Bài học Tiếng Việt 5 VNEN Bài 14B: Hạt Vàng Làng Ta
B. Hoạt động cơ bản
(Trang 149 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 1. Thi kể tên các bài thơ, tục ngữ, ca dao về cây lúa, hạt gạo, hạt cơm.
Trả lời:
1.
Cày đồng bên trưa nắng chói chang
Mồ hôi rơi như mưa trên ruộng cày
Hỡi người ơi, mang bát cơm đầy
Ngọt ngào một hạt cơm đắng cay muôn vẻ
2.
Thân em như lúa nếp mềm mại,
Rễ cây xanh tốt, màu sắc rực rỡ.
3.
Đồng ruộng bao la, non xanh mênh mông
Dù em đau đớn, bỏ chạy không kịp.
4.
Cơn mưa ban cho lúa bông thêm
Cho đồng thêm phát triển, sông thêm nước biển
5.
Trời xanh rộng lớn, đất bồi đầy hương
Tiếng hát của dân làng vang vọng trên cánh đồng,
Cá tươi, gạo trắng, nước trong,
Hai mùa lúa chín, hương thơm nồng của quê hương.
(Trang 149 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 2 - 3 - 4: Đọc, giải nghĩa, luyện đọc bài: 'Hạt gạo làng ta'.
(Trang 150 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 5. Thảo luận, trả lời câu hỏi:
(Trang 150 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) (1) Đọc khổ thơ 1, em hiểu hạt gạo được làm nên từ những gì?
(Trang 150 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) (2) Những hình ảnh nào thể hiện sự vất vả của người nông dân?
(Trang 150 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) (3) Các bạn nhỏ đã làm gì để đóng góp vào việc tạo ra hạt gạo?
(Trang 150 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) (4) Viết vào vở câu thơ mô tả hình ảnh em thích nhất trong bài.
Trả lời
1. Đọc khổ thơ 1, em hiểu hạt gạo được tạo ra từ :
• a - 3: Từ phần phù sa/ Của sông quê chảy - Từ tinh túy của đất
• b - 1: Từ hướng sen thơm/ Trong hồ nước bồi - Từ tinh túy của nước
• c - 2: Từ tiếng mẹ hát/ Ngọt bùi ngày nay - Từ công lao của con người.
2. Các hình ảnh thể hiện sự vất vả của người nông dân là:
Những giọt mồ hôi tràn đầy
Những buổi trưa của tháng sáu.
Nước như đang nấu.
Cả cả đàn cá chết.
Cua trèo lên bờ.
Mẹ em vất vả đi cấy.
=> Hạt gạo được tạo ra từ những giọt mồ hôi, sự vất vả và sự chăm chỉ của người lao động.
3. Các em nhỏ đã giúp mẹ chống hạn, làm vụ mùa cho lúa, bắt sâu cho cây lúa, cũng như gánh phân. Dù còn nhỏ tuổi nhưng các em đã nhận thức được tầm quan trọng của việc giúp đỡ người lớn. Điều này xứng đáng được khen ngợi.
4. Câu thơ mà em ưa thích nhất là:
Hạt gạo của làng ta
Có hương vị của phù sa
Từ sông Kinh Thầy
Có mùi hương dịu dàng của sen
Trong lòng hồ nước sâu,
Có giai điệu mẹ ru,
Đắng ngọt chát cay…
(Trang 151 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 7. Thảo luận về biên bản cuộc họp
(1). Lí do nhóm lớp 5A lập biên bản là gì?
Chọn câu trả lời đúng:
a. Để ghi chép lại sự kiện diễn ra
b. ghi nhớ những điều đã được đồng ý để thực hiện
c. Xem xét lại khi cần thiết
d. Cả ba điều trên
(2). Cả hai cách mở đầu và kết thúc biên bản đều có điểm giống là đều tóm tắt nội dung cuộc họp và khác biệt ở chỗ cách mở đầu và kết thúc biên bản đơn giản hơn.
(3). Tóm tắt những điểm cần ghi vào biên bản là: Nội dung cuộc họp, quyết định hoặc thỏa thuận, các vấn đề được thảo luận và quyết định, tên của những người tham dự, và thời gian và địa điểm diễn ra cuộc họp.
Trả lời
1. Nhóm lớp 5A ghi biên bản để:
Đáp án đúng là: d. Tất cả ba điều trên
2. Cách mở đầu và kết thúc biên bản giống và khác biệt so với cách mở đầu và kết thúc của biên bản đơn như sau:
• Giống nhau:
o Cả hai đều bao gồm Quốc hiệu, tiêu ngữ, và tên văn bản.
o Cả hai đều kết thúc bằng tên và chữ ký của người có trách nhiệm.
• Khác biệt:
o Cách mở đầu của biên bản không bao gồm tên nơi nhận, thời gian, và địa điểm, những thông tin này được ghi trong phần nội dung của biên bản.
o Kết thúc biên bản cuộc họp bao gồm hai chữ ký (của chủ tịch đoàn và thư ký), không có phần lời cảm ơn như biên bản đơn.
3. Các điểm cần ghi vào biên bản là:
• Tên của biên bản.
• Thời gian và địa điểm của cuộc họp.
• Danh sách thành viên tham dự, chủ toạ, và thư ký.
• Nội dung của cuộc họp (bao gồm diễn biến, tóm tắt ý kiến, và kết luận).
• Chữ ký của chủ tịch và thư ký.
Phần B. Hoạt động thực tế
(Trang 153 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 1. Các trường hợp sau đây cần lập biên bản và lí do là gì? Tên của biên bản đó là gì?
a. Cuộc Đại hội Liên đội.
b. Cuộc họp lớp để thông báo kế hoạch thăm một di tích lịch sử.
c. Quá trình bàn giao tài sản.
d. Đêm giao lưu văn nghệ.
e. Xử lý các vi phạm luật giao thông.
g. Giải quyết vấn đề xây dựng nhà trái phép.
Trả lời
Trường hợp cần ghi biên bản | Lí do ghi biên bản | Tên biên bản |
---|---|---|
Đại hội liên đội | Ghi lại chương trình và kết quả để làm bằng chứng thực hiện | Biên bản đại hội liên đội |
Bàn giao tài sản | Ghi lại danh sách và tình trạng của tài sản lúc bàn giao để làm bằng chứng. | Biên bản bàn giao tài sản |
Xử lí vi phạm pháp luật về giao thông Xử lí việc xây dựng nhà trái phép |
Ghi lại tình hình vi phạm và cách xử lí để làm bằng chứng. | Biên bản xử lí vi phạm pháp luật về giao thông Biên bản xử lí xây dựng nhà trái phép |
(Trang 153 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 3. Dựa vào hình ảnh và mô tả dưới hình, mỗi bạn học sinh kể lại một phần trong câu chuyện
(Trang 153, 154 sách giáo khoa)
Trả lời
Hình ảnh 1: Chú bé Giô-dép bị chó dại cắn, được đưa đến nhờ Lu-i Pa-xtơ chữa trị. Nhìn thấy đau đớn của em và ánh mắt lo lắng của mẹ, lòng của Pa-xtơ xốn xang.
Hình ảnh 2: Trong đêm tĩnh lặng, ông vẫn ngồi suy tư sâu xa. Vắc xin chống dại mà ông chế ra đã hiệu quả trên động vật nhưng chưa được thử nghiệm trên người. Ông muốn giúp đỡ cháu bé nhưng còn phải lo lắng.
Hình ảnh 3: Hôm sau, Pa-xtơ quyết định tiêm vắc-xin cho cháu bé, mặc dù loại vắc-xin này có độc tính cao. Ông hồi hộp chờ đợi kết quả.
Hình ảnh 4: Pa-xtơ thức suốt đêm để quyết định liệu có tiêm mũi thứ 10 cho em bé hay không.
Hình ảnh 5: Sau 7 ngày, Giô-dép vẫn yên bình và khỏe mạnh.
Hình ảnh 6: Sau thành công lịch sử đó, nhiều bệnh nhân đến xin ông cứu chữa. Phòng thí nghiệm của ông trở thành Viện Pa-xtơ - viện nghiên cứu về chống dại đầu tiên trên thế giới. Tượng đài Lu-i Pa-xtơ tại Viện Pa-xtơ ghi danh ông.
(Trang 154 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) 4. Kể lại toàn bộ câu chuyện và trả lời câu hỏi:
Câu chuyện muốn nhấn mạnh điều gì?
Trả lời
Chuyện kể về sự tận tâm, đam mê và quan tâm đến sức khỏe của con người từ phía nhà y học Lu-i Pa-xtơ.
=> Câu chuyện nhấn mạnh sự tận tâm, đam mê và quý trọng mạng sống của bác sĩ Lu-i Pa-xtơ.
C. Hoạt động ứng dụng
(Trang 154 Ngữ Văn 5 VNEN tập 1) Tìm kiếm các bài hát về cây lúa, hạt gạo.
Trả lời
Các bài hát về cây lúa, hạt gạo bao gồm:
Hát về cây lúa ngày nay
Chanson de la cây lúa
Chanson de cinq tonnes
Mùa xuân trong làng lúa và làng hoa
Hạt gạo của làng chúng ta
Tình yêu biển bạc và đồng xanh
Ngày mùa...
Nhiều chủ đề khác mà nhiều người quan tâm