm trọn gương mặt đầy đặn, luôn trang điểm một cách hài hòa. Đôi mắt của cô to, đen láy, chiếc mũi cao, hài hòa với khuôn mặt. Cô cười rất tươi, giòn giã để lộ ra hai hàng răng trắng đều như hạt bắp. Giọng cô giảng bài vừa ấm áp, vừa ngân nga. Cô rất thương học sinh. Tôi còn nhớ những buổi đầu đi học, chúng tôi đều là những đứa trẻ vừa mới rời xa ba mẹ, ngơ ngác, e dè và thậm chí có bạn còn khóc khi ba mẹ ra về. Lúc đó tôi là cậu bé nhút nhát, không dám khóc to mà chỉ rơm rạ nước mắt ở một góc tường. Nhìn thấy điều này, cô đã đến an ủi và ôm tôi. Cô giống như một người mẹ hiền, từng lúc chăm sóc từng bạn khiến tôi và các bạn không còn sợ hãi nữa. Tuy nhiên, cô rất nghiêm túc khi dạy bài, nếu ai không chú ý, cô sẽ nhắc nhở ngay. Những ngày đầu tiên của việc học là cực kỳ khó khăn, cô đã cầm tay tôi viết từng nét chữ, từng con số ngay hàng, một cách chặt chẽ. Khi rảnh rỗi, cô thường kể chuyện cho chúng tôi nghe. Cả lớp vui mừng khi cô kể chuyện vui, và tôi cảm thấy không khí trong lớp luôn ấm cúng. Ngoài việc dạy dỗ và chăm sóc chúng tôi, cô còn quan tâm tìm hiểu về gia đình của những bạn nghèo, giúp đỡ các bạn đạt được điều kiện tốt hơn.

    Tuy không còn được học cùng cô nữa nhưng trong lòng tôi vẫn luôn tôn trọng và biết ơn cô. Tôi tự hứa sẽ cố gắng học tập tốt để không làm phụ lòng tình yêu thương và sự chăm sóc của cô dành cho tôi, và xứng đáng là một đứa trò giỏi, con ngoan.

Những chủ đề phổ biến được nhiều người quan tâm