Giới thiệu về tài liệu Soạn văn 11: Và tôi vẫn muốn mẹ trên Mytour: Sống đúng nghĩa với cuốn sách Kết nối tri thức, tập 2
Hướng dẫn nội dung bài học để các bạn học sinh lớp 11 có thể chuẩn bị bài một cách nhanh chóng và đầy đủ hơn. Tham khảo ngay bên dưới.
Chuẩn bị cho bài học 'Và tôi vẫn muốn mẹ'
Làm quen trước khi đọc
Câu 1. Hãy chia sẻ câu chuyện đầy cảm xúc về tình mẹ con mà bạn đã trải qua qua các tác phẩm nghệ thuật như văn học, sân khấu, điện ảnh,...
Một số tác phẩm như: Những kỷ niệm thơ ấu (Nguyên Hồng), Những đứa con trong gia đình (Nguyễn Thi),...
Câu 2. Từ thực tế xã hội, bạn đã nhận thấy những hậu quả của chiến tranh đối với cuộc sống con người như thế nào?
- Nhiều người đã hi sinh, có những người mang theo những vết thương khó lành, những hậu quả kéo dài
- Những mất mát về tài sản
- Sự tan vỡ của gia đình
Đọc văn kiện
Câu 1. Thời điểm và các sự kiện quan trọng được lưu giữ trong ký ức của nhân vật.
- Thời điểm: Sau khi tôi tốt nghiệp lớp một, vào tháng Năm năm bốn mốt, bố mẹ đưa tôi đi trại hè ở Gô-rô-đi-sa (Gorodisha) gần Min-xcơ (Minsk).
- Sự kiện: Lần đầu tiên tôi bơi, chỉ hai ngày sau cuộc chiến, chúng tôi được đưa lên tàu và di chuyển. Máy bay Đức bay trên đầu, nhưng chúng tôi vẫn hò reo.
Cảnh tượng: máy bay thả bom, các lính bị thương
Câu 3. Tình hình đặc biệt của chuyến đi là gì?
Min-xcơ đã bị phá hủy, dân chạy trốn và bị quân Đức chiếm đóng
Câu 4. Ấn tượng về nạn đói và vấn đề thức ăn trong hoàn cảnh khốn khó.
Không chỉ trại mồ côi đói, mà cả những người xung quanh chúng tôi đều phải chịu đói vì mọi thứ đều được chuyển đi phục vụ tiền tuyến.
Câu 5. Tâm trạng của những đứa trẻ khi không có mẹ bên cạnh.
Ngay lập tức họ khóc thét, tất cả đều gào khóc không ngớt.
Câu 6. Kết quả mà nhân vật đã mong chờ và niềm khao khát mãnh liệt của họ.
Ba mẹ của họ đã mất tích trong một vụ ném bom nào đó. Khi tôi đã trải qua năm mươi mốt, vẫn có hai đứa con của tôi mong được gặp mẹ.
Sau khi đọc
Câu 1. Tóm tắt nội dung văn bản và nhấn mạnh những điểm quan trọng của câu chuyện.
- Năm 1941, khi tôi còn là một đứa trẻ tám tuổi, tạm biệt bố mẹ để tham gia trại hè đội viên. Trên đường đi, chúng tôi bị tấn công bởi một trận bom của phát xít Đức, buộc chúng tôi phải rời khỏi trại hè và tìm nơi ẩn náu. Tại đó, mọi người đều phải chịu đói khát, không có gì để ăn, thậm chí phải tìm đủ mọi cách để tồn tại. Kể từ lúc đó, tôi luôn khao khát gặp lại mẹ. Ngay cả khi đã trưởng thành và có gia đình, khao khát ấy vẫn cháy bỏng trong lòng.
- Điểm nhấn quan trọng của câu chuyện: Mẹ luôn hiện diện trong tâm trí của nhân vật, là nguồn động viên và hy vọng lớn nhất. Tuy nhiên, sự thật khắc nghiệt của chiến tranh đã cướp đi mọi niềm vui và hạnh phúc của họ.
Câu 2. Điểm nhấn những chi tiết thực tế của các sự kiện và trạng thái tinh thần của nhân vật trước những sự kiện đó.
- Người kể chuyện có danh tiếng và công việc rõ ràng.
- Câu chuyện nói về tuổi thơ của người kể, được kể khi người đó đã năm mươi mốt tuổi.
- Truyện được kể từ góc nhìn cá nhân, những sự kiện được kể liên quan trực tiếp đến trải nghiệm của người kể mà không thông qua bất kỳ người nào khác.
Câu 3. Phân tích một số chi tiết và hình ảnh tạo nên bức tranh đặc biệt của cuộc sống trong văn bản. Chi tiết hoặc hình ảnh nào đã để lại ấn tượng mạnh mẽ với bạn? Tại sao?
- Phân tích:
- Máy bay thả bom, 'mọi màu sắc đều biến mất', lần đầu tiên biết đến từ 'chết chóc'.
- Trên tàu, những đứa trẻ chứng kiến cảnh nhiều lính bị thương, rên la vì đau đớn.
- Triền miên trong cảnh đói khát, người ta phải giết thịt cả con ngựa già thân thiết, ăn cây cỏ để sống qua ngày.
- Trong trại trẻ mồ côi, hàng chục đứa bé khóc đòi mẹ, hễ ai vô tình nhắc tới từ 'mẹ', tất cả lại gào khóc không ngừng.
- Khi học lớp Ba, 'tôi' trốn trại đi tìm mẹ, đói lả kiệt sức và được ông già cứu mang.
- Hàng chục năm trôi qua, vẫn khao khát gặp lại mẹ.
- Chi tiết ấn tượng: trong trại trẻ mồ côi, hàng chục đứa bé khóc đòi mẹ, hễ ai vô tình nhắc tới từ 'mẹ', tất cả lại gào khóc không ngừng.
- Nguyên nhân: chi tiết này khiến người đọc cảm thấy đồng cảm, thương xót cho những đứa trẻ nhỏ phải xa mẹ, nhớ mẹ đến nỗi chỉ cần nghe thấy từ 'mẹ' đã òa khóc.
Câu 4. Toàn bộ câu chuyện được kể bởi một người vì chiến tranh mà đã phải trải qua những ngày tháng đau đớn ở tuổi thơ, tác giả chỉ là người ghi lại. Vậy trong việc tạo ra văn bản này, tác giả đóng vai trò gì? Phân tích thái độ của tác giả khi ghi lại các sự kiện mà nhân chứng kể lại.
- Tác giả có vai trò quan trọng trong việc tạo ra văn bản, thể hiện qua lựa chọn từ ngữ, giọng kể, cách sắp xếp sự việc, sáng tạo chi tiết và hình ảnh ý nghĩa,... Dù người kể thuộc ngôi thứ nhất nhưng lời kể không chỉ là lời nguyên bản của người thợ làm tóc mà còn là sáng tạo của nhà văn.
- Tác giả hiển nhiên chia sẻ cảm xúc đồng cảm với những đau thương, mất mát mà nhân chứng từng phải chịu đựng.
Câu 5. Theo ý kiến của bạn, những yếu tố nào có thể tạo ra sức cuốn hút của văn bản đối với độc giả? Thông điệp mà bạn nhận được từ văn bản “Và tôi vẫn muốn mẹ…” là gì?
- Yếu tố: câu chuyện, tình huống, sự kiện, nhân vật,...
- Thông điệp: chiến tranh là nguồn gốc của mọi đau khổ, cần phải đối mặt và ngăn chặn nó.
Liên kết đọc - viết
Viết một đoạn văn (khoảng 150 từ) phân tích ý nghĩa của hai câu cuối trong văn bản: “Tôi đã năm mươi mốt tuổi, tôi có hai con. Và tôi vẫn còn muốn mẹ”.
Gợi ý:
Trong văn bản Và tôi vẫn muốn mẹ, tôi đặc biệt ấn tượng với hai câu cuối: “Tôi đã năm mươi mốt tuổi, tôi có hai con. Và tôi vẫn còn muốn mẹ”. Câu này thể hiện một khao khát sâu sắc và sự khao khát gia đình hạnh phúc, muốn được bao bọc trong tình yêu thương của người thân. Đồng thời, nó cũng phản ánh rõ ràng hậu quả của chiến tranh đối với tuổi thơ, nhấn mạnh sự đau khổ và mất mát mà mỗi đứa trẻ phải trải qua. Câu này làm nhấn mạnh rằng có những kí ức không bao giờ phai nhạt, và nó làm cho chúng ta nhớ mãi về những gì đã xảy ra và học từ chúng.