Buzz
Bài học Tiếng Việt lớp 5: Khám phá những công trình mới
Phần A: Các hoạt động cơ bản
(Trang 161 sách Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) 1. Thực hiện vẽ tranh về ngôi nhà mơ ước
Ví dụ:
(Trang 162 sách Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) 2-3-4: Đọc, giải nghĩa, và luyện đọc bài: 'Về ngôi nhà đang xây'.
(Trang 163 sách Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) 5. Thảo luận và trả lời các câu hỏi:
(Trang 163 sách Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) (1) Các chi tiết nào được mô tả trên hình ảnh của một căn nhà đang được xây dựng?
(Trang 163 sách Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) (2) Tìm kiếm các hình ảnh so sánh để thể hiện vẻ đẹp của căn nhà.
(Trang 163 sách Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) (3) Tìm các hình ảnh nhân văn để làm cho căn nhà trở nên sống động và thân thuộc.
(Trang 163 sách Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) (4) Hình ảnh của những căn nhà đang xây dựng cho thấy điều gì về cuộc sống ở đất nước chúng ta?
Chọn phát biểu đúng để trả lời:
a. Đất nước chúng ta có nhiều căn nhà đẹp.
b. Đất nước chúng ta đang trải qua sự phát triển và thay đổi liên tục từng ngày, từng giờ.
c. Đất nước chúng ta như một công trường xây dựng sôi động.
Trả lời:
1. Các chi tiết để mô tả một ngôi nhà đang xây: Các giàn giáo, cột bê tông, công nhân lao động, mùi vôi vữa nồng nàn, các vật liệu xây dựng như gạch, vôi, cửa sổ chưa sơn, tường chưa trát…
2. Các hình ảnh so sánh trong bài thơ bao gồm:
• Cột bê tông như một mầm cây mọc lên.
• Ngôi nhà giống như trong bài thơ đã sắp hoàn thiện.
• Ngôi nhà trông giống như bức tranh với các màu sắc tự nhiên của vôi và gạch.
• Ngôi nhà tựa như một đứa trẻ đang lớn lên dưới bầu trời xanh biếc.
3. Các hình ảnh nhân văn giúp mô tả căn nhà trở nên sống động, gần gũi bao gồm:
• Căn nhà: nằm ngổn ngang dưới bầu trời xanh sâu, phát ra hương vị của vôi và gạch, lớn lên cùng với trời xanh.
• Ánh nắng: đứng yên trên những bức tường với vẻ mặc ngủ.
• Gió: mang theo hương thơm, thổi đầy những kẽ tường chưa trát.
4. Hình ảnh của các ngôi nhà đang xây dựng diễn đạt điều gì?
Đáp án chính xác là: b. Đất nước chúng ta đang trải qua sự phát triển và biến đổi liên tục từng ngày, từng giờ.
Phần B: Hoạt động thực hành
(Trang 163 sách Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) 1. Kể lại một câu chuyện mà bạn đã nghe hoặc đã đọc về những người đã đóng góp vào việc chống lại đói nghèo, sự lạc hậu để mang lại hạnh phúc cho nhân dân.
Trả lời
Kể về câu chuyện: Buôn Chư Lênh đón cô giáo
Căn nhà sàn chật chội với đám đông. Mọi người mặc trang phục trang trọng như dự tiệc. Những cô gái bước trên những tấm thảm lông thú, từ cầu thang đến bếp giữa nhà. Khi già làng xuất hiện, dẫn Y Hoa đi bằng lông thú mịn như nhung - một nghi thức đặc biệt dành cho khách quý.
Y Hoa tiến đến già Rok, trưởng buôn, đang đứng đón khách giữa nhà sàn. Nhận lấy cây dao từ già, Y Hoa nhằm vào cây cột nóc và đâm sâu vào. Điều này là lời thề của người lạ đến buôn. Lời thề không thể nói ra mà phải được khắc vào cây cột. Sau khi chém mạnh, Y Hoa sẽ được coi là một người trong buôn.
Già Rok đặt tay lên vết cắt, gật đầu thừa nhận:
- Thật tốt bụng, cô giáo nhỉ!
Rồi giọng già phát ra một tiếng cười vui vẻ:
- Bây giờ hãy để người già xem viết của cô giáo nhé!
Cả làng hò reo theo những lời đó:
- Đúng rồi! Cô giáo hãy cho mọi người xem chữ của mình đi!
- Ôi, chữ của cô giáo này! Nhìn đây này!
- À, chữ, chữ của cô giáo! Đẹp quá!
=> Từ câu chuyện này, chúng ta nhận thấy rằng, cô giáo Y Hoa là một người giáo viên tốt, không ngại khó khăn để mang chữ viết đến với những người dân ở vùng cao, vùng sâu, và vùng xa. Nhờ đó, họ có thể học chữ, nâng cao trình độ tri thức, và thúc đẩy phát triển kinh tế.
(Trang 163 sách Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) 2-3-4: Kể câu chuyện theo nhóm, thi kể trước lớp
(Trang 165 sách Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) 5. Đánh giá về cách mô tả hoạt động trong bài văn tả người
Đọc đoạn văn sau: Công nhân sửa đường (trang 164 trong sách giáo khoa)
• Xác định các phần của đoạn văn và nội dung chính của từng phần:
Các phần Nội dung của mỗi phần
Phần 1: Từ...... đến ...... Mô tả....
Phần 2: Từ điểm bắt đầu đến điểm kết thúc: Mô tả....
Phần 3: Từ đoạn văn bắt đầu đến đoạn văn kết thúc: Mô tả....
• Tìm các câu văn mô tả hoạt động của bác Tâm
Trả lời
• Xác định các phần của đoạn văn và nội dung chính của từng phần:
Phần 1: Từ phần bắt đầu cho đến kết thúc liên tục: Mô tả công việc vá đường của Bác Tâm.
Phần 2: Từ đoạn miêu tả hình chữ nhật đường đến miêu tả những chiếc áo đã vá: Mô tả thành quả lao động của bác Tâm.
Phần 3: Từ lúc bác Tâm đứng dậy đến khi hoàn thành công việc: Mô tả niềm vui của bác Tâm sau khi hoàn thành công việc.
• Các câu mô tả hoạt động của bác Tâm:
o Bác Tâm khéo léo xếp những viên đá bọc nhựa đường đen vào những khe hở.
o Bác Tâm dùng búa đập đều đều vào những viên đá để chúng nằm chặt.
o Hai bàn tay của bác Tâm di chuyển lên xuống một cách nhịp nhàng.
(Trang 165 sách Ngữ Văn 5 VNEN Tập 1) 6. Viết phần văn miêu tả hoạt động của một người mà bạn yêu quý
Trả lời
Ví dụ 1
Trong suốt cuộc đời, mỗi người chỉ được sinh ra và ra đi một lần, điều này không thay đổi. Nhưng trước lúc chúng ta tạm biệt thế gian, hình ảnh của gia đình và người thân vẫn mãi là điểm dừng cuối cùng với những kỷ niệm đáng nhớ. Một trong những kỷ niệm đó mà tôi mãi nhớ không phai là cảnh ngoại tôi nấu bữa sáng mỗi buổi sớm.
Như mọi ngày, từ lúc 5 giờ sáng, ngoại tôi đã tỉ mẩn chuẩn bị và nấu cơm cho cả nhà. Có ngày ngoại nấu sắn, khoai, có ngày nấu xôi, mỳ hoặc cơm. Sáng nay, ngoại tôi luộc khoai lang mà hôm qua đào được từ vườn nhà. Bàn tay khéo léo của ngoại tôi chăm sóc từng viên than củi, từng cục than hồng được đặt vào nồi. Khói từ lửa bếp pha lẫn ánh sáng sớm sương làm cho không gian trở nên huyền bí. Mùi hương của khoai lang luộc thơm ngát làm cho tôi cảm thấy đói. Ngoại mở nắp nồi, khuấy đều khoai lang để chúng chín đều. Sau một lúc, khi khoai chín, ngoại đem ra khỏi nồi và cả nhà cùng nhau thưởng thức.
Với mái tóc bạc trắng và trang phục truyền thống, ngoại tôi chăm sóc tôi và em mỗi ngày. Khi bố mẹ phải đi làm xa, ngoại là nguồn động viên, là điểm tựa, là tình thương vững chắc. Ngoại giống như một người mẹ thứ hai của tôi. Tôi luôn yêu quý và biết ơn ngoại tôi.
Ví dụ 2
Chiều hôm ấy, ánh nắng cuối ngày đã dần nhạt đi theo những bóng cây. Khi tôi về nhà sau giờ học, tôi nhìn thấy bố mình đang làm việc ngoài sân. Bố tôi đang xây dựng một bồn hoa. Xung quanh bố, có cát, xi măng, gạch đỏ,… Bên phải bố là chậu xi măng to, màu xanh, còn bên trái, bố cầm chiếc xẻng, xúc vật liệu vào chậu gạch. Tay phải cầm xẻng, bố đổ xi măng lên gạch rồi gạt cho phẳng. Tay trái, bố xếp từng viên gạch lên trên, rồi dùng xẻng gõ nhẹ. Cách làm của bố đều đặn và khéo léo. Không mất bao lâu, một bồn hoa tròn đẹp hiện lên. Nhìn bố say mê làm việc, tôi cảm thấy mình yêu bố thật nhiều.
Ví dụ 3
Mỗi chiều trở về từ trường, tôi luôn thấy ông ngồi bên chiếc ghế dài đọc báo. Tôi muốn đến ôm ông nhưng lại dừng lại khi thấy ông đọc báo rất chăm chú. Khuôn mặt hiền lành của ông tỏ ra suy tư, đắm chìm trong suy nghĩ. Đôi tay ông cầm tờ báo trước mắt, và đôi khi ông nhấc cao gọng kính. Đôi chân nhẹ nhàng rung lên như đang nhún nhảy theo giai điệu nào đó. Ông gật đầu nhẹ nhàng như thể hài lòng với điều gì đó. Đôi khi, ông cầm chén nước chè, nổi bật với hơi nước ngút khói, và uống một ngụm, phát ra tiếng 'khà' hạnh phúc. Nhìn ông đọc báo, tôi cảm thấy cuộc sống thật yên bình và hạnh phúc biết bao.
Có nhiều chủ đề khác mà nhiều người quan tâm
