Đọc nghĩa của từ “mũi” và làm theo yêu cầu: mũi 1 Bộ phận nhô lên ở giữa mặt người và động vật có xương sống, dùng để thở và ngửi. Mũi dọc dừa. 2 Bộ phận có đầu nhọn, nhô ra phía trước của một số vật. Mũi thuyền.
Câu 1
Trả lời câu hỏi 1 trang 30 sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 5 Chân trời sáng tạo
Đọc nghĩa của từ “mũi” và làm theo yêu cầu:
mũi
1 Một phần nhô lên ở giữa khuôn mặt của người và động vật có xương sống, được sử dụng để hít thở và ngửi. Mũi của cây dừa.
2 Một phần có hình dạng nhọn, nhô ra phía trước của một số vật. Mũi của chiếc thuyền.
3 Một mảnh đất nổi lên trên biển. Mũi Cà Mau. [...]
a. Từ “mũi” có mấy nghĩa? Đó là những nghĩa nào?
b. Nghĩa đầu tiên của từ “mũi' được trình bày ở đâu?
c. Có điểm nào tương đồng giữa các nghĩa 2 và 3 so với nghĩa 1 không?
Phương pháp giải:
Em đọc kĩ các câu, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
a. Từ “mũi” có ba ý nghĩa. Đó là:
1 Bộ phận nhô lên ở giữa mặt người và động vật có xương sống, được sử dụng để thở và ngửi. Mũi của con dừa.
2 Bộ phận có đầu nhọn, nhô ra phía trước của một số vật. Ví dụ như mũi thuyền.
3 Đỉnh của một mỏm đất trên bờ biển. Ví dụ như mũi Cà Mau.
b. Nghĩa “Bộ phận nhô lên ở giữa mặt người và động vật có xương sống, được sử dụng để thở và ngửi. Mũi của con dừa.” được trình bày trước.
c. Điểm tương đồng giữa nghĩa 2 và 3 là cả hai đều chỉ bộ phận nhô ra.
Câu 2
Trả lời câu hỏi 2 trang 31 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo
Đọc các đoạn thơ sau và cho biết từ được in đậm trong mỗi đoạn thơ được sử dụng với nghĩa gốc hay nghĩa bóng.
a. • Nay cháu về nhà mới Bao cảnh của - Ô trời Mỗi lần tay đẩy cửa Lại nhớ bà khôn nguôi. Đoàn Thị Lam Luyền • Nơi con tàu chào mặt đất Còi ngân lên khúc giã từ Cửa sông tiễn người ra biển Mây trắng lành như phong thu Quang Huy • Đường chiều nay bạn mở Quân ta đang bươn đèo Sau lưng hoàng hôn đỏ Trước cửa rừng trăng treo.... Phạm Quốc Ca |
b. • Không có chân có cánh Mà lại gọi. con sông? Không có lá có cành Lại gọi là: ngọn gió Xuân Quỳnh • Mặt trời vừa lên tỏ Bông lúa chín thêm vàng Sương treo đầu ngọn cỏ Sương lại càng long lanh. Trần Hữu Thung • Ngọn lửa tự đâu ra Bếp nhà ai cũng có Lửa bao nhiêu tuổi rồi Mà vẫn như con nhỏ Reo bập bùng trước gió Như chơi trò ú tim. Vũ Quần Phương |
Bươn: di chuyển vội vã, nhanh chóng.
Phương pháp giải:
Em đọc kỹ các câu, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
a.
- Từ 1: nghĩa gốc
- Từ 2: có ý nghĩa chuyển
- Từ 3: có ý nghĩa chuyển
a.
- Từ 1: có ý nghĩa chuyển
- Từ 2: có ý nghĩa gốc
- Từ 3: có nghĩa chuyển
Câu 3
Trả lời câu hỏi 3 trang 31 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo
Đặt câu để phân biệt nghĩa gốc và nghĩa chuyển của mỗi từ sau:
a. Lá:
– Phần của cây, thường mọc ở cành hoặc thân, thường có hình dẹt, màu xanh lá cây.
– Đề cập đến những sự vật có hình dáng mảnh nhẹ hoặc tương tự như lá cây.
b. Đầu:
– Phần trên của thân thể người, nơi có bộ não và nhiều giác quan khác.
– Phần phía trước hoặc trên cùng của một số vật.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ câu hỏi, suy nghĩ và trả lời.
Lời giải chi tiết:
a.
- Lá cây thường có màu xanh lá cây.
- Tầng ô-zôn là tấm vật chắn bảo vệ Trái Đất.
b.
- Mai đội một chiếc mũ xinh xắn trên đầu.
- Hoa trang trí chiếc gối ở đầu giường.