Bài 33C: Bảo quản dấu câu
B. Hoạt động thực hành
(Trang 163 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 1. Thi điền tên dấu câu thích hợp (dấu ngoặc kép, dấu chấm hỏi, dấu chấm hết, dấu chấm than) vào chỗ trống để hoàn chỉnh mẫu câu sau:
Dấu câu quan trọng
Có một người vô tình mất dấu phẩy. Người đó trở nên sợ hãi trước những câu phức tạp, chỉ chọn lựa câu đơn giản. Đằng sau câu đơn giản là ý nghĩ đơn giản. Sau đó, người đó lại mất đi (1) ... Người bắt đầu nói một cách đồng điệu, không có sự biến đổi trong giọng điệu, không có sự thán phục hay ngạc nhiên. Không có gì có thể khiến người đó cảm thấy vui vẻ, hạnh phúc hoặc tức giận nữa. Đằng sau điều đó là sự lãnh đạm với mọi thứ.
Sau đó, người đó mất đi (2) .... Người đó không bao giờ hỏi ai về bất cứ điều gì nữa. Mọi sự kiện diễn ra trên thế giới, trên bề mặt của trái đất hoặc ngay tại nhà của người đó, người đó cũng không biết, người đó đã mất đi khả năng học hỏi. Đằng sau điều đó là sự lãnh đạm với mọi thứ.
Vài tháng sau, anh đánh mất cả dấu hai chấm. Từ đó anh không thể liệt kê, không giải thích được hành vi của mình. Anh đổ lỗi cho tất cả, trừ bản thân.
Mất dần các dấu, cuối cùng anh ta chỉ còn lại (3) ... Anh không thể phát biểu ý kiến cá nhân, luôn chỉ trích dẫn từ lời người khác. Thế là anh hoàn toàn quên mất cách suy nghĩ độc lập.
Cứ như vậy, anh ta tiếp tục đến (4) ...
Trả lời
Dấu câu quan trọng
Có một người không may mắn đánh mất dấu phẩy. Anh ta trở nên sợ hãi trước những câu phức tạp, chỉ tìm kiếm những câu đơn giản. Đằng sau câu đơn giản là ý nghĩ đơn giản. Sau đó, anh ta lại mất đi (1) dấu chấm than. Anh bắt đầu nói đều đều, không có sự biến đổi trong giọng điệu, không có sự thán phục. Không gì có thể làm anh vui sướng, hạnh phúc hoặc tức giận nữa. Đằng sau điều đó là sự lãnh đạm với mọi thứ.
Tiếp theo, anh ta mất đi (2) dấu chấm hỏi. Anh chẳng bao giờ hỏi ai về bất cứ điều gì nữa. Mọi sự kiện diễn ra trong vũ trụ, trên mặt đất hoặc ngay trong nhà của mình, anh cũng không biết, anh đã mất đi khả năng học hỏi. Đằng sau điều đó là sự lãnh đạm với mọi thứ.
Sau vài tháng, anh đã mất cả dấu hai chấm. Từ đó, anh không thể liệt kê, không giải thích được hành vi của mình. Anh đổ lỗi cho tất cả, ngoại trừ bản thân.
Mất dần các dấu, cuối cùng anh ta chỉ còn lại (3) dấu ngoặc kép. Anh không thể đưa ra ý kiến của bản thân, luôn chỉ trích dẫn từ lời người khác. Thế là anh hoàn toàn quên mất cách tư duy.
Cứ như vậy, anh ta tiếp tục đến (4) dấu chấm hết.
(Trang 163 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 2. Em đặt dấu ngoặc kép vào những chỗ nào trong đoạn văn sau để đánh dấu lời nói trực tiếp hoặc ý nghĩ của nhân vật?
Tốt-tô-chan rất yêu quý thầy hiệu trưởng. Em mơ ước lớn lên sẽ trở thành một giáo viên của trường, giúp đỡ thầy mọi việc. Em nghĩ: Phải nói ngay điều này để thầy biết. Và thế là, trưa ấy, sau giờ học, em chờ đợi thầy trước phòng họp và xin phép thầy. Thầy hiệu trưởng vui vẻ mời em vào phòng. Ngồi đối diện với thầy và hơi nghiêng đầu mỉm cười, cô bé nói một cách chậm rãi, dịu dàng, ra vẻ người lớn: Thưa thầy, sau này lớn lên, em muốn trở thành một giáo viên. Em sẽ dạy học ở trường này.
(Theo KƯ-RÔ-Y-A-NA-GI, Phí Văn Gừng dịch)
Trả lời
Tốt-tô-chan rất yêu quý thầy hiệu trưởng. Em mơ ước lớn lên sẽ trở thành một giáo viên của trường, giúp đỡ thầy mọi việc. Em nghĩ: 'Phải nói ngay điều này để thầy biết'. Và thế là, trưa ấy, sau giờ học, em chờ đợi thầy trước phòng họp và xin phép thầy. Thầy hiệu trưởng vui vẻ mời em vào phòng. Ngồi đối diện với thầy và hơi nghiêng đầu mỉm cười, cô bé nói một cách chậm rãi, dịu dàng, ra vẻ người lớn: 'Thưa thầy, sau này lớn lên, em muốn trở thành một giáo viên. Em sẽ dạy học ở trường này'.
(Trang 164 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 3. Viết một đoạn văn khoảng 5 câu thuật lại một phần cuộc họp của tổ em, trong đó có dùng dấu ngoặc kép để dẫn lời nói trực tiếp.
M: Bạn Dũng, tổ trưởng của tôi mở đầu cuộc họp thi đua bằng thông báo: “Nếu tổ nào đạt điểm thi đua, tổ ấy sẽ được cùng thầy lên thị xã xem xiếc thú vào sáng chủ nhật tới”...
Trả lời
Ví dụ mẫu:
Trong buổi sinh hoạt lớp ngày thứ hai, lớp chúng em đã họp sơ kết về học tập và sinh hoạt trong tuần vừa qua. Mở đầu buổi họp, bạn Minh Anh – lớp trưởng đứng dậy thông báo với cả lớp: “Trong tuần vừa qua, chúng ta đã xếp thứ nhất về thành tích học tập của toàn khối 5. Trong đó Bạn Lan được học sinh giỏi môn Văn cấp huyện, Bạn Tuấn được học sinh giỏi môn Toán cấp huyện. Tuy nhiên, vẫn còn bạn Mai, Nam chưa làm bài tập về nhà, đề nghị bạn Tuấn cần khắc phục trong tuần sau.”. Dứt lời Minh Anh nói, Mai và Nam đã đứng lên nhận khuyết điểm của mình và hứa sẽ chăm chỉ làm bài để tổ không bị trừ điểm thi đua nữa. Sau khi tổng kết xong xuôi, bạn Minh Anh tiếp tục phổ biến kế hoạch “chào mừng ngày 26/3” do nhà trường phát động để các bạn trong lớp cùng cố gắng thực hiện đạt kết quả tốt.
(Trang 164 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 4. Dựa theo dàn ý đã lập (bài 33B), em hãy viết một bài văn theo một trong các đề bài sau:
• Miêu tả về cô giáo (hoặc thầy giáo) đã từng giảng dạy cho em và gửi lại cho em nhiều cảm xúc tốt lành
• Miêu tả về một người trong xóm em (chú công an xã, chú dân phố, bác tổ trưởng xóm, ông bà bán hàng,...)
• Miêu tả về một người mà em mới gặp lần đầu nhưng đã để lại trong em những ấn tượng sâu sắc.
Trả lời
“Không thầy đố mày làm nên”. Đó là một câu nói mà em luôn khắc sâu trong tâm trí. Người đã giảng dạy cho em và là người mà em yêu quý nhất chính là cô Mai – cô giáo dạy môn Văn của em.
Cô Mai là người mẹ thứ hai của em. Cô luôn ân cần yêu thương chúng em. Đôi mắt của cô lấp lánh như hạt ngọc. Cô có mái tóc ngắn, mềm mại. Màu tóc của cô nhuộm màu vàng hạt dẻ nên cô trông rất trẻ trung. Gương mặt cô hình trái tim, nổi bật trên khuôn mặt là một cặp kính màu đen. Cô Mai toát lên vẻ trí thức. Da của cô mịn màng như mật ong. Dù không cao lắm nhưng cô rất xinh đẹp. Dáng đi của cô thon thả, nhẹ nhàng nên cô thường diện những bộ váy tao nhã, thanh lịch. Cô có một nụ cười tươi, hiền lành. Khi cô giảng bài, giọng nói của cô trầm ấm, như những lời ru của mẹ. Cô cũng có lúc nghiêm túc khiến em hơi buồn nhưng những lúc đó cô chỉ muốn điều tốt đẹp cho chúng em. Cô Mai có nhiều cuốn sách hay, chúng em luôn nghe cô kể chuyện. Cô còn chia sẻ những video hữu ích, truyền đạt cho chúng em những điều bổ ích.
Em rất biết ơn cô Mai vì đã mang lại cho em những bài học ý nghĩa. Em yêu quý cô rất nhiều. Dù có lớn lên đi chăng nữa, em mong cô sẽ luôn ở bên cạnh em trong hành trình học tập của chúng ta.
Các chủ đề phổ biến mà nhiều người quan tâm