Bài: Ôn tập giữa học kỳ 1 - Tiết 3 trang 78 SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 1 Chân trời sáng tạo

Buzz

Đọc tóm tắt

- Đoạn văn trình bày cách tra từ điển để định nghĩa và sử dụng từ 'ăn' với các nghĩa gốc và chuyển.
- Đưa ra ví dụ phân biệt các nghĩa này.
- Đoạn thơ sử dụng từ 'tươi' để giải thích nghĩa gốc và chuyển.
- Các thành ngữ, tục ngữ được xác định cặp từ đồng nghĩa và tạo câu minh họa.
- Đoạn thơ với sự viết hoa các danh từ nhằm thể hiện sự tôn trọng và lòng biết ơn của tác giả và nhân dân Việt Nam đối với Bác Hồ.

Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 78 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Thực hiện yêu cầu:

a. Tra từ điển để tìm nghĩa gốc và 2 – 3 nghĩa chuyển của từ 'ăn'.

b. Đặt câu để phân biệt các nghĩa của từ 'ăn” tìm được ở bài tập a.

Phương pháp giải:

a. Sử dụng từ điển để tìm nghĩa thích hợp.

Lưu ý cách sử dụng từ điển:

1. Tìm trang với chữ cái đầu tiên của từ.

2. Xem từ trên xuống để xác định vị trí của từ cần tra.

3. Đọc phần giải nghĩa của từ và chọn nghĩa thích hợp.

b. Đặt câu phù hợp.

Lời giải chi tiết:

- Nghĩa gốc: đặt vào cơ thể để duy trì sự sống.

- Nghĩa chuyển:

+ Nhận vào để tiêu thụ.

+ Kết nối, gắn kết với nhau, phù hợp với nhau.

- Nghĩa gốc: Họ đang ăn cơm.

- Nghĩa chuyển:

+ Bán ra nhà, họ kiếm được nhiều tiền.

+ Vùng đất này không thể thâm nhập được.

Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 79 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Đọc các đoạn thơ sau và thực hiện yêu cầu:

a. Nắng vàng tươi rải nhẹ

Bưởi tròn mọng trĩu cành

Hồng chín như đèn đỏ

Thắp trong lùm cây xanh.

Theo Tiếng Việt 3, 1997

b. Chiều qua cỏ héo rũ

Vì nắng nóng cỏ ơi

Sớm nay tươi lại rồi

Nhờ uống sương đêm đấy.

Khánh Vũ

– Từ 'tươi' trong mỗi đoạn thơ được sử dụng với nghĩa gốc hay nghĩa chuyển?

– Đặt 1 – 2 câu chứa từ 'tươi' có nghĩa chuyển.

Phương pháp giải:

Đọc kỹ đoạn thơ, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

- Từ “tươi” trong mỗi đoạn thơ a được sử dụng với nghĩa chuyển.

- Từ “tươi” trong mỗi đoạn thơ b được sử dụng với nghĩa gốc.

- Đặt câu:

+ Vết chữ còn tươi trên giấy.

+ Anh cười rất tươi.

Câu 3

Trả lời câu hỏi 3 trang 79 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Đọc các thành ngữ, tục ngữ sau và thực hiện yêu cầu:

- Ở hiền gặp lành.

- Nhìn xa trông rộng.

- Non xanh nước biếc.

a. Xác định cặp từ đồng nghĩa trong mỗi thành ngữ, tục ngữ.

b. Tạo câu với 1 – 2 thành ngữ, tục ngữ đã cho.

Phương pháp giải:

Đọc kỹ các thành ngữ, tục ngữ, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

a. Cặp từ đồng nghĩa:

- Hiền – lành

- Xa – rộng

- Xanh – biếc

b. Nam thường được gặp nhiều may mắn vì cậu “ở hiền gặp lành”.

Đoạn thơ 4

Trả lời câu hỏi 4 trang 79 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Đọc đoạn thơ sau và thực hiện yêu cầu:

Mười lăm năm... mỗi sáng chiều

Bác Hồ chăm chút, nâng niu từng cành.

Cây càng khoẻ, lá càng xanh

Như miền Nam đó trưởng thành nở hoa.

Cành cao che mát sân nhà

Tùng ôm bóng dáng Cha già sớm trưa.

Dạn dày sương gió nắng mưa

Trái ngon vẫn đậu đợi mùa chín thơm.

Mặc cho lửa đạn mưa bom

Ong xây bọng mật trong vòm lá xanh.

Đã nghe thơm nắng Ba Đình

Ngọt mùa vú sữa bờ kênh Tháp Mười.

Cây ơi! Ơn Bác đời đời

Bác đi – Con cháu thay Người chăm cây!

Quốc Tấn

a. Tìm các danh từ được viết hoa để thể hiện sự tôn trọng đặc biệt trong đoạn thơ.

b. Việc viết hoa các danh từ đó nói lên tình cảm gì của tác giả và nhân dân Việt Nam đối với Bác Hồ?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ đoạn thơ, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

a. Các danh từ được viết hoa để thể hiện sự tôn trọng đặc biệt trong đoạn thơ: Bác Hồ, miền Nam, Cha, Bác, Người.

b. Việc viết hoa các danh từ đó nói lên tình cảm yêu mến, biết ơn, tôn trọng của tác giả và nhân dân Việt Nam đối với Bác Hồ.

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Từ 'ăn' trong tiếng Việt có những nghĩa gốc và nghĩa chuyển nào?

Yes, từ 'ăn' trong tiếng Việt có nhiều nghĩa gốc và nghĩa chuyển. Nghĩa gốc của từ là 'đặt vào cơ thể để duy trì sự sống'. Nghĩa chuyển của từ có thể là 'nhận vào để tiêu thụ' hoặc 'kết nối, gắn kết với nhau, phù hợp với nhau'.

Từ 'tươi' trong các đoạn thơ có nghĩa gốc hay nghĩa chuyển?

Yes, từ 'tươi' trong các đoạn thơ có cả nghĩa gốc và nghĩa chuyển. Trong đoạn thơ thứ nhất, 'tươi' mang nghĩa chuyển, miêu tả sự tươi mới, rạng rỡ. Trong đoạn thơ thứ hai, 'tươi' mang nghĩa gốc, chỉ sự sống động, khoẻ mạnh của cỏ sau khi uống sương đêm.

Các cặp từ đồng nghĩa trong thành ngữ 'Ở hiền gặp lành', 'Nhìn xa trông rộng', 'Non xanh nước biếc' là gì?

Yes, các cặp từ đồng nghĩa trong các thành ngữ, tục ngữ này là: 'Hiền' và 'Lành', 'Xa' và 'Rộng', 'Xanh' và 'Biếc'. Đây là những cặp từ có ý nghĩa tương đồng, thể hiện sự sâu sắc và tinh tế trong cách diễn đạt của người Việt.

Việc viết hoa các danh từ như 'Bác Hồ', 'miền Nam', 'Cha' trong đoạn thơ có ý nghĩa gì?

Yes, việc viết hoa các danh từ như 'Bác Hồ', 'miền Nam', 'Cha' trong đoạn thơ thể hiện sự tôn trọng đặc biệt và tình cảm yêu mến, biết ơn của tác giả và nhân dân Việt Nam đối với Bác Hồ, người đã cống hiến lớn lao cho đất nước.