Bài Mẫu Lớp 8: Phân Tích Nghệ Thuật Trong Văn Tức Nước Vỡ Bờ (5 Mẫu) Các Bài Văn Hay Lớp 8

Bài Mẫu Lớp 8: Phân Tích Nghệ Thuật Trong Văn Tức Nước Vỡ Bờ Gồm 5 Bài Văn Mẫu, Giúp Các Em Học Sinh Lớp 8 Có Thêm Nhiều Tài Liệu Tham Khảo, Trau Dồi Vốn Từ Để Viết Bài Văn Ngày Càng Hay Hơn.

Với Nghệ Thuật Khắc Họa Nhân Vật Ngô Tất Tố Đã Xây Dựng Thành Công Tính Cách Của Từng Nhân Vật Trong Đoạn Trích Tức Nước Vỡ Bờ. Dưới Đây Là 5 Bài Văn Mẫu Phân Tích Nghệ Thuật Trong Bài Tức Nước Vỡ Bờ, Mời Các Bạn Cùng Tham Khảo:

Phân Tích Nghệ Thuật Trong Bài Văn Tức Nước Vỡ Bờ - Mẫu 1

Ngô Tất Tố Là Một Trong Những Tác Giả Nổi Tiếng Nhất Trong Văn Học Hiện Thực Việt Nam. Tên Của Ông Liên Kết Với Tập Tiểu Thuyết 'Tắt Đèn', Kể Về Cuộc Đời Và Số Phận Của Chị Dậu, Một Phụ Nữ Nông Thôn Nghèo Đói, Nạn Nhân Của Chế Độ Thực Dân Nửa Phong Kiến. 'Tức Nước Vỡ Bờ' Là Một Đoạn Trích Tiêu Biểu Trong Tác Phẩm, Thể Hiện Bước Ngoặt Tâm Lý Của Nhân Vật Chị Dậu, Bước Đầu Dám Vùng Lên Phản Kháng, Chống Lại Bọn Cường Hào Lý Trưởng. Đặc Sắc Nghệ Thuật Nằm Ở Tình Huống Truyện, Nghệ Thuật Miêu Tả Nhân Vật Với Tính Cách Tương Phản Đối Lập Và Ngôn Ngữ Đối Thoại Chân Thực, Đặc Sắc.

Sau Một Đêm Bị Trói, Bị Đánh Ngoài Đình, Anh Dậu Được Trả Về Nhà, Rũ Rượi Như Một Xác Chết, Chưa Kịp Húp Bát Cháo Cho Hoàn Hồn Thì Bọn Cai Lệ Và Người Nhà Lý Trưởng Lại Kéo Đến Đòi Tiền Sưu. Chị Dậu Bằng Mọi Cách Van Xin, Lạy Lục Tên Cai Lệ Đừng Vội Trói Chồng Chị Đi Nhưng Hắn Thẳng Tay Đánh Đập, Chửi Bới Chị. Bị Đẩy Vào Đường Cùng, Chị Dậu Đứng Lên Đánh Trả Tên Cai Lệ Và Bọn Tay Sai Mạt Hạng.

Đặc Sắc Nghệ Thuật Của Đoạn Trích Được Thể Hiện Ở Khả Năng Khắc Họa Nhân Vật Đại Tài Của Ngô Tất Tố. Xây Dựng Hình Tượng Nhân Vật Chị Dậu, Tác Giả Muốn Khắc Họa Chân Dung Người Phụ Nữ Việt Nam Đức Hạnh, Biết Chịu Đựng Nhưng Vô Cùng Quyết Liệt, Giàu Sức Phản Kháng. Khi Anh Dậu Được Trả Về Nhà, Chị Lật Đật Chạy Đi Nấu Cháo Cho Chồng Ăn Hồi Sức, 'Rón Rén Bưng Một Bát Lớn Đến Chỗ Chồng Nằm', 'Đón Lấy Cái Tỉu Và Ngồi Xuống Đó, Như Có Ý Chờ Xem Chồng Chị Ăn Có Ngon Miệng Hay Không'.

Tình Thương Chồng, Thương Con Được Thể Hiện Rất Kín Đáo, Sâu Sắc, Không Phô Trương Hay Màu Mè. Khi Bị Tên Cai Lệ Và Người Nhà Lý Trưởng Áp Giải Tiền Sưu, Chị Rất Nhẹ Nhàng, Cam Chịu, Cầu Xin Bằng Giọng 'Run Run', 'Chạy Đến Đỡ Lấy Tay Hắn' Khi Hắn Định Trói Anh Dậu, Van Xin Khẩn Thiết: 'Cháu Van Ông'. Chị Gọi Tên Cai Lệ Là Ông, Xưng Cháu, Thể Hiện Sự Tôn Trọng Với Thân Phận Thấp Hèn. Trái Ngược Với Sự Tha Thiết, Nhún Nhường Của Chị, Tên Cai Lệ Thẳng Tay 'Bịch Luôn Vào Ngực Chị Dậu Mấy Bịch Rồi Lại Sấn Đến Để Trí Anh Dậu'. Đến Lúc Này, Sự Thay Đổi Trong Cách Xưng Hô Từ 'Ông - Cháu' Sang 'Ông - Tôi':'

Chồng tôi bị ốm đau, không được phép bị hành hạ' đã mở ra một bước ngoặt tâm lý của nhân vật. Bị đánh, bị chửi, sự hiền lành và đức độ bị thách thức. Và cuối cùng, khi bị tát vào mặt, chị Dậu 'nghiến hai hàm răng', dũng cảm nói: 'Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày xem'. Con giun dù bị quằn quại, chị Dậu vẫn vượt qua giới hạn của bản thân, sẵn lòng xưng bà, gọi mày bằng tên quan mạt rệp, độc ác. Xây dựng nhân vật theo thứ tự tăng cường của diễn biến tâm lý, tác giả đã vẽ nên hình tượng của chị Dậu, một người phụ nữ điển hình trong xã hội xưa, hiền lành, chăm chỉ, nhún nhường nhưng luôn ẩn chứa sức mạnh mãnh liệt, dám đứng lên chống lại sự bất công, bóc lột.

Ngược lại với hình ảnh của chị Dậu, tên cai lệ được tác giả miêu tả đại diện cho tầng lớp thống trị. Chất giọng 'khàn khàn của người hút nhiều thuốc', hình dáng 'lẻo mạnh mẽ', cách ăn nói thô tục, hành vi côn đồ, chỉ biết dùng bạo lực, đánh đàn bà, con gái,... các chi tiết đó đã khiến người đọc hiểu được hình ảnh của một tên tay sai mạt hạng. Một số người cho rằng, tên cai lệ là hình ảnh tiêu biểu cho tầng lớp quan lại phong kiến Việt Nam thời kia, hỗn mang, bẩn thỉu, tàn bạo, giết hại chính đồng bào của mình, bảo vệ thực dân để sống yên bình. Sự đáng sợ 'nằm sấp sệo trên mặt đất' của tên cai lệ đã cho thấy sự trái ngược giữa sức mạnh của 'người phụ nữ lực lượng lao động', đại diện cho tầng lớp nông dân và tên nghiện ma túy yếu ớt cai lệ. Khắc họa nhân vật xuất sắc không chỉ mang lại sức hấp dẫn cho người đọc mà còn phản ánh hiện thực xã hội của thời đại, một xã hội tối tăm, vô nghĩa, con người giết hại lẫn nhau để tồn tại.

Nghệ thuật xây dựng tình huống truyện rối ren, có cao trào, kịch tính góp phần tạo nên thành công của tác phẩm. Liên kết chặt chẽ giữa xung đột tình huống đẩy câu chuyện lên đến cao trào, giải quyết một cách mạch lạc và làm hài lòng người đọc. Tác giả sử dụng lời nói và hành động của nhân vật, gián tiếp dẫn dắt tình huống lên tới điểm cao nhất. Bởi vì bị đánh, bị chửi nên chị Dậu mới có tinh thần phản kháng. Bởi vì dũng cảm lao vào đòi trói anh Dậu nên tên cai lệ và bọn tay sai Lý trưởng mới bị chị Dậu đánh trả. Tác giả để cho nhân vật tự đẩy tình huống lên cao trào và tự giải quyết mâu thuẫn bằng hành động, lời nói và tính cách cá nhân.

Một đặc điểm nghệ thuật tiêu biểu của đoạn trích là ngôn ngữ đối thoại giữa các nhân vật. Sử dụng tài liệu từ đời sống hàng ngày, khai thác giá trị thực tiễn, lời nói của nhân vật đóng góp vào việc hình thành thể loại văn học và phản ánh cá nhân của tác giả. Ngôn ngữ của vùng quê bình dị, chất phác, là minh chứng cho từng tuyến nhân vật. Tên cai lệ có lời nói thô lỗ, bạo lực, trong khi chị Dậu lại lịch thiệp, nhân từ, đồng thời mạnh mẽ, kiên cường, bà cụ hàng xóm hiện diện với giọng điệu lo lắng, xót xa. Việc sử dụng ngôn ngữ tự nhiên và thuần túy tạo ra sự chiều sâu, tái hiện không khí của làng quê đặc trưng ở thời điểm hiện tại trong văn của Ngô Tất Tố.

Nghệ thuật đặc sắc trong đoạn trích đã làm nổi bật tài năng của tác giả, đồng thời đóng góp vào thành công của tập tiểu thuyết. Khả năng xây dựng cốt truyện, khai thác nhân vật và bút pháp tài năng đã tái hiện một bức tranh sống động của làng quê Việt Nam xưa. Đặt trong bối cảnh của xã hội lúc đó, tác phẩm được xem như một lời kêu gọi để người dân đứng lên chống lại áp bức, chiến đấu để giành lại những quyền lợi của chính mình.

'Tức nước vỡ bờ' là một phần nổi bật trong tiểu thuyết Tắt đèn của Ngô Tất Tố. Hãy khám phá chi tiết về đoạn này, bên cạnh việc đọc phân tích nghệ thuật của nó, bạn cũng có thể tìm hiểu thêm: Phân tích nhân vật chị Dậu trong đoạn 'Tức nước vỡ bờ', Phân tích diễn biến tâm lý của chị Dậu trong đoạn 'Tức nước vỡ bờ', Chứng minh người nông dân vẫn giữ nguyên phẩm chất tốt đẹp qua Lão hạc và đoạn 'Tức nước vỡ bờ', Bản chất tàn bạo, vô nhân ác của lũ tôi tớ, tay sai thực dân phong kiến trong đoạn 'Tức nước vỡ bờ'.

Phân tích nghệ thuật trong đoạn 'Tức nước vỡ bờ' - Mẫu 2

Tiểu thuyết Tắt đèn của Ngô Tất Tố là một tác phẩm xuất sắc trong dòng văn học hiện thực của thập niên 1930 - 1945. Về cả mặt tư tưởng và nghệ thuật, Tắt đèn đều mang lại giá trị lớn lao.

Tắt đèn là một tác phẩm có giá trị hiện thực. Tác giả đã lên án và chỉ trích chế độ thu thuế đã khiến bao nhiêu người phải bán vợ bán con để trả 'món nợ nhà nước'. Cảnh thu thuế đến từng thôn xóm với tiếng trống ngũ liên đánh thức liên tục suốt đêm. Hình ảnh bọn cường hào tàn bạo buộc người thiếu thuế vào còng, đánh đập dã man những người thiếu nợ, thiếu thuế trên khắp nơi. Tiếng khóc thảm của những nông dân nghèo thấu đến trời xanh, nỗi đau khổ tột cùng. Sân đình bỗng trở thành trại giam hành hình những nông dân hiền lành vô tội.

Tắt đèn có thể coi là một bức tranh xã hội chân thực, một lời kết án rõ ràng đối với chế độ thực dân bán phần đã áp bức và bóc lột, làm cho dân ta nghèo khó, đẩy người nông dân vào bước đường cùng không có lối thoát.

Tác phẩm 'Tắt đèn' là một biểu hiện về nhân văn vô cùng phong phú. Tình thương giữa vợ chồng, mẹ con, và tình đoàn kết trong làng quê giữa những người dân gian khốn khổ được tả lại một cách chân thực. Số phận của phụ nữ, trẻ em, và những người lao động nông thôn được tác giả vẽ nên với vô vàn nỗi xót thương, nhức nhối và đau lòng.

Nhân vật Chị Dậu trong 'Tắt đèn' được xây dựng như một hình ảnh sống động, tuyệt vời về người phụ nữ nông dân Việt Nam. Chị Dậu được mô tả với những phẩm chất tốt lành như sự cần cù, giản dị, giàu lòng nhân ái, kiên nhẫn và lòng dũng cảm đối diện với sự bạo hành và áp bức. Chị Dậu thực sự là biểu tượng của người vợ, người mẹ thông minh, sáng suốt và hiền hậu. Sức sống mãnh liệt của phụ nữ nông thôn này chưa từng phai nhạt.

'Tắt đèn', một tiểu thuyết với quy mô khiêm tốn, chỉ vài trăm trang, nhưng lại mang đậm giá trị nghệ thuật. Về cấu trúc, tác giả đã tập trung vào việc xây dựng một kịch bản vô cùng chặt chẽ, tập trung và nhất quán. Các chi tiết và tình tiết được xây dựng tỉ mỉ, tạo nên một bức tranh ấn tượng về đề tài. Hầu như nhân vật Chị Dậu đã hiện diện từ đầu đến cuối tác phẩm và tham gia vào hầu hết các sự kiện quan trọng.

Tính xung đột và bi kịch trong 'Tắt đèn' được thể hiện một cách sâu sắc, nhằm thu hút và cuốn hút người đọc. Tác giả tập trung mô tả những nhân vật một cách rất thành công. Từ những người nông dân lao động khổ cực đến các quan lại, từ bọn cường hào đến quý tộc, mỗi nhân vật đều được mô tả một cách chân thực và sống động. Ngôn ngữ trong 'Tắt đèn' chủ yếu là miêu tả và lời thoại, với câu văn lưu loát và sâu sắc.

'Tắt đèn' không chỉ là một tác phẩm văn học, mà còn là một tác phẩm nhằm phục vụ xã hội, đặc biệt là những người dân nông thôn, một kiệt tác văn học thực sự' (Vũ Trọng Phụng).

Phân tích về nghệ thuật trong đoạn văn 'Tức nước vỡ bờ' - Mẫu 3

Đây là một đoạn văn xuất sắc và tiêu biểu cho phong cách viết tiểu thuyết trong tác phẩm Tắt đèn của Ngô Tất Tố. Nó có thể thể hiện mọi khía cạnh nổi bật:

Trong đoạn văn này, các nhân vật được mô tả rất rõ ràng, đặc biệt là hai nhân vật Cai Lệ và chị Dậu. Mặc dù Cai Lệ chỉ là một tay sai không tên, nhưng trong đoạn văn này, ông đã trở nên rất nổi bật. Từ cách nói quát mắng thô lỗ, trắng trợn, đến những hành động hung ác, tàn nhẫn, và cả 'giọng điệu khàn khàn vì hút nhiều xái', cơ thể 'lẻo khoẻo' vì ma túy, và thậm chí cả tư thế thảm hại một cách hài hước: 'ngã chỏng quèo trên mặt đất, miệng vẫn nham hiểm thét lên khi bị trói', tất cả đều tập trung vào việc làm nổi bật cái tính cách độc ác, đê tiện của 'con bạch bần này'.

Hình tượng của chị Dậu trong đoạn văn được mô tả một cách sinh động. Đặc biệt, sự biến đổi tâm lý và thái độ của chị Dậu - từ sự lễ phép van xin đến sự dứt khoát quật ngã bọn lừa đảo - được thể hiện một cách tự nhiên, hợp lý với tính cách của chị Dậu, mặc dù có vẻ như là một cách bất ngờ. Như vậy, bản chất của tính cách nhân vật chị Dậu - dịu dàng, nhưng không khuất phục - được thể hiện vừa đa dạng, vừa thống nhất, nhất quán. Có thể nói mọi lời nói, hành động của chị Dậu trong đoạn văn này đều là đúng với 'chị Dậu'. Hơn bất cứ điều gì khác, đoạn văn 'Tức nước vỡ bờ' đã làm 'chân dung tích cực của chị Dậu' trở nên rõ ràng (Nguyễn Tuân).

Ngô Tất Tố đã viết ra những cảnh vô cùng tuyệt vời trong Tức nước vỡ bờ, như Vũ Ngọc Phan đã nhận xét: 'Đoạn chị Dậu đánh nhau với Cai Lệ là một phần tuyệt vời, rất phản ánh tính cách của dân quê'. Đó là một bức tranh với những nét bút tinh tế, sắc nét, và có phần châm biếm một cách tinh tế. Dù có nhiều hoạt động diễn ra một cách nhanh chóng, nhưng vẫn rõ ràng và không làm mất đi sự tập trung, mỗi chi tiết đều quan trọng. Với sự hiểu biết sâu sắc về cuộc sống nông thôn và 'sự quan sát rất tinh tế, chu đáo' (theo lời của Vũ Trọng Phụng trong bài Tắt đèn của Ngô Tất Tố, đăng trên tạp chí Thời vụ, 1939), ngòi bút của Ngô Tất Tố vừa sống động, vừa sắc bén ở đây.

Một số người đã nhận xét rằng tiểu thuyết Tắt đèn là một tác phẩm mang tính chất kịch tính. Điều này hoàn toàn chính xác. Tính kịch, nghĩa là 'tính hành động mạnh mẽ và kiên quyết', xung đột được tập trung biểu hiện thông qua căng thẳng của nhân vật do tình huống tạo ra. Đồng thời, nếu kịch yêu cầu nhân vật thể hiện bản thân qua lời nói và hành động, 'ngôn ngữ của nhân vật đều có đặc điểm riêng rõ ràng, thể hiện sức mạnh biểu đạt tối đa' thì trong đoạn văn Tức nước vỡ bờ, ngôn ngữ của các nhân vật cũng như vậy, Ngô Tất Tố biết cách sử dụng lời nói và giọng điệu của từng nhân vật ở nông thôn, khiến cho mỗi nhân vật đều 'tự thể hiện tính cách' một cách đầy đủ và rõ ràng. Lời thoại nông thôn được thể hiện một cách tự nhiên, trọn vẹn, tạo ra câu văn sống động, đậm đà, mang hơi thở của cuộc sống và tạo ra không khí đặc biệt cho đoạn văn.

Sức mạnh nghệ thuật của Ngô Tất Tố, khi xem xét kỹ, chính là sức mạnh của hiện thực, đồng thời là sức mạnh của một cây bút mà người ta cảm nhận được sự gắn bó mật thiết với cuộc sống của nông dân, của một trái tim đầy yêu thương và hận thù, mãnh liệt và kiên định.

Phân tích về nghệ thuật trong đoạn văn 'Tức nước vỡ bờ' - Mẫu 4

Ngô Tất Tố là một nhà văn hiện thực xuất sắc của văn học Việt Nam trước Cách mạng Tháng Tám. Trong cuộc đời sáng tác của mình, ông đã để lại nhiều tác phẩm được coi là những kiệt tác nghệ thuật. Trong số đó, tiểu thuyết Tắt đèn là một ví dụ điển hình cho tài năng và phong cách nghệ thuật của Ngô Tất Tố.

Tắt đèn là một cuốn tiểu thuyết chỉ có vài trăm trang. Dù không nhiều về dung lượng, nhưng đủ để Ngô Tất Tố trình bày một cách tập trung và minh họa xã hội nông thôn Việt Nam ở thời điểm đó một cách điển hình nhất.

Giá trị nghệ thuật của tiểu thuyết Tắt đèn, có lẽ cần rất nhiều lời để thảo luận. Trong phạm vi bài viết này, chúng ta sẽ tập trung vào việc tìm hiểu những đặc điểm độc đáo của phong cách viết của Ngô Tất Tố trong đoạn trích Tức nước vỡ bờ.

Đây là một đoạn văn xuất sắc, thể hiện rõ bút pháp tiểu thuyết của tác giả Tắt đèn.

Một trong những điểm nổi bật và cũng là thành công lớn nhất của Ngô Tất Tố là nghệ thuật vẽ nét nhân vật. Chỉ trong vài trang văn, Ngô Tất Tố đã tạo dựng hai nhân vật mang tính biểu tượng. Đó là cai lệ và chị Dậu.

Cai lệ, một tên tay sai không tên tuổi, được miêu tả rõ nét và trở thành một biểu tượng với những đặc điểm chung và riêng biệt. Cai lệ đại diện cho bọn tay sai và cũng là biểu tượng cho chính quyền thực dân tàn bạo. Hình ảnh của cai lệ đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả: khinh bỉ và căm ghét.

Trái ngược với hình ảnh cai lệ là hình ảnh của chị Dậu. Chị Dậu cũng là một thành công của Ngô Tất Tố trong việc xây dựng nhân vật đặc biệt. Chị Dậu có tính cách phong phú: hiền lành và đanh đá, nhẫn nhục và phản kháng, yêu thương và căm ghét. Ngô Tất Tố đã thành công trong việc thể hiện tâm lý phức tạp của chị Dậu.

Trong đoạn trích này, chị Dậu có một cuộc sống tâm hồn phong phú. Ngòi bút của Ngô Tất Tố đã khám phá sâu vào tâm trí nhân vật để thể hiện một cách chân thực và thuyết phục. Từ sự nhẫn nhục, tha thiết van xin, đến cả việc phản kháng mạnh mẽ khi không thể chịu đựng nữa; từ thái độ lễ phép và tôn trọng tên cai lệ đến sự đanh đá, ngỗ nghịch: tất cả đều phản ánh đúng lô-gíc của cuộc sống và tính cách của chị Dậu.

Cùng với việc thành công trong việc xây dựng nhân vật, Ngô Tất Tố cũng sử dụng ngòi bút để mô tả một cách linh hoạt và sinh động. Chỉ với vài nét vẽ, tác giả đã tái hiện ra những cảnh sống động mắt khiến người đọc như đang chứng kiến trực tiếp.

Tiếng trống và tiếng tù và đã vang lên từ đầu làng đến đình. Tiếng chó sủa lan tỏa khắp xóm. Chỉ cần hai câu, tác giả đã mô tả được bầu không khí ngột ngạt của làng quê Việt Nam trong mùa sưu thuế.

Trong đoạn văn mô tả cảnh chị Dậu liều mạng chống lại hai tên tay sai, dưới bút của Ngô Tất Tố, các hoạt động diễn ra dồn dập mà vẫn rất rõ ràng: từ hành động của tên cai lệ (tát chị Dậu và nhảy vào anh Dậu) đến việc chị Dậu nghiến hai hàm răng rồi kéo tóc tên cai lệ, đẩy hắn ra cửa khiến hắn ngã; từ việc tên người nhà lí trưởng sấn sổ đánh đến việc hai bên giằng co, vật lộn, rồi chị Dậu nắm lấy tóc hắn khiến hắn ngã nhào xuống sàn... Tất cả diễn biến diễn ra nhanh chóng như trong một pha hấp dẫn của một bộ phim; từ việc miêu tả sự tiến triển của câu chuyện đến việc thể hiện tính cách và tâm trạng của nhân vật, và sự sống động và sức mạnh phản kháng bên trong chị Dậu. Có thể nói, Ngô Tất Tố có khả năng quan sát rất tinh tế (Vũ Trọng Phụng) và mô tả rất khéo léo (Phan Ngọc).

Một nghệ thuật đặc sắc khác của đoạn văn này là ngôn ngữ kể chuyện và ngôn ngữ đối thoại của nhân vật. Trong ngôn ngữ kể chuyện và mô tả, tác giả sử dụng rất nhiều từ ngữ phong phú và biểu cảm, phản ánh tính cách của nhân vật và các hành động. Động tác của bà lão hàng xóm đầy linh hoạt; thằng Dần vừa thổi vừa húp, anh Dậu uốn vai ngáp rồi chống tay; hành động của bọn tay sai từ việc nhảy vào, đấm đá đến việc đối đầu, vật lộn, sau đó chị Dậu nắm tóc hắn và đẩy ra cửa khiến hắn ngã... Tất cả các từ ngữ đều rất sống động, rất sống động.

Ngôn ngữ của các nhân vật trong đoạn trích này không chỉ đa dạng mà còn độc đáo. Mỗi nhân vật đều có một cách diễn đạt riêng. Từ ngôn từ thô tục, tánh tánh của tên cai lệ, đến lời mỉa mai, giả tạo của tên lí trưởng, cùng với lời run rẩy, sợ sệt của anh Dậu và lời thật thà, hiền hậu của bà lão hàng xóm. Đặc biệt là ngôn từ của chị Dậu, đôi khi nhẹ nhàng, đôi khi quyết định và mạnh mẽ. Qua cách diễn đạt, tính cách của các nhân vật hiện lên rất rõ ràng.

Ngoài ra, việc sử dụng khẩu ngữ của dân làng như thầy em, nhà cháu được Ngô Tất Tố thực hiện một cách tự nhiên, nhất quán, tạo nên một câu văn đậm đà, giản dị, mang hơi thở của cuộc sống. Các thành công nghệ thuật trong đoạn trích cũng là thành công của tác phẩm. Sự kết hợp giữa nghệ thuật và giá trị nội dung đã tạo ra sự hấp dẫn và sức sống kéo dài cho tiểu thuyết này.

Phân tích nghệ thuật trong đoạn trích Tức nước vỡ bờ - Mẫu 5

Tắt đèn là một “tiểu thuyết tài tình” xuất sắc về đề tài cuộc sống của người nông dân trước Cách mạng tháng Tám. Mặc dù nói về những khổ cực của người nông dân, nhưng Ngô Tất Tố đã chọn một cách tiếp cận riêng. Ông muốn phơi bày sự tàn ác của bọn thực dân thông qua việc áp dụng chính sách thuế khắt khe tại nông thôn. Tắt đèn đặt chân đầu của mình trong việc tôn vinh hình ảnh của người nông dân - chị Dậu. Đó là một người phụ nữ quyết tâm chống lại sự bất công của chế độ để bảo vệ cuộc sống của mình. Đoạn trích Tức nước vỡ bờ là một ví dụ rõ ràng về cuộc chiến của chị Dậu.

Chị Dậu chạy chọt, chạy cuộn bán bò để có tiền để trả nợ cho chồng. Cảm thấy vất vả nhưng mừng phấn khích khi qua được khó khăn. Tuy nhiên, bất ngờ khi suất nợ của chồng vừa trả xong lại phải đối diện với nợ của người chết. Điều này khiến cho chị Dậu trở nên không thể chịu đựng được. Đoạn trích Tức nước vỡ bờ mở đầu bằng vài lời thở dài của chị. Sau khi anh Dậu được thả về sau khi bị đánh, bà láng giềng đến cứu giúp bằng cách gửi gạo, khiến cho chị Dậu phải nấu cháo để cứu chồng khỏi khó khăn. Nhưng thật đáng thương, ngay khi cháo được đưa lên miệng, bọn cai lệ ầm ĩ kéo đến với roi và thước. Đối mặt với sự ác độc và tàn bạo, chị Dậu chỉ có thể kêu gào oan trái “Hai người nói với ông lý cho tôi khỏi nợ”. Nhưng câu nói của chị Dậu vẫn chẳng có ý nghĩa gì cả. Cai lệ thậm chí còn trả lời với hai câu hắc dịch “Mày định kể cho cha mày nghe à? Đòi nợ của Nhà nước mà dám nói xin khỏi nợ”.

Thực sự, câu 'tức nước vỡ bờ' không hề sai. Nếu ở hoàn cảnh khác, chị Dậu có thể đã đáp trả mạnh mẽ hơn với sự coi thường của bọn cai trị gia đình ông Lý. Nhưng chị Dậu vẫn kiên nhẫn lắng nghe. Chị hiểu rõ thân phận mình và càng hiểu thêm sự tàn ác của bọn đấu sĩ. Chị vẫn cố gắng van xin: 'Thật là đau lòng! Dù nhà tôi không giàu, nhưng dẫu ông chửi mắng thì cũng thôi. Xin ông đừng làm ơn nhìn lại'. Câu nói của chị Dậu đã trở nên cứng rắn hơn, tỏ ra bất mãn. Lời xin của chị thể hiện sự bất khuất và không còn sợ hãi như trước nữa.

Kịch tính của tình huống được đẩy lên cao khi cai trị hăm dọa: 'Nếu không có tiền ngay lập tức, tôi sẽ đuổi ông ra khỏi nhà, chỉ còn chửi mắng mà thôi à?'. Câu nói vẫn mang sự xấu xa của những kẻ quen coi lao động như công cụ. Trong lúc nói, hắn lao vào anh Dậu. Chị Dậu xấu hổ, vội vàng kêu xin. Chị mong muốn gợi một chút lòng thương từ phía cai trị. Nhưng những lời van xin của chị bị đáp trả bằng những cú đấm mạnh từ bọn cai trị. Chị Dậu 'không thể chịu đựng' nữa, đành phải 'liều mình'. Tâm lý của chị Dậu có sự biến đổi nhưng chưa đủ để hành động chủ động.

Kịch tính đạt đến cao trào khi cai trị mạnh mẽ 'tát vào mặt chị Dậu'. Tức giận, người phụ nữ lực lưỡng nghiến răng: 'Ngay lập tức, mày phải trói chồng tao đi, tao sẽ cho mày thấy'. Chị nắm lấy cổ cai trị, ép anh ta ra ngoài. Sức mạnh của người phụ nữ khiến anh ta không thể chịu đựng được. Đoạn văn thể hiện sự thay đổi từ 'cháu-ông' thành 'bà-mày'. Chị Dậu không chịu đựng sự áp đặt, quyết định bảo vệ chồng mình.

Câu 'tức nước vỡ bờ' mô tả một quá trình tâm lý. Ngô Tất Tố tạo ra một tình huống kịch tính để nhân vật chính đối mặt với các tính cách khác nhau và bộc lộ bản chất của mình. Tâm lý của chị Dậu phát triển nhanh chóng và tinh tế. Nó phản ánh rõ tính cách và bản chất con người. Đó là một sự thể hiện sắc sảo và toàn diện từ phía nhà văn.