Buzz
Đã từng nghĩ: 'Tôi là ai? Ước mơ của tôi là gì? Làm thế nào để đạt được ước mơ đó?'. Hãy chia sẻ suy nghĩ của bạn về điều này.
Nội dung chính
| Qua tấn bi kịch của Vũ Như Tô, tác giả đã đặt ra vấn đề sâu sắc, có ý nghĩa muôn thủa về mối quan hệ giữa nghệ thuật với cuộc sống, giữa lí tưởng nghệ thuật thuần túy cao siêu muôn đời với lợi ích thiết thân và trực tiếp của nhân dân. |
Trước khi đọc
Câu hỏi (trang 112, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Đã từng nghĩ: 'Tôi là ai? Ước mơ của tôi là gì? Làm thế nào để đạt được ước mơ đó?'. Hãy chia sẻ suy nghĩ của bạn về điều này.
Phương pháp giải:
Liên quan đến bản thân, chia sẻ suy nghĩ với bạn bè.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Chắc chắn rằng mỗi người trong chúng ta đã từng tự hỏi: 'Tôi là ai? Ước mơ lớn nhất của tôi là gì? Làm thế nào để đạt được ước mơ đó?'; và tôi cũng không ngoại lệ. Ước mơ lớn nhất của tôi là trở thành một giáo viên. Bởi vì, trong tâm trí của tôi, nghề giáo viên là một nghề rất cao quý, là người mang kiến thức đến với nhiều thế hệ trẻ. Khi tôi mới bước chân vào trường lớp 1, còn ngây thơ, lúng túng và sợ hãi, thì giáo viên chủ nhiệm đã đến gần, ân cần và nhẹ nhàng dắt tay tôi vào lớp học. Suốt buổi học đầu tiên, giáo viên luôn tạo không khí học tập sôi nổi, tổ chức nhiều trò chơi để chúng tôi làm quen với nhau và giảm bớt căng thẳng. Trong suốt 5 năm tiểu học, giáo viên luôn theo dõi, ân cần hướng dẫn tôi, trở thành người bạn của chúng tôi, luôn lắng nghe và thấu hiểu mọi suy nghĩ của chúng tôi. Từ lúc đó đến giờ, giáo viên vẫn là người tôi ngưỡng mộ và muốn trở thành. Tôi tự nhận thức rằng, để trở thành một giáo viên như vậy không phải là điều dễ dàng. Vì vậy, tôi luôn cố gắng học tập chăm chỉ, hoàn thiện bản thân để đạt được ước mơ. Để thực hiện ước mơ đó, tôi luôn nỗ lực không ngừng, dù có những lúc khó khăn, mệt mỏi nhưng khi còn có ước mơ, tôi sẽ cố gắng vượt qua mọi khó khăn, phấn đấu trở thành một giáo viên giống như giáo viên chủ nhiệm tiểu học của tôi.
Trong khi đọc 1
Câu 1 (trang 113, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Lời thoại của Vũ Như Tô và Đan Thiềm cho thấy họ có quan điểm như thế nào về hành động và cảm xúc của quần chúng nhân dân.
Phương pháp giải:
Dựa vào nội dung văn bản, tìm và sử dụng chi tiết để trả lời về quan điểm của Vũ Như Tô và Đan Thiềm về hành động và cảm xúc của quần chúng nhân dân.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Lời thoại của Vũ Như Tô và Đan Thiềm cho thấy họ cảm thấy ngạc nhiên và lo lắng về hành động và cảm xúc của quần chúng nhân dân. Vũ Như Tô bất ngờ khi hỏi tại sao việc xây dựng Cửu Trùng Đài lại là một sai lầm. Khi Đan Thiềm khuyên ông nên chạy trốn, Vũ Như Tô vẫn kiên quyết rằng ông không làm gì sai và không cần phải chạy trốn.
Trong khi đọc 2
Câu 2 (trang 113, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Vì sao Đan Thiềm luôn cố tỏ ra lo lắng còn Vũ Như Tô lại không
Phương pháp giải:
Dựa vào nội dung văn bản, tìm và sử dụng chi tiết để trả lời về lý do Đan Thiềm luôn cảm thấy lo lắng trong khi Vũ Như Tô lại không.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Đan Thiềm luôn cảm thấy lo lắng còn Vũ Như Tô lại không bởi: Trong hoàn cảnh này, Vũ Như Tô tin tưởng rằng ông không làm gì sai, ông luôn giữ vững lòng ngay thẳng, không làm gì có tội lỗi để cần phải chạy trốn. Trái lại, Đan Thiềm, với sự hiểu biết rõ ràng về tình hình hiện tại, lo lắng cho sự an toàn của Vũ Như Tô, nên khuyên ông nên trốn chạy, khuyên ông nên chạy để bảo vệ bản thân.
→ Đan Thiềm sẵn lòng hy sinh bản thân để bảo vệ người tài.
Trong khi đọc 3
Câu 3 (trang 114, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Dựa trên lời của Nguyễn Vũ, bạn dự đoán điều gì sẽ xảy ra với các nhân vật trong đoạn trích?
Phương pháp giải:
Dựa vào nội dung văn bản, đặc biệt là lời của Nguyễn Vũ, đưa ra dự đoán về sự tiếp diễn của các nhân vật trong đoạn trích.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Từ lời của Nguyễn Vũ, có thể suy luận về những diễn biến của các nhân vật trong đoạn trích:
- Hoàng Thượng, là người nóng tính, đã tát Duy Sản giữa chợ, dẫn đến sự hỗn loạn.
- Duy Sản, một kẻ tiểu nhân, tỏ ra nhút nhát sau khi bị tát giữa chợ, nhưng lại đầy thù ghét và hận thù với Nguyễn Vũ và Hoàng Thượng.
Trong khi đọc 4
Câu 4 (trang 117, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Hãy chú ý đến giọng điệu trong lời thoại của Đan Thiềm trong đoạn này.
Phương pháp giải:
Khai thác thông tin trong văn bản, tập trung vào giọng điệu trong lời thoại của Đan Thiềm, và đưa ra nhận xét.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Giọng điệu trong lời thoại của Đan Thiềm trong đoạn này cho thấy nàng đang lo lắng, sợ hãi cho sự an toàn của Vũ Như Tô, và sẵn sàng hy sinh mình để ông được sống, vì Đan Thiềm sẵn lòng đánh đổi cả tính mạng của mình.
Trong khi đọc 5
Câu 5 (trang 118, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
So sánh biểu hiện của Vũ Như Tô và quân lính khi Cửu Trùng Đài đổ sụp.
Phương pháp giải:
Khai thác nội dung văn bản, tìm ra chi tiết thể hiện biểu hiện của Vũ Như Tô và quân lính khi Cửu Trùng Đài đổ sụp, sau đó so sánh.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Biểu hiện của Vũ Như Tô và quân lính khi Cửu Trùng Đài đổ sụp:
- Vũ Như Tô: đau đớn, tiếc nuối, xót xa khi thấy Cửu Trùng Đài bị phá hủy.
- Quân lính: hả hê, vui mừng trước việc Cửu Trùng Đài bị phá hủy và biểu hiện của Vũ Như Tô.
→ Biểu hiện của Vũ Như Tô >< biểu hiện của quân lính. Cửu Trùng Đài bị phá hủy, Vũ Như Tô tử vong, nhân dân không hiểu gì về sự sáng tạo của nghệ sĩ cũng như hành động của quần chúng và bè phái nổi loạn, nếu ông trốn đi thì mâu thuẫn vẫn không thể giải quyết.
Sau khi đọc 1
Câu 1 (trang 119, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Tóm tắt diễn biến sự kiện và hành động của các nhân vật từ Lớp I đến Lớp IX.
Phương pháp giải:
Dựa vào nội dung văn bản, tóm tắt diễn biến sự kiện và hành động của các nhân vật từ Lớp I đến Lớp IX
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Diễn biến sự kiện và hành động của các nhân vật từ Lớp I đến Lớp IX: mâu thuẫn giữa dân chính, những người thợ xây đài và tầng lớp vua chúa phong kiến ngày càng trở nên căng thẳng. Nhân dân và những người thợ xây đài, cùng với Vũ Như Tô, Đan Thiềm… bị kích động bởi Quận công Trịnh Duy Sản và các phe phản nghịch, dẫn đến sự nổi loạn và hủy hoại Cửu Trùng Đài đang xây dựng.
Sau khi đọc 2
Câu 2 (trang 119, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Thể hiện xung đột cơ bản của văn bản Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài qua hệ thống nhân vật ở các lớp kịch.
Phương pháp giải:
Phân tích hệ thống nhân vật ở các lớp kịch để xác định những xung đột cơ bản trong văn bản.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Thể hiện xung đột cơ bản của văn bản Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài qua hệ thống nhân vật ở các lớp kịch: Mâu thuẫn giữa dân chính, những người thợ xây đài với tầng lớp vua chúa phong kiến ngày càng sâu sắc. Vũ Như Tô, Đan Thiềm… và những người thợ xây đài bị kích động bởi Quận công Trịnh Duy Sản và các phe phản nghịch, dẫn đến sự nổi loạn và hủy hoại Cửu Trùng Đài đang xây dựng.
Sau khi đọc 3
Câu 3 (trang 119, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Tưởng tượng về công trình 'Cửu Trùng Đài' mà Vũ Như Tô đang xây dựng dở dang: một kiến trúc vĩ đại nhưng chỉ dành cho sự giải trí của vua, đồng thời gây ra sự thất vọng và oán trách trong nhân dân.
Xây dựng công trình này là nguyên nhân chính gây ra bạo loạn và kết cục bi thảm ở cuối Hồi V, vì nó làm cho nhân dân phải lao động vất vả và khiến cho Vũ Như Tô, Đàn Thiềm, và Hoàng Thượng chết.
Sau khi đọc 4
Câu 4 (trang 119, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Nhận xét về ngôn ngữ đối thoại, độc thoại của hai nhân vật Vũ Như Tô và Đan Thiềm qua các lớp kịch.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Ngôn ngữ đối thoại, độc thoại của hai nhân vật Vũ Như Tô và Đan Thiềm qua các lớp kịch có sự đối lập với nhau. Giọng điệu, lời nói của Đan Thiềm bộc lộ rõ sự khẩn trương, vội vã, lo lắng cho tính mạng của Vũ Như Tô. Ngược lại, Vũ Như Tô lại bình thản, bình tĩnh, ngạc nhiên không hiểu việc làm của mình có gì sai để phải chạy trốn, ông vẫn nghĩ những việc ông làm ra là quang minh chính đại.
Sau khi đọc 5
Câu 5 (trang 119, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Chỉ ra điểm tương đồng, khác biệt trong tính cách của hai nhân vật Đan Thiềm, Vũ Như Tô trước tình huống bạo loạn nguy hiểm đối với sinh mệnh của Cửu Trùng Đài và đối với bản thân họ.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Trước tình huống bạo loạn nguy hiểm đối với sinh mệnh của Cửu Trùng Đài và đối với bản thân Đan Thiềm và Vũ Như Tô, cả hai có những điểm tương đồng, khác biệt trong tính cách.
- Tương đồng: Cả hai đều bất ngờ, ngạc nhiên và băn khoăn lý do vì sao việc xây Cửu Trùng Đài của Vũ Như Tô lại làm dân chúng căm hận, nảy sinh mâu thuẫn, gây ra nổi loạn, đẩy họ vào cảnh đánh nhau với Vũ Như Tô.
- Khác biệt: Trong tình thế nguy cấp đó, Đan Thiềm vội vàng, khẩn trương giục Vũ Như Tô bỏ chạy vì lo lắng cho tính mạng của người tài, trong khi Vũ Như Tô lại bình thản, tự tin rằng ông không làm gì sai để phải bỏ chạy.
Sau khi đọc 6
Câu 6 (trang 119, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Thể loại bi kịch thường kết thúc với cái chết hoặc sự mất mát khủng khiếp của nhân vật. Từ đoạn kết của bi kịch Vũ Như Tô, nhân vật đã phải gánh chịu nhiều mất mát. Kết thúc hồi, mâu thuẫn giữa nghệ thuật cao siêu, vị nghệ thuật và nghệ thuật vị nhân sinh vẫn chưa được giải quyết triệt để. Vũ Như Tô tới tận lúc chết vẫn không nhận ra bi kịch, mâu thuẫn mà mình đã mắc phải, vẫn khẳng định mình vô tội.
Sau khi đọc 7
Câu 7 (trang 119, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Theo bạn, bi kịch Vũ Như Tô là tác phẩm có một chủ đề hay nhiều chủ đề? Điều đó đã được thể hiện trong Hồi V ( Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài) như thế nào?
Phương pháp giải:
Đưa ra những nhận định của bản thân về bi kịch của Vũ Như Tô là tác phẩm có một chủ đề hay nhiều chủ đề, chỉ ra chi tiết thể hiện điều đó trong Hồi V.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Theo em, bi kịch Vũ Như Tô là tác phẩm có nhiều chủ đề.
Trong Hồi V, có thể thấy, lẽ phải thuộc về Vũ Như Tô hay những kẻ giết Vũ Như Tô vẫn không được tác giả làm rõ thỏa đáng.
→ Từ đó, thể hiện chân lý không hoàn toàn thuộc về phía nào: việc mất Cửu Trùng Đài vừa nên mừng vừa nên tiếc.
Sau khi đọc 8
Câu 8 (trang 119, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Qua văn bản trên, tác giả muốn thể hiện thông điệp và tư tưởng gì? Tư tưởng và thông điệp đó còn có ý nghĩa gì đối với đời sống đương đại không?
Phương pháp giải:
Từ nội dung văn bản. rút ra thông điệp và tư tưởng mà tác giả muốn thể hiện. Sau đó nêu ý nghĩa của chúng đối với đời sống đương đại.
Lời giải chi tiết:
Cách 1
Qua văn bản trên, tác giả muốn thể hiện thông điệp và tư tưởng về mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc sống, giữa lí tưởng nghệ thuật cao siêu và lợi ích của nhân dân.
Tư tưởng và thông điệp có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với đời sống đương đại. Tác giả muốn khuyên người đọc cần quan sát thật kỹ để có những sáng tác nghệ thuật phù hợp về mọi mặt. Đừng nên quá u mê, mê muội mà quên mất giá trị thực tế của cuộc sống. Không thể vì theo đuổi những nghệ thuật vĩ đại, cao siêu mà quên đi dẫm đạp lên lợi ích của người khác.
