Buzz
Phân tích tóm tắt về tác phẩm Bình Ngô Đại Cáo của Nguyễn Trãi là một đề tài rất thú vị nằm trong chương trình sách bài tập Ngữ văn 11 Kết nối kiến thức tập 2 trang 7.
Phân tích tóm tắt Bình Ngô Đại Cáo cung cấp một mẫu dàn ý chi tiết và đầy đủ nhất. Điều này mang lại nhiều tài liệu học tập hữu ích, giúp học sinh củng cố kiến thức, trau dồi ngôn ngữ để biết cách làm bài văn thuyết minh về một tác phẩm văn học. Bên cạnh đó bạn có thể tham khảo thêm: phân tích tóm tắt Chữ Người Tử Tù, phân tích tóm tắt về bài thơ Sở Kiến Hành, phân tích tóm tắt về tác phẩm văn học.
Phân tích tóm tắt về tác phẩm Bình Ngô Đại Cáo
1. Giới thiệu
Giới thiệu về tác giả Nguyễn Trãi và tác phẩm Bình Ngô Đại Cáo.
2. Phần thân bài:
2.1. Tác giả Nguyễn Trãi:
a. Tiểu sử và cuộc đời:
- Nguyễn Trãi (1380-1442), tên hiệu là Ức Trai, quê gốc ở huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương, sau đó dời đến Định Khê, Thường Tín, Hà Nội.'
- Sinh ra trong một gia đình quý tộc, cha của Nguyễn Trãi là Nguyễn Phi Khanh, một nhà hiền tài từng đạt danh hiệu thái học sinh (tiến sĩ) dưới thời nhà Trần, còn mẹ là Trần Thị Thái, con gái của quan tư đồ Trần Nguyên Đán.
- Vào năm 1400, Nguyễn Trãi thi đỗ thái học sinh và cùng cha tham gia làm quan dưới thời nhà Hồ. Tuy nhiên, vào năm 1407, nhà Hồ sụp đổ, đất nước bị giặc Minh xâm lược, Nguyễn Phi Khanh bị giặc bắt về Trung Quốc, còn Nguyễn Trãi bị giam cầm tại thành Đông Quan.
- Vào năm 1417, Nguyễn Trãi gia nhập vào nghĩa quân Lam Sơn, trở thành một trong những tư lệnh quan trọng của Lê Lợi, có nhiều đóng góp to lớn giúp nghĩa quân chiến thắng giặc Minh và lập nên nhà Hậu Lê.
- Mới chỉ sau khi nhà Hậu Lê được thành lập, đất nước đã đối mặt với một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng, mâu thuẫn nội bộ xảy ra, khiến Nguyễn Trãi bị nghi ngờ và không được tin dùng trong suốt 10 năm.
- Vào năm 1440, vua Lê Thái Tông mời Nguyễn Trãi ra giúp đỡ đất nước.
- Vào năm 1442, thảm án Lệ chi viên đã xảy ra, đem lại hậu quả đau lòng - Nguyễn Trãi buộc phải chịu tội tru di tam tộc.
b. Sự nghiệp sáng tác:
* Các tác phẩm chính trong các lĩnh vực:
- Trong lĩnh vực lịch sử, Nguyễn Trãi đã sáng tác Văn bia Vĩnh Lăng và Lam Sơn thực lục, ghi lại cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
- Trong lĩnh vực chính trị quân sự, ông đã viết Quân trung từ mệnh tập và Bình Ngô đại cáo.
- Về mảng địa lý, có cuốn sách Dư địa chí - được coi là tác phẩm địa lý cổ nhất của Việt Nam.
- Về mảng văn học:
- Trong phạm vi văn học Chữ Hán, có tập ứng Trai thi tập.
- Về văn học Chữ Nôm, có tác phẩm Quốc âm thi tập - là cuốn sách viết bằng tiếng Việt đầu tiên còn tồn tại cho đến ngày nay.
a. Hoàn cảnh ra đời:
- Sản phẩm này ra đời vào cuối năm 1427, đầu năm 1428, khi nghĩa quân Lam Sơn, sau khi tiêu diệt 15 vạn quân giặc, buộc Vương Thông, đang cố thủ trong thành Đông Quan, phải xin giảng hòa và rút quân về nước.
- Nguyễn Trãi, theo lệnh của vua Lê Lợi, viết Bình Ngô đại cáo nhằm công bố trước thế giới rằng chúng ta đã đạt được độc lập dân tộc, tuyên bố sự độc lập, mở ra một trang mới trong lịch sử của dân tộc.
b. Ý nghĩa của tựa đề:
- 'Bình Ngô' có nghĩa là bình định quân giặc Minh, dẹp yên kẻ thù (vì vua Minh đại diện cho quốc gia Ngô, cũng là biểu tượng của một dân tộc. Cách giải thích khác là 'giặc Ngô' dùng để chỉ các quân đội từ phương Bắc, thường mang tính tàn ác và vô nhân đạo).
- Hai chữ 'đại cáo' biểu thị sự quan trọng của thông điệp cần truyền đạt, cũng như tôn vinh tư tưởng cao quý của dân tộc.
- Khái niệm 'cáo': (Tham khảo sách giáo khoa)
c. Cấu trúc:
Phần đầu tiên bày tỏ vấn đề chính nghĩa, phần thứ hai phân tích rõ ràng tội ác của kẻ thù, phần ba kể về diễn biến của cuộc khởi nghĩa, và phần cuối là tuyên bố chiến thắng khẳng định lý tưởng chính nghĩa.
d. Nội dung:
- Phần 1: Bày tỏ luận đề chính nghĩa với hai cơ sở chính:
- Triết lý nhân nghĩa 'Hành động nhân từ bảo vệ dân/Quân thủ phạt trừ trước lo loài', tôn trọng và yêu quý dân là nền tảng, thể hiện lòng yêu nước và nhân ái, hướng tới hạnh phúc của nhân dân.
- Xác nhận chủ quyền của dân tộc qua nhiều khía cạnh khác nhau như: luật pháp, biên giới quốc gia, sử sách, các triều đại cai trị và phong tục tập quán.
- Phần 2: Bàn về sự thiếu nhân đạo của quân Minh khi xâm lược và tội ác của chúng trên lãnh thổ nước ta:
- Sử dụng lời nói giả mạo về việc tiêu diệt thực quyền Hồ để xâm lược nước ta.
- Thực hiện hành vi tàn bạo, tàn sát dân chúng, tham lam thu thuế, bóc lột lao động, áp bức nhân dân, đẩy họ vào nguy cơ, chiếm đoạt tài nguyên, phá hủy môi trường và nền nông nghiệp của dân ta.
- Phần 3:
+ Tái hiện tài năng và phẩm chất lãnh đạo của vua Lê Lợi.
+ Tóm tắt lại cuộc khởi nghĩa Lam Sơn qua nhiều giai đoạn.
- Phần 4:
- Tuyên bố chiến thắng, khẳng định sự độc lập và chủ quyền của dân tộc, ý nghĩa chính nghĩa của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, mở ra một thời kỳ mới trong lịch sử dân tộc, thời kỳ độc lập, tự do và toàn vẹn lãnh thổ.
- Rút ra bài học lịch sử cho dân tộc dựa trên tín ngưỡng về số phận, quy luật của tự nhiên qua ngũ hành, bát quái, Kinh dịch:
e. Mỹ thuật:
- Kết hợp một cách hài hòa giữa yếu tố luận lý và phẩm chất văn chương nghệ thuật.
- Yếu tố luận lý được thể hiện qua cấu trúc chặt chẽ của tác phẩm, luận điệu sắc sảo, lời văn uy nghi, đầy uy lực.
- Tính chất văn chương nghệ thuật của câu văn rất phong phú, tràn ngập cảm xúc, xen kẽ giữa các đoạn miêu tả một cách khách quan và những đoạn thể hiện trực tiếp cảm xúc của tác giả. Câu văn chứa đựng nhiều hình ảnh nghệ thuật sống động, tạo ra sức mạnh tưởng tượng mạnh mẽ, mô tả sâu sắc, kết hợp cả kiến thức về lịch sử và văn hóa.
3. Kết luận:
Phân tích và nhận định tổng quát.
Dàn ý thuyết minh về tác phẩm Bình ngô Đại Cáo
1. Giới thiệu:
- Giới thiệu chung: Tổng quan về tác giả, tác phẩm, giá trị nội dung và nghệ thuật của bài Bình Ngô Đại Cáo.
2. Nội dung chính
- Đề cập đến luận điểm chính là tôn trọng nhân nghĩa, trong đó nhân nghĩa được hiểu rộng hơn là bảo vệ dân chúng và loại bỏ bạo lực. Đồng thời, tuyên bố niềm tự hào của dân tộc về:
- Lịch sử văn hiến lâu đời.
- Biên cương lãnh thổ chặt chẽ.
- Phong tục và tập quán văn hóa.
- Chế độ chính trị và quyền tự trị.
- Trình bày tội ác của quân Minh một cách rõ ràng: Kẻ thù tàn ác đã tận dụng sự hỗn loạn để thống trị. Họ không chỉ giết hại, tra tấn mà còn cướp đi sinh mạng con người một cách tàn bạo (có bằng chứng).
- Tóm tắt cuộc chiến: Đặt ra hình ảnh anh hùng bình dân, nhưng lòng yêu nước và lòng căm thù giặc sâu sắc, với lý tưởng cao cả (so sánh với Trần Quốc Tuấn để thấy sự quyết tâm và lòng tin vững chắc).
- Miêu tả những chiến công hùng vĩ (có chứng cứ).
- Tuyên bố hòa bình, mở ra một thời đại mới.
* Nghệ thuật ngôn từ:
- Sử dụng từ ngữ tự nhiên, phong phú.
- Sử dụng phương pháp đối lập, như vùng trúc Nam Sơn biểu hiện sự vô hạn trong tội ác của quân Minh, và biển Đông Hải miêu tả sự dơ bẩn không tưởng.
- Xây dựng hình ảnh nhân vật một cách tinh tế.
- So sánh, liệt kê và đối lập tạo nên một bản anh hùng ca về những chiến công hùng hậu.
3. Kết luận: Tóm tắt nội dung và nghệ thuật tiêu biểu của tác phẩm.
