Bài số 9: Sự kể về con rồng cháu tiên trên trang 40 của Sách Giáo Khoa Tiếng Việt lớp 4 tập 2: Kết nối kiến thức với cuộc sống

Trao đổi với bạn: Trong tháng Ba (âm lịch), người Việt Nam tổ chức ngày lễ quan trọng nào? Lạc Long Quân và Âu Cơ được giới thiệu như thế nào? Chi tiết nào của câu chuyện kể về Âu Cơ sinh ra trăm trứng muốn truyền đạt điều gì. Theo bạn, việc giải thích nguồn gốc của người Việt là con rồng cháu tiên mang ý nghĩa gì? Dựa vào sơ đồ dưới đây, tóm tắt câu chuyện. Liên kết của câu ca dao dưới đây với câu chuyện như thế nào?

Đọc bài

SỰ TÍCH CON RỒNG CHÁU TIÊN

Xưa kia, ở vùng đất Lạc Việt, có một vị thần tên là Lạc Long Quân. Người thần hình rồng, thường sống dưới nước nhưng đôi khi lại xuất hiện trên cạn, sức khỏe vô song, có nhiều phép màu. Một ngày, ở vùng núi cao, có một người phụ nữ xinh đẹp tuyệt vời tên là Âu Cơ, nghe nói đất Lạc Việt có nhiều hoa thơm, cỏ lạ nên đã đến thăm. Hai người gặp nhau và kết thành vợ chồng.

Sau một thời gian, Âu Cơ mang thai. Khi đến lúc sinh, điều kỳ lạ xảy ra, nàng sinh ra một cái bọc trứng. Trứng nở ra một trăm đứa con tươi đẹp, tinh khôi và đặc biệt. Đàn con lớn nhanh chóng, có vẻ ngoài kiêu hãnh, khỏe mạnh như thần.

Sau một thời gian sống cùng nhau, Lạc Long Quân nói với vợ:

– Ta là dòng họ rồng dưới biển sâu, còn nàng là dòng tiên ở nơi cao nguyên. Chúng ta sinh sống ở hai môi trường khác nhau, khó mà duy trì được lâu dài. Bây giờ, ta sẽ dẫn năm mươi con xuống biển, còn nàng dẫn năm mươi con lên núi, chia nhau cai trị các vùng, khi gặp khó khăn, hãy giúp đỡ nhau, nhớ giữ lời hứa.

Một trăm người con của Lạc Long Quân và Âu Cơ sau này trở thành tổ tiên của người Việt. Người con lớn theo Âu Cơ được phong làm vua, với tên Hùng Vương, đặt đô ở đất Phong Châu, đặt tên nước là Văn Lang. Con trai của vua được gọi là Lang, con gái của vua được gọi là Mị Nương; khi vua qua đời, ngôi vua được truyền cho con lớn, hàng chục thế hệ người kế vị đều mang hiệu là Hùng Vương, không thay đổi.

Chính nhờ câu chuyện này mà sau này, người Việt thường tự hào gọi mình là con Rồng cháu Tiên và gắn bó gọi nhau là đồng bào.

(Theo Nguyễn Đổng Chi)

Thuật ngữ

- Vùng đất Lạc Việt: là nơi mà người Lạc Việt sinh sống, chủ yếu ở phía Bắc Bộ của nước ta ngày nay.

- Phong Châu: là tên của một vùng đất cổ, ngày nay thuộc tỉnh Phú Thọ.

- Đồng bào: những người cùng một gốc gác, cùng quê hương.

(Sử dụng từ điển để tìm nghĩa của các từ: khôi ngô, tập quán.) 

Câu 4

4. Tóm tắt lại câu chuyện dựa vào sơ đồ dưới đây. 

Phương pháp giải:

Em sử dụng nội dung câu chuyện và sơ đồ để tóm tắt câu chuyện một cách hợp lý. 

Lời giải chi tiết:

Lạc Long Quân và Âu Cơ đều là những vị thần cao quý. Lạc Long Quân là nòi rồng, sống ở dưới nước. Chàng có sức khỏe vô địch, có nhiều phép lạ. Còn Âu Cơ thuộc giống Tiên, xinh đẹp tuyệt trần. Hai người đem lòng yêu nhau rồi trở thành vợ chồng. Ít lâu sau, Âu Cơ sinh ra một cái bọc trăm trứng, trăm trứng nở ra một trăm người con hồng hào, đẹp đẽ lạ thường. Một hôm, Lạc Long Quân cảm thấy mình không thể sống mãi trên cạn được đành bàn với Âu Cơ dẫn năm mươi con xuống biển, nàng đưa năm mươi con lên núi. Người con trưởng theo Âu Cơ được tôn làm vua, lấy hiệu là Hùng Vương đóng đô ở Phong Châu, đặt tên nước là Văn Lang. Mười mấy đời truyền nối vua đều lấy hiệu là Hùng Vương. Bởi sự tích này mà người Việt Nam khi nhắc đến nguồn gốc của mình thường xưng là con Rồng cháu Tiên.