Bài học Tiếng Việt lớp 5 VNEN: Trẻ em - Người sáng tạo cho tương lai
Phần Cơ bản
(Trang 169 trong sách Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 1. Xem xét các hình vẽ và ảnh chụp của các em học sinh; chia sẻ ý kiến về trẻ em
Trả lời
Nhìn vào các hình ảnh, em nhận thấy rằng trẻ em rất vô tư, trong sáng và luôn vui vẻ.
(Trang 170 trong sách Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 2-3-4. Đọc, hiểu nghĩa và thực hành đọc
(Trang 170 trong sách Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 5. Thảo luận và hoàn thành các nhiệm vụ
a. Trả lời câu hỏi:
(Trang 170 trong sách Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 1. Trong bài thơ, nhân vật 'tôi' là ai và nhân vật 'Anh' là ai?
(Trang 171 trong sách Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 2. Làm thế nào để thấy được sự hứng thú của khách về phòng tranh qua các chi tiết?
(Trang 171 trong sách Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 3. Trong tranh của trẻ em, điều gì làm cho chúng trở nên đáng yêu?
Trả lời
1. Trong bài thơ, nhân vật 'tôi' là tác giả - nhà thơ Đỗ Trung Lai. Nhân vật 'Anh' là phi công vũ trụ Pô-pôp.
2. Cảm giác hứng thú của vị khách với phòng tranh được thể hiện qua những chi tiết sau:
• Qua lời mời xem tranh rất nhiệt thành của khách, được nhắc lại vội vã, nóng lòng: Anh hãy nhìn xem, Anh hãy nhìn xem!
• Qua các từ ngữ biểu thị sự ngạc nhiên, niềm vui: Có ở đâu đầu tôi to được thế? ... Trong đôi mắt chiếm nửa già khuôn mặt ...
• Qua biểu hiện của gương mặt: cười rất hạnh phúc khi xem tranh.
3. Sự hài hước trong bức tranh của các em nhỏ được thể hiện qua việc vẽ đầu phi công vũ trụ Pô-pốp rất to, đôi mắt chiếm nửa khuôn mặt, trong đó có rất nhiều ngôi sao. Một con ngựa màu xanh nằm trên cỏ, con ngựa màu hồng phi trong lửa. Mọi người đều mang khăn đỏ, trong khi các anh hùng là những đứa trẻ lớn hơn.
(Trang 171 trong sách Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) b. Đánh dấu x vào ô trống phù hợp:
Trả lời
B. Hoạt động thực tế
(Trang 171 sách Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 1. Kể một câu chuyện mà em chứng kiến hoặc tham gia theo một trong hai đề sau:
a. Kể về một câu chuyện liên quan đến việc gia đình, nhà trường hoặc xã hội chăm sóc, bảo vệ trẻ em
b. Kể về trải nghiệm của em cùng các bạn trong lớp hoặc trong đội với việc tham gia hoạt động xã hội.
Trả lời
Cơn bão số 6 đã đi qua như một cơn ác mộng đối với cư dân ở xã Ngọc Hải. Đê chống lụt bị vỡ nhiều nơi, ruộng đồng ngập lụt, hơn hai mươi căn nhà dân bị tốc mái, sụp đổ, cùng với nhà sinh hoạt cộng đồng và trường học bị hỏng nặng.
Tỉnh, huyện đã cử đội cứu hộ đến giúp dân. Hàng ngàn thanh niên từ các xã lân cận đã tự nguyện mang theo công cụ cần thiết để giúp bà con gặt lúa, cứu lấy thu nhập. Gặt lúa như cứu hoả. Họ làm việc từ sáng tới tối, chỉ sau hai ngày một đêm, hơn 200 mẫu ruộng đã được gặt xong. Hình ảnh các cô gái, chàng trai lội trong nước để gặt lúa thật sự đầy cảm động. Sức mạnh cộng đồng thật sự là không thể đo bằng.
Đồn Biên phòng số 105 đã rút quân về. Các chiến sĩ đi giữa cơn mưa bão để sơ tán người cao tuổi, trẻ nhỏ đến Đình Vệ an toàn. Các y sĩ quân y cũng hiện diện tại những nơi khó khăn nhất. Chi Hoà đã sinh con trong đêm mưa bão. Khi đứa con của chị chuẩn bị chào đời, nhà hộ sinh xã đã bị tốc mái. Thiếu tá Dũng, trưởng đồn, cô Mỹ bác sĩ quân y và hai y tá nữ đã cõng chị Hoà đi qua đêm mưa. Chị Hoà đã may mắn sinh ra em bé trong mưa bão, và cả hai mẹ chơi chơi xổ sốu bình an. Chị quyết định đặt tên con là Mỹ để tưởng nhớ cô bác sĩ đã cứu giúp họ qua giai đoạn nguy kịch đó.
Trường tiểu học đã bị tốc mái, đổ sập. Sổ sách của nhà trường, sách trong thư viện, bàn ghế của các lớp học bị hủy hoại tan tác. Nhiều em nhỏ đã khóc nhìn thấy ngôi trường yêu quý của mình bị tàn phá. Họ không thể đến trường như mọi ngày khác, không thể gặp gỡ bạn bè để cười vui. Các giáo viên đứng im nhìn ngôi trường tan hoang. Các cựu chiến binh, các cán bộ về hưu, và thanh niên xã đã đến hỗ trợ các giáo viên và học sinh. Đồn Biên phòng đã mang tôn lợp đến sửa chữa các lớp học, tất cả mọi người đều hạnh phúc vì điều này.
Chủ tịch xã, Bí thư Đảng uỷ xã cất quần cao, lội qua cơn mưa bão, hiện diện ở những nơi khó khăn nhất, kêu gọi thanh niên và dân quân toàn xã tham gia chặt tre đóng cọc để sửa đê. Mặc dù mọi người đều mệt mỏi, nhưng tiếng nói vẫn rộn ràng.
Mùa xuân này, xã Ngọc Hải đã hồi sinh. Công trình đê chống lụt, bãi cát, và bãi vẹt đã được hoàn thành. Ngôi trường hai tầng đã được xây dựng lại... Sau thời kỳ khó khăn, lòng đoàn kết của dân quân ngày càng vững chắc. Cháu Mỹ, con của chị Hoà, đã bước sang tuổi mới. Em bé ăn chóng lớn và rất ngoan ngoãn. Tất cả điều này nhờ vào sự quan tâm và chăm sóc của cộng đồng trong vùng.
C. Hoạt động ứng dụng
(Trang 173 sách Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 1. Đọc bài thơ 'Nếu trái đất thiếu trẻ con' cho người thân nghe. Nêu ý nghĩa của bài thơ
Trả lời
Nếu trái đất không có trẻ em
Tôi và Anh ghé thăm Cung Thiếu nhi
Gặp gỡ các em nhỏ
Và chiêm ngưỡng những bức tranh vẽ
Trong số đó, các em nhỏ là những người trẻ tuổi nhất
Pô-pốp nói với tôi:
'Anh hãy nhìn đi:
Ở đâu mà đầu tôi lớn thế này?
Anh hãy nhìn kìa!
Và thứ này thật là 'kinh hãi':
Trong ánh mắt chiếm nửa khuôn mặt
Các em vẽ lên nửa bầu trời sao!'...
Ý nghĩa của bài thơ: Bài thơ thể hiện lòng yêu thương của người lớn dành cho trẻ em.
(Trang 173 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 2. Kể lại câu chuyện em vừa kể trước người thân. Nói về quyền của trẻ em, trách nhiệm của trẻ em đối với xã hội và cộng đồng
Trả lời
Các em tự kể lại câu chuyện đã chuẩn bị ở phần 'Hoạt động thực hành'
Một số điều các em biết về quyền và trách nhiệm của trẻ em đối với xã hội và cộng đồng là:
Quyền của trẻ em bao gồm:
• Quyền được bảo vệ.
• Quyền được chăm sóc
• Quyền được giáo dục
• Quyền tham gia các hoạt động vui chơi, giải trí
• Quyền được bảo đảm quyền sống
• Quyền được đăng ký khai sinh và có quốc tịch
Trách nhiệm của trẻ em bao gồm:
• Tuân thủ, nghe theo ý kiến của ông bà, bố mẹ, anh chị.
• Thể hiện tình yêu thương, tôn trọng bố mẹ, ông bà, anh chị.
• Hỗ trợ trong việc thực hiện các công việc gia đình
• Tập trung vào việc rèn luyện và học hành cẩn thận.
Các chủ đề khác thu hút nhiều sự quan tâm từ mọi người.