Bài 4B: Trái đất thuộc về chúng ta
A. Các hoạt động cơ bản
(Trang 42 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 1. Quan sát bức tranh sau và cho biết hình ảnh trong tranh miêu tả điều gì?
Trả lời
Bức tranh mô tả các em nhỏ trên khắp thế giới sống cùng trên hành tinh xanh, mong muốn hòa bình, có ánh nắng từ mặt trời, có đàn chim bồ câu bay lượn trên bầu trời.
(Trang 42 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 2. Nghe thầy cô (hoặc bạn) đọc bài thơ dưới đây:
(Trang 43 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 3. Ghép các từ ngữ ở cột bên trái với ý nghĩa phù hợp ở cột bên phải:
Trả lời
a) -3
b) -1
c) -2
d) -5
e) -4
5. Bàn luận, trả lời câu hỏi:
(Trang 43 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) (1) Ý nghĩa của khổ thơ thứ nhất là gì?
Em hãy chọn ý đúng để trả lời:
a. Mọi người cần bay lên để nhìn thấy rõ Trái đất.
b. Trái đất rất tươi đẹp, rất dễ thương.
c. Trái đất có hình dáng giống như một quả bóng.
(Trang 43 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) (2) Ý nghĩa của hai câu thơ cuối trong khổ thơ 2 là gì?
Em hãy chọn ý đúng để trả lời:
a. Tất cả các loài hoa đều rất quý.
b. Mỗi dân tộc có một màu da riêng biệt.
c. Mọi người trên trái đất đều rất quý, rất đáng yêu.
(Trang 43 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) (3) Chúng ta phải làm gì để bảo vệ sự bình yên cho trái đất?
Trả lời
(1) Ý nghĩa của khổ thơ thứ nhất là gì?
Đáp án: b. Trái đất rất rực rỡ, rất đáng yêu.
(2) Ý nghĩa của hai câu thơ cuối khổ thơ 2 là gì?
Đáp án: c. Mọi người trên trái đất đều rất quý, rất đáng yêu.
(3) Để giữ bình yên cho trái đất, chúng ta cần: kêu gọi chấm dứt chiến tranh hạt nhân, dừng cuộc đua vũ trang, chấm dứt các cuộc chiến tranh phi nghĩa và bảo vệ trái đất xanh, sạch, đẹp.
B. Hoạt động thực hành
(Trang 43 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 1. Lập kế hoạch viết bài văn miêu tả trường em
a. Quan sát trường em và ghi lại những điều em nhìn thấy vào vở.
b. Tạo dàn ý cho bài văn mô tả trường học của em
Trả lời
Lập kế hoạch viết bài văn miêu tả ngôi trường.
a. Giới thiệu : Tổng quan về trường học.
+ Trường học của em được đặt tên theo danh nhân thiếu niên Kim Đồng.
+ Nằm giữa những con phố đẹp và gần hồ Giảng Võ.
b. Phần chính : Miêu tả từng phần của trường.
+ Nhìn từ xa, ngôi trường nhỏ bé, yên bình dưới bóng cây cổ thụ.
+ Tường được sơn màu vàng rất lộng lẫy.
+ Cổng trường được sơn màu xanh đậm.
+ Sân trường: Gạch đỏ, xếp thành những ô như bàn cờ. Cờ đỏ sao vàng tung bay. Phượng, bằng lăng, bàng tạo bóng mát. Sân trường rộn ràng khi ra chơi.
+ Lớp học: • 3 toà nhà 2 tầng hình chữ U.
• Lớp rộng rãi, thoáng đãng, có đèn điện, quạt trần. Cửa sổ và cửa ra vào sơn màu xanh đẹp mắt.
• Bàn ghế luôn sạch sẽ, ngăn nắp.
+ Phòng đội được trang trí rất đẹp mắt.
+ Thư viện trường có đủ sách, báo, truyện,...
+ Vườn trường trồng đầy hoa và cây cảnh.
c. Kết bài : Tình cảm của em dành cho ngôi trường.
+ Em rất yêu quý và tự hào về trường mình.
+ Mỗi ngày đến trường, em cảm thấy như một ngày hội.
(Trang 44 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 2. Chọn viết một đoạn văn theo dàn ý trên:
Gợi ý:
• Có thể viết về sân trường hoặc khu vực lớp học / văn phòng...
• Nên bắt đầu với một câu mở đầu nêu ý chung, sau đó là các câu miêu tả chi tiết cảnh vật. Chọn từ ngữ và hình ảnh sinh động, tinh tế (thể hiện sự quan sát kỹ lưỡng, sử dụng nhiều giác quan).
M: Sân trường không lớn lắm nhưng lại là nơi thoáng đãng nhất trong trường của tôi. Cây xà cừ xung quanh sân trường giống như những chiếc ô che nắng, tạo không gian vui chơi cho chúng tôi. Bốn góc sân trường đều có những cây phượng cao vút đã được trồng từ lâu. Mùa hè, hoa phượng nở đỏ rực như những ngọn lửa rực rỡ trong lá xanh. Nếu lắng nghe kỹ, bạn sẽ nghe thấy tiếng chim hót vang lên như là bản nhạc vui tươi.
Theo Vũ Hoàng Linh
Trả lời
Ví dụ:
• Ngay từ cổng vào là sân trường, không lớn nhưng đây là nơi mà chúng tôi yêu thích sau mỗi giờ học. Sân trường được lát gạch đỏ, xếp như bàn cờ. Cờ đỏ sao vàng tung bay. Cây phượng, bằng lăng, bàng tạo bóng mát. Giữa sân có một cây bàng rợp bóng xanh mát. Trước lớp 5A, cây phượng tạo nên một bức tranh đẹp. Sân rộng với những viên gạch đỏ xếp hình bàn cờ. Sân trường nhộn nhịp vào những giờ ra chơi, chúng tôi thường chơi hoặc đọc báo ở đó.
• Trường của chúng tôi có ba dãy lớp học xếp thành hình chữ U. Mỗi dãy có 10 phòng học. Hành lang rộng, luôn sạch sẽ. Tường được sơn màu vàng nhạt, cửa sổ và cửa lớn màu xanh hài hòa. Trước mỗi phòng học đều có một tấm biển nhỏ màu xanh đặt tên lớp. Trước giờ học, chúng tôi thường mở cửa sổ để không khí trong lành hơn.
(Trang 44 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 3. Kể lại câu chuyện Tiếng vĩ cầm ở Mỹ Lai.
a. Nghe thầy cô kể chuyện Tiếng vĩ cầm ở Mỹ Lai.
b. Dựa vào lời kể của thầy cô và lời ghi dưới mỗi bức ảnh, em hãy giới thiệu thêm về từng hình ảnh dưới đây.
c. Mỗi nhóm chọn một đại diện kể lại câu chuyện Tiếng vĩ cầm ở Mỹ Lai.
Gợi ý:
• Câu chuyện diễn ra vào thời điểm nào?
• Trong truyện phim, có những nhân vật nào?
• Sau ba mươi năm, Mai-cơ đã đến Việt Nam để làm điều gì?
• Quân đội Mỹ đã thực hiện việc tàn sát mảnh đất Mỹ Lai như thế nào?
• Những hành động nào thể hiện sự lương tri và kinh hãi của một số lính Mỹ đối với hành vi của quân đội Mỹ?
• Ý nghĩa của tiếng đàn của Mai-cơ là gì?
Trả lời
Kể lại câu chuyện về Tiếng vĩ cầm tại Mỹ Lai:
Tiếng vĩ cầm tại Mỹ Lai
1. Bên bờ sông Trà Khúc, ở tỉnh Quảng Ngãi, xuất hiện một người Mỹ mang theo một cây đàn vĩ cầm. Đó là Mai-cơ, một cựu chiến binh Mỹ tại Việt Nam. Sau 30 năm, ông muốn quay lại vùng đất đã chịu nhiều đau thương này với mong muốn chơi một bản nhạc cầu nguyện cho linh hồn những người đã khuất ở Mỹ Lai.
2. Mỹ Lai là một vùng quê thuộc huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi. Vào sáng ngày 16 tháng 3 năm 1968, chỉ trong vòng 4 tiếng đồng hồ, quân đội Mỹ đã tiêu diệt hoàn toàn khu vực này: đốt cháy nhà cửa, ruộng đất, giết hại gia súc, bắn chết 504 người, đa số là người già, trẻ em và phụ nữ mang thai. Có một gia đình gồm 11 người bị lính Mỹ tấn công, bắn chết tất cả trong ít phút. Có những em bé bị bắn khi đang bú trên người mẹ...
3. Trong thảm sát độc ác đó, chỉ có 10 người may mắn sống sót nhờ ba phi công Mỹ có lòng nhân từ. Ba phi công đó là Tôm-xơn, Cô-bơn và An-đrê-ốt-ta. Trong lúc bay trên cánh đồng Mỹ Lai, ba phi công này chứng kiến quân đội của họ đẩy phụ nữ và trẻ em vào một con mương khô rồi bắn. Tôm-xơn phát hiện một bé gái bị thương nằm giữa cánh đồng, anh ta bắn pháo hiệu cứu hộ. Một quan úy Mỹ đến, nhưng thay vì cứu bé gái, ông ta bắn chết cô bé. Thấy một nhóm lính Mỹ khác đuổi theo 10 dân làng, Tôm-xơn đưa trực thăng hạ xuống trước mặt nhóm lính, ra lệnh cho xạ thủ chĩa súng vào họ, sẵn sàng bắn nếu họ tiến lại gần. Tiếp theo, anh ta gửi hai trực thăng xuống, đưa dân làng về nơi an toàn.
Khi bay qua con mương, phi đội còn cứu thêm một cậu bé vẫn còn sống dưới đống xác chết.
4. Trong cuộc tàn sát tàn bạo của quân đội Mỹ, ngoài Tôm-xơn, Cô-bơn và An-đrê-ốt-ta, còn có một lính da đen, Hơ-bớt, tự bắn vào chân mình để không phải tham gia vào tội ác. Có Rô-nan kiên trì tìm kiếm tài liệu, quyết tâm đưa vụ việc ra ánh sáng. 40 bức ảnh đen trắng và 18 bức ảnh màu về thảm sát do Rô-nan chụp và công bố đã là bằng chứng quan trọng, khiến toà án Hoa Kỳ phải xử lí vụ Mỹ Lai.
5. Mai-cơn đã thực hiện được mong ước của mình. Tiếng đàn của anh đã vang lên tại Mỹ Lai. Âm nhạc kể lên câu chuyện của quá khứ, hi vọng vào hòa bình và cầu nguyện cho linh hồn những người đã ra đi.
Có nhiều chủ đề khác mà nhiều người quan tâm