Cảm nhận về Vào Phủ Chúa Trịnh không chỉ mô tả cuộc sống xa hoa tại phủ chúa với những sinh hoạt phong phú, mà còn thể hiện những tâm trạng, cảm xúc của tác giả trước cuộc sống giàu có, phú quý và phẩm chất, nhân cách cao quý của một y.
Kế hoạch cảm nhận Vào phủ Chúa Trịnh
1. Mở đầu
- Giới thiệu tổng quan về tác giả Lê Hữu Trác và tác phẩm Thượng kinh kí sự
- Tổng quan về giá trị nội dung của đoạn trích Vào phủ Chúa Trịnh
2. Nội dung chính
* Cảm nhận về phần miêu tả cảnh quang cảnh lộng lẫy, xa hoa ở phủ Chúa
- Bức tranh tráng lệ, phồn thịnh nhưng vẫn tràn đầy sự trang trọng, uy nghiêm bên ngoài cửa vào phủ Chúa: 'Chúng tôi đi từ cánh cửa phía sau... ai muốn vào ra phải có thẻ'
- Môi trường tráng lệ, lộng lẫy khi tiến sâu vào bên trong: Cung điện 'Đại đường', 'Quyền bồng', 'phòng học' với thiết kế son sắc, những chiếc võng, các đồ vật trang sức vàng, 'những vật dụng dân dã chưa từng thấy trước đây', 'mâm vàng, chén bạc'
- Con đường tới nơi ẩn cư của vị vua: Vượt qua 5, 6 lớp rèm hoa, trong phòng đèn nến, có sàn lát vàng, ghế ngai vàng..., 'xung quanh sáng bừng, hương thơm mê hoặc'
* Nhận xét về đoạn mô tả bức tranh sinh hoạt tại cung điện của Chúa với các nghi thức, phong tục
- Cách diễn đạt, cách gọi khi nhắc đến Chúa và vị vua phải trang trọng, lịch thiệp: 'Thượng đế hiện ngự ở đây, phục vụ, trà, phòng ăn,...'
- Thái độ của tác giả khi ở trong cung điện: 'im lặng đứng chờ ở xa', 'khom lưng đến trước ngai vàng xem mạch', 'một viên quan nội vụ... cúi chào bốn lần'
=> Quyền lực của Chúa Trịnh và vị vua; thái độ trang trọng, lịch sự trong cuộc sống hàng ngày của những người dân, công việc tại cung điện Chúa.
* Vẻ đẹp tâm hồn và phẩm chất cao cả của Lê Hữu Trác: Người không chú trọng vào danh vọng, giàu sang, không chấp nhận cuộc sống xa hoa, tiệm vui ở cung điện; bác sĩ có lòng nhân ái cao cả, hiểu biết sâu rộng và giàu kinh nghiệm.
3. Kết luận
Phản ánh cảm xúc và suy nghĩ cá nhân về đoạn trích.
Nhận định về đoạn trích Vào Phủ Chúa Trịnh - Mẫu 1
Con người nỗ lực làm việc mong muốn có cuộc sống giàu có hơn, nhưng có những người từ khi sinh ra đã sở hữu tất cả. Họ có tiền bạc, quyền lực và vị thế, làm cho cuộc sống trở nên quá dễ dàng. Và cuộc sống xa hoa, sung sướng không tưởng của các vị vua thời xưa được minh họa rõ ràng qua tác phẩm “Vào phủ chúa Trịnh” của Lê Hữu Trác.
Bước vào tác phẩm “Vào phủ chúa Trịnh”, độc giả được dẫn đến một thế giới khác, chứng kiến cuộc sống ở trên cung trời mà dân thường không thể tưởng tượng. Đó là những cung điện tráng lệ, những đồ đạc được chế tác tỉ mỉ vàng son. Mọi thứ đều cao quý quyền quý, thậm chí cả hương thơm trong phủ cũng tràn ngập vị quý tộc. Đứng trước vẻ đẹp diệu kỳ, lộng lẫy kiêu sa của phủ chúa, không chỉ làm cho những người chứng kiến say mê mà còn khiến cho độc giả chỉ cần mơ tưởng cũng thấy như một phần của chốn thiên đàng quý phái mà chúng ta không thể hiểu được. Mỗi chuyến đi được cho là mở rộng kiến thức, và thật vậy, với chuyến đi lần này, Lê Hữu Trác đã mở rộng tầm nhìn của mình.
Đẳng cấp của phủ chúa không chỉ thể hiện qua cảnh vật mà còn thể hiện ở cách sinh hoạt. Khắp nơi trong phủ luôn có người phục vụ hầu bạ, Lê Hữu Trác được dẫn qua cửa sau, nhưng đứng trước cảnh tượng tráng lệ ấy khiến ông chỉ dám ngẩng đầu lên rồi lại cúi xuống bước đi trong sự kinh ngạc. Có thể sau nhiều chuyến đi, trải nghiệm đủ thứ, người ta có thể nghĩ rằng mình đã biết tất cả, nhưng sự hiểu biết của ông vẫn còn hạn hẹp, ông cảm thấy mình nhỏ bé trước vẻ đẹp lộng lẫy, cao quý khiến người chứng kiến cảm thấy áp lực. Và ông thực sự bị sốc trước những gì mà mình đang thấy.
Buổi ấy, Lê Hữu Trác được ăn cơm trong phủ, dù chỉ là được quan Chánh đường san sẻ bữa cơm thôi nhưng nó cũng quá xa hoa so với những gì ông tưởng tượng. Mâm vàng, chén bạc, mọi thứ đều là những món sơn hào hải vị trên đời và ngon đến không ngờ. Buổi ấy có lẽ là bữa cơm xa hoa nhất trong đời và làm cho ông nhớ mãi. Lê Hữu Trác được triệu về phủ để chữa bệnh cho thế tử, một đứa trẻ chỉ khoảng 5, 6 tuổi thôi nhưng lại được tôn vinh và chăm sóc đặc biệt. Thế tử không có tuổi thơ vui vẻ như những đứa trẻ khác, vì nó cũng tức là con trời, vận mệnh của nó phải khác biệt hoàn toàn. Nó được nuôi dưỡng chu đáo từ khi còn nhỏ, được bảo vệ như những đứa trẻ trong lồng kính, và có lẽ cũng vì sống quá sung sướng mà nó mắc phải bệnh tật. Vì ít hoạt động lại được bảo bọc quá mức, nên gầy yếu, xanh xao, khí huyết bị hại nặng nề. Cuộc sống sung sướng như vậy lại hoàn toàn đối lập với cuộc sống của nhân dân. Trong khi ngoài kia nhiều đứa trẻ chết lạnh, chết đói, thì lại có người mắc bệnh vì ăn uống quá “sang trọng”. Đó chính là thực trạng xã hội lúc bấy giờ, những người nghèo khổ bị bóc lột kiệt quệ, họ không còn kiểm soát được cuộc sống của mình và phải sống như con rối cho kẻ khác. Tiền bạc, máu và thịt của họ bị bóc lột để phục vụ cho những kẻ may mắn sinh ra ở vị thế quyền quý.
Qua tác phẩm “Vào phủ chúa Trịnh”, chúng ta không chỉ thấy được sự sụp đổ, hư hỏng của chế độ lúc đó mà còn nhận ra giá trị sâu sắc khi mất đi sức khỏe, của cải của con người. Thật đáng tiếc cho người làm vua nhưng không kiểm soát được quyền lực, chỉ làm con rối cho người khác, vua Lê có tất cả nhưng thiếu đi ý chí, suy nghĩ của bản thân để cuối cùng trở thành vật trang trí cho kẻ nắm quyền. Từ tác phẩm, chúng ta cũng thấy được tâm hồn của một bác sĩ yêu thương con người, trân trọng tự do của cuộc đời. Chẳng phải là vậy mà khi chữa bệnh cho thế tử, ông đã lựa chọn phương thuốc hòa hoãn mà không bao giờ chữa khỏi, có lẽ vì ông lo sợ tiền bạc, danh vọng sẽ lấy đi tự do của mình. Và cuối cùng, tự do tự tại, sống vì người khác vẫn là cách sống của những người có tài năng hàng đầu.
Trong cuộc sống vẫn tồn tại nhiều mảnh đời bất hạnh, bất công và đau đớn. Vì vậy, con người cần phải không ngừng nỗ lực và cải thiện để xây dựng một xã hội văn minh hơn, loại bỏ bất công và bóc lột. Cuối cùng, sau nhiều nỗ lực, nhân loại đã đạt được điều đó, giờ đây chúng ta có cuộc sống đầy đủ, không phải chiến đấu để đòi quyền sống và tự do của bản thân nữa. Tuy nhiên, không có sự bình yên nào mà không có sự đau đớn, chúng ta phải sống cả cho những người đã hy sinh để chiến đấu chống lại sự bất công và thối nát trong xã hội. Mọi người phải sống tốt để không còn những cảnh bất công và bất bình như trong 'Vào phủ chúa Trịnh'.
Phản ánh văn bản Vào Phủ Chúa Trịnh - Mẫu 2
Lê Hữu Trác, một danh y tài năng, một nhà văn xuất sắc, dù đã trải qua một thời gian theo đuổi võ thuật nhưng cuối cùng ông nhận ra rằng 'ngoài việc viết văn hay, rèn lưỡi gươm sắc bén, còn phải dốc hết tâm huyết chữa bệnh cho người'. Vì vậy, từ đó, ông đã chuyển hướng nghiên cứu y học sâu rộng và để lại nhiều tác phẩm có giá trị cho thế hệ sau, trong đó có tác phẩm 'Thượng kinh kí sự' - một tác phẩm y học, văn học xuất sắc. Qua Thượng kinh kí sự, tác giả đã ghi lại một cách chân thực, sâu sắc cảm nhận của mình trước những gì thấy và nghe tại phủ Chúa. Có thể nói, đoạn trích 'Vào phủ chúa Trịnh' đã đóng góp một phần quan trọng trong việc thể hiện giá trị của tác phẩm.
Đoạn trích 'Vào phủ chúa Trịnh' đã mô tả một cách sống động, chân thực hành trình của Lê Hữu Trác khi vào phủ chúa Trịnh để kiểm tra sức khỏe cho thế tử Cán.
Ban đầu, tác giả đã miêu tả một cách tỉ mỉ, chi tiết quang cảnh tráng lệ, xa hoa tại phủ Chúa. Có thể nói, quang cảnh tại phủ Chúa đã được miêu tả theo từng bước chân của người hướng dẫn, từ xa đến gần, từ bên ngoài vào. Điều này đã tạo ra một cái nhìn tổng quan về không gian, quang cảnh tại phủ chúa. Hãy đọc lại những câu văn miêu tả quang cảnh bên ngoài cổng vào phủ chúa để cảm nhận được vẻ đẹp tráng lệ của nơi này. Đúng vậy, chỉ với những chi tiết nhỏ nhặt đó, chúng ta có thể hiểu hơn về sự nguy nga, sôi động nhưng không kém phần nghiêm túc, trang trọng tại phủ chúa. Tuy nhiên, miêu tả quang cảnh tại phủ chúa không chỉ dừng lại ở đó mà còn được mở rộng, chi tiết hơn khi đi sâu vào bên trong, với những khung cảnh tráng lệ, lộng lẫy, không gian không gì sánh bằng, là nhà 'Đại đường', 'Quyền bồng', 'gác tía' với kiệu son, võng điều, đồ nghi trượng sơn son thếp vàng và ' những đồ đạc nhân gian chưa từng thấy'. Tất cả đồ dùng tiếp khách toàn là 'mâm vàng, chén bạc'. Đặc biệt, để đến được nội cung của thế tử, phải qua năm, sáu lần trướng gấm, trong phòng thắp nến, có sập thếp vàng, ghế rồng sơn son thếp vàng, trên ghế bày nệm gấm, màn là che ngang sân, 'xung quanh lấp lánh, hương hoa ngào ngạt'...
Đồng thời, đoạn trích cũng tả lại khung cảnh sinh hoạt tại phủ chúa với các nghi lễ, phong tục. Sự trang trọng của sinh hoạt trong phủ chúa thể hiện qua cách diễn đạt, từ ngữ khi nhắc đến chúa và thế tử phải luôn luôn kính trọng: 'Thánh thượng đang ngự ở đó, chưa thể gặp, hầu mạch Đông cung thế tử (xem mạch cho thế tử), hầu trà (cho thế tử uống thuốc), phòng trà (nơi thế tử uống thuốc).' Sự uy nghiêm trong sinh hoạt cũng được tác giả gián tiếp thể hiện qua thái độ của mình khi ở trong nội cung, phải 'nín thở đứng chờ ở xa', 'khúm núm đến trước sập xem mạch' và đặc biệt qua cách miêu tả khung cảnh kiểm tra sức khỏe cho thế tử: 'Một viên quan nội thần đứng chầu đến bên xin phép thế tử. Thế tử đứng dậy, cởi áo, đứng bên giường cho tôi kiểm tra. Tôi kiểm tra kỹ lưỡng từ đầu đến chân. Quan cháng đường bảo lại truyền mệnh bảo tôi lạy tạ rồi đi ra. Tôi đứng dậy lạy bốn lạy'. Chỉ qua những chi tiết đó, chúng ta cảm nhận được sự uy quyền của chúa Trịnh và thế tử cùng với tinh thần tôn nghiêm, trang trọng trong sinh hoạt ở phủ chúa.
Vì vậy, đoạn trích 'Vào phủ chúa Trịnh' đã mô tả một cách chi tiết, chân thực quang cảnh và sinh hoạt tại phủ chúa, từ đó giúp chúng ta nhận ra vẻ đẹp tâm hồn và phẩm chất cao quý của Lê Hữu Trác. Ông không chỉ là một người tầm thường muốn giàu sang, phú quý - ông không đồng ý với cuộc sống xa hoa, hưởng thụ trong phủ chúa. Đồng thời, ông cũng thể hiện bản thân mình như một bác sĩ tận tụy, có hiểu biết sâu rộng và nhiều kinh nghiệm.
Tóm lại, với lối miêu tả tỉ mỉ, chân thực, sự kết hợp giữa kể và tả, giữa lịch sự và trân trọng, đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh đã vẽ nên bức tranh sống động về cuộc sống xa hoa, quyền lực tại phủ chúa Trịnh, từ đó, cũng giúp chúng ta nhìn nhận được tài năng, phẩm chất tốt đẹp của Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác.
Cảm nhận Vào Phủ Chúa Trịnh - Mẫu 3
Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác là một danh y tài năng, giàu lòng nhân ái, sống vào cuối thế kỷ XVIII, thời của vua Lê - chúa Trịnh. Ông còn là một nhà văn, nhà thơ được kính trọng. Trong cuốn 'Thượng kinh kí sự' (viết vào năm 1782), với lối viết chân thực và tinh tế, ông đã tái hiện sinh động một bức tranh về cuộc sống xa hoa tại phủ chúa Trịnh, về quyền lực, thế lực của triều chúa, cũng như mô tả Thăng Long thời đó khi được triệu vào kinh thành để chữa bệnh cho thế tử Trịnh Cán. Đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh là một phần quan trọng của tác phẩm kí sự này, qua đó, chúng ta có cái nhìn sâu sắc hơn về tâm hồn và phẩm chất của Hải Thượng Lãn Ông.
Đoạn trích Vào phủ chúa Trịnh cũng như tập Thượng kinh kí sự mô tả chi tiết những điều mắt thấy tai nghe khi Lãn Ông được gọi vào kinh đô để chữa bệnh cho thế tử Trịnh Cán. Qua đó, ta thấy được phẩm chất cao quý của ông: sự coi trọng nhân cách hơn danh lợi.
Lê Hữu Trác bất ngờ trước phong cảnh kinh đô. Ông nhận định rằng 'cảnh vật giàu sang ở phủ chúa khác biệt hoàn toàn so với cuộc sống hàng ngày'. Cảnh vật ở đây thực sự đẹp đẽ. Dù ông là con nhà quan, sinh sống trong sự giàu có nhưng ông vẫn phải thốt lên rằng: 'Cả trời Nam sang nhất chính là đây!' Tất cả sự giàu sang và phú quý đều tập trung tại phủ chúa. Người dân thường không bao giờ biết đến cảnh vật đẹp như vậy. Nhưng điều đó chỉ là bề nổi. Bài thơ ông Trác viết dọc đường dược kết thúc bằng câu:
'Quê mùa, cung cấm chưa quen
Khác gì ngư phủ đào nguyên thời xưa!'
Câu kết thúc này phản ánh tâm trạng của ông. Cuộc sống bên trong và bên ngoài phủ chúa là khác biệt hoàn toàn. Giống như ngư phủ xưa lạc vào chốn thần tiên, huyền ảo, thơ mộng. Có một cảm giác xót xa lẩn quẩn trong tâm hồn. Sự phân vân, lo âu của người làm nghề y. Không ngẫu nhiên ông Trác viết thơ, đó là để ghi nhớ sự giàu có khác thường trong phủ chúa. 'Mọi nơi đều là cây cối um tùm, chim kêu ríu rít, hoa thắm cảm tửơi thảng thốt mùi hương.' Việc ngồi trên cáng để vào phủ là điều 'khổ không thể diễn tả hết'. Chỉ với những chi tiết đó đã cho thấy tâm hồn của ông Trác không thích hợp với cuộc sống sang trọng trong phủ chúa. Ông sinh ra không phải để sống trong những điều xa hoa, quý phái như vậy.
Sự bất ngờ và kinh ngạc tăng lên qua từng nơi mà ông đặt chân đến. 'Những cây lạ lùng và những tảng đá kì lạ' chưa bao giờ thấy được đặt ở bờ hồ. Tất cả các vật dụng trong phủ chúa đều được làm bằng vàng, từ xe kiệu để vua chúa đi, đến các vật dụng khác, từ cái giường đến các cây cột... Bàn ghế đều là những đồ đạc 'ngoài mong đợi'. Tác giả chỉ còn cách 'ngước mắt nhìn và lại cúi đầu đi'. Hành động cúi đầu đi này chứng tỏ rằng Lê Hữu Trác không phải là người mê vinh hoa, quý phái, hay tiền bạc. Đó là một đặc điểm tốt trong nhân cách của ông. Ông cảm thấy lạ lẫm và lạc lõng giữa cuộc sống sang trọng trong phủ chúa. Tất cả điều này được thể hiện qua ngòi bút kí sự đặc sắc, chân thực.
Tâm hồn và phẩm chất của danh y Lê Hữu Trác hiện rõ trong việc ông kê đơn thuốc cho thế tử Trịnh Cán. Đó là một cuộc chiến lương tâm giữa sự trói buộc của công danh và lòng nhân từ của một người thầy thuốc. Ông không quan tâm đến danh lợi mà chỉ muốn giữ cho tâm hồn mình thanh thản.
Từ cách nhìn của Lê Hữu Trác về cuộc sống trong phủ chúa đến sự suy nghĩ thấu đáo khi kê đơn thuốc cho thế tử, tất cả đều cho thấy ông là một người thầy thuốc chân thành, giàu lòng nhân từ, và coi trọng đạo đức hơn là danh lợi.
Tài năng và phẩm chất của Lê Hữu Trác đã làm cho ông trở thành một huyền thoại trong ngành y học và được người dân Việt tôn kính. Ông xứng đáng được coi là người tiên phong của nghề thuốc và được nhớ đến với lòng kính trọng nhất.