Những Đứa Con Trong Gia Đình là một trong những tác phẩm ngắn nổi bật nhất của Nguyễn Thi. Điểm đặc sắc của tác phẩm này nằm ở điều gì? Hãy tham khảo bài viết dưới đây để tìm hiểu.
Dàn Ý Phân Tích Đặc Sắc Nghệ Thuật
I. Khai Mạc
– Tác phẩm Những Đứa Con Trong Gia Đình được sáng tác bởi nhà văn Nguyễn Thi vào năm 1966, được xuất bản trong tập Truyện và lần đầu tiên phát hành vào năm 1978.
– Câu chuyện ghi lại sự anh hùng của thế hệ trẻ miền Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Họ có tình yêu sâu đậm với đất nước, căm ghét kẻ thù và khao khát trả thù. Họ là những người tiếp nối và phát triển truyền thống anh hùng, yêu nước và cách mạng của gia đình, tạo nên niềm tự hào cho dòng họ. Tuy nhiên, ý nghĩa của câu chuyện còn sâu xa hơn, đó là truyền thống anh hùng yêu nước của toàn dân ta.
– Bằng một cách tiếp cận nghệ thuật độc đáo, nhà văn đã tạo ra nguồn cảm hứng tư tưởng này, thu hút sự quan tâm của mọi người.
II. Nội dung chính:
* Đặc điểm nổi bật trong việc xây dựng tình huống truyện:
– Trong một trận chiến, Việt - một chiến sĩ trẻ của quân giải phóng - bị thương nặng, mất liên lạc với đồng đội, phải nằm cô đơn trên chiến trường, trải qua nhiều lần mất ý thức rồi tỉnh lại.
– Trong những lần mất ý thức rồi tỉnh lại, những điều thân thương nhất của gia đình Việt đã hiện về một cách sống động, ấm áp trong tâm trí của anh. Đây là một tình huống tâm trạng đã thúc đẩy mạch truyện tiến triển thông qua cách trình bày độc đáo theo ý thức của nhân vật.
* Đặc sắc qua nghệ thuật trình bày:
Tác giả đã kể câu chuyện từ quan điểm và ý thức của nhân vật Việt. Qua những lần mất ý thức và tỉnh lại, nhà văn đã sâu sắc trong ký ức của nhân vật, mở ra mạch ngầm của quá khứ với những kỷ niệm về mẹ, chị, chú Năm… Nhờ cách trình bày này, vách ngăn thời gian được loại bỏ, để câu chuyện biến đổi mạnh mẽ, dẫn người đọc
một cách tự nhiên và bất ngờ vào câu chuyện, các sự kiện và nhân vật trong gia đình hiện ra với một màu sắc tình cảm yêu thương sâu sắc => tiết lộ cuộc sống tâm hồn của nhân vật.
* Tính đặc sắc trong nghệ thuật tạo hình nhân vật:
– Các nhân vật trong câu chuyện chia sẻ cùng huyết thống và truyền thống nên có hình ảnh và tâm hồn giống nhau; nhưng mỗi người lại có một sức thu hút riêng.
– Điều rõ ràng nhất là, tất cả những thành viên trong gia đình đều chứa đựng một bản tính chung, có vẻ đẹp nội tâm giống nhau. Họ đều phản ánh phẩm chất cách mạng, lòng yêu nước sâu sắc, sự trung thành với cách mạng, và quyết tâm chống lại kẻ thù. Họ quan tâm, chăm sóc lẫn nhau, mỗi người đều tự hào về truyền thống cách mạng của gia đình và tiếp tục lan tỏa truyền thống đó.
– Mỗi nhân vật là một cá nhân riêng biệt, phụ thuộc vào vai trò, tuổi tác, và giới tính nên họ có nét mặt và tính cách riêng (xem thêm các đoạn trên).
* Sự thành công trong việc sử dụng ngôn ngữ, đối thoại và monologues, đặc biệt là việc sử dụng ngôn ngữ Nam Bộ trong diễn đạt và lời thoại của nhân vật.
– Những đứa con trong gia đình là một ví dụ xuất sắc về mặt nghệ thuật. Tác phẩm của Nguyễn Thi thể hiện sự cân bằng hoàn hảo giữa nội dung và hình thức nghệ thuật, là một tác phẩm đáng giá.
– Những đứa con trong gia đình đã chứng minh rằng việc sáng tác tốt không chỉ đòi hỏi sự kết nối sâu sắc và tình cảm mạnh mẽ với dân tộc và đất nước từ phía nhà văn, mà còn đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về chủ đề mà họ viết về, kể chuyện, và phải là một tài năng thực sự.
Phân tích các yếu tố nghệ thuật đặc sắc - Mẫu 1
Những đứa con trong gia đình là một trong những truyện ngắn xuất sắc nhất của Nguyễn Thi. Điểm đặc biệt nhất của tác phẩm này là gì? Đầu tiên, cần phải đề cập đến cách thức kể chuyện độc đáo, linh hoạt của nhà văn Nguyễn Thi.
Tác phẩm kể về một gia đình cách mạng, mỗi thành viên đều là những chiến sĩ dũng cảm trong cuộc chiến giải phóng. Tình thân và lý tưởng cách mạng hoà quyện với nhau: ba má Việt gặp nhau và kết hôn vì cùng chung ước muốn cứu nước. Họ đồng lòng trong chiến đấu, gắn bó với nhau trong tình ruột thịt và niềm tự hào về truyền thống cách mạng của gia đình. Người mẹ dũng cảm nuôi con lớn để báo thù cho chồng. Các con cùng nhau nhập ngũ để trả thù cho cha mẹ... Một câu chuyện như thế có thể trở nên nặng nề và đơn điệu nếu không có sự sáng tạo trong cách kể, nhưng đây là một thách thức mà tác giả đã vượt qua một cách tài tình.
Tác giả đã chọn lối kể chuyện theo quan điểm của nhân vật chính, một chiến sĩ trẻ tên là Việt. Anh bị thương nặng và lạc đồng đội, nằm một mình trên chiến trường sau một trận đánh kinh khủng. Anh nhớ về đồng đội, về gia đình, và về những kỷ niệm của quá khứ khi anh rơi vào tình trạng ngất đi và tỉnh lại nhiều lần. Câu chuyện được kể qua dòng hồi tưởng của anh, không tuân theo thứ tự thời gian mà tuân theo trật tự tâm trí của nhân vật, tạo ra một câu chuyện phong phú và đầy cảm xúc. Các nhân vật và sự kiện hiện ra với một sắc thái tinh tế và hấp dẫn.
Đây là một phương pháp nghệ thuật không phải ai cũng có thể sử dụng thành công. Đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về tâm trí của nhân vật và khả năng đồng cảm với họ. Điều này là điểm mạnh của Nguyễn Thi, một nhà văn có gốc rễ từ vùng đồng bằng Nam Bộ.
Ngoài việc sử dụng phương pháp kể chuyện độc đáo, Nguyễn Thi còn phát triển những nhân vật đa chiều và lôi cuốn. Thông qua kí ức của Việt, một thành viên trong gia đình cách mạng, chúng ta nhìn thấy các nhân vật như ba má Việt, chú Năm, chị Chiến và Việt. Rõ ràng thấy rằng tất cả đều chia sẻ một phẩm chất chung là sự kiên cường trong chiến đấu, niềm tin vào cách mạng và tự hào về truyền thống cách mạng của gia đình.
Hơn nữa, những nhân vật chính trong tác phẩm của Nguyễn Thi thường được trang bị một phẩm chất đặc trưng gọi là “chất Út Tịch”. Đó là sự kiên cường, quyết tâm, và lòng căm thù sâu sắc với kẻ thù, như là sinh ra để chiến đấu và giết giặc. Tuy nhiên, mỗi nhân vật lại có một cá tính riêng, tạo nên sự đa dạng và phong phú trong cách khắc họa của Nguyễn Thi. Điều này đặc biệt nổi bật ở ba nhân vật chính là chú Năm, Chiến, và Việt.
Chú Năm thực sự là một nông dân Nam Bộ, chất phác, trung thực, và vui vẻ. Người này rất giàu lòng nhân ái và trí tưởng tượng phong phú, đặc biệt khi được truyền cảm hứng và hát ca: Khi đó, gân cổ chú đỏ bừng, tay chú đặt lên vai Việt, đôi mắt chú mở to, ướt đẫm, nhìn thẳng vào mắt Việt, đầu chú lắc lư, nhăn nhó, tạo ra cảm giác như Việt chính là nơi mà chú gửi gắm những giai điệu, hoặc chính Việt là những giai điệu đó. Theo từng giai điệu, đôi khi Việt biến thành mảnh vải vá hoặc con sông dài cá lội của chú, đôi khi lại biến thành người lính Trương Định, đèn biển Gò Công, hoặc ngôi sao sáng ở Tháp Mười.
Chiến là một cô gái trẻ, tính tình còn rất dễ thương và hồn nhiên: thích đi săn ếch, thích tham gia vào cuộc chiến với tàu giặc... Trước khi gia nhập lực lượng giải phóng, cô thậm chí còn tranh nhau với em trai để đi bộ trước. Tuy nhiên, khác biệt với em trai, cô có thể ngồi yên một chỗ để viết nhật ký của gia đình chú Năm - điều thể hiện sự mạnh mẽ và sắc bén của một người phụ nữ. Với sự mất mát của ba má, cô là người chị trưởng nên sớm học cách nhường nhịn em, học cách quản lý việc nhà. Điều này thể hiện rõ trong lúc cùng em lên đường để trả thù cho ba má. Không phải ngẫu nhiên mà Việt cảm thấy cô rất thông thái, nói chuyện một cách sắc sảo như mẹ vậy, còn chú Năm thì thực sự kính phục: “Thật là thông minh! Việc trong nhà làm xong thì việc ngoài đất cũng sẽ được giải quyết thuận lợi, trong nhà gọn gàng, đất nước phát triển”.
Ngoài ra, nhân vật này còn có sự trẻ trung và duyên dáng của một cô gái trẻ, hiện rõ qua những cử chỉ như kín miệng cười khi chú Năm hát, nhìn mày nhấc lên, đeo khăn chéo, ngồi ngay ngắn để viết nhật ký của chú Năm, và tiếng “cóc” dễ thương khi em trai nói cô nói giống mẹ...
Việt là một chàng trai miền quê, năng động (thường đi bán chim, câu cá, săn ếch, dù đã gia nhập quân đội), thích thắng (săn ếch, đánh tàu giặc, ghi danh nhập ngũ luôn tranh đoạt). Là em trai, và được chiều chuộng, nên mọi việc thường dựa vào chị. Chỉ hơn chị một tuổi, Việt “trẻ con” hơn và không quan tâm nhiều, thậm chí khi nhập ngũ. Là con trai, Việt thường che giấu tình cảm, nhưng thực sự rất giàu lòng yêu thương. Nằm trên chiến trường, anh nhớ má, nhớ chú Năm, chị Chiến, nhớ em trai, nhớ đồng đội. Anh ước gì bây giờ có thể gặp lại má. Đúng vậy, như khi má còn sống, má sẽ đến vỗ đầu anh, đánh thức anh dậy, rồi nấu cơm cho anh... Anh nhớ chị và yêu thương chị vô cùng, dù vẫn tranh giành với chị, tại đơn vị, anh giấu chị đi vì sợ lộ bí mật và chị bị trừng phạt... Cách anh thể hiện tình cảm là thông qua việc đánh giặc. Đó chính là cách anh yêu quý má, yêu quý ba, chị, và chú Năm của anh. Vì thế, khi đồng đội tìm thấy anh nằm bất tỉnh trên chiến trường, ngón tay anh vẫn nằm trên cò súng và một viên đạn đã sẵn sàng để bắn vào quân giặc...
Ngoài nghệ thuật kể chuyện và xây dựng nhân vật thành công, Những đứa con trong gia đình còn có những đoạn văn rất xuất sắc. Điều đó thể hiện rõ trong đoạn mà Việt nhớ lại sau khi anh em ghi danh nhập ngũ sẵn sàng ra trận.
Đêm đó hai chị em trò chuyện với nhau, bàn bạc mọi việc trong nhà, hứa hẹn và khuyên nhủ lẫn nhau. Chị Chiến tỏ ra nghiêm túc hơn bình thường, gọi mình và em là chị em, chia sẻ lo toan của gia đình. Trong khi đó, Việt vẫn giữ vẻ trẻ con, để chị lo lắng cho mọi thứ. Nhưng chú nhớ má một cách sâu sắc và dường như má cũng đã trở về để nhìn chị em Việt quan tâm đến những chuyện gia đình trước khi lên đường. Đoạn đối thoại này rất sống động, vui vẻ và cảm động.
Buổi sáng hôm sau, trước khi ra đi, chị em Việt đưa bàn thờ má sang nhà chú Năm. Việt thể hiện tình yêu và lòng biết ơn đối với chị và má. Sự căm thù nặng trĩu trên vai như một gánh nặng cụ thể. Đoạn văn này cũng đủ sức làm rơi nước mắt:
Chị Chiến đứng giữa sân, kéo khăn che ngang cổ, xắn tay áo để lộ hai bắp tay đỏ cháy nắng, rồi nâng một đầu bàn thờ má lên. Việt đến và nâng đầu còn lại. Đưa má sang nhà chú tạm trú, chúng con sẽ đi làm nhiệm vụ, trả thù cho ba má, và khi đất nước độc lập, sẽ đưa má về. Việt đưa trước, chị Chiến sau theo. Nghe tiếng chân của chị, Việt cảm thấy yêu thương chị lạ lùng. Đây là lần đầu tiên Việt cảm nhận được tình cảm này một cách rõ ràng. Mối thù với thằng Mĩ cũng dường như nặng nề hơn, vì nó đè nặng lên đôi vai của mọi người.
Phân tích về các đặc điểm nghệ thuật - Mẫu 2
Mỗi tác phẩm văn học đều mang những đặc điểm nghệ thuật riêng. Đó là thể hiện của tài năng của các nhà văn. Và 'Những đứa con trong gia đình' cũng để lại nhiều ấn tượng trong lòng người đọc với những điểm nghệ thuật đặc sắc và hấp dẫn.
Đặc điểm nghệ thuật nổi bật của 'Những đứa con trong gia đình' là cách thể hiện nghệ thuật trần thuật một cách xuất sắc của Nguyễn Thi. Truyện ngắn được kể theo góc nhìn thứ ba nhưng lại truyền đạt qua lời và cảm xúc của nhân vật Việt. Việt là một chiến sĩ trong đội giải phóng quân, sau một trận chiến ác liệt anh bị thương nặng, lạc mất đồng đội và phải nằm im lìm trên chiến trường. Việt mất ý thức rồi lại tỉnh dậy, và trạng thái này lặp đi lặp lại. Tác giả theo dõi hồi tưởng của nhân vật Việt và truyền đạt chúng qua lời văn một cách trực tiếp. Những lời và cảm xúc được truyền đạt qua góc nhìn của Việt tạo ra ấn tượng sâu sắc. Nhà văn có thể đắm chìm vào tâm trạng của nhân vật để diễn đạt sự phức tạp của tâm hồn. Qua cách kể chuyện trần thuật như vậy, Nguyễn Thi cũng tạo ra những đoạn văn giàu cảm xúc, đầy tình cảm của nhân vật Việt. Điều này giúp tác phẩm để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng người đọc. Đồng thời, cách kể chuyện này cũng giúp tác giả không bị ràng buộc bởi thứ tự thời gian. Câu chuyện có thể nhảy về quá khứ hoặc hiện tại mà không cần tuân theo trình tự thời gian cố định. Sự xen kẽ giữa quá khứ và hiện tại, cùng với tâm trạng thay đổi liên tục của nhân vật, được thể hiện một cách tự nhiên và linh hoạt. Từ góc nhìn của Việt, Nguyễn Thi tạo ra một cảm giác gần gũi và chân thực cho câu chuyện với độc giả.
Nghệ thuật xây dựng nhân vật cũng là một phần quan trọng của tác phẩm này. Cách Nguyễn Thi xây dựng nhân vật không giống ai khác. Chiến và Việt, dù sinh ra trong cùng một gia đình, nhưng lại có tính cách hoàn toàn đối lập. Nguyễn Thi tập trung vào việc phác thảo từng chi tiết của tính cách. Trong khi Việt hiện lên với sự trong sáng và đáng yêu, thì chị Chiến lại là một người lớn trưởng thành, mạnh mẽ và đầy ý thức về việc yêu nước và đối phó với kẻ thù, cũng như lo lắng cho mọi việc nhỏ trong gia đình.
Nguyễn Thi cũng thể hiện khả năng miêu tả tâm lý nhân vật một cách tinh tế. Tâm trạng của Việt trước khi lên đường, đặc biệt là khi anh tỉnh dậy vào ngày thứ tư, khi nhớ lại nhiều kỷ niệm và vẫn giữ tinh thần chiến đấu mạnh mẽ ngay cả khi bị thương. Khi nghe thấy tiếng súng của quân ta, Việt trở lại với bản chất của một đứa trẻ.
Ngoài ra, 'Những đứa con trong gia đình' còn thể hiện ngôn ngữ phong phú, đậm chất Nam Bộ. Tác giả kết hợp hài hòa giữa ngôn ngữ thông dụng và các biểu hiện địa phương. Ví dụ như cách sử dụng các từ ngữ như 'mày-tao', 'má'...Sự xuất hiện của nhiều từ ngữ như vậy cho thấy tác phẩm mang đậm dấu ấn văn hóa Nam Bộ và không thể nhầm lẫn. Nguyễn Thi sử dụng ngôn ngữ một cách hợp lý, tinh tế và linh hoạt. Do đó, khi đọc tác phẩm, độc giả cảm thấy như đang trò chuyện và gặp gỡ những con người Nam Bộ. Điều này chỉ có thể đạt được khi tác giả thực sự hiểu biết và gắn bó mật thiết với văn hóa của người dân Nam Bộ.
Có thể thấy rằng, 'Những đứa con trong gia đình' thành công nhờ vào nhiều yếu tố nghệ thuật sâu sắc. Và chính những đặc điểm này đã làm cho Nguyễn Thi thu hút độc giả bằng những đoạn văn đầy cảm xúc về một thời kỳ đấu tranh giải phóng dân tộc.
Phân tích về những đặc điểm nghệ thuật - Mẫu 3
Nguyễn Thi, tên thật Nguyễn Hoàng Ca, quê ở Nam Hà. Ông đến Nam từ năm 1945, gia nhập quân đội và viết văn dưới bút danh Nguyễn Khọc Tấn. Sau khi tập kết ở Bắc vào năm 1954, ông trở lại miền Nam lần thứ hai vào năm 1962, viết văn với tên Nguyễn Thi. Ông hy sinh tại Sài Gòn vào năm 1968, khi vẫn còn tràn đầy nhiệt huyết với ngòi bút. Là một nhà văn chiến sĩ, Nguyễn Thi đã đóng góp đáng kể cho văn học cách mạng. Một trong những đóng góp nổi bật của ông về nghệ thuật là việc thành công trong việc thể hiện nghệ thuật đồng hiện trong truyện 'Những đứa con trong gia đình' (1966).
Theo nghĩa đen, 'đồng hiện' có nghĩa là 'cùng thể hiện'. Trong truyện, đây là một kỹ thuật nghệ thuật quen thuộc về cấu trúc tác phẩm, một yếu tố hình thức. Cấu trúc tác phẩm là việc tổ chức, sắp xếp các yếu tố nội dung để đạt hiệu quả nghệ thuật cao nhất. Kỹ thuật đồng hiện đóng một vai trò quan trọng trong việc này. Nó tạo ra một cấu trúc độc đáo, từ đó, cốt truyện, nhân vật, chủ đề được thể hiện, tác động nghệ thuật đến độc giả... Đặc biệt, kỹ thuật đồng hiện cho phép các sự kiện, tình tiết, nhân vật (hoặc các đặc điểm của nhân vật) được thể hiện cùng một lúc trong một thời gian hoặc không gian, hoặc trong các mảnh thời gian và không gian khác nhau.
Trong truyện 'Những đứa con trong gia đình', kỹ thuật đồng hiện được thể hiện một cách tinh tế. Dựa trên cấu trúc tập trung vào dòng suy nghĩ, Nguyễn Thi thể hiện sự đồng hiện của các sự kiện, nhân vật (và các đặc điểm của họ) trong cả hai thời điểm hiện tại và quá khứ một cách linh hoạt và hiệu quả.
Trước hết, chúng ta sẽ thảo luận về cách đồng hiện các sự kiện trong cùng một thời điểm trong truyện 'Những đứa con trong gia đình'.
Sau trận đánh dữ dội giữa đơn vị của Việt và một đoàn quân Mỹ, Việt bị thương nặng và ngất đi. Khi tỉnh dậy, chiến trường vẫn còn nguyên vẹn với những chiếc xe tăng, xe bọc thép cháy, vỏ đạn và xác lính Mỹ. Trong thời điểm này, nhà văn chọn miêu tả giữa thời gian trước và sau trận đánh, nhưng không phải là đã kết thúc hoặc đang diễn ra. Điều này là để người đọc thấy được cảnh trận đánh như thế nào trong một khoảnh khắc cụ thể.
Bây giờ, Việt đang nằm ở bệnh viện quân y, có thời gian để chữa trị vết thương và suy ngẫm về quá khứ. Anh ta có thể nhìn lại cảnh đời hiện tại và quá khứ của mình. Những sự kiện và số phận của con người trong chiến tranh được tái hiện trong suy tư của Việt, không theo trình tự nhất định. Các nhân vật trong 'Những đứa con trong gia đình' được phản ánh qua nét tính cách đặc trưng và đa dạng.
Nhân vật trung tâm là Việt, được mô tả với hai nét tính cách cơ bản: là một chiến sĩ và đồng thời là một đứa trẻ.
Trong bệnh viện quân y, Việt vẫn giữ nguyên vẻ dũng cảm của một người lính, mặc dù đôi mắt anh đã đóng kín bởi vết thương. Anh ta cố gắng viết thư cho chị mình bằng cây viết chì, không dám nhờ người khác vì sợ bị chê trách. Anh ta còn giấu chị như giấu bí mật của riêng mình, thể hiện sự ngây thơ và khờ khạo của một người lính trẻ.
Trên chiến trường với xác lính địch rải rác, Việt vẫn sẵn lòng chiến đấu nếu cần thiết. Nhưng khi nghe tiếng “ếch nhái kêu dậy lên”, anh ta trở lại với tuổi thơ, dùng đèn soi để tìm ếch cùng chị. Tình đoàn kết giữa anh em và sự can đảm của họ được thể hiện qua việc chú Năm đề nghị ghi tên cả hai lên bảng danh sách chiến sĩ.
Qua những điều đã được nhắc trên, ta thấy rằng thủ pháp nghệ thuật để thực hiện đồng hiện trong việc mô tả nhân vật Việt, chủ yếu dựa trên phép liên tưởng, từ sự kiện này sang sự kiện khác; từ chi tiết này sang chi tiết khác... Trong quá trình liên kết này, dòng hồi tưởng của nhân vật vẫn là yếu tố quan trọng nhất. Việt nhớ lại những chi tiết về chị Chiến và chú Năm, nhớ lại những kỷ niệm đẹp và những trận đánh trong quá khứ, tất cả diễn ra một cách tự nhiên.
Tác giả, thông qua độc thoại của nhân vật Việt, liên tục đưa ra các nhân vật khác như Chiến, chú Năm, ba và má Việt để đồng hiện với nhau. Mỗi nhân vật mang một nét đặc trưng riêng, tạo ra một không gian tâm trạng đa dạng.
Chiến, giống như Việt, cũng là một chiến binh, nhưng đã trưởng thành sớm hơn vì phải chịu trách nhiệm lớn trong gia đình. Chị là người chị cả, có trách nhiệm với gia đình và nổi tiếng với sự quyết đoán. Việt nhớ về Chiến như là một nguồn cảm xúc và kỷ niệm đáng nhớ.
Chú Năm, mặc dù chỉ xuất hiện qua vài đoạn đối thoại, nhưng để lại ấn tượng mạnh mẽ với người đọc. Những đoạn văn về chú Năm không chỉ mô tả về anh như một người lính, mà còn làm nổi bật nét đẹp và sự chân thành trong con người.
Ba và má Việt xuất hiện trong suy nghĩ của Việt như những ký ức về tình yêu thương và căm thù. Sự biểu hiện của họ là nguồn cảm xúc mạnh mẽ và đáng nhớ, khiến người đọc không thể không cảm thấy đồng cảm và xúc động.
Hai nét chính của Nghệ Thuật đồng hiện trong Những đứa con trong gia đình, mà ta vừa phân tích, có tác dụng lớn đối với truyện. Chúng tạo nên một câu chuyện thú vị, hào hùng và đầy cảm xúc, mặc dù dường như là đồng thời, đứt quãng và phân tán. Tuy nhiên, sự kết nối này vẫn được duy trì chặt chẽ, làm cho câu chuyện trở nên sâu sắc và phức tạp. Việc đan xen các sự kiện và đoạn đời trong quá khứ và hiện tại tạo ra một bức tranh toàn diện và rõ nét về tính cách nhân vật và chủ đề của câu chuyện. Lối kết cấu đặc biệt này đòi hỏi tác giả phải phân tích và diễn đạt tinh tế những biến động tâm lý phức tạp của nhân vật, và Nguyễn Thi đã thành công trong việc thể hiện điều này.
Nghệ thuật đồng hiện trong Những đứa con trong gia đình mang tính tổng quan, và những phương pháp chính của lối kết cấu này đã được Nguyễn Thi thể hiện thành công trong truyện. Mặc dù lối kết cấu này không phải là mới, nhưng cách thể hiện của Nguyễn Thi là rất toàn diện và đạt đến những đỉnh cao. Điều này là minh chứng cho sự đóng góp quý báu của Nguyễn Thi vào văn học hiện đại Việt Nam, đặc biệt là trong việc viết về đề tài chiến tranh và cách mạng.
Phân tích những nét đặc sắc về nghệ thuật - Mẫu 4
Những đứa con trong gia đình của Nguyễn Thi là một tác phẩm thành công khi viết về đề tài gia đình trong thời chiến. Tác phẩm này góp phần vào sự thành công của Nguyễn Thi trong việc sử dụng nghệ thuật kể chuyện một cách linh hoạt và hấp dẫn.
Nhà văn viết về một gia đình cách mạng, mọi thành viên đều là những chiến sĩ dũng cảm chống lại Mỹ. Tình yêu gia đình và tình cách mạng được kết hợp với nhau: ba má Việt gặp nhau và kết hôn khi cùng chiến đấu. Họ cùng hy sinh trong cuộc chiến. Con cái của họ, Việt và Chiến, gắn bó với nhau trong niềm tự hào về truyền thống cách mạng của gia đình. Một câu chuyện đầy cảm xúc và ý nghĩa, được kể một cách sáng tạo và linh hoạt.
Tác giả đã chọn cách kể chuyện một cách trần thuật, theo quan điểm của nhân vật chính là chú lính trẻ tên Việt. Sau trận chiến ác liệt, Việt bị thương nặng và lạc mất đồng đội, nằm một mình giữa chiến trường bủa vây bởi khói lửa và xác người. Trong dòng hồi ức của mình, chú nhớ về đồng đội, chị, chú Năm, những ký ức về gia đình và ngày nhập ngũ... Câu chuyện không tuân theo trật tự thời gian tự nhiên mà thay vào đó là theo quan điểm tâm lí của nhân vật, đồng thời khám phá các tình huống và nhân vật trong gia đình với sắc màu cảm xúc sâu sắc và hấp dẫn.
Đây không phải là một kỹ thuật nghệ thuật mới, nhưng không phải ai cũng có thể áp dụng thành công. Điều này đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về tâm lí nhân vật và khả năng nhập vai vào họ... Điều này là điểm mạnh của Nguyễn Thi, một nhà văn từ vùng đồng bằng Nam Bộ.
Ngoài việc sử dụng một cách độc đáo để kể chuyện, Nguyễn Thi đã phát triển những nhân vật đa chiều và lôi cuốn. Qua dòng hồi ức của Việt, một thành viên của gia đình cách mạng, chúng ta gặp gỡ ba má Việt, chú Năm, chị Chiến và Rất dễ nhận biết rằng tất cả họ đều chia sẻ cùng một tinh thần cách mạng: yêu nước, căm ghét kẻ thù và trung thành với cách mạng và tự hào về truyền thống cách mạng gia đình.
Ngoài ra, những nhân vật chính diện của Nguyễn Thi thường có một phẩm chất chung gọi là 'Chất út Tịch', đó là sự kiên cường, căm hờn, đam mê chiến đấu, dường như sinh ra để cầm súng chống giặc. Tuy nhiên, mỗi nhân vật lại có một cái nhìn và tính cách riêng biệt. Một điểm nổi bật của nghệ thuật khắc họa nhân vật của Nguyễn Thi là ba nhân vật chính chú Năm, chị Chiến và Việt.
Chú Năm là một người nông dân Nam Bộ thật thà, vui vẻ, mạnh mẽ, giàu cảm xúc và trí tưởng tượng lãng mạn, đặc biệt là khi hát: 'Gân cổ chú đỏ lên, tay chú đặt lên vai Việt, đôi mắt chú đầy nước mắt, nhìn thẳng vào mặt Việt, đầu chú lắc lư, nhắn nhủ, như thể Việt là nơi để chú thể hiện những câu hò đó, hoặc chính Việt là những câu hò đó. Dưới những lời hát, Việt biến thành tấm áo quàng hoặc con sông dài cá lội của chú, hoặc người nghĩa quân Trương Định, ngọn đèn Biển Gò Công, hoặc ngôi sao sáng ở Tháp Mười'.
Chiến là một cô gái trẻ tuổi, tính cách vẫn rất trẻ con: thích tranh công bắt ếch, cùng em tranh công bắn tàu giặc... Trước khi nhập ngũ, cô vẫn tranh thủ thời gian ngồi đọc cuốn sổ ghi công đình của chú Năm. Mất cả ba má từ nhỏ, chị Chiến luôn phải đảm nhận trách nhiệm gia đình. Trong giờ phút lên đường đi trả thù, Việt thấy chị nghĩ ngợi, nói năng 'nghe in như má vậy', chú Năm thì thán phục 'Khôn! Việc nhà gọn thì việc nước mở rộng, gia thất an bài, nước nhà phồn thịnh...'.
Ngoài ra, nhân vật này mang một vẻ đẹp trẻ trung và duyên dáng của một cô gái trẻ, thể hiện qua cử chỉ bịt miệng cười khi nghe chú Năm hát, lông mày cau lại, chéo khăn ngang miệng, cùng với tiếng 'hứ một cái cóc' khi em trai nói cô nói giống như má.
Việt thể hiện bản thân như một chàng trai nông thôn, trẻ trung và hiếu động. Dù là con trai, cậu vẫn nhường nhịn chị em và luôn tranh thủ thời gian để thỏa mãn sở thích cá nhân. Trong lòng, Việt luôn rất ấm áp và tự hào về gia đình. Cùng với những kỷ niệm về ba má và những đồng đội, Việt luôn đầy tình cảm.
Ngoài kỹ thuật kể chuyện, việc xây dựng nhân vật trong Những đứa con trong gia đình cũng rất ấn tượng, đặc biệt là đoạn Việt nhớ lại ngày chị em ghi tên nhập ngũ.
Buổi tối đó, hai chị em trò chuyện, sắp xếp những việc nhà, gửi thông điệp đến chú Năm và em út, bàn bạc, tư vấn... Chị Chiến bất ngờ nghiêm túc, gọi Việt bằng 'chị em', và trò chuyện với em như mẹ từng làm. Mặc cho sự lo toan của chị, Việt vẫn rất trẻ con và nhớ mãi má.
Sáng hôm sau, trước khi ra đi, chị em Việt đưa bàn thờ má đến nhà chú Năm. Việt yêu thương chị và má hết mực. Mối căm thù nặng nề trên vai như một gánh nặng cụ thể. Đoạn văn này có thể làm rơi nước mắt:
'Chị Chiến đứng giữa sân, kéo cái khăn trên cổ xuống, xắn tay áo để lộ hai bắp tay tròn vo sạm đỏ màu cháy nắng, rồi dùng cả sức mạnh của mình nhấc bổng một đầu bàn thờ má lên. Việt cũng đưa má sang. Chúng con đi đánh giặc, trả thù cho nước nhà, và đến khi nào đất nước độc lập, chúng con sẽ đưa má về. Việt đứng phía trước. Chiến đứng sau, cầm lịch bịch. Khi nghe tiếng chân của chị Việt, Việt cảm thấy thương chị. Lần đầu tiên Việt nhận ra tình cảm của mình. Còn căm thù với Mỹ, nó nặng nề trên vai như một gánh nặng'.