Buzz
Soạn bài Thuốc (Lỗ Tấn)
I. Tác giả và tác phẩm
1. Tác giả
- Lỗ Tấn (1881-1936) tên thật là Chu Thụ Nhân, quê ở phủ Thiệu Hưng, tỉnh Chiết Giang, miền Đông Nam Trung Quốc. Ông là một nhà văn cách mạng nổi tiếng của Trung Quốc trong thế kỷ XX. 'Trước Lỗ Tấn chưa hề có ai giống như Lỗ Tấn; sau Lỗ Tấn có vô vàn Lỗ Tấn' (Quách Mạt Nhược)
- Quan điểm sáng tạo của Lỗ Tấn được thể hiện một cách nhất quán trong tất cả các tác phẩm của ông: chỉ trích những vấn đề tinh thần gây ra sự mê muội cho quốc gia, sự tự mãn với cuộc sống 'ngủ say trong một căn nhà hộp bằng sắt không có cửa sổ'.
- Các tác phẩm chính của ông bao gồm AQ chính truyện, các tập Gào thét, Bàng hoàng,... đều có giá trị phê phán cao và tinh thần chiến đấu mạnh mẽ.
2. Tác phẩm
a. Nguyên bản: Thuốc được sáng tác vào năm 1919, trong thời kỳ cuộc vận động Ngũ Tứ nổi lên. Đây là thời điểm mà đất nước Trung Quốc bị các thực thể thực dân như Anh, Nga, Pháp, Đức, Nhật xâm lược. Xã hội Trung Quốc trở thành một phần là phong kiến, một phần là thuộc địa, nhưng nhân dân lại phải chịu đựng và sống trong tình trạng bị hãm hại.
II. Hướng dẫn soạn bài
Câu 1 (trang 111 sgk Ngữ văn 12 Tập 2):
Ý nghĩa của hình tượng chiếc bánh bao tẩm máu người:
- Chiếc bánh bao, đồ uống độc hại này được pha chế từ máu của những người anh hùng dân tộc, những người hy sinh tất cả vì ý nghĩa lớn lao, đổ máu để giải phóng nhân dân. Tuy nhiên, nó lại là một loại độc dược, một biểu hiện của sự u mê, sự mù quáng trong tâm trí của những người dân Trung Quốc xưa.
- Với hình tượng chiếc bánh bao tẩm máu Hạ Du, Lỗ Tấn đã đặt ra một vấn đề cực kỳ nghiêm trọng về ý nghĩa của sự hy sinh.
⇒ Cần phải tìm ra một biện pháp để làm cho quần chúng nhận thức được tinh thần cách mạng và để tinh thần cách mạng trở nên gắn bó với quần chúng.
Câu 2 (trang 111 sgk Ngữ văn 12 Tập 2):
Tượng trưng về người anh hùng cách mạng Hạ Du:
+ Người đã bị xử tử bằng việc chém chết, và ông Cả Khang đã sử dụng máu của người đó để tẩm bánh bao bán cho lão Hoa
+ Ông ta là một người nghèo, chỉ có một người mẹ già.
+ Dù bị giam giữ trong nhà tù, ông vẫn kiên định và can đảm truyền bá tinh thần cách mạng chống lại chế độ Mãn Thanh.
⇒ Một chiến sĩ cách mạng có lòng yêu nước tiến bộ, có phẩm chất anh hùng, sẵn sàng hy sinh cho sự nghiệp, và dù đối mặt với nguy cơ tử vong vẫn kiên định và can đảm.
* Thông qua cuộc thảo luận tại quán trà, Lỗ Tấn đã không chỉ nhắc nhở mà còn chỉ trích mạnh mẽ những người làm cách mạng thời điểm đó đã bị lạc loài, không hiểu được ý nghĩa của việc làm cho quần chúng.
Câu 3 (trang 111 sgk Ngữ văn 12 Tập 2):
Ý nghĩa của hình ảnh vòng hoa:
- Hình ảnh vòng hoa trên mộ Hạ Du: “Vòng hoa nhỏ…không phải từ dưới đất mọc lên”.
- Ai đó đã đặt vòng hoa lên mộ Hạ Du để thể hiện sự tôn kính, biểu lộ sự khâm phục đối với hành trình cách mạng mà anh ta đã chọn: làm cách mạng.
- Bằng việc đặt vòng hoa, Lỗ Tấn đã bày tỏ sự trân trọng và tiếc thương đối với người anh hùng cách mạng tiên phong, đồng thời cũng thể hiện niềm tin lạc quan vào tương lai của cách mạng Trung Quốc.
- Hình ảnh vòng hoa là một phản kháng rõ ràng đối với hình ảnh “chiếc bánh bao tẩm máu”. Bằng việc phủ nhận sức mạnh của vị thuốc tẩy máu, tác giả ước mong tìm ra một biện pháp mới - chữa lành những vết thương tinh thần của xã hội bằng cách mọi người đều hiểu được tầm quan trọng của sự hy sinh của những người cách mạng.
III. Thực hành
Câu 1 (trang 111 sgk Ngữ văn 12 Tập 2):
- Con đường mòn chia rẽ ranh giới giữa hai thế giới cách biệt: bên phải là nghĩa trang của người dân nghèo, bên trái là nghĩa trang của những kẻ đã chết do bị hành quyết.
- Ý nghĩa: thể hiện sự lạc hậu của xã hội Trung Quốc thời kỳ đó, mọi người coi việc cách mạng như là 'làm việc ác', là trái nguyên tắc. Hình ảnh con đường mòn được lặp lại nhiều lần trong tác phẩm như một nỗi ám ảnh về lối sống mê tín của người dân Trung Quốc thời kỳ đó.
Câu 2 (trang 111 sgk Ngữ văn 12 Tập 2):
Câu hỏi của mẹ Hạ Du “như thế này là sao?” mang ý nghĩa:
- Nó thể hiện sự kinh ngạc, sửng sốt, đồng thời ẩn chứa niềm vui khi có người hiểu con của mình và đòi hỏi phải có một câu trả lời.
- Tâm trạng hoang mang, phảng phất cảm giác lo lắng, đau đớn và tự trách bản thân.
