1. Ý nghĩa của Tết Đoan Ngọ:
Tết Đoan Ngọ là một lễ tết lớn của người Việt, được tổ chức vào chính ngọ trưa ngày mồng 5 tháng 5 âm lịch hàng năm.
Người xưa cho rằng: Trong cơ thể con người, đặc biệt là hệ tiêu hoá, có nhiều sâu bọ ẩn náu. Nếu không diệt trừ, chúng sẽ sinh sôi và gây hại. Sâu bọ này chỉ lộ diện vào ngày 5/5 âm lịch, nên phải làm lễ trừ sâu bọ vào ngày này.
Theo quan niệm cổ truyền, có thể diệt sâu bọ bằng cách ăn thức ăn, hoa quả và rượu nếp vào ngày 5/5. Cách trừ sâu bọ như sau: sáng sớm dậy, không đặt chân xuống đất, súc miệng 3 lần để sạch sâu bọ, sau đó ăn một quả trứng vịt luộc. Rồi bước chân xuống giường, ăn một bát rượu nếp để sâu bọ say, sau đó ăn trái cây để sâu bọ chết.
2. Sắm lễ Tết Đoan Ngọ:
Ngày Tết Đoan Ngọ còn gọi là ngày Giết Sâu Bọ. Mâm lễ cúng gia tiên trong ngày Tết Đoan Ngọ bao gồm:
- Hương, hoa, vàng mã;
- Nước;
- Rượu nếp;
- Các loại hoa quả: Mận, vải, hồng xiêm, dưa hấu, chuối…
3. Văn khấn Tết Đoan Ngọ chuẩn Văn khấn cổ truyền
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
- Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
- Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy Tổ tiên, Hiển khảo, Hiển tỷ, chư vị Hương linh (nếu bố mẹ còn sống thì thay bằng Tổ khảo, Tổ Tỷ).
Tín chủ chúng con là: ………… Ngụ tại: …………
Hôm nay là ngày Đoan Ngọ, chúng con sửa sang hương đăng, sắm lễ vật, hoa đăng, trà quả dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng, Chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long Mạch, Tài Thần, cúi xin các Ngài giáng lâm trước án chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ..., cúi xin các vị thương xót con cháu, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con kính mời các vị Tiền chủ, Hậu chủ tại nhà này, đất này đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng, phù hộ cho chúng con thân thể khang an, bản mệnh bình yên. Bốn mùa không gặp hạn ách, tám tiết hưởng phúc lành thịnh vượng.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.