Bài số 5: Biện pháp nhân hóa từ trang 97 sách giáo khoa Tiếng Việt 4 - Chân trời sáng tạo

Câu 1

Đọc khổ thơ sau và trả lời câu hỏi:

Gió vườn không mải chơi xa

Nhắc chị cửa sổ mở ra suốt ngày,

Gió đi lắc lắc cành cây

Giục bác cổ thụ kể ngày xa xưa.

Tìm hoa làn gió nhẹ đưa

Hương thơm tặng bướm ong vừa bay qua,

a. Cửa sổ và cây cổ thụ được gọi bằng gì?

b. Hoạt động của gió vườn được tả bằng những từ ngữ nào?

c. Cách gọi, cách tả đó có tác dụng gì?

Chọn đáp án đúng:

- Làm cho bài thơ có vần nhịp, khác với bài văn xuôi

- Làm cho gió và cây cối khác biệt với hoa, bướm, ong

- Làm cho sự vật trở nên sinh động, gần gũi, đáng yêu.

- Làm cho người đọc nhận ra gió, cây, hoa, bướm, ong

Phương pháp giải:

Em dựa vào bài đọc để trả lời. 

Lời giải chi tiết:

a. Cửa sổ và cây cổ thụ được gọi là chị và bác.

b. Hoạt động của gió vườn được miêu tả bằng những từ ngữ: nhắc, đi, lắc lắc, giục, tìm

c. Làm cho sự vật trở nên sinh động, gần gũi, đáng yêu.

Câu 2

Đọc bài ca dao sau và trả lời câu hỏi:

Trâu ơi ta bảo trâu này:

Trâu ra ngoài ruộng trâu cày với ta.

Cấy cày vốn nghiệp nông gia,

Ta đây trâu đấy, ai mà quản công.

Bao giờ cây lúa còn bông,

Thì còn ngọn cỏ ngoài đồng trâu ăn.

a. Bài ca dao nhắc đến con vật nào?

b. Từ ngữ nào cho thấy tác giả trò chuyện rất thân mật với con vật đó?

c. Cách trò chuyện ấy giúp em có cảm nhận gì về tình cảm của tác giả với con vật?

Phương pháp giải:

Em đọc bài đọc để hoàn thành bài tập. 

Lời giải chi tiết:

a. Bài ca dao nhắc đến nhân vật con trâu.

b. Từ ngữ cho thấy tác giả trò chuyện rất thân mật với con vật đó: bảo 

c. Người nông dân đã gọi con trâu bằng từ ngữ như gọi một người bạn. Bài thơ sử dụng biện pháp tu từ nhân hóa có tác dụng là thể hiện sự thân thiết giữa người nông dân và con trâu. Người nông dân đã coi trâu như một người bạn đồng hành trong lao động và cuộc sống.

Câu 3

Thực hiện các yêu cầu sau:

a. Tìm sự vật được nhân hóa và từ ngữ dùng để nhân hóa có trong các câu thơ, câu văn dưới đây:

Bình minh treo trên mây

Thả nắng vàng xuống đất

Gió mang theo hương mát

Cho ong giỏ mật đầy

Bảo Ngọc

Tàu mẹ, tàu con đậu đầy mặt nước. Xe anh, xe em tíu tít nhận hàng về và chở hàng ra.

Phong Thu 

Phương pháp giải:

Em chủ động hoàn thành bài tập. 

Lời giải chi tiết:

a. 

b. Tác dụng của biện pháp nhân hóa sử dụng trong các câu thơ, câu văn ở bài tập a: giúp cho sự vật trở nên sinh động, gần gũi.