Bài cúng thôi nôi là một phần quan trọng không thể thiếu trong nghi thức cúng thôi nôi cho các bé. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách chuẩn bị bài cúng thôi nôi sao cho đúng, cũng như cách bày trí mâm cúng đầy đủ và hợp lý. Hãy cùng Mytour tham khảo bài cúng thôi nôi cho bé trai, bé gái và cách bày mâm cúng chuẩn qua bài viết dưới đây!
Lễ Thôi Nôi là gì?
Lễ thôi nôi cho bé trai và bé gái là một truyền thống lâu đời của người Việt, khác biệt so với tiệc sinh nhật. Đây không chỉ là dịp để giới thiệu bé với gia đình, bạn bè và cộng đồng sau một năm ra đời, mà còn là dịp tạ ơn các bà mụ, cảm ơn Trời Phật đã bảo vệ và che chở cho bé. Lễ thôi nôi còn thể hiện mong muốn bé sẽ có một cuộc sống khỏe mạnh, bình an và may mắn.

Theo truyền thống dân gian, những đứa trẻ được sinh ra đều có sự trợ giúp của các vị Đại Tiên, Đức Ông, và Thập nhị Tiên Nương (12 Bà Mụ). Mỗi Bà Mụ sẽ đảm nhiệm việc tạo ra từng bộ phận của cơ thể đứa trẻ như mắt, mũi, tay, chân, tóc... Chính vì vậy, khi bé tròn ba ngày tuổi, một tháng tuổi, hay thôi nôi (một năm tuổi), cần thực hiện bài cúng thôi nôi để tạ ơn các Bà Mụ đã mang bé đến với gia đình. Bài cúng này cũng là lời cầu nguyện các Bà Mụ tiếp tục che chở, ban phúc lành cho đứa trẻ.
Tại sao nên tổ chức lễ cúng thôi nôi cho bé?

- Lễ cúng thôi nôi đánh dấu một cột mốc quan trọng khi bé yêu tròn 1 tuổi.
- Lễ cúng thôi nôi không thể thiếu bài cúng để tạ ơn các Bà Mụ, Đức Ông đã nặn ra bé và bảo vệ bé khỏe mạnh suốt một năm qua.
- Cha mẹ và người thân mong muốn gửi gắm những lời cầu chúc tốt đẹp nhất cho em bé.
- Chiếc nôi là nơi bé nằm khi mới sinh, và đến nay bé sẽ chuyển sang ngủ giường. Từ “thôi nôi” cũng ám chỉ rằng trẻ đã lớn khôn và đang phát triển toàn diện như một cá thể độc lập, đầy may mắn.
- Là dịp để gia đình, họ hàng, bạn bè quây quần, gắn kết và cùng nhau gửi những lời chúc may mắn trong cuộc sống.
Bài cúng thôi nôi cho bé trai và bé gái
Bài cúng thôi nôi bé gái
Cùng tham khảo bài cúng thôi nôi bé gái của miền Nam và miền Trung thường được sử dụng:

Nam mô A Di Đà Phật! x 3 lần.
Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm Bồ Tát.
Kính lạy Đệ tam Thiên Mụ đại tiên chúa – kính lạy Tam thập lục cung chư vị Tiên Nương.
Hôm nay là ngày, tháng, năm.
Vợ chồng con tên là: … Sinh được con gái và đặt tên là… Hiện đang sống tại…
Nhân dịp đầy năm, chúng con thành tâm dâng hương, hoa và lễ vật lên án bàn, kính cẩn tâu trình trước chư vị Tôn thần.
Chúng con xin tạ ơn thập phương chư Phật, các vị Thánh hiền, Tiên Bà, Thần linh, Thổ công, Thổ địa, và Tiên tổ nội ngoại đã cho gia đình chúng con đón nhận cháu: tên: … sinh ngày, tháng, năm … khỏe mạnh, mẹ tròn con vuông.
Kính lạy chư vị Tiên Bà và Tôn thần giáng lâm chứng giám lòng thành của chúng con. Cầu mong các ngài phù hộ độ trì, cho cháu luôn khỏe mạnh, ăn chóng lớn, không bệnh tật, không gặp tai ương hay ách nạn. Cầu xin các ngài ban cho cháu xinh đẹp, thông minh, thân mệnh bình an, sống cuộc đời vinh hoa, phú quý. Gia đình chúng con luôn an khang, phúc thọ, nhân duyên tốt đẹp, nghiệp xấu tiêu tan, suốt bốn mùa không gặp tai nạn, hạn ách.
Chúng con thành tâm dâng lễ, mong các ngài chứng giám tấm lòng thành của chúng con.
Nam mô A Di Đà Phật! x 3 lần.
Bài cúng thôi nôi cho bé trai
Tham khảo bài cúng thôi nôi cho bé trai của miền Trung và miền Nam, những bài cúng được sử dụng phổ biến trong dịp này:

Nam mô A Di Đà Phật! x 3 lần.
Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm Bồ Tát.
Kính lạy Đệ tam Thiên Mụ đại tiên chúa – kính lạy Tam thập lục cung chư vị Tiên Nương
Hôm nay là ngày, tháng, năm.
Vợ chồng con xin dâng lời kính lễ, con tên là …, vợ con tên là …, chúng con sinh được con trai, đặt tên là …, hiện đang sinh sống tại ….
Nhân dịp đầy năm, chúng con thành tâm dâng hương hoa và lễ vật trước án thờ, kính cẩn tâu trình các bậc Tôn thần.
Chúng con xin tri ân nhờ ơn thập phương chư Phật, chư Thánh hiền, Tiên Bà, Thần linh, Thổ công địa mạch, Thổ địa chính thần, Tiên tổ nội ngoại đã ban cho gia đình con sinh được cháu: tên …, sinh ngày …, tháng …, năm …, mẹ tròn con vuông.
Kính lạy các bậc Tiên Bà, các vị Tôn thần chứng giám lòng thành của con, nhận lấy lễ vật này. Xin cầu nguyện cho cháu luôn khỏe mạnh, nhanh lớn, không mắc bệnh tật, không gặp tai ương, khổ nạn. Mong cháu được xinh đẹp, trí tuệ sáng suốt, sức khỏe dồi dào, cuộc sống an lành, hưởng phúc lộc vĩnh cửu. Gia đình luôn hạnh phúc, an khang thịnh vượng, mọi việc thuận lợi, không gặp khó khăn, tai họa.
Với tấm lòng thành kính, con xin được các vị chứng giám.
Nam Mô A Di Đà Phật! x 3 lần
Mâm cúng thôi nôi cho bé đầy đủ và trang trọng
Tùy vào mỗi vùng miền, nghi thức cúng thôi nôi có thể thay đổi, nhưng nhìn chung, mâm cúng cho bé trai và bé gái vẫn tương đối giống nhau, chỉ khác nhau ở một vài chi tiết nhỏ về văn hóa của mỗi nơi.

Gia đình cần chuẩn bị hai mâm cúng: Một mâm cúng cho Ông Thần Tài, Thổ Địa, Ông Táo và một mâm cúng cho 12 Mụ Bà và Đức Ông. Mâm cúng thôi nôi cho bé trai hay bé gái có thể được chuẩn bị đơn giản tùy thuộc vào hoàn cảnh từng gia đình. Thêm vào đó, các bậc phụ huynh thường bày một mâm đồ chơi để dự đoán tương lai của bé theo món đồ bé sẽ chọn.
Mâm cúng cho Ông Táo, Thần Tài, Thổ Địa cần chuẩn bị:
• 01 đĩa trái cây tươi đa dạng màu sắc.
• 01 bát chè đậu xanh.
• 01 đĩa xôi gấc hoặc xôi đậu xanh.
• 01 bộ tam sên gồm thịt, trứng, tôm hoặc cua, lưu ý không chọn con bị sứt mẻ hay gãy càng.
• 03 ly nước, hoa tươi, và hương để dâng cúng.
Mâm cúng 12 Mụ Bà và Đức Ông cần chuẩn bị các lễ vật sau:
• 1 con gà luộc, đảm bảo đầy đủ các bộ phận và đặt sao cho đầu gà ngẩng cao.
• 1 đĩa trầu têm cánh phượng.
• Thịt heo quay, bánh hỏi.
• 1 đĩa trái cây.
• 1 bình hoa.
• 12 đĩa xôi nhỏ và 1 đĩa xôi lớn.
• 12 bát chè nhỏ (bé gái chọn chè trôi nước, bé trai chọn chè đậu trắng) cùng 1 bát chè lớn.
• 12 bát cháo nhỏ và 1 bát cháo lớn.
• 12 ly nước hoặc rượu trắng.
• 12 cây nến, hương/nhang để thắp.
• Bộ giấy tiền cúng thôi nôi.
• Chuẩn bị đầy đủ chén, đũa, muỗng, đặc biệt là một đôi đũa hoa vì theo quan niệm dân gian, Mụ Bà thích dùng đũa này.

Thời gian cúng thôi nôi cho bé là giờ tốt nào?
Hiện nay, có nhiều quan điểm khác nhau về việc lựa chọn thời gian cúng thôi nôi. Dưới đây là ba phương án để chọn giờ cúng thôi nôi cho bé, giúp các gia đình và vùng miền có thể tham khảo và áp dụng sao cho phù hợp nhất.
Cúng thôi nôi trước 12 giờ trưa
Đối với những gia đình lựa chọn tổ chức cúng thôi nôi vào buổi sáng trước 12 giờ, thời gian cúng có thể linh hoạt. Tuy nhiên, thời gian lý tưởng nhất là từ 9 đến 10 giờ sáng, vừa đủ thời gian chuẩn bị và thực hiện nghi lễ mà không bị vội vã, đồng thời sau khi lễ xong, gia đình có thể ăn trưa đúng giờ.
Cúng dựa trên ngày giờ và tuổi sinh của bé
Chọn ngày giờ sinh để tổ chức cúng thôi nôi

Cách tính giờ cúng thôi nôi dựa trên ngày sinh của bé, áp dụng nguyên lý tam hợp tứ hành xung như sau:
Trong hệ thống tam hợp tứ hành xung, các con giáp được phân chia thành các nhóm cụ thể.
• Tam hợp: Bao gồm 3 con giáp có sự tương hợp, tạo thành 4 nhóm.
• Tứ hành xung: 4 con giáp xung khắc nhau, được phân chia thành 3 nhóm.
Ví dụ: Bé sinh ngày 11 tháng 10 năm 2016 (âm lịch là ngày 11 tháng 9 năm 2016, năm Bính Thân). Từ đó có thể xác định tam hợp là Thân – Tý – Thìn và tứ hành xung là Thân – Dần – Hợi – Tỵ. Vì vậy, gia đình nên chọn giờ cúng thôi nôi vào giờ tam hợp và tránh giờ tứ hành xung.
Cách tính giờ cúng theo con giáp

Theo 12 con giáp, giờ cúng sẽ được tính như sau:
• Từ 23h đến 1h: Giờ Tý
• Từ 1h đến 3h: Giờ Sửu
• Từ 3h đến 5h: Giờ Dần
• Từ 5h đến 7h: Giờ Mão
• Từ 7h đến 9h: Giờ Thìn
• Từ 9h đến 11h: Giờ Tỵ
• Từ 11h đến 13h: Giờ Ngọ
• Từ 13h đến 15h: Giờ Mùi
• Từ 15h đến 17h: Giờ Thân
• Từ 17h đến 19h: Giờ Dậu
• Từ 19h đến 21h: Giờ Tuất
• Từ 21h đến 23h: Giờ Hợi
Cúng vào giờ nào cũng được, miễn đúng ngày
Ngày nay, khi cuộc sống trở nên bận rộn và đầy đủ tiện nghi hơn, các gia đình cũng có nhiều công việc cần lo toan. Vì vậy, việc cúng thôi nôi vào giờ nào cũng được miễn là đúng ngày và phù hợp với thời gian của các thành viên trong gia đình. Nhiều người cho rằng chỉ khi cúng đúng giờ mới mang lại may mắn, nhưng cũng có không ít người tin rằng chỉ cần lòng thành là quan trọng nhất, giờ cúng không quá quan trọng.

Bài viết này đã cung cấp cho bạn một bài cúng thôi nôi cho bé trai và bé gái đơn giản nhưng đầy đủ ý nghĩa, cùng với hướng dẫn chi tiết về cách chuẩn bị mâm cúng. Hy vọng bạn có thể tổ chức lễ cúng thôi nôi cho bé một cách chu đáo. Đừng quên tham khảo thêm những bài viết thú vị khác về phong thủy và nhà đất trên Mytour.vn nhé!
Nguyễn Trà My